تحلیل مؤلفه‌های اثرگذار بر مشارکت شهروندان در ادارۀ امور شهرها نمونۀ موردی: مناطق هشت‌گانۀ شهر اهواز

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

2 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران

3 دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

چکیده

مشارکت از مصادیق کُنش اجتماعی است و تمامی احکام و عوارض آن را نیز داراست. کنش اجتماعی عبارت از همۀ حالات فکری، احساسی و رفتاری که جهت‌گیری آن‌ها بر اساس الگوی جمعی ساخت­یابی شده‌اند. هدف از انجام این پژوهش، تحلیل مؤلفه‌های اثرگذار بر مشارکت شهروندان در ادارۀ امور شهری کلان­شهر اهواز است. جامعۀ آماری پژوهش را کلیه مناطق هشت‌گانۀ شهر اهواز تشکیل می­دهد که با استفاده از فرمول کوکران 384 نفر به ‌عنوان حجم نمونه برای تکمیل پرسش­نامه انتخاب شدند. برای تحلیل داده­ها از نرم­افزار SPSS استفاده شد. نمونه‌گیری نیز متناسب با حجم در مناطق هشت‌گانۀ شهر اهواز تعیین گردید. یافته‌ها حاکی از آن است که بیشترین و کمترین میزان مشارکت بین مناطق 3 و 1 به‌ترتیب با میانگین 72/15 و 71/9 در 9 مؤلفه بوده است. نتایج ضریب همبستگی پیرسون نشان داد که بین سن پاسخگویان و میزان مشارکت آنان با سطح همبستگی (211/0) اختلاف معنی­داری وجود دارد، اما با آزمون من وتنی رابطۀ بین جنسیت و میزان مشارکت رد شد. آزمون رگرسیون خطی ساده  نیز نشان داد که پایگاه اقتصادی- اجتماعی به‌عنوان متغیر مستقل تأثیر زیادی بر متغیر وابسته (مشارکت) دارد؛ همچنین این آزمون با سطح اطمینان 95 درصد فرض این­که هر چه رضایت اجتماعی شهروندان بیشتر باشد، مشارکت آنان افزایش می­یابد، تأیید کرد. تحلیل واریانس یک طرفه نیز گویای آن است که افزایش آگاهی شهروندان، مشارکت بیشتر آنان را به­دنبال دارد؛ همچنین آزمون همبستگی کندال نشان داد که بین اعتماد اجتماعی و مشارکت رابطۀ معنی­داری وجود دارد و در پایان مدل تحلیل مسیر، حاصل نرم­افزار AMOS معنی­داری تمام مؤلفه­ها را به جز مؤلفۀ جنسیت تأیید می‌کند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of factors affecting the participation of citizens in the government of cities (case study: eight areas of Ahvaz)

نویسندگان [English]

  • Khadijeh Bozarjemehri 1
  • Seyed Reza hossini Kahnoji 2
  • Nabiyollah Hosseini 3
1
2 Ph.D student of Geography and Rural Planning Ferdowsi University of Mashad
3 Ph.D student of Geography and Rural Planning University of Tabriz
چکیده [English]

Participation is an example of social action and all of its sentences and complications, and social action is all mental states, emotions, and behaviors that are structured according to a collective model. Citizen participation in the affairs of one of the oldest Participation that due to the complexity and variety of aspects Modern life and the urban environment, need to explain the relations of the three vertices of the triangle, activities and places that in For defining appropriate and correct implementation, urban residents from passive to active urban turns.The aim of this study was to analyze the factors affecting the participation of citizens in the government of the metropolitan city of Ahvaz. Population study all eight areas of Ahwaz are using Cochran formula 384 were selected as the sample size to complete the questionnaire. SPSS software was used for data analysis. The proportional sampling in eight areas of Ahwaz were determined. The results showed that the highest and lowest rates of participation between regions 3 and 1, respectively, with an average of 72/15 and 71/9 in the 9 components. Therefore, the results showed that the age of the respondents and the Pearson correlation with the level of participation (211/0) there is a significant difference between gender and addition Mann denies involvement. Simple Linear Regression testing has shown that the socio-economic base as independent variables have a significant impact on the dependent variable (participation) is. The test with a confidence level of 95%, assuming that the citizens more social satisfaction followed by increasing citizen participation confirmed. ANOVA analysis also suggests that increased awareness of citizens, more citizen participation will be. Kendall correlation test showed a significant relationship between social trust and cooperation there. And at the end of the path analysis model is the result of significant AMOS software supports all components except sex.

کلیدواژه‌ها [English]

  • citizen participation
  • urban management
  • eight areas
  • Ahwaz
  1. احمدی، اصغر، محمود تولی. 1385. بررسی میزان مشارکت اجتماعی شهروندان در اداره بهینه امور شهری، جامعه شناسی مسائل اجتماعی ایران (تحقیقات علوم اجتماعی ایران)، سال اول، شماره 2، صص 90-73.
  2. پوراحمد، احمد. صابر محمدپور و محمدحسین بوچانی. 1389. بررسی مفهوم مشارکت شهروندان در امور شهر الکترونیک، فصلنامۀ علمی-پژوهشی جغرافیای انسانی، سال دوم، شماره 4، صص 117-106.
  3. تقوایی، مسعود. رسول بابانسب و چمران موسوی. 1389. تحلیلی بر سنجش عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در مدیریت شهری (مطالعۀ موردی: منطقه 4 شهر تبریز)، مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، سال اول، شماره دوم، صص 36-19.
  4. جوکار، سجاد.1390. بررسی الگوهای مراکز خرید و مجتمع­های تجاری در شهر اهواز، پایان نامه کارشناسی ارشد، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید چمران اهواز.
  5. حکمت نیا، حسن، میرنجف موسوی. 1385. تحلیل تاریخی از مشارکت شهروندان در اداره امور شهرهای ایران، نشریه تحقیقات جغرافیایی، دوره21، شماره 1 (پیاپی 80)، صص 136-121.
  6. حیدری، زهرا، محمدرضا رضوانی و سیدعلی بدری. 1395. تحلیل عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماع محلی در برنامه­ریزی توسعه گردشگری کشاورزی (مطالعه موردی: نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان تنکابن)، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال 6، شماره 21، صص 26-13.
  7. رام­نژاد، اله­مراد. 1393. بررسی نقش عوامل مؤثر بر مدیریت مشارکتی شهر اهواز(نمونۀ موردی: منطقۀ چهار شهری اهواز)، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، گروه جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه علوم زمین و GIS، دانشگاه شهید چمران اهواز، استاد راهنما: سعید امانپور.
  8. سیف، حمیدرضا. 1379. جامعه مدنی و راه­های رسیدن به آن، سال اول، تهران، نشر جوانان موفق.
  9. شریف زاده، فتاح، جواد صدقی. 1387. عوامل مؤثر بر افزایش مشارکت شهروندان در اداره امور شهر، مطالعات مدیریت، دوره16، شماره 59، صص 53-71.
  10. شریفیان ثانی، مریم. 1388. مشارکت و همگرایی شهری، فصلنامه مدیریت شهری، سال 4، شماره 28.
  11. شفیعی، شفیع. 1395. بررسی جامعه شناسی عوامل موثر بر مشارکت اجتماعی شهروندان شهر اردبیل، پایان نامه ارشناسی ارشد رشته علوم اجتماعی، دانشگاه آزاد رودهن.
  12. شیعه، اسماعیل. 1382. لزوم تحول مدیریت شهری در ایران، مجله جغرافیا و توسعه، دوره 1، شماره 1، صص 10-1.
  13. صالحی فرد، محمد، سیددانا علیزاده.1390. بررسی اثرات مشارکت‌های شهروندی در بهبود خدمات شهری با تأکید بر بازارهای روز (مطالعه موردی: کلان‌شهر مشهد)، فصلنامۀ علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، سال یازدهم، شماره‌ 34، صص 26-1.
  14. عباس­زاده، محمد. 1387. بررسی عوامل مؤثر بر مشارکت شهروندان در امور شـهر (مطالعـه مـوردی: شهر اصفهان)، استادان راهنما: دکتر رسـول ربـانی و دکتر وحید قاسمی، پایان نامه دکتری جامعه شناسی، دانشگاه اصفهان.
  15. عبداله پور، جمال، حسن مختارپور و رجبعلی مختارپور. 1391. مشارکت پذیری شهروندان تهرانی در حوزه وظایف شهرداری (مطالعه موردی: شهروندان منطقه 4 شهرداری تهران)، نشریه مدیریت شهری، دوره 11، شماره 31، 157-163؛
  16. علیزاده­اقدم، محمدباقر. محمد عباس زاده و کمال کوهی و داود مختاری. 1392. نهادهای شهری و مشارکت شهروندان در ادارۀ امور شهری (مطالعۀ موردی: شهر اصفهان)، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، دورۀ 45، شماره 2، صص 214-195.
  17. غفاری، غلامرضا، ابراهیم جمشیدزاده.1390. مشارکت‌های مردمی و امور شهری (بررسی موانع، مشکلات و راهکارهای توسعۀ مشارکت‌های مردمی)، تهران: جامعه و فرهنگ.
  18. غلامی، یونس، مهدی ثقفی و مریم حیدری. 1397. تأثیر عوامل اجتماعی اقتصادی در مشارکت شهروندان با تأکید بر مدیریت پسماند خانگی(نمونه موردی: شهر گرگان)، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال 8، شماره 30، صص 158-149.
  19. کوهی، کمال، نعمت­الله تقوی. 1382. سنجش میزان مشارکت روستاییان در پروژه‌های توسعۀروستایی، نشریه دانشکدۀ علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه تبریز، شماره 4.
  20. محسنی، رضاعلی. 1383. جنبه‌های اجتماعی مدیریت کلان‌شهرها با تأکید بر مشارکت شهروندان، فصلنامۀ اطلاع‌رسانی آموزشی و پژوهشی، پاییز و زمستان، سال 2، شماره 7 و 8، صص83-89.
  21. موسایی، میثم، ملیحه شیانی. 1389. مشارکت در امور شهری و الزامات آن در شهر تهران، فصلنامۀ علمی  پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دهم، شماره38، صص 245-268.
  22. میرموسوی، سیدعلی. 1375. مبانی دینی و فرهنگ سیاسی و مشارکتی، نقد و نظر، شماره سوم و چهارم، قم.
    1. Baum, H. 2001. Citizen Participation, International Encyclopedia of the Social & Behavioral Sciences, PP. 1840-1846, (http://www.sciencedirect.com/science).
    2. Brown, R., and Glenn, H. 2005. Co management of Wildlife Corridors: the Case for
    3. Citizen Participation in the Algonquin to Adirondack Proposal, Journal of Environmental Management. 74(2): 97-106.
    4. Davis, F.D., Bagozzi, R.P., and Warshaw, P.R. 1989. User acceptance of computer technology: a comparison of two theoretical models.
    5. Karami, E., and Shiva, M. 2006. Decision-Directed Recursive Least Squares MIMO Channels Tracking, EURASIP Journal on Wireless Communications and Networking, 2006
    6. Edwards, J.N., and Booth, A., 1973. Social Participation in Urban Society, Schekman Publishing Company, Cambridge, Massachusetts.
    7. LO Niemeyer. 1991. Social labeling, stereotyping, and observer bias in workers' compensation. Journal of Occupational Rehabilitation.
    8. Marshal, M. 2004. Citizen Participation and the neighborhood Contexet: A New at the Corporoduction of Local Public Goods, Political Research Quarterly, 57(2): 231-244.
    9. Lee, C.E., Gim, G., and Yoo, B. 2009. The Effect of Rrelationship Quality on Citizen Satisfaction with Electronic Government Services. The Marketing Management Journal. 19(2).
    10. Van Ryzin, G. 2006. Pieces of a puzzle: Linking government performance, citizen satisfaction, and trust, USA.