تحلیل عوامل ژئومورفولوژیکی در مکانیابی مراکز نظامی- دفاعی با استفاده از ANP و GIS. منطقه مورد مطالعه: پادگان‌های شهرستان‌های مرزی استان آذربایجان غربی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار ژئومورفولوژی، دانشگاه محقق اردبیلی

2 دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه ارومیه

3 کارشناس‌ارشد جغرافیا و دفاع مقدس، دانشگاه ارومیه.

چکیده

مکان­گزینی مراکز نظامی انتخاب بهترین و مطلوب­ترین مکان استقرار است؛ به طوری که مخفی­کردن نیروی انسانی و وسایل و تجهیزات و فعالیت‌ها را به بهترین وجه امکان­پذیر سازد. هدف از این پژوهش، شناسایی وضعیت استقرار مراکز نظامی و دفاعی شهرستان­های مرزی آذربایجان­غربی و تجزیه تحلیل شرایط محیطی و معرفی مکان مناسب برای احداث مراکز نظامی دفاعی است. روش کار بدین­صورت است که ابتدا با تنظیم پرسش­نامه به روش پیمایشی، نظرات متخصصان نظامی و ژئومورفولوژی دربارۀ  فاکتورهای مؤثر در مکان­گزینی مراکز نظامی جمع­آوری شد، سپس با رقومی کردن لایه­های مورد نیاز از روی نقشه­های موجود، پایگاه داده­ها در نرم‌افزار Arc GIS تهیه و همچنین وزن­دهی داده­ها بااستفاده از روش ANP انجام گرفت در نهایت، نقشۀ پهنه‌پندی منطقه از مناطق کاملا نامناسب تا کاملا مناسب تهیه گردید. نتایج نشان می­دهد، از بین تمامی پادگان‌های مورد بررسی در پژوهش هیچ­کدام از آنها در وضعیت کاملا مناسب قرار ندارند فقط پادگان امام سجاد تقریبا در وضعیت کاملاً مناسب بوده و پادگان لشگر 64 پیادۀ ارومیه در وضعیت کاملا ًنامناسب قرار گرفته است. باتوجه به میانگین ارزشی، میانگین امتیازی همۀ پادگان­ها 3.13 است که این به معنای استقرار متوسط پادگان‌ها است. با توجه به پهنه­ تناسب اراضی برای استقرار پادگان؛ حدود یک سوم از زمین­ها وضعیتی کاملاً نامناسب برای استقرار پادگان دارند. این میزان برای برای پهنه­های مناسب در حدود 10 درصد است. پیشنهاد می‌شود استفاده از قابلیت‌های سیستم اطلاعات جغرافیایی و تحلیل سلسله مراتبی در آمایش فضایی نظامی، به‌ویژه در امر مکان گزینی مراکز نظامی و راهبردی در سطح استان آذربایجان غربی و دیگر نقاط کشور مورد توجه تصمیم گیران و برنامه ریزان قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Geomorphological analysis in site selection of military centers using GIS, ANP(case studies : garrisons border cities of west Azerbayjan)

نویسندگان [English]

  • Sayyad AsghariSaraskanroud 1
  • Mir Najaf Mosavi 2
  • Sajad Mahdavi 3
1 university of mohaghegh ardabili
2 urmia university
3 urmia university
چکیده [English]

The site selection is the best and most favorable point is the location and seating, So that concealing and hiding manpower and equipment and activities in the best way possible.. The aim of this study is to identify the establishment of military bases and border city of West Azerbaijan and analysis of environmental conditions and suitable location will be for the construction of military bases.Methods is that, questionnaire survey method first, military experts and geomorphology of the factors in locating military bases were collected. The layers required digitization of the existing map database in Arc GIS software procurement and weight data was performed using ANP.fainaly The area is totally inappropriate zoning map was prepared to fit perfectly. results show that None of the barracks are appropriate in the circumstances and Only Garrison Imam Sajjad almost totally appropriate and army barracks 64-foot Urmia situation is totally inappropriate. According to the average value, the mean score of all garrisons 3.13, which means the establishment of garrisons is averageMethods is that, questionnaire survey method first, military experts and geomorphology of the factors in locating military bases were collected. The layers required digitization of the existing map database in Arc GIS software procurement and weight data was performed using ANP.fainaly The area is totally inappropriate zoning map was prepared to fit perfectly. results show that None of the barracks are appropriate in the circumstances and Only Garrison Imam Sajjad almost totally appropriate and army barracks 64-foot Urmia situation is totally inappropriate. According to the average value, the mean score of all garrisons 3.13, which means the establishment of garrisons is average

کلیدواژه‌ها [English]

  • ANP
  • GIS
  • Geomorphological Factors
  • Military Centers
  • West Azerbaijan
  1. اصغری مقدم، محمدرضا، 1378. "جغرافیایی شهری 1 (ژئومورفولوژی)" تهران، انتشارات سمت.
  2. ثروتی، محمدرضا و سعید خضری و توفیق رحمانی، 1388. بررسی تنگناهای طبیعی توسعۀ فیزیکی شهر سنندج، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، شماره 67.
  3. کالینز، جان‌ام، 1388. جغرافیای نظامی (جلد اول: جغرافیایی طبیعی)، ترجمۀ محمدرضا آهنی، بهرام حسینی، انتشارات دانشگاه امام‌حسین (ع).
  4. حافظ­نیا، محمدرضا، 1385. تحلیل کارکرد مرز بین‌المللی: مرز ایران و افغانستان، فصلنامۀ مدرس، دورۀ 10، شماره 2.
  5. رستمیان، محمد، سیروس نبیونی و علیرضا عباسی سمنانی، 1393. آمایش و مکان‌یابی مراکز و استقرارگاه‌های نظامی با رویکرد امنیتی و دفاعی، مطالعۀ موردی هیرکانی، اولین همایش ملی رویکرد نوین آمایش سرزمین در ایران.
  6. زبردست، اسفندیار، 1389. "کاربرد فرآیند تحلیل شبکه در برنامه ریزی شهری و منطقه­ای"، نشریه هنرهای زیبا، شماره 41، بهار 1389.
  7. سعیدی، علی، حسین باقری و میثم شمس، 1392. "مکان­گزینی پادگان­های نظامی با رویکرد پدافند غیرعامل با استفاده از GIS وMCDA  (مورد مطالعه: شهرستان جاجرم)". مجله سیاست دفاعی، شماره 84.
  8. شایان، سیاوش، 1379. "کاربرد ژئومورفولوژی در برنامه­ریزی منطقه­ای" تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
  9. صیامی، قدیر، غلامرضا لطیفی، کاظم تقی‌نژاد و ابراهیم زاهدی کلاکی، 1392. آسیب شناسی پدافندی ساختار شهری با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و (GIS) مطالعه موردی: منطقه گرگان ،مجله آمایش جغرافیایی فضا، دوره 3، شماره 10، صحفه 23-43.
  10. علوی، علی، ‌محمدابراهیمی و ابوالفضل مشکینی،‌ 1397. ساماندهی فضایی پایگاه‌های پشتیبانی مدیریت بحران با استفاده از تکنیک تلفیقی مدل تصمیم گیری چندمعیاره MCDM و تحلیل‌های GIS مطالعه موردی: منطقه 18 تهران، مجله آمایش جغرافیایی فضا، دوره 8، شماره 30، صحفه 121-134.
  11. فخری، مجید، عبداله جلالی‌نسب،‌ 1388. کاربردهای نظامی سامانۀ اطلاعات جغرافیایی (GIS)، همایش سراسری سامانۀ اطلاعات مکانی (GIS)، انجمن علمی فناوری اطلاعات و ارتباطات و دجا، 2 و 1 آذرماه 1388.
  12. فتحی، محمدحسین، 1389. تحلیل عوامل ژئومورفولوژیکی مکان گزینی مراکز نظامی با استفاده از GIS, R.S (مطالعه موردی دامنۀ غربی کوه سهند)، رساله برای دریافت درجه کارشناسی­ارشد جغرافیای طبیعی استاد راهنما دکتر شهرام روستایی، دانشگاه تبریز.
  13. کریمی کِردآبادی، مرتضی، یاسر خلیلی، 1393. "تحلیل ملاحظات ژئومورفولوژیکی در مکان­یابی مراکز نظامی (مطالعۀ موردی : جنوب استان ایلام)" آمایش زمین، شماره اول، 113-128.
  14. مولوی، ارژنگ، 1378. مکان‌گزینی یک لشگر نمونه در یک عملیات آفندی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور (مطالعه موردی: منطقه زاویه). پایان‌نامه دوره کارشناسی‌ارشد رشته سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس.
  15.  مومنی، مصطفی، 1381. "جایگاه دفاعی نظامی و غیرنظامی در آمایش سرزمین"، مجموعه مقالات همایش آمایش و دفاع سرزمینی. تهران.
  16. نگارش، حسین، 1382. "کاربرد ژئومورفولوژی در برنامه­ریزی شهری و پیامد آن" جغرافیا و توسعه، شماره 21، 133-150.

17. Banai, K. 1989. A New Method for Site Suitability Analysis: An Analytical Hierarchy Process, Environmental, 13(6): 693-785.

18. Corson, M. 2007. An All Hazard Approach to Us Military Base Camp Site Selection, Asia Pacific Center for Security Studies, Department of Geology and Geography Northwest Missouri State University, PP. 1-10.

19. Charles, H. 1985. Military Base Planning Using Geographic Information System Technology, Drinnan, Manager Advanced Projects, Federal System Operation, Synercom Technology, Inc. 10405 Corporate Drive, Sugar land, Texas

  1. Gilewitch, D.A. 2003. Military Geography: The Interaction of Desert Geomorphology and Military Operations, Ph.D. Thesis, Arizona State University Tempe.
  2. Fakhri, M. 2000. Land suitability Analysis for sit selection Military Logistics Bases Using Geographical Information Systems, Thesis of master degree, school of science and humanist literature supervisor Pahizgar, A, Tarbiat Modares University (In Persian).
  3. Fakhri, M. and Jalali Nasab, A. 2010. the Military Applications of Geographic Information Systems, National Conference on Geographic Information Systems GIS, Information and Communication Technology and Society, April, Tehran. (In Persian)
  4. Mahdinezhad, M. and Hatami, H. 2010. Mode of Use GIS in Defence Forces, National Conference on Geographic Information Systems GIS, Information and Communication Technology and Society, April, Tehran. (In Persian)
  5. Mulavi, A. 2000. Site selection a Division of Operations in an Attack Using GIS and Remote Sensing (Case Study: the Zaviye), Remote Sensing and GIS, School of Science and Humanist Literature, Supervisor Farajzadeh, M., Tarbiat Modares University. (In Persian)
  6. Malczewski, J. 1999. GIS and multi criteria decision analysis. John & Sons Inc, 134-146.
  7. Mendoza, Guillermo, Alan, B., Anderson, George Z. Gertner, 2002. Integration Multi criteria Analysis and GIS for land condition Assessment: part II allocation for Military training area, Journal of Geographic Information and decision Analysis, 6(1): 17-30
  8. Saaty, T.L. 1980. Decision making with dependence and feedback: the analytical network process, RWS publications, pittsburgh.