%0 Journal Article %T واکاوی نواحی شهری از منظر مؤلفه‌های تاب‌آوری مطالعه موردی: نواحی منطقه 11 کلان‌شهر تهران %J مجله آمایش جغرافیایی فضا %I دانشگاه گلستان %Z 2538-5739 %A امانی, حمیدرضا %A عزت پناه, بختیار %A شمس, مجید %D 2022 %\ 05/20/2022 %V 12 %N 1 %P 67-81 %! واکاوی نواحی شهری از منظر مؤلفه‌های تاب‌آوری مطالعه موردی: نواحی منطقه 11 کلان‌شهر تهران %K تاب آوری %K نواحی شهری %K منطقۀ 11 کلانشهر تهران %K SWARA %K WASPAS %R 10.30488/gps.2022.337408.3522 %X مخاطرات طبیعی و انسانی به دنبال گسترش شهرنشینی و جمعیت روزافزون این مناطق، منجر به افزایش آسیب‌پذیری مناطق شهری گردیده است. از همین رو، تاب‌آوری مناطق شهری به‌خصوص مراکز ویژه، حیاتی و حساس از اهمیت دوچندانی برخوردار شده است. درواقع، این مراکز در حکم شریان‌های مهم بدنه هر سرزمین محسوب می‌شوند. رویکرد تاب‌آوری به‌عنوان یکی از روندهای نوین در مدیریت شهری، می‌تواند گام مؤثری در جهت ارتقاء شهرها و مراکز حیاتی آن بردارد. از چالش‌های مدیریتی منطقه 11 تهران، تاب‌آوری مراکز حیاتی و حساس است که در صورت عدم پرداخت منجر به اختلال در ساختار جامعه می‌شود. در همین راستا، هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌ها و شاخص‌های تاب‌آوری، رتبه‌بندی آن‌ها به لحاظ اهمیت و درنهایت، اولویت‌بندی نواحی منطقه است. روش تحقیق پژوهش توصیفی – تحلیلی است و برای شناسایی عوامل اصلی ادبیات پژوهش و مبانی نظری موردبررسی قرار گرفت. درنهایت معیارهای اصلی مطابق با نظرات صاحب‌نظران امر استخراج گردید. جامعه آماری پژوهش شامل متخصصان و خبرگان جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری با توجه به زمینه تخصصی تحقیق است که به‌صورت در دسترس 20 نفر انتخاب‌شده است. سپس برای تحلیل، رتبه‌بندی مؤلفه‌ها و اولویت‌بندی نواحی، از روش سوارا و واسپاس بهره گرفته شد. درنهایت، یافته‌های حاصل از تحلیل داده‌ها، نشان‌دهنده آن است که مؤلفه‌های کالبدی-محیطی، اجتماعی، اقتصادی و نهادی-مدیریتی به ترتیب دارای بیشترین اهمیت در تحقق تاب‌آوری شهری هستند. همچنین، مابین نواحی 4 گانه منطقه 11 تهران به لحاظ برخورداری از مؤلفه‌های تاب‌آوری شهری، ناحیه دو با کسب امتیاز 23.2 در وضعیت بهتری نسبت به سایر نواحی قرار دارد. از طرفی، ناحیه چهار با کسب امتیاز 22.22 دارای بدترین وضعیت به لحاظ برخورداری از مؤلفه‌ها است.   %U https://gps.gu.ac.ir/article_152651_be6d3b980e988bbcffb8d4d7acfb7e7d.pdf