%0 Journal Article %T تغییرات زمانی درجه- روز مورد نیاز گیاه سویا بر مبنای دگرگونی‌های اقلیمی دهه‌های آینده مطالعه موردی شهرستان گرگان %J مجله آمایش جغرافیایی فضا %I دانشگاه گلستان %Z 2538-5739 %A شاهکویی, اسماعیل %A روشن, غلامرضا %D 2013 %\ 04/01/2013 %V 3 %N 7 %P 51-66 %! تغییرات زمانی درجه- روز مورد نیاز گیاه سویا بر مبنای دگرگونی‌های اقلیمی دهه‌های آینده مطالعه موردی شهرستان گرگان %K دگرگونی اقلیمی %K سناریوهای تغییر اقلیم %K گیاهان زراعی %K درجه- روز %K سویا %R %X امروزه گرم شدن جهانی و تاثیر آن بر عرصه‌های مختلف همانند کشاورزی، اقتصاد، انرژی، سیاست و غیره.. مورد توجه پژوهشگران می باشد. یکی از این عرصه‌ها تاثیر گرمایش جهانی بر روی کشاورزی و امنیت غذایی انسان‌هاست. در این بین محصول سویا از جمله محصولات استراتژیک و با اهمیت و درآمد زا برای نواحی مختلف از جمله گرگان می‌باشد. لذا در این تحقیق داده‌های روزانه، ماهانه و سالانه حداقل و حداکثر دما برای دوره مشاهداتی و درازمدت 1961 تا 1990 از سازمان هواشناسی تهیه گردید. در این پژوهش برای ارزیابی تاثیر گرمایش جهانی برای دو بازه زمانی 2049-2035 و 2079-2065 بر روی مقادیر درجه- روز مورد نیاز گیاه سویا، از مدل گردش عمومی جو HadCM3 استفاده شد، ولی خروجی‌های این مدل با استفاده از نرم‌افزار Lars-WG در مقیاس روزانه و ایستگاهی ریزمقیاس گردید. برای این تحقیق جهت ارزیابی نقش سناریوهای مختلف تغییر اقلیم از سه سناریوی انتشار A1، A1B و B2 استفاده شد. با توجه به خروجی‌های دما برای سناریوهای مختلف، بدبینانه ترین نتایج که معادل بیشترین افزایش مقدار دما می باشد، مربوط به سناریوی A2 به میزان افزایش دمایی معادل 64/0 درجه سانتی‌گراد برای دوره 2049-2035 و 60/0 درجه سانتی‌گراد برای دوره 2065 تا 2079 شبیه سازی گردید. بهرحال بر اساس افزایش دما، روند کلی مقادیر درجه- روز برای اکثر سناریوها و سالهای شبیه سازی شده افزایش خواهد یافت. هرچند که این مقادیر میانگین برای ماه‌های اواخر تابستان و اوایل پاییز که مصادف با کشت تابستانه می‌باشد، نسبت به دوره مشاهداتی کاهش مقدار درجه-روز را نشان می‌دهد، اما بر مبنای آمار درازمدت 2011 تا 2100، روند درجه-روز برای کشت بهاره افزایشی و برای کشت تابستانه کاهشی و معنادار است. پس توصیه می‌شود که در دهه‌های آینده با توجه به تغییرات اقلیم، کاشت زود هنگام کشت تابستانه اعمال گردد. زیرا بر این اساس گیاه سویا می‌تواند میزان درجه-روز مورد نیاز خود را در فاصله زمانی کوتاه و مناسبتری تامین نماید. %U https://gps.gu.ac.ir/article_5383_33779f0400ae5de49c586aaf220447b8.pdf