ORIGINAL_ARTICLE
اصلاح مسیر سیستمهای اصلی حمل و نقل همگانی شهر مشهد با روش الگوریتم کلونی مورچگان و رویکرد افزایش دسترسی
خطوط استخوان بندی حمل و نقل همگانی شهر مشهد حدود 50 درصد با یکدیگر همپوشانی دارند که این مسئله از سطح پوشش سیستم میکاهد. این تحقیق با هدف باز طراحی مسیر خطوط مذکور با رویکرد حداکثرسازی خصوصیت دسترسی سیستم انجام شده است. جهت تعیین مسیرهای اصلاحی خطوط مذکور از روش الگوریتم کلونی مورچگان استفاده شده است. سپس شاخص دسترسی ترکیبی به روش هنسن به تفکیک 253 ناحیه ترافیکی در دو حالت سیستم وضع موجود و سیستم پیشنهادی تحقیق محاسبه شده است. مقایسه دو سیستم وضع موجود و اصلاح شده به کمک شاخص دسترسی و با روش محاسبه میانگین دو گروه مستقل با استفاده از نرمافزار SPSS انجام شده است. مسیرهای اصلاحی تعریف شده، سطح پوشش را افزایش داده در حالیکه طول کل خطوط سیستم پیشنهادی نسبت به سیستم اولیه ثابت میباشد. همچنین شاخص دسترسی به سیستم اصلاح شده نسبت به سیستم موجود به طور معناداری افزایش یافته است. با توجه به اینکه سیستم موجود استخوان بندی حمل و نقل همگانی شهر مشهد با روشهای مبتنی بر سرعت و حرکت طراحی شده است، نتایج این تحقیق، تفاوت رویکرد مبتنی بر سرعت و حرکت نسبت به رویکرد مبتنی بر دسترسی را در طراحی سیستمهای حمل و نقل همگانی آشکار میسازد
https://gps.gu.ac.ir/article_91057_977645f9ff84f2df43130ac68b43a0b0.pdf
2019-08-23
1
12
10.30488/gps.2019.91057
حمل و نقل همگانی
دسترسی
الگوریتم کلونی مورچگان
شهر مشهد
هومن
شاداب مهر
ho_sh852@stu-mail.um.ac.ir
1
دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد پردیس بینالملل
LEAD_AUTHOR
محمد رحیم
رهنما
rahnama@um.ac.ir
2
استاد جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
محمد
اجزاء شکوهی
shokouhim@um.ac.ir
3
دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
عزت اله
مافی
mafi@ferdowsi.um.ac.ir
4
دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
منابع
1
آیتی، اسماعیل، باقری، محمد. 1385. روش پوششی برای مسیریابی بهینه قطار سبک شهری (LRT)، پژوهشنامه حمل و نقل، سال سوم، شماره اول، ص 11-1.
2
ابوالقاسمی، فرهاد. 1380. کاربرد الگوریتم سیستم مورچهها در مسئله طراحی شبکه، پایاننامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما: حسین پورزاهدی، موسسه عالی پژوهش در برنامهریزی و توسعه.
3
افندیزاده، شهریار، غفاری، احمدرضا، غفاری، کلانتری، نوید. 1390. ارزیابی اثر عدم قطعیت جعبهای تقاضا در طراحی شبکه پیوسته و گسسته حمل و نقل با استفاده از الگوریتمهای ژنتیک و کلونی مورچگان، فصلنامه مهندسی حمل و نقل، سال دوم، شماره سوم، ص221-205.
4
امامی، میترا، میرکریمی، سیدحامد، سلمان ماهینی، عبدالرسول. 1397. مسیریابی بهینه خطوط لوله انتقال گاز طبیعی به کمک روش LCPA. منطقه مورد مطالعه: دهنه زاو استان گلستان، آمایش جغرافیایی فضا، سال هشتم، شماره 27، ص 77- 100.
5
براری، معصومه، رضویان، محمدتقی، جمیله، توکلینیا. 1397. ارزیابی شاخصهای پایداری حمل و نقل شهری با رویکرد اقتصاد سبز. مطالعه موردی: شهر ساری، آمایش جغرافیایی فضا، سال هشتم، شماره 30، ص 105-120.
6
حسنینسب، سیدشهاب؛ صفارزاده، محمود؛ ممدوحی، امیررضا. 1390. روشی برای مسیریابی بهینه در حمل و نقل همگانی یکپارچه شبکه اتوبوس و اتوبوس تندرو، مهندسی حمل و نقل، سال دوم، شماره چهارم، ص 316-303.
7
خمر، غلامعلی. 1396. کاربرد الگوریتم اجتماع مورچه در مسیریابی بهینه گروههای امدادی بین شهری، آمایش جغرافیایی فضا، سال هفتم، شماره 23، ص 41-52.
8
رهنما، محمد رحیم، فرقانی، حجت. 1387. برنامهریزی دسترسی به اتوبوس در ایران: شهر مشهد، فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 12، شماره 2، ص 96-73.
9
شهیدی، محمدحسن. 1380. حمل و نقل پایدار شهری، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 5، ص 93-88.
10
10. طرح هفتم. 1391. ارزیابی کریدورهای مناسب سیستمهای حمل و نقل انبوه تلفیقی برای شهر مشهد، بهنگامسازی مطالعات جامع حمل و نقل مشهد، مهندسین مشاور طرح هفتم، گزارش شماره 60-300، کارفرما: سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد.
11
عباسقلیزاده، حامد. 1391. تعیین امتداد برای حمل و نقل سریع به روش حداکثر پوشش، پژوهشنامه حمل و نقل، سال نهم، شماره دوم، ص 173-161.
12
12. لرکی، حسین، ملکزاده گورادل، نسرین، نخعی، فردیس، یوسفی خوشبخت، مجید. 1392. یک روش ترکیبی اصلاحی فرا ابتکاری برای حل مسئله مسیریابی وسیله نقلیه ظرفیتدار، پژوهشنامه حملونقل، سالدهم، شماره اول، ص 88-73.
13
13. مطیعیان، حمید، سعدی مسگری، محمد، نعیمی، احمد. 1391. بهینهسازی مسیر تردد سرویسهای حمل و نقل یک شرکت با استفاده از خوشهبندی و الگوریتم ژنتیک، فصلنامه مدیریت حمل و نقل، سال سوم، شماره چهارم، ص. 378-365.
14
14. ممتحن. 1382. سیستم حمل و نقل همگانی پیشنهادی برای آینده: قطار سبک شهری، مطالعه سیستم حمل و نقل همگانی شهر مشهد، گزارش شماره 03-82، مرکز مطالعات حمل و نقل دانشگاه صنعتی شریف، کارفرما: سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد.
15
15. ممتحن. 1387. سیستم اتوبوسرانی تندرو شهر مشهد: اتوبوسرانی تندرو پیشنهادی برای شهر مشهد، طراحی شبکه ویژه اتوبوسرانی سریع، گزارش شماره 02-87، مرکز مطالعات و تحقیقات حمل و نقل دانشگاه صنعتی شریف، کارفرما: سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری مشهد.
16
16. نظم فر، حسین، علوی، سعیده، عشقی چهار برج، علی. 1397. تحلیل فضایی سکونتگاههای شهری استان گلستان از لحاظ شاخصهای شهر سالم، آمایش جغرافیایی فضا، سال هشتم، شماره 30، ص 213- 228.
17
17. وزارت کشور. 1386. معرفی سیستم یکپارچه حمل و نقل همگانی، معاونت عمرانی، دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، تهران.
18
Blair, N., Hine, J., and Bukhari, S.M.A. 2013. Analyzing the impact of network change on transport disadvantage: a GIS-based case study of Belfast, Journal of Transport Geography, 31: 192–200.
19
Burrows, P., Reed, K., Templer, K., and Walker, J. 2010. Efficient traffic routing using ACO, Computer Science, London.
20
Cliath, B.A. 2009. Guidelines for planning authorities on sustainable residential development in urban areas, Government of Ireland, Pub.19, Dublin.
21
Dorigo, M., and Stutzle, T. 2005. Ant Colony Optimization, mit press.
22
Dorsey, B. 2005. Mass transit trends and the role of unlimited access in transportation demand management, Journal of Transport Geography, 13(3): 235–246.
23
Ferenczi, M.R. 2012. Design and implementation of an Ant Colony Optimization algorithm for traffic assignment, thesis for Master of Science, Politecnico Di Milano, Italy.
24
Gendreau, M., Laporte, G., and Mesa, J.A. 1995. Locating rapid transit lines, Journal of Advanced Transportation, 29: 145-162.
25
Ghoseiri, K., and Morshedsolouk, F. 2006. ACS-TS: Train Scheduling Using Ant Colony System, Hindawi Publishing Corporation, Journal of Applied Mathematics and Descision Science, Article ID 95060, pp: 1-28.
26
Goss, S., Aron, S., Deneubourg, J.L., and Pasteels, J.M. 1989. Self-organized shortcuts in the Argentine ant, Naturwissenschaften, 76: 579–581.
27
Karou, S., and Hull, A. 2014. Accessibility modelling: predicting the impact of planned transport infrastructure on accessibility patterns in Edinburgh, UK, Journal of Transport Geography, 35: 1–11.
28
Lin, T., Xia, J., Robinson, T.P., Goulias, K.G., Church, R.L., Olaru, D., Tapin, J., and Han, R. 2014. Spatial analysis of access to and accessibility surrounding train stations: a case study of accessibility for the elderly in Perth, Western Australia, Journal of Transport Geography, 39: 111–120.
29
Mazloumi, E., Mesbah, M., Ceder, A., Moridpour, S., and Currie, G. 2012. Efficient transit schedule design of timing points: a comparison of ant colony and genetic algorithms, Transportation Research Part B: Methodological, 46(1): 217-234.
30
Monterio, M., Fontes, D., and Fontes, F. 2012. Ant Colony Optimization: a literature survey, FEP working papers, ISSN: 0870-8541.
31
Rai, A., and Verma, A. 2009. Feeder mass transit network design using ACO, Indian Journal of Transport Management, 18: 23-36.
32
Stead, D., and Marshall, S. 2001. The relationships between urban form and travel patterns. An international review and evaluation, EJTIR, 1(2): 113–141.
33
Yu, B., Yang, Z., Cheng, C., and Liu, C. 2005. Optimizing bus transit network with parallel ant colony algorithm, Eastern Asia Society for Transportation Studies, 5: 374-389.
34
Vitins B.J., and Axhausen, K.W. 2007. Optimization of Large Transport Networks Using the Ant Colony Heuristic, 7th Swiss Transport Research Conference, Zürich.
35
Vuchic, V. 2005. Urban transit, Operations, Planning and Economics, Jon Wiley, U.S.A.
36
ORIGINAL_ARTICLE
تأثیر عملکرد ابعاد محصول مقاصد گردشگر بر رضایتمندی گردشگران یک آنالیز تطبیقی- همبستگی برحسب خصوصیات دموگرافیکی و اجتماعی
با توجه به موضوع پژوهش مسئله این پژوهش این مقوله میباشد که چگونه گردشگران بر حسب خصوصیات دموگرافیکی- اجتماعی از قبیل جنسیت، سن، وضعیت تأهل، تحصیلات، درآمد و اشتغال سطوح متفاوت رضایت رااز ابعاد محصول گردشگری جنگلی روستایی قرق تجربه کردهاند در همین راستا هدف از پژوهش حاضر ارزیابی رضایت گردشگران از عملکرد ابعاد محصول مقاصد گردشگری و براساس ویژگیهای دموگرافیکی و اجتماعی از قبیل جنسیت، سن، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات، درآمد و اشتغال است. روش پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و بر مبنایی راهبرد پیمایشی انجام رسیده و از ابزار پرسشنامه و روش مصاحبه برای جمعآوری دادههای مورد نیاز استفاده شده است. سنجش روایی و پایایی ابزار تحقیق مبتنی بر دو روش اعتبار محتوا (نظرخواهی از کارشناسان و متخصصان) و آزمون آلفای کرونباخ (مقدار آلفا برابر 9/0) بوده است. در مجموع 200 پرسشنامه بین اعضای نمونۀ (گردشگران) به روش نمونهگیری در دسترس توزیع شده و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج آنالیز تطبیقی گویای عدم وجود سطوح متفاوت رضایت گردشگران از عملکرد ابعاد محصول گردشگری پارک جنگلی روستایی قُرق از توابع شهرستان علیآبادکتول برحسب جنسیت، وضعیت تأهل و درآمد است. در مقابل رضایت گردشگران برحسب سن و سطح تحصیلات برای تصویر از مقصد و براساس اشتغال برای تسهیلات مقصد معنادار است. علاوهبراین، نتایج آنالیز همبستگی نیز گویای عدم تأثیرگذاری معنادار جنسیت، سن، وضعیت تأهل، سطح تحصیلات، درآمد و اشتغال بر رضایت گردشگران است. نتایج این تجزیه و تحلیل به دستاندرکاران و مسئولان این پارک کمک خواهد کرد تا با طراحی استراتژیهای مؤثر رضایت گردشگران را تقویت نمایند.
https://gps.gu.ac.ir/article_93879_0b6e56884d4dcb349298fdeec75480b6.pdf
2019-08-23
13
32
10.30488/gps.2019.93879
مقصد گردشگری
محصول گردشگری
رضایت گردشگر
پارک جنگلی روستای قرق
شهرستان علیآباد کتول
علیرضا
خواجه شاهکوهی
a.shahkoohi@gu.ac.ir
1
دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه گلستان
LEAD_AUTHOR
سید محمد
موسوی پارسائی
mohammad_mousavi33@yahoo.com
2
دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامهریزی روستایی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران
AUTHOR
منابع
1
ابراهیمپور، حبیب. میرعلی سیدنقوی و نورمحمد یعقوبی. 1390. عوامل مؤثر بر رضایت و وفاداری گردشگران در استان اردبیل (مطالعه موردی: منطقه گردشگری سرعین)، فصلنامه مطالعات گردشگری، شماره 14، 91-70.
2
اسماعیلی، رضا. امیر گندمکار و مجید حبیبی نوخندان. 1390. ارزیابی اقلیم آسایش چند شهر اصلی گردشگری ایران با استفاده از شاخص دمای معادل فیزیولوژیک PET، پژوهشهای جغرافیای طبیعی، شماره 57، 18-1.
3
ایمانی خوشخو، محمدحسین. علی جاودانه. 1390. میزان رضایت گردشگران اروپایی از تجربه سفر به ایران، فصلنامه گردشگری و توسعه، سال1، شماره 1، 30-17.
4
بیدختی، علیاکبر. سپیده روحیپور. 1392. تأثیر ویژگیهای جمعیت شناختی بر انتظارات مشتریان از کیفیت خدمات در صنعت هتلداری استان سمنان، مجله برنامهریزی و توسعۀ گردشگری، شماره 6، 180-160.
5
حسینزاده دلیر، کریم. محمدرضا پورمحمدی و صمد مدادی. 1391. ارزیابی پراکنش فضاهای گردشگری تاریخی- فرهنگی و خدمات جانبی آن در شهر تبریز، جغرافیا و برنامهریزی، سال 16، شماره 41، 94-67.
6
زنگنه، یعقوب. یاسر شمسالهزاده. 1391. بررسی و تحلیل نقش تصویر مقصد در توسعه صنعت گردشگری (مطالعه موردی: کلانشهر تبریز)، نشریه علمی- پژوهشی جغرافیا و برنامهریزی، شماره 41، 153-168 .
7
زینلی، بهرام. 1393. ارزیابی رضایت گردشگران از محصول گردشگری پارک ساحلی قرق با استفاده از مدل HOLSAT. استاد راهنما؛ پرفسور مریم بیاتی خطیبی، مشاور؛ دکتر ابوالفضل قنبری، گروه پژوهشهای جغرافیایی، دانشکده جغرافیا و برنامهریزی، دانشگاه تبریز.
8
زینلی، بهرام. سعید قوجالی. 1392. ارزیابی رضایت گردشگران از عملکرد خدمات سوئیتهای اجارهای: یک آنالیز تطبیقی برحسب خصوصیات دموگرافیک و اجتماعی، همایش ملی گردشگری. سرمایههای ملی، چشمانداز آینده. بهمن ماه، ایران، اصفهان.
9
ذوالفقاری، حسن. میترا بساطی و کتایون مظلوم. 1398. بررسی ظرفیتهای اقلیمی سواحل شمالی و جنوبی ایران برای گسترش فعالیتهای ورزشی و گردشگری ساحلی، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال نهم / شماره مسلسل سی و یکم، بهار 1398، صص: 54-39.
10
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گلستان 1385. جاذبه های استان گلستان.
11
سرمد، زهره، عباس بازرگان و الهه حجازی. 1381. روشهای تحقیق در علوم رفتاری، انتشارات آگاه، چاپ ششم، تهران.
12
12. سقایی، مهدی. دانا علیزاده. 1392. امکانسنجی محصول گردشگری روستایی در شهرستان پاوه، فصلنامۀ علمی- پژوهشی فضای جغرافیایی، سال سیزدهم، شماره 41، 20-1.
13
13. صفرآبادی، اعظم. علی احمدپور. 1398. برنامهریزی تفرجگاههای پیرامون شهرها با تأکید بر گردشگری سلامت مطالعه موردی: چشمه آبگرم تودلویه، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال نهم / شماره مسلسل سی و یکم، بهار 1398، صص: 11- 1.
14
14. ضیایی، محمود. نیلوفر عباسپور. 1390. ارزیابی کیفیت محصول گردشگری شهری تهران از دید گردشگران درون مرزی، فصلنامه گردشگری و توسعه، شماره 1، جلد 1، 96-76.
15
15. علامه، محسن. ایمانه نکتهدان. 1389. بررسی تأثیر کیفیت خدمات بر وفاداری مشتری (مطالعه مورد هتلهای چهار و پنج ستاره اصفهان)، مدیریت بازرگانی، دوره 2، شماره 5، 124-109.
16
کاظمی، مهدی. 1385. مدیریت گردشگری. انتشارات سمت، چاپ اول، تهران.
17
17. کدیور، علیاصغر. مهدی سقایی. 1380. ساماندهی گردشگری در تفرجگاه های پیرامون شهری (1)، (مطالعه موردی: دره اخلمد)، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 83، 134-111.
18
18. موسوی، میرنجف. احمد آفتاب و علی مجنونی. 1398. توسعه گردشگری مناطق روستایی با تأکید بر اولویتهای سرمایهگذاری در زیر ساختها مطالعه مورد: استان آذربایجان شرقی، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال نهم / شماره مسلسل سی و یکم، بهار 1398، صص: 54-39.
19
Abu Ali, J., and Howaidee, M. 2012. The impact of service quality on tourist satisfaction in Jerash, Journal of contemporary research in Business, 3(12):164-187.
20
Barutcu, S, Dogan, H & Unguren, E. 2011. Tourists perception and satisfaction of shopping in Alanya region: A comparative analysis of different nationalities, Procedia Social and Behavioral Sciences 24: 1049-1059.
21
Bowen, D., and Schouten, F.A. 2008. Tourist satisfaction and beyond: tourist migrants in Mallorca. International Journal of Tourism Research, No. 10: 141-153.
22
Buhalis, D., and Darcy‚ S. 2011. Accessible Tourism: Concepts and Issues. Chanel View Press.
23
Butnaru, G., and Miller, A. 2012. Conceptual approaches on quality and theory of tourism services, Procedia Economics and Finance 3: 375-380.
24
Cengiz, B. 2012. Local residents' perceptions of and attitude toward sustainable tourism planning and management in Amasra (Turkey), Landscape Planning, available online at: http://www.intechopen.com
25
Chen, C., and Phou, S. 2013. A closer look at destination: Image, Personality, Relationship and Loyalty. Tourism Management, 36: 269-278.
26
Cooper, C., and Hall, C.M. 2008. Contemporary tourism: an international approach (First ed.). Jordan Hill (Oxford): Butterworth-Heinemann Publication (Elsevier).
27
Craggs, R., and Schofield, P. 2011. The Quays in Salford: an analysis of visitor perceptions, satisfaction and behavioral intention. International Journal of Tourism Research, No. 13, 583-599.
28
Dimitrovic, T et al., (2009). Conceptualizing tourist satisfaction at the destination level, International Journal of Culture, Tourism and Hospitality Research. 3(2): 116-126.
29
Eraqi, M. 2006. Tourism service quality in Egypt; the viewpoint of external and internal customers, Benchmarking: an international journal, Vol. 13, No. 4, 469-492.
30
Geoldner, C.R., and Ritchie, J.B. 2003. Tourism-principles, practices, philosophies. 9th Edition. JOHN WILEY & SONS, INC. Hoboken, New Jersey.
31
Heung, V.C.S., Qu, H., and Chu, R. 2001. The relationship between vacation factors and socio-demographic and traveling characteristics: the case of Japanese leisure travellers. Tourism Management, 22: 259-269.
32
Jeffries, D. 2001. Governments and tourism (First ed.). Jordan Hill (Oxford): Butterworth-Heinemann Publication (Elsevier).
33
Kolb, B.M. 2006. Tourism marketing for cities and towns: using branding and events to attract tourists. Jordan Hill (Oxford): Butterworth-Heinemann Publication (Elsevier).
34
Koutoulas, D. 2004. Understanding the tourist product. Available online at http://www.academia.edu. 24/04/2014.
35
Lopes, S.D.F. 2011. Destination image: Origins, Developments and Implications. PASOS, 2: 305-315.
36
Mat Som, A.P., and Badarneh, M.B. 2011. Tourist satisfaction and repeat visitation; toward a new comprehensive model. International Journal of Human and Social Sciences, 6(1): 38-45.
37
Matzler, K. et al. 2007. Customer satisfaction and loyalty to Alpine Ski resorts: moderating effect of lifestyle, spending and customers skiing skills. International Journal of Tourism Research, 9: 409-421.
38
Mendes, J.D.C. et al. 2010. The tourist experience: exploring the relationship between tourist satisfaction and destination loyalty. Journal of Tourism, 58 (2): 111-126.
39
Mellina, F.K.M., and Aballe, A.F.A. 2013. Satisfaction on tourist destinations in Davao Del Sur. International Journal of Accounting and Business Management, 2: 007-017.
40
Middleton, V., and Clarke, J. 2001. Marketing in travel and tourism. Butterworth-Heinemann Publication. Jordan Hill, Oxford. Third edition.
41
Page, S. 2007. Tourism management: managing for change (2nd ed.). Jordan Hill (Oxford): Butterworth-Heinemann Publication (Elsevier).
42
Pearce, L.P. 2005. Aspects of tourism: tourist behavior: themes and conceptual schemes. Channel view publications.
43
Perovic, D., Stanovcic, T., Moric, I., and Pekovic, S. 2012. What socio-demographic characteristics do influence the level of tourist’s satisfaction in Montenegro? Empirical analysis. Journal of Tourism, 14: 5-10.
44
Phillips, W.M.J. et al. 2013. Tourist word of mouth and revisit intentions to rural tourism destinations: a case of North Dakota, USA. International Journal of Tourism Research, 15: 93-104.
45
Prayag, G. 2012. Paradise for who? Segmenting visitors’ satisfaction with cognitive image and predicting behavioral loyalty. International Journal of Tourism Research, 14: 1-15.
46
Qu, H., Kim, L. and Im, H. 2011. A model of destination branding: integrating the concepts of the branding and destination image. Tourism Management, No. 32, 465-476.
47
Rajesh, R. 2013. Impact of tourist perceptions, destination image and tourist satisfaction on destination loyalty: a conceptual model, PASOS, 3: 67-78.
48
Sadeh, E. et al. 2012. Factors affecting tourist satisfaction and its consequences. Journal of basic and applied scientific research, Vol. 2, No. 2, 1557-1560.
49
Schofield, P., and Thompson, K. 2007. Visitor motivation, satisfaction and behavioural intention: the 2005 Naadam Festival, Ulaanbaatar. International Journal of Tourism Research, 9: 329-344.
50
Son, A. 2005. The measurement of tourist destination image: applying a sketch map technique. International Journal of Tourism Research, No. 7, 279-294.
51
Song, H. et al., 2011. Assessing mainland chines tourists’ satisfaction with Hong Kong using tourist satisfaction index. International Journal of Tourism Research, 13: 82-96.
52
Song, H., and Cheung. C. 2010. Attributes affecting the level of tourist satisfaction with and loyalty towards theatrical performance in china; evidence from a qualitative study. International Journal of Tourism Research, 12: 665-679.
53
Swarbrooke, J., and Horner, S. 2007. Consumer behavior in tourism. Second edition, Jordan Hill (Oxford): Butterworth-Heinemann Publication (Elsevier).
54
Tidtichumrernporn, T. et al., 2010. Measuring the Satisfaction of Domestic and International Tourists toward Lanna Cultural Tourism Products: A Study of Progress in Chiang Mai Walking Street Activities, Journal of Business Studies Quarterly, 1(3): 31-52.
55
Truong, T.H., and King, B. 2009. An evaluation of satisfaction levels among Chines tourists in Vietnam. International Journal of Tourism Research, No. 11, 521-535.
56
Tsiotsou, R., and Vasiotio, E. 2006. Using demographic and leisure activities to predict satisfaction with tourism services in Greece. Journal of Hospitality & Leisure Marketing, No. 2, 69-82. Available online.
57
United Nation of World Tourism Organization 2014. Tourism Highlights.
58
United Nation of World Tourism Organization 2007. A practical guide to tourism destination management.
59
Vanhove, N. 2005. The economics of tourist destinations (First ed.). Jordan Hill (Oxford): Butterworth-Heinemann Publication (Elsevier).
60
Vassiliadis, C.A. 2008. Destination product characteristics as useful predictors for repeat visiting and recommendation segmentation variables in tourism: a CHAID exhaustive analysis. International Journal of Tourism Research, 10: 439-452.
61
World Travel and Tourism Council 2013. Travel and Tourism Economic Impacts of Iran. Www. wttc.org
62
Zeinali, B. et al. 2014. Tourists' Satisfaction with and Loyalty to Shopping Experience: A Socio-Demographic Analysis. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 6: 67-84.
63
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیلی بر میزان کارآمدی و ناکارآمدی شهرستانهای ایران از لحاظ خدمات بهداشتی- درمانی؛ مورد: شهرستانهای استان خوزستان
توزیع فضایی متعادل انواع خدمات شهری از مهمترین نشانههای عدالت اجتماعی در شهر به شمار میرود. بخش خدمات بهداشتی و درمانی در میان انواع مختلف خدمات شهری از جایگاه ویژهای برخوردار است چون با قشر وسیعتری از جامعه شهروندی ارتباط داشته و از سویی دیگر وظیفه و رسالت خطیر حفظ سلامت و مراقبت از حیات جامعه را بر عهده دارد. این پژوهش با تحلیلی بر میزان کارایی و ناکارایی شهرستانهای استان خوزستان از لحاظ خدمات بهداشتی- درمانی با 31شاخص تدوین شده است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی با استفاده از تکنیک تحلیلی پوشش دادهها است. نتایج نشان میدهد که از 24 شهرستان مورد مطالعه، 15شهرستان آن با میزان کارایی کمتر از یک درصد به عنوان شهرستانهای ناکارا و سایر شهرستانها به تعداد 9 شهر که میزان کارایی آنها یک درصد است، به عنوان شهرستانهای کارآمد شناخته میشوند؛ همچنین نتایج حاصل از ماتریس کارایی متقاطع، منعکس کننده این مطلب است که رامشیر، هفتگل و لالی توانستهاند رتبههای نخست را در بین شهرستانهای مورد مطالعه کسب کنند. از سوی دیگر شهرستانهایی مانند آبادان، اهواز و باوی در جایگاه آخر و در وضعیت نامطلوبی قرار دارند. در حالت کلی 62درصد از شهرها در وضعیت نامساعد و ناکارآ قرار دارند که نشانگر وضعیت نامساعد آنها ازلحاظ میزان کارایی میباشد.
https://gps.gu.ac.ir/article_91048_9d54ae47e43c8beb74f6e95fc222e6ac.pdf
2019-08-23
33
50
10.30488/gps.2019.91048
خدمات بهداشت و درمان
عدالت فضایی
شهرستانهای استان خوزستان
تحلیل پوششی دادهها
نوبخت
سبحانی
n.sobhani65@gmail.com
1
دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات تهران
LEAD_AUTHOR
مجید
اکبری
akbari.majid@aol.com
2
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
AUTHOR
نسترن
نوروزی سیله
nastaran.noroozi58@gmail.com
3
کارشناسارشد شهرسازی گرایش برنامهریزی شهری علوم تحقیقات بروجرد،
AUTHOR
سمیه
رنجبر زاده
ranjbar81s@yahoo.com
4
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، دانشگاه ازاد اسلامی واحد شهر ری، تهران، ایران
AUTHOR
ادیب حاج باقری، محسن. 1385. عوامل موثر بر مراقبت پرستاری مبتنی بر شواهد؛ یک مطالعه کیفی. فصلنامه پرستاری ایران، دوره 19، شماره 47، صص 17-33.
1
ازادی، فریبرز. 1382. بررسی تاثیر بکارگیری مدل مراقبتی مشارکتی بر کیفیت زندگی بیماران شریان کرونری مراجعه کنند به بیمارستان شهر تهران در سال 1382، پایاننامه کارشناسیارشد تهران، دانشگاه تربیت مدرس، دانشکده علوم پژشکی.
2
امیرفخریان، مصطفی، رهنما، محمدرحیم و آقاجانی، حسین. 1391، اولویت بندی نیاز به خدمات بهداشتی درمانی محلات حاشیهنشین شهر مشهد بر اساس سیستم پشتیبانی فضایی چند معیاره (MC-SDSS). آمایش جغرافیایی فضا، سال دوم، شماره شش.
3
آصفزاده، سعید و امیدکرمی. 1390. ارزیابی تابلوهای مطب پزشکان عمومی شهر قزوین بر اساس ضوابط و استانداردها، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، سال پانزدهم، شماره 4، گزارش کوتاه.
4
باقیانی مقدم، محمدحسین و محمدحسین احرام پوش. 1383. اصول و کلیات خدمات بهداشتی، چاپ دوم، یزد، انتشارات شبنم دانش با همکاری انتشارات چراغ دانش.
5
تقوایی، مسعود و احمد شاهیوندی. 1389. پراکنش خدمات بهداشتی و درمانی در شهرستانهای ایران. فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دهم، شماره 39.
6
جهانگیری، کتایون، صدیقی، ژیلا، اذین، سیدعلی، امیدواری، سپیده، آیین پرست، افسون، عبادی، مهدی، فرزدی، فرانک، مفتون، فرزانه، منتظری، علی و سادات وجدانی نیا، مریم. 1389. مردم نقش پزشکان و متخصصان علوم بهداشتی را چگونه ارزیابی میکنند: مطالعه سلامت از دیدگاه مردم ایران. فصلنامه پایش، سال دهم، شماره سوم، صص331-336.
7
جی ای پارک وکی پارک. 1373. درسنامه پزشکی پیشگیری و اجتماعی(کلیات خدمات بهداشتی). مترجم شجاعی تهرانی حسین، جلد دوم، چاپ دوم، انتشارات دانشگاه علوم پزشکی گیلان.
8
حاتمینژاد، حسین. 1387. تحلیل نابرابریهای اجتماعی در برخورداری از کاربریهای خدمات شهری. پژوهشهای جغرافیای انسانی، شماره 65.
9
حاتمی، حسین، رضوی، سیدمنصور، افتخار اردبیلی، حسن و مجلسی، فرشته. 1383. جامعه بهداشت عمومی. جلد اول، انتشارات ارجمند، تهران.
10
خداویسی، مسعود و فتحی، یداله. 1375. بررسی میزان رضایت روستائیان حومه شهر. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی، سال چهارم، شماره 10.
11
12. خیاطان، مهدی، نصیریپور، امیراشکان، امینی، میلاد و محمدنژاد، سیدمحسن. 1389. عوامل مؤثر بر دسترسی افراد به خدمات ارائه شده از دیدگاه کارکنان در مراکز بهداشتی درمانی شهری منتخب شبکه بهداشت و درمان شهرستان ری. مجله دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران، دوره 4، شماره 3، صص18-27.
12
13. زنگیآبادی، علی، امیر عضدی، طوبی و پریزادی، طاهر. 1391. تحلیل فضایی شاخصهای توسعه خدمات بهداشت و درمان در استان کردستان. جغرافیا، دوره جدید، سال دهم، شماره 32.
13
سادات میرمقتدایی، زهره، رخ افروز، داریوش و سالاریانزاده، محمدحسین. 1394. مروری بر چالشهای طرح ادغام اموزش پزشکی با نظام ارائه خدمات در ایران از منظر سرمایه انسانی. مدیریت بهداشت و درمان، شماره 6، صص 7-15.
14
سازمان بهداشت جهانی. 1364. فرایند مدیریت برای توسعه بهداشت کشور. ترجمه محمد عصار، تهران، نشر مترجم.
15
16. سلیمی امرود، محم ، عرب، محمد، اکبری، فیض الله، زراعتی، حجت و فرزیانپور، فرشته. 1386. وضعیت مدیریت بهداشت محیط بیمارستانهای استان قم، مجله دانشکده بهداشت و انستیتو تحقیقات بهداشتی دوره 5، شماره 3، صص 59-66.
16
شاعلی،جعفر. 1379. توزیع فضایی مراکز خدمات درمانی و بهداشتی در مناطق شهری تهران. پژوهشهای جغرافیائی، شماره 38،صص19-31.
17
18. شریف زادگان، محمدحسین، ممدوحی، امیررضا و لاوی، مریم. 1389. نابرابری فضایی در دسترسی به خدمات درمان عمومی برای توسعه سلامت شهری از طریق مدل در P-median در شهر اصفهان. رفاه اجتماعی، سال دهم، شماره 37.
18
19. شریفی، عبدالنبی. 1385. عدالت اجتماعی و شهر: تحلیلی بر نابرابریهای منطقهای در شهر اهواز. رساله دوره دکتری جغرافیا گرایش برنامهریزی شهری؛دانشگاه تهران.
19
20. صدوقی، فرحناز، حاتمینژاد، حجت و زراعی، جواد. 1394. مکانیابی بهینه برای توزیع خانههای بهداشت روستایی در استان خوزستان با استفاده از تحلیل سلسله مراتبی در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی. مدیریت بهداشت و درمان، دوره 6، شماره 3.
20
21. غلامی، علی، نوری، علیاصغر ، خجستهپور، مجید، عسکری، مینا و سجادی، حسن.1390. شکاف کیفیت خدمات بهداشتی ارائه شده در مراکز بهداشتی- درمانی شهرستان نیشابور. ماهنامه علمی- پژوهشی دانشگاه شاهد، سال هیجدهم- شماره 92.
21
22. فارسیجانی، حسن، آرمان، محمدحسین، حسین بیگی، علیرضا و جلیلی، اعظم. 1390. ارائه مدل تحلیل پوششی دادهها با رویکرد ورودی-خروجی محور. چشم انداز مدیریت صنعتی، شماره 1، صص 39-56.
22
23. قاضیزاده، احمد. 1379. کیفیت ارائه خدمات بهداشتی در خانههای بهداشت استان کردستان در سال 1377. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سال پنجم، شماره 17.
23
24. قدیری معصوم، مجتبی و کیومرث حبیبی. 1383. سنجش و تحلیل سطوح توسعهیافتگی شهرها و شهرستانهای استان گلستان. فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 23.
24
25. کریمی، ایرج، آزیتا سالاریان و زهره عنبری. 1388. مطالعه تطبیقی برخورداری عادلانه از خدمات بهداشتی و درمانی در چند کشور توسعهیافته و ارائه الگوی مناسب ایران. مجله دانشگاه علوم پزشکی اراک، سال 12، شماره 4.
25
26. کیانی، اکبری، غریب فاضل نیا و پروانه جمشیدی. 1392. بررسی و ارزیابی خدمات مراکز بهداشتی- درمانی شهر زابل با استفاده از مدل تاپسیس. جغرافیا و برنامهریزی، سال 17، شماره 43، صص 190-169.
26
27. مقبل با عرض، عباس و محمدی، علی. 1382. بررسی کیفیت خدمات ارائهشده در مراکز خدمات درمانی استان فارس. مجله علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه شیراز، دوره 12، شماره دوم.
27
موسوی، میرنجف و حکمتنیا، حسن. 1384. تحلیل عاملی و تلفیق شاخصها در تعیین عوامل مؤثر بر توسعه انسانی نواحی ایران. جغرافیا و توسعه، شماره 6.
28
مهدیزاده جواد، 1379. برنامهریزی کاربری زمین از دیدگاه توسعه پایدار. مهندسین مشاور فرنهاد، نشریه جستارهای برنامهریزی و طراحی شهری، تهران.
29
مهرگان، محمدرضا. 1383. مدلهای کمی برای ارزیابی عملکرد سازمانها LEA. انتشارات دانشگاه تهران.
30
31. میر غفوری، سید حبیباله، شفیعی رودپشتی، میثم، ندافی، غزاله. 1390. مقایسه و رتبهبندی مالی شرکتهای مخابرات استانی با رویکرد مدل جمعی تحلیل پوششی دادهها و روش کارایی متقاطع. مجله فرایند مدیریت و توسعه، شماره 76، تابستان 1390، صص 103-127.
31
32. میره ای، محمد، علیوردیلو،هادی، امیریان، سهراب و علیوردیلو، محمود. 1396. تحلیلی بر نابرابریهای توسعه بهداشتی و سلامت در منطقه البرز جنوبی، امایش جغرافیایی فضا، سال هفتم، شماره بیست و ششم.
32
33. نصیریپور، امیر اشکان، سیدجمال الدین، طیبی، پوران رییسی و محمدعلی، جهانی. 1389. طراحی الگوی جهانیشدن خدمات بیمارستانی ایران. مجله دانشگاه علوم پزشکی بابل، دوره دوازدهم، شماره یک، 94-86.
33
نیک پور، بهمن، آصفزاده، سعید و مجلسی، فرشته. 1386. مدیریت و برنامهریزی بهداشت و درمان. تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
34
35. وارثی، حمیدرضا. 1387. بررسی تطبیقی توزیع خدمات عمومی شهری از منظر عدالت اجتماعی، مطالعه موردی: شهر زاهدان. نشریهی جغرافیا و توسعه، شماره11.
35
36. وارثی، حمیدرضا، کیوان باقری، کیهان زندی و نعمتالله نادی پور. 1394. تحلیل فضایی برخورداری شهرستانهای استان فارس از شاخصهای بهداشتی درمانی با استفاده از تکنیکهای برنامهریزی منطقهای. فصلنامه جغرافیا و مطالعات محیطی، سال چهارم، شماره 16.
36
37. هاروی ،دیوید. 1376. عدالت اجتماعی و شهر. مترجمان فرخ حسامیان، محمدرضا حائری و بهروز منادی زاده، چاپ اول، انتشارات شرکت برنامهریزی شهری.
37
یارمحمدیان، محمدحسین و بهرامی، سوسن. 1383. نیازسنجی در سازمانهای بهداشتی، درمانی و آموزشی، اصفهان. انتشارات دانشگاه علوم پزشکی اصفهان.
38
Ahmed S.J. 2004. Improving access to public health care services- a case study on Dar es Salaam, Tanzania. International Institute for Geo-Information Science and Earth Observation, MSc thesis.
39
Arbakaf, A. 2008. On the Measurement of Service Sector in Urban Economy. Rouledge London.
40
Braveman, P. and Tarimo, E. 2002. Social inequalities in health within countries: not only an issue for affluent nations. Social Science & Medicine, 54: 1621–1635.
41
Campbell JL, Ramsay J, Green J. 2001. Age, gender, socioeconomic and ethnic differences in patient''s assessments of primary health care. Quality in Health Care; 10: 90-95.
42
Charnes A., Cooper, W.W., and Rhodes, E. 1978. Measuring the Efficiency of Decision Making Units. European Journal of Operational Research, (2): 429-444.
43
Fanga, P., Donga, S., Xiaoc, J., Liud, C., Fengc, X. and Wang, Y. 2010. Regional inequality in health and its determinants: Evidence from China. Health Policy, 94: 14–25.
44
Gray, R. 2002. Social Accounting Project and Accounting Organization and Society Privileging Engagement. Imaging New Accounting Organizations and Society.
45
Gulliford, M., and Morgan, M. 2003. Access to health care: Routledge. London: New Fetler LAN.
46
Hewko, Jared Neil. 2201 .Soatial Eguity in the Urban Environment: Assessing Neighbourhood Accessibility to public Amenities.University of Alberta, Canada.
47
Kontodimopoulos, N., Panagiotis N., and Dimitris, N. 2006. Balancing efficiency of health services and equity of access in remote areas in Greece. Health Policy, 76: 49–57.
48
Marcotullio, Peter, J. 2001. Asian Urban Sustainability in the era of globalization. united Nation University, Institute of Advanced Studies, Tokyo, Japan
49
Piterman, L., Koritsas, S., and Part, I. 2005. General practitioner–specialist relationship. Intern. Med. J. 2005 Jul, 35(7): 430-4.
50
Thanaan, R., Chulaporn, L., and Supon, L. 2008. Assessing the efficiency of hospital pharmacy services in Thai public district hospitals. Southeast Asian Journal of Tropical Medicine and Public Health, 39(4): 753-4.
51
Tsou, K.W. Hung, Y.T., and Chang, Y.L. 2005. An accessibility-based integrated measure of relative spatial equity in urban public facilities. Cities, 22: 423-435.
52
Van Dormael M. 1995. Roles of the general practitioner in different contexts. Ann Soc Belg Med Trop, 75 Supp1.79-88.
53
Yeqiao W., and Xinsheng, Z. 2001. A dynamic Modeling approach to simulating socioeconmic effects on Landescape Changes. Ecologacal modeling, 140.
54
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی تحولات ساختار فضایی در مورفولوژی شهر طی ادوار تاریخی. نمونه موردی: شهر زنجان
ساختار فضایی شهر زنجان در گذر زمان و تحت شرایط مکانی و زمانی و سایر عوامل اقتصادی و اجتماعی به تدریج توسعه و شکل یافته است. اما در این میان برای این که بتوان درک درستی از چگونگی تاثیر تغییرات ساختار فضایی بر مورفولوژی شهر به دست آورد ضرورت شناخت پیشینه و سیر تحول کالبد فضایی آن تاکنون بوده است؛ تا از این طریق بتوان عوامل موثر بر بروز تحولات فضایی را مورد بررسی قرار داد. این پژوهش با هدف بررسی دگرگونیهای ساختار فضایی در طی ادوار تاریخی با استفاده از روش تحلیل نقشه بر اساس تحلیل تغییرات میزان همپیوندی انجام پذیرفت بدین منظور با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تغییرات مورفولوژی شهر زنجان پرداخته که در آن بخشی از اطلاعات مربوط به دورههای مختلف تاریخی نیز به کمک روش کتابخانهای و اسنادی جمعآوری شده است. روند تحلیل طی دورههای مختلف رشد و توسعه شهر به کمک نرم افزار Atocad، Arc GIS، تهیه و میزان همپیوندی و تفاضل همپیوندی در دو سطح بافت مرکزی و شهر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. تحلیلهای انجام گرفته در قالب جدول و نقشه استخراج شد. بدین ترتیب با بررسی تغییرات پارامتر همپیوندی، در دورههای مختلف این نتیجه حاصل شد که تغییرات ارزش همپیوندی مرتبط با دگرگونیهای کالبد - فضایی در ساختار شهر است. چنانچه خیابان کشیهای دوره سوم، عدم برقراری اتصال رینگهای حلقوی بین بافت قدیم و جدید و یا عدم پیوند محورهای واسطه به استخوانبندی اصلی شهر (در دوره پنجم)، تمرکززدایی از مرکز شهر (در دوره ششم)، اوج افزایش میزان میانگین همپیوندی در شهر و بافت مرکزی بهترتیب (358/1، 372/1) و همچنین تفاضل همپیوندی بهترتیب (212/2، 994/1) در دوره پنجم، گسترش الگوهای شطرنجی در دورههای پنجم و ششم، اجرای طرحهای ترافیکی در دوره هفتم، عامل اصلی تغییر ارزشهای همپیوندی بوده است که مجموعه این عوامل دگرگونیهای فضایی را در شهر طی گذر زمان پدید آورده است. همچنین در این پژوهش با انجام مقایسه نتایج به دست آمده با نمونه مشابه آن در شهر مشهد این نتیجه حاصل شد که بافت مرکزی شهر زنجان برخلاف شهر مشهد از میزان میانگین همپیوندی بالاتری نسبت به شهر برخودار بوده است بطوریکه در شهر زنجان میانگین همپیوندی بافت مرکزی نسبت به شهر بهترتیب (245/1 و 209/1) و برعکس در شهر مشهد بهترتیب (95/0 و 007/1) بوده است. نتایج دو تحقیق نشان داد که معضلات فضایی در بافت مرکزی این دو شهر به گونه متفاوت از یکدیگر بوده است که در این تحقیق بدان پرداخته شده است. بر اساس این تحلیل میتوان گفت که ویژگیهای ساختاری هر شهر منحصر بفرد بوده و الزاما قابل تعمیم به سایر شهرها نخواهد بود. بنابراین در این تحقیق پیشنهاد میشود که تغییرات ساختار فضایی هر شهر بنا بر ویژگیهای خاص خود مورد مطالعه قرار گیرد.
https://gps.gu.ac.ir/article_91046_3d1c6a43fbc036c5617cbb3cbd7871a3.pdf
2019-08-23
51
70
10.30488/gps.2019.91046
مورفولوژی
همپیوندی
ساختار فضایی
ادوار تاریخی
زینب
علی ابادی
zeynab.aliabadi@gmail.com
1
فارغ التحصیل کارشناسیارشد برنامهریزی شهری از دانشگاه هنر اصفهان
LEAD_AUTHOR
محمود
محمدی
m.mohammadi4263@gmail.com
2
استادیار برنامهریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان.
AUTHOR
ایزدی، محمدسعید. عادل شفیعی. 1394. ارزیابی طرح کارل فریش بر پیکربندی ساختار فضایی بافت قدیمی شهر همدان به روش چیدمان فضا. نشریه باغ نظر، شماره 35، سال دوازدهم، 26-15.
1
تولایی، نوین. 1380. زمینه گرایی در شهرسازی. نشریه هنرهای زیبا، شماره 10: 31-43.
2
شاهعلی، جعفر. 1389. بررسی شبکه معابر شهری در ارتباط با مورفولوژی شهری. فصلنامه پژوهشی علمی جغرافیای انسانی، سال دوم، شماره سوم، تابستان 1389.
3
شکویی، حسین. 1383. دیدگاههای نو در جغرافیای شهری. جلد اول، تهران، انتشارات سمت.
4
صادقی، سارا. 1391. بررسی تاثیر طرحهای توسعه شهری معاصر بر ساختار فضایی هسته تاریخی شمال شهر اصفهان. فصلنامه علمی – پژوهشی مطالعات شهری، صص 12-3.
5
طیبی، امیر. علی غفاری. 1392. تکنیکهای ریخت شناسی شهری در تهیه راهنماهای طراحی شهری مهندس. سایت سازمان زیباسازی شهر تهران.
6
عباس زادگان، مصطفی. رسول بیدرام و صفورا مختارزاده. 1391. نگاهی ساختاری به اصلاح شبکه معابر در بافتهای فرسوده جهت حل مشکل نفوذپذیری و انزوای فضایی این محلات در بافت فرسوده شهر مشهد. دو فصلنامه مدیریت شهری، شماره 30: 178-163.
7
حسینی، علی. احمد پوراحمد و کرامتاله زیاری. 1397. مجله آمایش جغرافیایی فضا. فصلنامه علمی- پژوهشی دانشگاه گلستان. سال هشتم، شماره مسلسل سی ام، 37-19.
8
مختارزاده، صفورا. 1390. بررسی تاثیر اصلاح ساختار فضایی بافت تاریخی شهرها بر توسعه یافتگی این بافتها با بهرهگیری از روش چیدمان فضا (نمونه موردی: بافت تاریخی شهر مشهد. پایان نامه کارشناسی ارشد، پایان نامه کارشناسی ارشد شهرسازی گرایش برنامه ریزی شهری و منطقهای. استاد راهنما: دکتر مصطفی عباسزادگان. دانشگاه هنر اصفهان، دانشکده معماری و شهرسازی، گروه شهرسازی.
9
مدنیپور، علی. 1387. طراحی فضای شهری، نگرشی بر فرایند اجتماعی و مکانی. ترجمه فرهاد مرتضایی، شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری، تهران.
10
مشکینی، ابوالفضل. کیومرث حبیبی. 1387. از زنگان تا زنجان (سیری بر تحولات کالبدی – فضایی بافت کهن شهر زنجان. انتشارات دانشگاه زنجان.
11
12. مهندسین مشاور معمار و شهرسازی آرمانشهر. 1386. بازنگری طرح تفصیلی شهر زنجان 1386. ورازت مسکن و شهرسازی، سازمان مسکن و شهرسازی استان زنجان.
12
13. مهندسین مشاور معمار و شهرسازی آرمانشهر. 1389. طرح بهسازی و نوسازی بافت فرسوده زنجان. جلد 4، وزارت مسکن و شهرسازی، شرکت عمران مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری.
13
میرمقتدایی، مهتا. 1385. هویت کالبدی شهر. مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، تهران.
14
Alper, S. 2009. A thesis submitted to the graduate school of engineering and sciences of İzmir Institute of technology. In partial fulfillment of the requirements for the degree of doctor of philosophy in city planning.
15
Batty, M. 2009. Cities as complex systems: Scaling Interaction. Networks, Dynamics and urban morphologies. In encyclopedia of complexity and systems science. Springer.
16
Besussi, E., and Chin, N., and Batty, M. 2010. The structure and form of urban settlements. p13-31. http:// www.springer.com/978-1-4020-4371-0.
17
Carmona, m. 2006. Public place-urban space. Architectural press, Oxford.
18
Figueiredo, L. 2005. Mindwalk 1.o –space syntax software. Brazil. Laboratorio deEstudos, http:// www.mindwalk.com.br/ papers/ figueredo_2005_space_Syantax_Software_en.
19
Greene, M., and Reyes, J., and Castro, A. 2012. Old and new city: morphological analysis of Antakya. Proceedings: Eighth International Space Syntax Symposium, Santiago de Chile: PUC, P 825.
20
Jacobs, J. 1961. The death and life of great American cities. New York: Vintage.
21
Jiang, B., Claramunt, C., and Batty, M. 1999. Geometric accessibility and geographic information: Extending desktop GIS to Space Syntax, Computers environment and urban systems, 23: 127–146.
22
Klarqvist, B. 1993. A Space Syntax Glossary. In Nordic Journal of rchitectural and planning research, 2.
23
Kruger, M. 1989. On node and axial maps: distance measure and related topices. Unpublished paper presented at European on the representation and management of change. Cambrige, Untied Kingdom.
24
Lilley, K. 2000. Mapping the medieval city: plan analysis and urban history. Urban history, Vol 27, Camberidge University Press, P5-30.
25
Moughtin, C., Cuesta, R., Sarris, C., and Signoretta, P. 2004. Urban design: method and techniques. Second Edition, Architectural Press.
26
Penn, A. 2003. Space syntax and spatial cognition or why the axial line? Enironment and behavior. 35(1).
27
Peponis, J., Allen, D., French, S., Scoppa, M., and Brown, J. 2007. Street connectivity and urban density: spatial measures and their correlation. Proceeding of 6th International Space Syntax Symposium, Istanbul.
28
Ratti, C. 2004. Urban texture and space syntax: Some inconsistencies. Environment and planning B: Planning and design, 31.
29
Scheer, B.C. 2002. The radial street as a time ـ line, a study of the transformation of elastic, tissues. In Stalinkork and Scheer, B.C. (eds.), suburban from, an International perspective, New York and London, Routledge.
30
Topçu, M., and Kubat, A.S. 2007. Morphological comparison of two historical Anatolian towns. Proceeding of 6th International Space Syntax Symposium, Istanbul.
31
Topcu, M., and Southwo, M. 2014. A comparative study of the morphological characteristics of residential areas in San Francisco. ITU A|Z 2014-11/ 2-, 11(2): 173-189.
32
Turner, A. 2007. From axial to road-centre lines: A new representation for space syntax and a new model of route choice for transport network analysis. Environment and planning B: Planning and design, 34(3): 539-555.
33
Warren, J. 1998. The historic context: principles and philosophies. In Wareen, J., Worthington, J. & Taylor, S. (Eds.) Context: new buildings in historic settings. York, Architectural Press.
34
ORIGINAL_ARTICLE
بهرهبرداریهای اقتصادی و گردشگری از رودخانههای استان کرمانشاه و تأثیر آن در ویژگیهای زیباییشناختی
ویژگی زیبایی شناختی رودخانهها دلیل اصلی جذب گردشگران است، ولی حضور پیش بینی نشدة آنها به اضافة فعالیتهای اقتصادی ساکنان بومی کیفیت زیبایی شناختی رودخانههای کرمانشاه را تنزل داده است. برای اهداف برنامه ریزی کیفیت زیبایی شناختی 19 مکان گردشگری این استان بررسی و رتبهبندی گردید. بدین منظور از روش لئوپولد استفاده شد که بر اساس آن 46 عامل مؤثر به سه دسته عوامل فیزیکی، زیست شناختی و انسانی تقسیم شد و به صورت میدانی به هر عامل بین 1 تا 5 امتیاز داده شد. نتایجی که از مقایسة جداول و نمودارهای بهدست آمد، نشان داد که از عوامل فیزیکی پهنا، عمق و الگوی رودخانه و از عوامل زیست شناختی زلالی آب، بی رنگی آن و وجود درختان در اطرف رودخانه مهمترین عوامل زیبایی شناختی رودخانههای این منطقه است، در حالی که از میان این دو گروه از عوامل، تنها در بعضی مکانها گل آلودی بالا و رنگ کدر آب باعث تقلیل کیفیت آنها شده است. برخلاف این عوامل، عامل انسانی در تقلیل کیفیت رودخانههای این منطقه بیشترین تأثیر را داشته است. بعضی مناطق مانند روستای گلین که دور از دسترس قرار داشتهاند، توانستهاند زیبایی خود را حفظ کنند، ولی درجة بالای شهرنشینی و ساخت و سازها و فعالیتهای اقتصادی در بستر رودخانه مانند احداث حوضچههای پرورش ماهی نه تنها کیفیت چشماندازها را بهشدت تحت تأثیر قرار داده بلکه ویژگیهای فیزیکی و زیست شناختی آنها را نیز متأثر ساخته است. با گسترش فعالیتهای انسانی مانند ساخت سد چشمانداز بعضی از مناطق به کلی دگرگون شده است. این دگرگونیها در وضعیت زیبایی شناختی رودخانهها نشان میدهد که در هر سطحی از برنامههای توسعه، حقوق رودخانهها نادیده گرفته میشود.
https://gps.gu.ac.ir/article_91061_7e248229c21bc6bcbb25e4a1a079f1d1.pdf
2019-08-23
71
88
10.30488/gps.2019.91061
گردشگری
رودخانه
کرمانشاه
زیبایی شناختی
لئوپولد
ایرج
جباری
iraj.jabbari@razi.ac.ir
1
دانشیار ژئومورفولوژی دانشگاه رازی کرمانشاه
LEAD_AUTHOR
شکوفه
عبدلی
sh_abdoli@yahoo.com
2
دانشآموخته کارشناسیارشد ژئوموفولوژی، دانشگاه رازی کرمانشاه
AUTHOR
بنت، م.یو. آر، دویل، پ. 1380. زمین شناسی زیست محیطی، ترجمه: احمد هرمزی، چاپ اول، 1380، مرکز نشر دانشگاهی، تهران.
1
پورتئوس، جی.دا. 1389. زیبایی شناسی زیست محیطی (نظریهها، سیاستها و برنامه ریزی)، ترجمه: محمد رضا مثنوی، چاپ اول، انشارات جهاد دانشگاهی.
2
کوک. آر.یو؛ دورکمپ. جی.سی. 1377. ژئومورفولوژی و مدیریت محیط، ترجمه: شاپور گودرزی نژاد، جلد اول، چاپ اول، انتشارات سمت.
3
Bernaldez, F.G., Gallardo, D., and Abello, R.P. 1987. Children's landscape preferences: from rejection to attraction. J. Environ. Psychol. 7: 169-176.
4
Bernaldez, F.G., and Parra, F. 1979. Dimensions of landscape preferences from pairwise comparisons. In: Elsner, G.H., Smardon, R.C. (Eds.), Our National Landscape: Conference on Applied Techniques for Analysis and Management of the Visual esource, Rep. PSW-35, USDA Forest Service, Berkeley, pp. 256-262.
5
Beza, B.B. 2010. The aesthetic value of a mountain landscape: A study of the Mt. Everest Trek, Landscape and Urban Planning, 97: 306–317.
6
Boon, P.J., Davies, B.R., Petts, G.E. 2000. Global Perspectives on River Conservation: Science, Policy, and Practice. John Wiley & Sons, Ltd., Chichester, UK.
7
Brown, T.C., and Daniel, T.C. 1990. Scaling of Ratings: Concepts and Methods. RM-293. Fort Collins, CO: US Department of Agriculture.
8
Buhyoff, G.J., and Leuschner, W.A. 1978.Estimating psychological disutility from damaged forest stands. Forest Sci. 24: 424-432.
9
Daniel, T.C. 2001. Whither scenic beauty? Visual landscape quality assessment in the 21st century. Land. Urban Plan. 54: 267–281.
10
Daniel, T.C., Anderson, L.M., Schroeder, H.W., and Wheeler III, L. 1978. Mapping the scenic beauty of forest landscapes. Leisure Sci. 1(1): 35-52.
11
Daniel, T.C., and Boster, R.S. 1976. Measuring Landscape Esthetics: The Scenic Beauty Estimation Method. USDA Forest Service Research Paper RM-167.
12
Daniel, T.C., and Vining, J. 1983. Methodological issues in the assessment of landscape quality. In: Altman, I., Wohlwill, J. (Eds.), Human Behavior and Environment, Vol. VI. Plenum Press, New York, pp. 39-38.
13
Daniel, T.C., Wheeler, L., Boster, R.S., and Best, P.R. 1973. Quantitative evaluation of landscapes: an application of signal detection analysis to forest management alternatives. Man-Environ. Syst. 35: 330-344.
14
European Union, 2000. Directive of the European Parliament and of the Council 2000/60/EC establishing a framework for community action in the field of water policy (Water Framework Directive).
15
Frank, S., Fürst, Ch., Koschke, L., Witt, A., and Makeschin, F. 2013. Assessment of landscape aesthetics—Validation of a landscape metrics-based assessment by visual estimation of the scenic beauty, Ecological Indicators 32: 222– 231.
16
Hull, R.B., and McCarthy, M.M. 1988. Change in the landscape. Land. Urban Plan. 15: 265-278.
17
Iverson, W.D. 1975. Assessing landscape resources: a proposed model. In: Zube, E.H., Brush, R.O., Fabos, J.G. (Eds.), Landscape Assessment: Values, Perceptions and Resources. Dowden, Hutchinson and Ross, Stroudsburg, PA, pp. 274-288.
18
Junker, B., and Buchecker, M. 2008. Aesthetic preferences versus ecological objectives in river restorations, Landscape and Urban Planning, 85: 141–154.
19
Kaplan, R. 1975. Some methods and strategies in the prediction of preference. In: Zube, E., Brush, R., Fabos, J. (Eds.), Landscape Assessment: Values, Perceptions, and Resources. Dowden, Hutchinson, & Ross, Stroudsburg, PA, pp. 118-119.
20
Leopold, L.B. 1969. Landscape esthetics: How to quantify the scenic of a river valley. In: Natural History, 454-467.
21
Linton, D.L. 1968. The assessment of scenery as a natural resource. Scottish Geographical magazine 84: 218-38.
22
Litton, R.B., Jr. 1968. Forest Landscape Description and Inventories. Berkeley, USDA, Forest Service, Pacific South West Forest and Range Experimental Station Research Paper PSW-49.
23
Litton, R.B., Jr. 1972. Aesthetic dimensions of the landscape. In: Krutilla, J.V. (Ed.), Natural Environments, Studies in Theoretical and Applied Analysis. Resources for the Future, John Hopkins University Press, Baltimore, pp. 262-291.
24
Litton, R.B., Jr. 1982. Visual assessment of natural landscapes. In: Sadler, B., Carlson, A. (Eds.), Environmental Aesthetics: Essays in Interpretation. Western Geographical Series, Vol. 20, University of Victoria, Victoria, BC, pp. 95-115.
25
Lothian, A. 1999. Landscape and the philosophy of aesthetics: is landscape quality inherent in the landscape or in the eye of the beholder?, Landscape and Urban Planning 44 , 177-198.
26
Meitner M.J. 2004. Scenic beauty of river views in the Grand Canyon: relating perceptual judgments to locations, Landscape and Urban Planning, 68: 3-13.
27
Palmer, T. 1993. The Wild and Scenic Rivers of America. Island Press.
28
Pflüger, Y., Rackam, R., and Larned, S. 2010. The aesthic value of river flows: An assessment of flow preferences for large and small rivers, Landscape and Urban Planning, 95: 68-76.
29
Purcell, A.T., and Lamb, R.J. 1998. Preferences and naturalness: ecological approach. Land. Urban Plan. 42(1): 57-66.
30
Ramos, A.F., Ramos, P., Cifuentes, M., Fernandez-CanÄadas, 1976. Visual landscape evaluation, a grid technique. Land. Plan. 3: 67-88.
31
Scatena, F.N., and Varrin, R.D. 2010. Fluvial processes in geomorphology and environmental management: The 2006 Benjamin Franklin Medal in Earth and Environmental Science awarded to Luna B. Leopold and M. Gordon Wolman , Journal of the Franklin Institute, 347: 688–697.
32
Schroeder, H.W., and Brown, T.C. 1983. Alternative functional forms for an inventory-based landscape perception model. J. Leisure Res. 15(2), 156-163.
33
Shafer, E.L., and Tooby, M. 1973. Landscape preferences: an international replication. J. Leisure Res. 5: 60-65.
34
Shafer, E.L., and Brush, R.O. 1977. How to measure preferences for photographs of natural landscapes. Land. Plan. 4, 237-256.
35
Shannon S., Smardon R., and Knudson, M. 1995. Using visual assessment as a foundation for greenway planning in the St. Lawrence River Valley, Landscape and Urban Planning, 33: 357-371.
36
Ulrich, R.S. 1977. Visual landscape Preference: a model and application. Man-Environ. Syst. 7: 279-293.
37
US Department of Agriculture Forst Service, 1974. National Forest Landscape Management System, Agricultural Handbook 462. Government Printing Office, Washington, DC (Chapter 1).
38
US Department of Agriculture: A Handbbook for Scenery Management, Agri Forest Service, 1995. Landscape Aesthetics: A Handbook for Scenery Management, Agriculture Nandbook No. 701. USDA Forest Service, Washington, DC.
39
US Department of Interior, Bureau of Land Management, 1980. Visual Resource Management Program. US Government Printing Office, Washington, DC.
40
US Department of Transportation, 1981. Visual impact Assessment for Highway Projects. Federal Highway Administration, Washington, DC.
41
ORIGINAL_ARTICLE
پهنهبندی توسعۀ کارستسطحی در توده آهکی بیستون با استفاده از مدل منطقفازی
توده آهکی بیستون در شمال و شمالشرقی استان کرمانشاه و در واحد ساختمانی زاگرس مرتفع قرار دارد. با توجه به گستردگی، خلوص و ضخامت سازند آهکی بیستون، تراکم بالای گسلها، درزه و شکاف، اختلاف ارتفاع بالا و همچنین وجود شرایط اقلیمی مناسب، لندفرمهای کارستی توسعۀ یافتهای در این توده شکل گرفته است. هدف این پژوهشپهنهبندی توسعۀ کارستسطحی در توده آهکی بیستون با استفاده از مدل منطقفازی میباشد.در مجموع نُه عامل سنگشناسی، فاصله از گسل، ارتفاع، بارش، دما، خاک، کاربری (پوششگیاهی)، شیب و جهت شیب به عنوان متغیرهای مستقل در فرایند کارستزایی و توسعۀ آن و همچنین شکلگیری ژئومورفولوژی کارست در منطقۀ مورد بررسی، دخیل میباشند. از آنجایی که ژئومورفولوژی کارست بر میزان شارژ و ویژگیهای کمی و کیفی آبخوانهای کارستی و بررسی میزان آسیبپذیری آنها، تاثیر بسزایی دارد، تهیه نقشه توسعۀیافتگی سطحی کارست و میزان تأثیر عوامل مختلف در نفوذپذیری سازندها، لازم و ضروری میباشد. از مدل منطقفازی (عملگر گاما) به منظور تحقق این هدف، استفاده شدهاست. براساس نتایج حاصله، توده بیستون به لحاظ پهنهبندی توسعۀ کارستسطحی به چهار منطقۀ فاقد کارست، کارست با توسعۀ کم، کارست با توسعۀ متوسط و مناطق توسعۀیافته کارستی تقسیم گردید. ارزیابی نقشه پهنهبندی حاصله با فروچالهها و پولیههای کارستی، حاکی از دقت بالا و کارایی مطلوب این مدل در ارزیابی توسعۀ کارستسطحی میباشد؛ همچنین، تلفیق لایههای اطلاعاتی، نقش موثر سنگشناسی (سازند بیستون) را در فرایند توسعۀیافتگی کارست نشان میدهد.
https://gps.gu.ac.ir/article_91054_403df0f0da441b67e4ca81ff0dd33c73.pdf
2019-08-23
89
106
10.30488/gps.2019.91054
پهنهبندی
کارست
منطق فازی
بیستون
علی
دسترنج
dastranj66@gmail.com
1
استادیار بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابعطبیعی خراسانرضوی-سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد
LEAD_AUTHOR
احمد
نوحه گر
ahmad.nohegar@gmail.com
2
گروه برنامهریزی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران
AUTHOR
آرش
ملکیان
malekian@ut.ac.ir
3
استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران.
AUTHOR
حمید
غلامی
hamidgholami@alumni.ut.ac.ir
4
استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان
AUTHOR
مریم
جعفری اقدم
m.jafari.geo@gmail.com
5
دکترای ژئومورفولوژی دانشگاه اصفهان
AUTHOR
افراسیابیان، احمد. 1377. اهمیت مطالعات و تحقیات منابع آب کارست در ایران، مقالات دومین سمپوزیوم بین المللی، ایران، شیراز.
1
باقری سید شکری، سجاد؛ یمانی، مجتبی؛ جعفربیگلو، کریمی، حاجی و مقیمی. 1392. ارزیابی ویژگیهای هیدرودینامیکی آبخوانهای کارستی با استفاده از آنالیز سریهای زمانی (مطالعه موردی آبخوانهای کارستی گیلانغرب و خورین در استان کرمانشاه). مجله پژوهشهای ژئومورفولوژی کمّی، 2(3): 1-16.
2
بهرامی، شهرام؛ زنگنه اسدی، محمدعلی، رهبر، حمزه. 1392. بررسی نقش ژئومورفولوژی در ویژگیهای هیدرولوژیکی و شیمیایی چشمههای حوضه آبخیز کنگیر. مجله جغرافیا و آمایش شهری- منطقۀ ای. دوره 3 شماره 7، صفحه 84-71.
3
حیدری ساربان، وکیل، بهشتی جاوید، ابراهیم؛ فتحی، محمدحسین. 1394. مقایسه دو مدل منطق فازی و (AHP) در ارزیابی و پهنه بندی تناسب زمین برای توسعۀ فیزیکی شهر با تاکید بر پارامترهای طبیعی(مطالعه موردی: شهرسرعین) مجله جغرافیا و برنامهریزی محیطی، سال 26 شماره 4.
4
دشتی برمکی، مجید، رضایی، محسن، اشجاری، جواد. 1394. پتانسیلیابی منابع آب کارست کوههای دوان و شاپور براساس تصمیمگیری. نشریه پژوهش آب ایران. دوره 9، شماره 1.
5
زروش، واعظی، کریمی، حاجی. 1393. ارزیابی پتانسیل توسعۀ کارست در تاقدیس کبیرکوه استان ایلام با استفاده از تلفیق فازی و روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سنجش از دور و GIS. مجله پژوهشهای ژئومورفولوژی کمی، 3(3): 144-157.
6
سازمان زمینشناسی، نقشه زمینشناسی 1:100000 کامیاران، میانراهان.
7
سازمان زمینشناسی، نقشه زمینشناسی 1:250000 کرمانشاه
8
سازمان منابع آب کشور (تماب)، دادههای ایستگاههای بارانسنجی و تبخیرسنجی، ایستگاههای جلوگیره علیا، روانسر، گوهرچقا، ورله، کلاوه، ارسینج، سنقر، نجوبران
9
سازمان منابع آب کشور (تماب)، دادههای ایستگاههای سینوپتیک روانسر.
10
سازمان نقشهبرداری کل کشور، مدل ارتفاع رقومی (DEM) توده پرآو- بیستون
11
12. عباسی، محمد؛ باقری سیدشکری، سجاد، جعفری اقدم، مریم. 1394. پهنه بندی تحول کارست با استفاده از مدل آنتروپی نمونه موردی: تاقدیس نوا زاگرس شمال باختری، نشریه علوم زمین (زمین شناسی مهندسی و محیط زیست)، سال 24، شماره 94، ص 168-161.
12
نصیری، بهروز، یارمرادی، زهرا، عیاسنژاد، جواد. 1396. مکانیابی دفن زباله در شهر ماکو به روش فازی و بولین. مجله آمایش جغرافیایی فضا. 7(24)، 98-87.
13
14. ناجی دومیرانی، صادق؛ فخرابادی پور، فرزانه؛ ساسان پور، فرزانه. 1397. تحلیل پهنههای مناسب توسعه اکوتوریسم با استفاده از تلفیق مدل FUZZY – AHP مطالعه موردی: بخش ماهان. مجله آمایش جغرافیایی فضا. 8(29): 106-91.
14
مقصودی، مهران، اخوان، هانیه، مهدیان ماهفروزی، مجتبی، عشورنژاد، غدیر.1394. پهنهبندی شدت انحلال سنگهایکربناته در زاگرس جنوبی (مطالعه موردی: حوضه سیف آباد لاغر). پژوهشهای جغرافیای طبیعی (پژوهشهای جغرافیایی). دوره 47، شماره 1. ص 124-105.
15
16. ملکی، امجد، شوهانی، داود. 1388. پهنه بندی و تحول کارست استان کرمانشاه با استفاده از GIS، مجموعه مقالات کنفرانس بررسی منابع آب استان کرمانشاه، انتشارات چشمه هنر و دانش،.
16
17. ملکی، امجد، محمودی، فرجاله.1380. تحول کارست و نقش آن در منابع آب زیرزمینی در ناهمواریهای بیستون- پرآو )کرمانشاه(، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 40، ص 106-93.
17
مومنی، منصور. 1389. مباحث نوین تحقیق در عملیات، انتشارات دانشگاه تهران.
18
19. میرعربی، علی، جمالی، مریم، محمودی سیوند، سیامک، نیرومند، محمدعلی. 1389. پهنهبندی و تعیین میزان توسعۀ یافتگی کارست حوضه بختگان به روش تحلیل سلسله مراتبی A.H.P، نخستین کنفرانس پژوهشهای کاربردی منابع آب ایران.
19
20. یمانی، مجتبی، شمسیپور، علیاکبر، جعفریاقدم، مریم، باقری سیدشکری، سجاد. 1392. بررسی عوامل موثر در توسعۀ یافتگی و پهنهبندی کارست حوضه چله با استفاده از منطق فازی و AHP، استان کرمانشاه پژوهشهای علوم زمین، سال 22، شماره 88، ص 57 تا 66.
20
یوسفیراد، مصطفی، پهنه بندی توسعۀ یافتگی واحدهای سنگ شناختی به روش AHP. 1388. مجله علوم پایه دانشگاه آزاد اسلامی، جلد 19، شماره 73.
21
22. یوسفی سنگانی، کیوان، محمدزاده، حسین، اکبری، مرتضی. 1393. ارزیابی پتانسیل آب زیرزمینی با روش تلفیق فازی و مدل تحلیل سلسله مراتبی مطالعه موردی: شمال خاوری رشته کوههای هزارمسجد، استان خراسان رضوی، نشریه منابع آب و توسعۀ، شماره 4،ص 127 تا 141.
22
Carter B.G. 1996. Geomorphic information system for geoscientists (modeling for GIS) per admen publication USA. Chapter 9.
23
Elbeih, S.F. 2015. An overview of integrated remote sensing and GIS for groundwater mapping in Egypt. Ain Shams Engineering Journal, 6(1): 1-15.
24
Ford, D., and Williams, P.D. 2007. Karst hydrogeology and geomorphology. John Wiley & Sons.
25
Huggett, R. 2003. Environmental change: the evolving ecosphere. Rutledge.
26
Konkul, J., Rojborwornwittaya, W., and Chotpantarat, S. 2014. Hydro geologic characteristics and groundwater potentiality mapping using potential surface analysis in the Huay Sai area, Phetchaburi province, Thailand. Geosciences Journal, 18(1): 89-103.
27
Monroe, W.H. 1970. A glossary of karst terminology (No. 1899-K). US Govt. Print. Off.,
28
Oikonomidis, D., Dimogianni, S., Kazakis, N., and Voudouris, K. 2015. A GIS/Remote Sensing-based methodology for groundwater potentiality assessment in Tirnavos area, Greece. Journal of Hydrology, 525: 197-208.
29
PulidoCalvo I., and Gutiérrez Estrada J.C. 2009. Improved irrigation water demand forecasting using a soft-computinghybrid model. Bio systems Engineering 102(2): 202-218.
30
Rahmati, O., Pourghasemi, H.R., and Melesse, A.M. 2016. Application of GIS-based data driven random forest and maximum entropy models for groundwater potential mapping: a case study at Mehran Region, Iran. Catena, 137: 360-372.
31
Senanayake, I.P., Dissanayake, D.M.D.O.K., Mayadunna, B.B., and Weerasekera, W.L. 2016. An approach to delineate groundwater recharge potential sites in Ambalantota, Sri Lanka using GIS techniques. Geoscience Frontiers, 7(1): 115-124.
32
Mallast, U., Gloaguen, R., Geyer, S., Rodger, T., and Siebert, C. 2011. Derivation of groundwater flow-paths based on semi-automatic extraction of lineaments from remote sensing data. Hydrol. Earth Syst. Sci., 15: 2665–2678.
33
Van Alphen, B.J., and Stoorvogel, J.J. 2000. A functional approach to soil characterization in support of precision agriculture. Soil Science Society of America Journal, 64(5): 1706-1713.
34
VanBeynen, P.E. (Ed.). 2011. Karst management. Springer Science & Business Media.
35
Weishampel, J.F., Hightower, J.N., Chase, A.F., Chase, D.Z., and Patrick R.A. 2010. Detection and morphologic analysis of potential below-canopy cave openings in the karst landscape around the Maya polity of Caracul using airborne Lid AR. Journal of Cave and Karst Studies, 73 (3):187–196.
36
White, W.B. 1988. Geomorphology and hydrology of karst terrains (Vol. 464). New York: Oxford university press.
37
ORIGINAL_ARTICLE
شناسایی الگوهای بارانزای غرب ایران
بهمنظور بررسی الگوی روزهای بارشی غرب ایران از آمار روزانه بارش 17 ایستگاه سینوپتیک طی دوره آماری 1992-2012 واقع در استانهای همدان، کردستان و کرمانشاه استفاده شد. در ادامه مقادیر ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال برای دورهها استخراج و عوامل و الگوهای هوا در زمان رخداد بارش فراگیر با اعمال روشهای تحلیل عاملی و خوشهای در منطقه شناسایی شدند. سپس برای بررسی دقیقتر شرایط جوی دادههای مربوط به فشار تراز دریا، ارتفاع ژئوپتانسیل، سرعت قائم، نم ویژه، مؤلفه مداری و نصفالنهاری باد از تارنمای مرکز ملی مطالعات و پیش بینی محیطی / علوم جو (NCEP/NCAR) اخذ و اقدام به ترسیم نقشههای سطوح مختلف جوی شد. خروجی حاصل از انجام تحلیل عاملی بر روی دادههای ارتفاع ژئوپتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال نشان داد یازده عامل در بارشهای روزانه منطقه دخالت دارند که درمجموع این یازده عامل 91 درصد (عامل اول 60 درصد) از واریانس کل دادهها را تبیین مینمایند. نتایج نشانگر این بودند که یک الگوی غالب در تراز میانی جو تشکیلشده و ناوه عمیق بر روی دریای سیاه و مدیترانه استقرار مییابد که تشکیل این سامانه باعث شده تا شمال دریای سرخ نیز هسته چرخندزایی آن کشیده شود و بارشهای سنگین و فراگیری را برای منطقه به ارمغان بیاورد. از منابع تامین کننده رطوبت در بارشهای منطقه میتوان به دریای مدیترانه و خلیج فارس اشاره کرد که بصورت ترکیبی و مستقل عمل میکنند. همچنین نتایج نشان داد که بیشترین عامل تاثیرگذار در بارشهای منطقه نفوذ کم فشار سودانی به مناطق غربی خاورمیانه است.
https://gps.gu.ac.ir/article_93910_ec7c9c6a56c053039da49399b5601acd.pdf
2019-08-23
107
120
10.30488/gps.2019.93910
بارش
همدید
غرب ایران
GrADS
مختار
کرمی
m.karami08@yahoo.uk.co
1
استادیار اقلیمشناسی دانشگاه حکیم سبزواری
AUTHOR
مهدی
اسدی
asadimehdi11@yahoo.com
2
دکتری آب و هواشناسی کشاورزی دانشگاه حکیم سبزواری
LEAD_AUTHOR
حسن
حاجی محمدی
hassan_eghlim@yahoo.com
3
دانشجوی کارشناسیارشد آب و هواشناسی سینوپتیک دانشگاه فردوسی مشهد
AUTHOR
باعقیده، محمد. انتظاری، علیرضا. علیمردانی، فاطمه. 1391. تحلیل سینوپتیکی بارشهای حوضههای اترک و گرگان رود (39 بارش فراگیر)، جغرافیا و توسعه، شماره 26: 113-124.
1
کیانیان، محمدکیا. صالحپور جم، امین. حاجیمحمدی، حسن. رسولی، فهمیه. 1395. بررسی و ارتباط خشکسالی و ترسالیهای غرب ایران با الگوهای سینوپتیکی جو، مجله آمایش جغرافیایی فضا، شماره 22: 175-192.
2
حلبیان، امیرحسین. 1394. شناسایی الگوهای گردشی بارشهای شدی موجد سیل در منطقه فارس، مجله آمایش جغرافیایی فضا، شماره 18: 31-46.
3
علیجانی، بهلول. (1372). مکانیزمهای صعود بارندگیهای ایران، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیتمعلم تهران، شماره اول.
4
علیجانی، بهلول. 1381. اقلیمشناسی سینوپتیک، چاپ اول، انتشارات سمت، تهران.
5
کریمی، محمود. فرجزاده، منوچهر. 1390. شار رطوبت و الگوهای فضایی زمانی منابع تأمین رطوبت بارشهای ایران، نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، جلد 19، شماره 22: 109-127.
6
مرادی، حمیدرضا. 1385. پیشبینی وقوع سیلابها بر اساس موقعیتهای سینوپتیکی در ساحل دریای خزر، پژوهشهای جغرافیایی، شماره 55.
7
نجارسلیقه، محمد. 1380. الگوهای سینوپتیکی بارشهای تابستانه جنوبشرقی ایران، تحقیقات جغرافیایی، دوره 16، شماره 3: 114-125.
8
Bettolli, M., Penalba, O., and Vargas, W. 2010. Synoptic weather types in the south of South America and their relationship to daily rainfall in the core crop-producing region in Argentina, Australian Meteorological and Oceanographic Journal, 60.
9
Cohen, L., Dean, S., and Renwick, J. 2013. Synoptic weather types for the Ross Sea region, Antarctica, Journal of Climate, 26(2): 636-649.
10
Davist, R., and Kalkstein, L. 1990. Development of an Automated Spatial Synoptic Climatological Classification, International Journal of Climate, Vol. 10: 769-794.
11
Kidson, J.W. 2008. an analysis of New Zealand synoptic types and their use in defining weather regimes: Int. J. Climatology. 20: 299-316.
12
Littmann, T. 2000. An empirical classification of weather types in the Mediterranean Basin and their inter relation with rainfall, J. theo. App. clim., 66: 161-171.
13
Luo, Y., Wu, M., Ren, F., Li, J., and Wong, W.K. 2016. Synoptic situations of extreme hourly precipitation over China, Journal of Climate, 29(24): 8703-8719.
14
Michailidou, C., Maheras, P., Arseni, A., and Anagnostopoulou, C. 2009. A study of weather types at Athens and Thessaloniki and their relationship to circulation types for the cold wet period, part I: two-step cluster analysis, Theoretical and applied climatology, 97.
15
Santos, J.A., Corte-Real, J., and leite, S.M. 2005. Weather regimes and their connection to the winter rainfall in Portugal: Int. J. Climatology., 25: 33-50.
16
Sheridan, S.C., and Lee, C.C. 2010. Synoptic climatology and the general circulation model. Prog. Phys. Geography, 34: 101–109.
17
Smithson, P.A. 1986. Synoptic and dynamic climatology. Phys. Geo., 10: 100–110.
18
Tamazeiu. R. et al. 2005. winter precipitation variability and Larg-scale circulation patterns in Romania. Journal of theoretical and applied climatology, 81: 193-201.
19
Wallace, J.M., and Gutzler, D.S. 1981. Tele-connections in the geo-potential height field during the Northern Hemisphere winter: Mon. Weather, 784-812.
20
Yarnal, B.A., Comrie, C., Frakes, B., and Brown, D.P. 2001, Developments and prospects in synoptic climatology. Int. J. Climatol., 21: 1923–1950.
21
ORIGINAL_ARTICLE
شبیهسازی جداییگزینی شهری با به کارگیری مدلسازی عامل مبنا. مطالعه موردی: مادر شهر شیراز
امروزه بهصورت کلی، به موضوع جداییگزینی در شهر بهعنوان یک معضل نگریسته میشود و به طبیعت، علل و نتایج ناشی از آن پرداخته میشود. میتوان بهآسانی ایدههای مرتبط با جداییگزینی را در اصطلاحات و شاخصهای کاملاً اجتماعی و اقتصادی فرمولبندی نمود، بدون اینکه توجهی به موضوع فضا داشته باشیم. اما جداییگزینی یک اصطلاح و مفهوم فضایی نیز هست. جداییگزینی در بسیاری از شهرهای کشورهای درحالتوسعه، بهعنوان یک پدیدهی معمول در حال افزایش است. در پژوهش حاضر، یک شبیهسازی شهری با کمک سیستمهای عامل مبنا برای بررسی چگونگی جداییگزینی آتی طبقات مختلف اقتصادی و اجتماعی ساکنین شهر شیراز ارائهشده است که در آن طراحی رفتار عوامل مبتنی بر تئوری مدل جداییگزینی اسکلینگ میباشد و از نرمافزار پرکاربرد شبیهسازی اجتماعی Repast برای این منظور بهره گرفتهشده است. درمجموع، نتایج پژوهش نشان میدهد اکثر خانوارهای متعلق به سه پایگاه اجتماعی– اقتصادی ساکن در شهر شیراز، بخش قابلتوجهی از بلوکهای آماری فعلی خود را نیز در پایان 16 گام اجرای شبیهسازی حفظ مینمایند. همچنین، به نظر میرسد پایگاه اجتماعی– اقتصادی متوسط نوعی تمایل به سکونت در نواحی شرقی شهر پیدا خواهد نمود. پایگاه اجتماعی– اقتصادی بالا، حرکت به سمت مناطق درونیتر بافت شهری و نیز به سمت شمال غربی شهر شیراز را ادامه خواهد داد و پایگاه اجتماعی– اقتصادی پایین، نوعی تمایل به سکونت در نواحی غربی شهر پیدا خواهد نمود. لذا، میتوان گفت با استمرار وضعیت فعلی، انتظار تغییر و تحول جدی در نظام استقرار پایگاههای مختلف اجتماعی– اقتصادی در شهر شیراز و نیز تعدیل میزان جداییگزینی مسکونی در آینده این شهر، غیرمحتمل به نظر میرسد. مگر اینکه سیاستگذاریهای شهری از قبیل توجه به بافتهای فرسوده و نابسامان شهری، حاشیهنشینی، رشد هوشمند شهری و ... بتواند تحولاتی را در این روند به وجود آورد.
https://gps.gu.ac.ir/article_93934_8e6d9d109323160ba634f05d2d718d8b.pdf
2019-08-23
121
136
10.30488/gps.2019.93934
"جداییگزینی شهری"
"شبیهسازی"
"شیراز"
"مدلسازی عامل مبنا"
"مدل اسکلینگ"
محمد امین
عطار
mohammadamin.attar66@gmail.com
1
دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری- دانشگاه محقق اردبیلی
LEAD_AUTHOR
تقوایی، مسعود. 1389. بررسی عوامل مؤثر بر میزان جرم در مناطق مختلف شهر شیراز. فصلنامه علوم اجتماعی تهران، شماره چهلوهشت، تهران.
1
روستایی، شهریور. 1390. ارزیابی عدالت فضایی در پراکنش خدمات شهری مطالعه موردی کلانشهر تبریز. آمایش جغرافیایی فضا، سال سوم، شماره دهم، گلستان.
2
شهرداری شیراز. 1393. سالنامه آماری شیراز. مدیریت آمار، فناوری و سامانه اطلاعات مکانی، شیراز.
3
مرکز آمار ایران. 1390. سالنامه آماری استان فارس. فصل دوم: جمعیت، انتشارات مرکز آمار ایران، تهران.
4
5. Bolt, Gideon. 1998. On The Social Significance Of Spatial Location. Spatial Segregation and Social Inclusion, Housing and the Built Environment, 13: 1.
5
6. Brown, Lawrence A. 2006. Spatial Segregation. Segregation Indices and the Geographical Perspective, Popul. Space Place 12: 125–143.
6
7. Chao-lin, GU. 2001. Social Polarization And Segregation In BEIJING, Chinese Geographical Science, 11 (1): 17-26.
7
8. Clark, W.A.V. 1991. Residential Preferences and Neighbourhood Racial Segregation: A Test of the Schelling Segregation Model, Demography, 28(1): 1-19.
8
9. Conte, R. 1997. Simulation Social Phenomena. Springer, Berlin.
9
10. Crooks, A. 2008. Key challenges in agent-based modelling for geo-spatial simulation. Computers, Environment and Urban Systems, 32: 417-430.
10
11. Gilbert, Nigel. 2005. Simulation for the Social Scinetist. NewYork: Open University Press.
11
12. Gordon, A. 2009. Future Savvy. American Management Association Press, New York.
12
13. Hillier, Amy. 2007. Agent-based Modeling of Urban Phenomena in GIS, Masters in Urban Spatial Analytics University of Pennsylvania.
13
14. Hillier, Bill. 2007. The Spatial Syntax of Urban Segregation. Progress In Planning, Vol. 67, Issue 4(month 2007).
14
15. www.repast.github.io
15
16. Hutchens, R. 2006. Measuring Segregation when Hierarchy Matters. Ithaca, NY: Cornell University.
16
17. Kempen, E.T. 1994. The dual city and the poor: social polarization, social segregation and life Chances [J]. Urban Studies, 3(7): 995-1015.
17
18. Lehrer, W. 2003. Crossing the BLVD: Strangers, Neighbors, Aliens in a New America. W.W. Norton: New York.
18
19. Ligmann-Zielinska, A. 2010. Exploring normative scenarios of land use development decisions with an agent-based simulation laboratory. Computers, Environment and Urban Systems, 34: 409–423.
19
20. Mathur, P. 2007. Agent-based Modeling of Urban Phenomena in GIS, submitted in fulfillment of Masters in Urban Spatial Analytics University of Pennsylvania
20
21.Miller. 2007. Complex Adaptive Systems: An Introduction to Computational Models of Social Life, Princeton University Press.
21
22.North, M. 2006. Experiences Creating Three Implementations of the Repast Agent Modeling Toolkit. ACM Transactions on Modeling and Computer Simulation, 16(1): 1–25.
22
23.Pancs, R. 2007. Schelling’s spatial proximity model of segregation revisited. Journal of Public Economics, 91(1-2): 1-24.
23
24.Schelling, T.C. 2006. Some Fun, Thirty-Five Years Ago, in Tesfatsion, L. and Judd, K.L. (eds.), Handbook of Computational Economics: Agent-Based Computational Economics, North-Holland Publishing, Amsterdam, Netherlands, pp. 1639-1644.
24
25.Schelling, T.C. 1971. Dynamic Models of Segregation. Journal of Mathematical Sociology, 1: 143-186.
25
26.Schelling, T.C. 1969. Models of Segregation. The American Economic Review, 59: 488-493.
26
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی نگرشهای فضایی و تبیین پارادایم شبکهای: از موزائیک فضایی تا شبکۀ شهرهای جهانی
علوم جغرافیایی علاوه بر پارادایمهای علمی، شناخت شناسی ها و روش شناسی های علمی مسلط در هر دوره، متأثر از مقیاسهای جغرافیایی بوده است. مقیاسهای جغرافیایی هدایت گر جغرافیدانان برای شناخت پدیده های فضایی و به طور کلی جهان خلقت بوده است. این تحقیق با روش تحلیلی و نگاه تاریخی به دنبال بررسی سیر تحول مطالعات جغرافیایی بر مبنای مقیاسهای جغرافیایی است و سعی کرده است پارادایم شبکه ای متأثر از عصر جهانی شدن به عنوان نگرشی جدید در جغرافیا در قالب شهرهای جهانی تبیین کند. نتایج تحقیق نشان می دهد که تا کنون بر مبنای مقیاسهای جغرافیایی سه نگرش جغرافیایی برای شناخت پدیده های فضایی وجود داشته است. نگرش موزائیکی، نگرش سیستمی و نگرش شبکه ای. تقریباً هر یک از این نگرشها در دوره های خاصی بر علوم جغرافیایی مسلط بوده است. به طوری که نگرش موزائیکی به لحاظ زمانی قدیمی تر و پارادایم مسلط فضایی در تحلیل پدیده های جغرافیایی بوده است و نگرش سیستمی مربوط به نیمه دوم سده بیستم و نگرش شبکه ای، پارادایم جدید است که در دهه پایانی سده بیستم و سالهای آغازین هزاره سوم در حال شکل گرفتن و تکمیل شدن است. در پارادایم شبکه ای تأکید بر روی روابط بین الشهری در جهان است این در حالی است که در پارادایم موزائیکی تأکید بر کشور و روابط بین الملل و در پارادایم سیستمی تأکید بر مناطق فراملی و تقسیم بندیهای جهان است. به نظر می رسد که جغرافیای نوین نیازمند هر سه رویکرد است و هیچ یک به تنهایی نمی تواند تمام واقعیتهای جهانی را توضیح دهد.
https://gps.gu.ac.ir/article_91045_1a8fd84752d9cf1dde6b2cd52bf6b3a6.pdf
2019-08-23
137
148
10.30488/gps.2019.91045
فضا
مقیاس جغرافیایی
نگرشهای فضایی
پارادایم شبکه ای
شهرهای جهانی
هادی
ویسی
hadiveicy@yahoo.com
1
دانشیار جغرافیای سیاسی دانشگاه پیام نور، ایران
LEAD_AUTHOR
پوراحمد، احمد، حجتاله رحیمی، ابوالفضل مشکینی، حسین حاتمینژاد. 1394. تبیین پیامدهای گفتمان جهانیگرایی بر الگوی حکمروایی قلمروی کلانشهر تهران. آمایش جغرافیایی فضا. سال 5، شماره 18، صص 217-232.
1
جنسن، آریلد هولت. 1376. جغرافیا: تاریخ و مفاهیم، مکاتب فلسفی و روششناسی. ترجمه جلال تبریزی، تهران: انتشارات سیر و سیاحت.
2
حافظنیا، محمدرضا. 1393. تبیین فلسفه جغرافیا. برنامهریزی و آمایش فضا، دوره 18، شماره 2، تهران.
3
رفیعپور، فرامرز. 1389. کندوکاوها و پنداشتها: مقدمهای بر روشهای شناخت جامعه و تحقیقات اجتماعی. چاپ هیجدهم، تهران، شرکت سهامی انتشار.
4
شکوئی، حسین. 1379. دیدگاههای نو در جغرافیای شهری. تهران، سمت.
5
شکوئی، حسین. 1385. دیدگاههای نو در فلسفه جغرافیا: فلسفههای محیطی و مکتبهای جغرافیایی. تهران، گیتاشناسی.
6
شورت، جان رنای و کیم هیون یونگ. 1386. جهانی شدن و شهر. ترجمه احمد پوراحمد و شایان رستمی. تهران، پژوهشکده علوم انسانی فرهنگ و مطالعات اجتماعی جهاد دانشگاهی.
7
لطفی، صدیقه؛ فرزانه احمدی و رحیم علامحسینی. 1391. تحلیل شبکه شهری و توزیع فضایی جمعیت در کانونهای شهری استان مازندران. آمایش جغرافیایی فضا، سال 2، شماره 4، صص1-18.
8
Amin, S. 1976. Unequal Development: An Essay on the Social Formations of Peripheral Capitalism. New York, Monthly Review Press.
9
Beaverstock, Jonathan V., Richard, G. Smith and Peter J. Taylor. 2000. World-City Network: A New Metageography?. Annals of the Association of American Geographers, 90(1): 123–134.
10
Castells, Manuel. 1996. The Rise of the Network Society. Oxford, Blackwell.
11
Christaller, W.1932. Die zentralen Orte in Suddeutschland. Jena: Gustav Fischer, Translated: by Charlisle W. Baskin, as Central Places in Southern Germany. Prentice Hall, 1966.
12
Clark, David. 2003. Urban World/Global City. 2nd edition, London, Routledge.
13
Frank, Gunder. 1978. Dependent Accumulation and Underdevelopment, London, Macmillan.
14
Friedmann, J.1986. The World City Hypothesis, Development and Change. 17(1): 69-84.
15
Golledge, Reginald.G. 2002. The Nature of Geographic Knowledge. Annals of the Association of American Geographers, 92(1): 1-14.
16
Gottmann, John. 1951. Geography and International Relations. World Politics, 3(2): 153-173.
17
Hartshorne, Richard. 1950. The Functional Approach in Political Geography. Annals of the Association of American Geographers, 40(2): 95-130.
18
Harvey, David. 1973. Social justice and the city. Baltimore, Johns Hopkins University Press.
19
Harvey, David. 2001. Spaces of Capital: Towards a Critical Geography, London, Routledge.
20
Jefferson, Mark. 1939. The Low of Primate City. Geographical Review, 26(2): 226-232.
21
Jones, Stephen .B. 1954. A Unified Field Theory of Political Geography. Annals of the Association of American Geographers, 44(2): 111-123.
22
Knox, Paul. L. 1995. World Cities and the Organization of Global Space. in: Geographies of Global Change, Edited by: R.I. Johnston et al, Oxford: Blackwell.
23
Kuhn, Thomas. S. 1962. The Structure of Scientific Revolutions. Chicago, The University of Chicago Press.
24
Kuhn, Thomas. S. 1970. The Structure of Scientific Revolutions. Second Edition, Chicago, the University of Chicago Press.
25
Lefebvre Henri. 1991. The production of space. Oxford, Basil Blackwell.
26
Levins, R., and Richard L.1985. The dialectical biologist. Harvard University Press.
27
Merrifield, Andrew. 1993. Place and Space: A Lefebvrian Reconciliation. Transactions of the Institute of British Geographers, New Series, 18 (4): 516-531.
28
Misra, Rameshwar Prasad. 1972. Growth Poles and Growth Centres in the Context of India’s Urban and Regional Development Problems. in: A. Kuklinski (Ed.), Growth Poles and Growth Centres in Regional Planning, pp. 141-168. Paris and The Hague, Mouton.
29
Murray, Warwick. 2006. Geographies of globalization. London, Rutledge.
30
Sassen, S. 1991. The Global City. Princeton, NJ: Princeton University Press.
31
Taylor, Peter, J. 1989. Political Geography: World Economy, Nation State and Locality. Second Edition, New York, John Wiley & Sonc.
32
Taylor, Peter, J. 2000. World cities and territorial states under conditions of contemporary globalization. Political Geography, 19: 5–32.
33
Taylor, Peter. J. and Ben Derudder. 2004. World City Network: A Global Urban Analysis. London, Routledge.
34
Wallerstein, I. 1979. The Capitalist World-economy. Cambridge, Cambridge University Press.
35
Warf, B. 2008. Time-Space Compression: Historical Geographies. London, Rutledge.
36
Zipf, George K. 1949. Human Behavior and the Principle of Last Effort: an Introduction to Human Ecology. Cambridge, Addison-Wesley Press.
37
ORIGINAL_ARTICLE
مکانیابی پناهگاههای شهری مبتنی بر اصول پدافند غیرعامل. مورد مطالعه: شهر کوهدشت
موقعیت ژئواستراتژیک، استقرار در پهنۀ خطرپذیری زلزله با ریسک متوسط و خطرپذیری بالای سیل و همچنین موقعیت استراتژیک به عنوان شهر دفاعی در غرب کشور، ضرورت پرداختن به مسئلۀ مکانیابی پناهگاه شهری کوهدشت را اجتنابناپذیر کرده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روششناسی توصیفی ـ تحلیلی مبتنی بر رویکرد مطالعات مکانی- مدلی است. به منظور مکانیابی پناهگاه شهری کوهدشت، شاخصهای (کاربریها)هفتگانۀ آموزشی، بهداشتی، پایانهها، تجاری، راه شریانی درجه یک، مسکونی، نظامی، با روش دلفی و آرای خبرگان استخراج شده است. با توجه به اثرگذاری متفاوت شاخصهای یاد شده، از مدل ترکیبی GIS-AHP-FUZZY برای ارزشگذاری و تهیۀ مدل مکانی شاخصها استفاده شده است و در نهایت با استفاده از ابزار Geostatistical Analyst تحلیلگرهای زمین آماری، از طریق مدل سمی واریوگرام، نقشۀ حد نهایی مجاز برای ساخت پناهگاه تهیه گردید. نتایج دو سطحی نشان میدهد که در بخش تحلیل FAHP در ارتباط با وزندهی؛ شاخص های بهداشتی درمانی و راه شریانی هرکدام با وزن 232/0به عنوان مهم ترین شاخصها شناخته شدند. نتایج تحلیل ترکیبی-GIS FAHP و مدل Semi Variogram نشان داده است که ناحیه دو شهر کوهدشت بیشترین مناسبترین مکان برای ساخت پناهگاه میباشد.
https://gps.gu.ac.ir/article_91914_f748f876d1f23d9ea227547066f6b51e.pdf
2019-08-23
149
162
10.30488/gps.2019.91914
مکانیابی
پناهگاه
مخاطرات
پدافند غیرعامل
کوهدشت
مصطفی
محمدی ده چشمه
m.mohammadi@scu.ac.ir
1
استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز
LEAD_AUTHOR
مهدی
علیزاده
mehdializade1371@gmail.com
2
کارشناس ارشد رشته جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز
AUTHOR
علیرضا
پرویزیان
parvezyan.a@gmail.com
3
کارشناس ارشد گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز
AUTHOR
احدنژاد روشتی، محسن. 1388. مدلسازی آسیبپذیری شهرها در برابر زلزله، نمونۀ موردی شهر زنجان. پایاننامۀ دکتری جغرافیا و برنامهریزی شهری، استاد راهنما مهدی قرخلو، دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا.
1
اصغریان جدی، احمد. 1383. الزامات معمارانه در دفاع غیرعامل پایدار تهران، رسالۀ دکتری معماری، استاد راهنما کوروش گلکار، دانشکدۀ معماری، دانشکده شهید بهشتی تهران.
2
امانپور، سعید، محمدیدهچشمه، مصطفی، علیزاده، مهدی. 1395. ارزیابی آسیبپذیری زیرساختهای شهری کوهدشت با رویکرد پدافند غیرعامل، مجلۀ آمایش سرزمین دورۀ هشتم شماره اول بهار و تابستان، ص 133-154.
3
بوالحسنی،عبداله. 1384. پدافند غیرعامل، معماری وطراحی شهری در ایران، قرارگاه خاتم الانبیا (ص)، معاونت پدافندغیرعامل،نشریه شماره4.
4
ﺑﻴﺎﺕ، ﺑﻬﺮﺍﻡ. 1387. ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺗﻬﺮﺍﻧﻲ، ﺭﺳﺎﻟﻪ مقطع دکتری ،داﻧﺸﻜﺪﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ، ﮔﺮﻭﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﻲ، ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ.
5
پورمحمدی، محمدرضا. 1387. برنامهریزی کاربری اراضی شهری، انتشارات سمت، تهران، ص 5.
6
پویان، ژیلا، ناطقی الهی، فریبرز. 1387. آسیبپذیری ابر شهرها در برابر زمینلرزه؛ مطالعۀموردی شهر تهران، سومین کنفرانس بینالمللی زلزلهشناسی و مهندسی زلزله، ج 4، تهران.
7
حاجینژاد، علی، عسگری، علی، رفیعیان، مجتبی و محمدی سمیه. 1389. شناسایی فرصتهای توسعه ناشی از زلزله با تاکید بر ابعاد کابدی شهر نمونه موردی بم، فصل نامه جغرافیا و توسعه، شمارۀ 19، زاهدان، صص71-82.
8
حسینزادهدلیر، کریم، ملکی،کیومرث، شفاعتی، آرزو، حیدری فرد، محمد رئوف. 1391. پدافند غیرعامل و توسعۀ پایدار شهری با تأکید بر کاربریهای تهدید پذیر کلانشهر تبریز از منظر جنگ، جغرافیا و پایداری محیط، سال دوم، شماره 5، زمستان.
9
10. حسینی، بهشید، عسگری، علی. 1390. سازه در پناهگاه مدرن بهرهگیری ازتجربیات جنگهای گذشته در طراحی پناهگاه در جنگهای نسل ششم، دومین کنفرانس بینالمللی معماری و سازه، تهران.
10
11. خمر، غلامعلی،صالح گوهری، حسام الدین، حسینی، زهرا. 1393. امکان سنجی مکانگزینی پناهگاه شهری با استفاده از مدل IO و روش AHP مطالعه موردی ملات 13گانه منطقهۀیک شهر کرمان، فصلنامۀ مطالعات برنامهریزی شهری، سال دوم، شمارۀ هفتم.
11
12. رهنمایی، محمد تقی و مصطفی محمدیدهچشمه. 1388. تحلیلی بر ناپایداری اجتماعی در بوشهر ایران، مجلۀ اطلاعات سیاسی- اقتصادی، ش 259 و 260، صص 284-297.
12
زارعپور، مهدی، جعفری، صدیقه و بنابی، سجاد. 1390. امنیت سامانههای متحرک، ترجمه جلداول، انتشارات دانشگاه آزاد اسالمی، چاپ اول، تهران، 171 ص.
13
زیاری، کرامتاله. 1386. برنامهریزی کاربری اراضی شهری ، چاپ سوم، انتشارات دانشگاه یزد، یزد.
14
سازمان پدافند غیر عامل کشور، 1386. سند راهبردی پدافند غیرعامل ایران.
15
سعیدنیا، احمد. 1387. کاربری زمین شهری، کتاب سبز شهرداریها، جلد دوم، انتشارات مرکز مطالعات برنامهریزی شهری، تهران، ص 13.
16
17. شجاععراقی، مهناز، توالیی، سیمین و ضیائیان، پرویز. 1390. مکانیابی بهینۀ پایگاههای پشتیبانی مدیریت بحران با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، مطالعۀ موردی: منطقۀ 6 شهرداری تهران، مجله مطالعات و پژوهشهای شهری و منطقهای، سال سوم، شماره 21، اصفهان، صص 32-61.
17
18. شمس، مجید، معصوم پور سماکوش، جعفر، سعیدی، شهرام، شهبازی، حسینی. 1390. بررسی مدیریت بحران زلزله در بافت فرسوده کرمانشاه (مطالعۀ موردی: محلۀ فیضآباد)، فصلنامۀ جغرافیایی برنامهریزی منطقهای، 11: 1-20.
18
19. عباسیزاده، تهمینه. 1387. نقش شهرداریها در پدافند غیرعامل در تهاجم بدون استفاده از سلاح و درگیر شدن مستقیم،نشریه فرهنگ ایمنی، سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور، شماره 13.
19
20. علیزاده، مهدی. 1395. ارزیابی آسیبپذیری زیرساختهای شهری کوهدشت با رویکرد پدافند غیرعامل، پایاننامه کارشناسی ارشد، استاد راهنما سعیدامانپور، گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز.
20
فرزامشاد، مصطفی، 1395. مبانینظری معماری دفاع غیرعامل ، تهران جامجم.
21
22. قائدرحمتی، صفر، خادمالحسینی، احمد، سیاوشی، طاهره، 1392. تحلیل میزان ریسکپذیری سکونتگاههای شهری لرستان از خطر زلزله، مجلۀ جغرافیا و آمایش شهری منطقهای شماره 9 زمستان.
22
23. گلوردزاده، رضا، سهامی، حبیباله و پورموسوی، سید موسی. 1397. برنامهریزی راهبردی بافتهای فرسودة شهری از منظر پدافند غیرعامل. مورد مطالعه: شهر یزد، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال هشتم، شماره مسلسل بیست و هفتم.
23
محمدیدهچشمه، مصطفی، 1393. سنجش نفوذپذیری بافت شهری کرج، در برابر مخاطرات، فصلنامۀ برنامهریزی و آمایش فضا، ش18.
24
25. محمدیدهچشمه، مصطفی، 1393. مدلسازی مکانی همجواری کاربری های ویژه از دیگاه پدافند غیرعامل در کلانشهر اهواز))، فصلنامۀ برنامهریزی و آمایش فضا،ش2 ، تابستان.
25
موحدینیا، جعفر. 1385. دفاع غیرعامل، ستاد تدوین متون درسی دافوس، تهران.
26
موحدینیا، جعفر. 1386. اصول و مبانی پدافند غیرعامل، دانشگاه صنعتی مالک اشتر، تهران.
27
28. میرعمادی، ابراهیم. 1390. بررسی جایگاه پدافند غیرعامل در ساختار سکونتگاهی سمنان با تاکید بر مولفههای اقلیمی. پایاننامه کارشناسیارشد جغرافیا، استاد راهنما حسن لشگری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان.
28
29. نظم فر، حسین و پاشازاده، اصغر. 1397. ارزیابی تابآوری شهری در برابر مخاطرات طبیعی. مطالعه موردی: شهر اردبیل، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال هشتم، شماره مسلسل بیست و هفتم.
29
30. وفایی، مهدی، هاشمی فشارکی، سیدجواد. 1391. بررسی تدابیر دفاع غیرعامل درشهر زیرزمینی اویی(مطالعۀ موردی شهر نوش آباد کاشان)"، فصلنامۀ علمی ترویجی پدافند غیرعامل، سال سوم، شمارۀ 2.
30
Alexander, D. 2002. From Civil Defense to Civil Protection", Journal of Disaster Prevention and Management, 11(3).
31
Burton, I., Kate R.W., and White, G.F. 1999. the environment as hazard. Oxford university press, New York.
32
Department of Geography and Environment, London School of Economics and Political Science (LSE), 2007. The gendered nature of natural disasters: the impact of catastrophic events on the gender gap in life expectancy. Department of Government, University of Essex and Max-Planck Institute of Economics.
33
Gharakhlou, M. 2009. Crisis risk in urban slum. CAG, ETAVA, Canada, 25-31.
34
Gibson, Gary, 1997. An introduction to seismology, disaster prevention and management, volume 6, number 5, mob university press, emerald group limited.
35
Hausken, K., Bier, V., and Zhuang, J. 2009. Defending against terrorism, natural disaster, and all hazards. In Game theoretic risk analysis of security threats, V.M. Bier and M.N. Azaiez, editors. Springer, New York.
36
Hurricane conditions, School of civil and environmental engineering, Cornell University, transportation research part, 48: 715–729.
37
Kapucu, N. 2012. Disaster and emergency management systems in urban areas. Cities, 29: 41–49.
38
Karbasian, M., and Abedi, S. 2011. A multiple objective nonlinear programming model for site selection of the facilities based on the passive defense principles. Industrial engineering and production research, 22(4): 243-250.
39
Lan, M.B. 2003. Reviewing the Regional forest Agreement Experience: The Wicked Problem of Common Property Forests". Presented at Regional Forest Agreements and the Public Interest: A National Symposium, Australian National University, Canberra, Australia, 16 July,
40
LI, Zhaoxue, XChicago, Linyu, 2010. Evaluation indicators for urban ecological security based on ecological network analysis, Journal of Procardia Environmental Sciences, N. 2, .P 7
41
Melton, Ann, 2003. What come county natural hazard identification and vulnerability analysis. OECD Development Center; Working Paper No. 257.
42
Mohammadi Dehcheshmeh, M. 2013. Urban Safety and Passive Defense, Martyr Chamran University Press, [in Persian]
43
Mohammadi Dehcheshmeh, M., 2014. Measuring the Permeability of the City of Karaj, Hazards", Planning and Preparation Space Journal, 18 (In Persian)
44
Pelling, Mark, 2003. The Vulnerability of Cities: Natural Disasters and Social Resilience.
45
Quarol, M. 2005. does democracy preempt civil wars? Journal of politician Economy. vol. 21. London. P8
46
Schmidtlein, M.C., Shafer, J.M., Berry, M., and Cutter, S.L. 2011, Modeled earthquake losses and social vulnerability in Charleston, South Carolina, Applied Geography, 31: 269- 281.
47
Sharma, Kumar, 2003. The Social Organization of Urban Space: a case study of chanderi, a small town in central India, Sage Publications, 405-427.
48
Taghvai, M., and Jozie Khmsloi, A. 2012. Vulnerability urban paths walking with passive defense approach: A Case Study of Metropolitan grace a perimeter Journal, No. 16 (In Persian).
49
UN habitat, 2003. Enhancing Urban Safety Security: Global Report on Human Settlements, 2008.
50
Van den Berg, Leo, The safe City: Safety and Urban Development in European Cities, Ash Gate Publishing Company.
51
Williams G., Batho S., and Russell, L. 2000. The emergency planning response to the bombing of Manchester city centre. Cities, 17(4): 293-304.
52
Wisner B., and Walker, P. 2005. Beyond Kobe; a Proactive Look at the World Conference on Disaster Reduction. 18-22 January 2005, Kobe, Japan [Report] / Feinstein International Famine Center. A report for the Swiss Department of Humanitarian Aid.
53
Woodson, R. 1992. Transfer inner cities from grass roots up. Journal of Wall Street, Los Angeles. P 46.
54
ORIGINAL_ARTICLE
سطح بندی پایداری امنیتی شهرستانهای مرزی با استفاده از تحلیل خوشه ای. نمونه موردی: شهرستانهای استان خراسان شمالی
امنیت مرزها پشتوانه ای محکم برای امنیت با ابعاد متنوعش در داخل کشور است و هر گونه نا امنی در مرز قادر است در سیستم ها اقتصادی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی، و نظامی داخل کشور اخلال ایجاد نماید و در مقابل امنیت مطلوب قادر است در حد خود در امنیت داخل کشور سهم برجسته ای را به خوود اختصاص دهد. یکی از مهمترین ابعاد و ملاحظات آمایش سرزمین بعد دفاعی – امنیتی آن است. زیرا ضرورت های دفاعی نظامی و غیر نظامی مسایلی هستند که در جهان کنونی کلیه ابعاد زندگی را در برمیگیرند و تنها به ایجاد فعالیت و اسکان در مناطق استراتژیم نمی شود .در کشـور ایران نیز یکی از اهداف مهم در برنامه های اقتصـادی اجتماعی پس از انقلاب، کاهش محرومیـت و رفـع نابرابری بین منـاطق جهت ایجاد پایدرای امنیتی اسـت. روش تحقییق این مقاله از نوع تحلیلی کاربردی است و هدف از این مقاله سطج بندی شهرستان های استان خراسان شمالی به عنوان یکی از استان های محروم مرزی؛ با استناد به 4 بعد اصلی پایداری و 80 گویه است با استفاده از روش تحلیل خوشه ای که در محیط SPSS محاسبه شده و همچنین از ضریب همبستگی پیرسون جهت سنجش شباهت پایداری امنیتی شهرستان ها نسبت به هم محاسبه شده است و جهت ترسیم نقشه ها نتایج نهایی به Gis انتقال داده شده است. با توجه به یافته های تحقیق شهرستان راز و جرگلان در پایین ترین سطح پایداری امنیتی قرار دارد. که جهت رفع محرومیت و ایجاد تعادل ناحیه ای توجه جدی مسولان و برنامه ریزی استراتژیک را می طلبد.
https://gps.gu.ac.ir/article_91058_c23ceb13b9aae9d007fe30daa88a893a.pdf
2019-08-23
163
180
10.30488/gps.2019.91058
سطح بندی
پایداری امنیتی
مرز
خراسان شمالی
تحلیل خوشه ای
سید مصطفی
هاشمی
m.hashemi2006@gmail.com
1
دکتری تخصصی جغرافیای سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، ایران
LEAD_AUTHOR
حسن
حکمت نیا
ehsanhekmatnia@gmail.com
2
دانشیار جغرافیا و برنامهریزی شهری- دانشگاه پیام نور
AUTHOR
عبدالسلام
اسماعیل زاده
1@y.com
3
کارشناسارشد شهرسازی؛ گرایش برنامهریزی شهری و منطقه ای دانشگاه علامه طباطبایی
AUTHOR
اکبـری، نعمتالـه، زاهـدی، کیـوان. 1387. کاربرد روشهای رتبه بندی و تصمیمگییهای چند شاخصه. تهران؛ سازمان شهرداریها و دهیاریهای کشور.
1
امیدی، علی. 1392. امنیت و توسعه پایدار و تقویت قانونمند حکومتهای محلی در ایران؛ نشریه: تحقیقات جغرافیایی: زمستان 1392، دوره 28، شماره 4 (پیاپی 111)؛ از صفحه 113 تا صفحه 136.
2
پوراحمد، احمد. 1378. عدم تعادل در نظام شهری کشور وآمایش سرزمینی، مجموعه مقالات آمایش ودفاع سرزمینی، تهران، انتشارات دانشگاه امام حسین.
3
پیله ور، علیاصغر. 1395. ارزیابی تعیین رویکرد سیاسی در نابرابری شهری- ناحیهای (مطالعه موردی: خراسان شمالی)، دوره 6، شماره 22، زمستان 1395، صفحه 77-90.
4
جانسون، ریچارد، آ. و ویچرن، دین دبلیو، 1379. مترجم دکتر حسنعلی نیرومند ؛ تحلیل آماری چند متغیری کاربردی.
5
چوخاچیزاده مقدم، محمد باقر، امینی قشلاقی، داوود. 1389. بسترهای ناامنی در مناطق مرزی استان آذربایجان غربی از منظر جغرافیای نظامی و امنیتی، فصلنامه ژئوپلتیک، سال ششم، شماره210 سوم، پاییز 1389، ص 186.
6
چوخانی زاده، مقدم، محمدباقر. 1381. مجموعه مقالات همایش آمایش و دفاع سرزمینی، انتشارت دانشگاه امام حسین(ع).
7
حمزه، فرهاد و رنجبرکلور، علی. 1389. تحلیل ژئوپلیتیکی روابط ایران وپاکستان وتاثیر آن بر امنیت نواحی مرز شرقی، نشریه: جغرافیا: زمستان 1389، دوره 4، شماره 15؛ از صفحه 1 تا صفحه 16.
8
خطابی، غلامحسین. 1374. مرزبانی، معاونت آموزش ناجا، تهران.
9
دلاور، علی. 1383. روشهای تحقیق پیشرفته، تهران: واحد علوم و تحقیقات.
10
دمپی، یر. 2007. تاریخ علم، ترجمه: عبدالحسین آذرنگ، تهران: انتشارات سمت.
11
دواس، دی ای، 1385. پیمایش در تحقیقات اجتماعی، ترجمه هوشنگ نایبی، نشرنی، تهران.
12
13. ذولفقاری، وحید. 1394. امنیت، توسعه و انتخاب استراتژیک: تلاش چین برای دستیابی به جایگاه قدرت بزرگ، نشریه: روابط خارجی : تابستان 1394، دوره 7، شماره 2 (پیاپی 26)؛ از صفحه 163 تا صفحه 189.
13
14. رستم گورانی، ابراهیم و بیرانوند زاده، مریم و علیزاده، سید دانا و حشمتی جدید، مهدی. 1392. بررسی جایگاه مناطق آزاد تجاری جزیره قشم در توسعه پایدار و امنیت اجتماعی، نشریه: آمایش سرزمین : بهار و تابستان 1392، دوره 5، شماره 1، از صفحه 27 تا صفحه 49.
14
15. روشن، علی اصغر و سعادتی جعفر آبادی، حسن. 1391. بررسی نقش و کارکرد کنترل مرز استان خراسان رضوی با افغانستان و تاثیر آن بر امنیت استان، نشریه: فصلنامه ژئوپلیتیک: پاییز 1391 , دوره 8 , شماره 3 (پیاپی 27)؛ از صفحه 154 تا صفحه 181.
15
رهنمایی، 1381. محمدتقی آمایش سرزمین وکاربردهای دفاعی، مجموعه مقالات آمایش و دفاع سرزمینی، تهران انتشارات دانشگاه امام حسین.
16
زرقانیهادی. 1389. تحلیل ملاحظات دفاعی امنیتی آمایش کلانشهر مشهد (با تأکید بر تهدیدات تروریستی) مجله جغرافیا و توسعه ناحیهای شماره 14 بهار و تابستان.
17
18. سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور. 1378. مستندات برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (1379-1383) جلد دوم: مقدمهای بر مفاهیم برنامهریزی و تعریف اصطلاحات؛ سازمان مدیریت برنامهریزی کشور؛ تهران.
18
سرمد، زهره و بازرگان، عباس و حجازی، الهه. 1394. روشهای تحقیق در علوم رفتاری، نشر آگه.
19
20. سرور، رحیم و محمدی حمیدی، سمیه و ویسیان، محمد. 1393. بررسی شاخصهای توسعه در مناطق مرزی در راستای تحقق امنیت پایدار (مطالعه موردی شهرستانهای مرزی استان آذربایجان غربی)؛ پژوهشنامه جغرافیای انتظامی (سال دوم، شماره هفتم، پاییز 1393، صص 25-54.
20
شیخزاده، رجبعلی، محمدی، مهدی، دهباشی، مهدیه، حسینی، رفیع. 1391. جنگ نرم وجایگاه پدافند غیر عامل در آمایش استان مرزی سیستان و بلوچستان، اولین همآیش ملی توسعه سواحل مکران و اقتدار دریایی جمهوری اسلامی ایران،
21
عباس زاده،هادی؛ کرمی کامران. 1390. سرمایه اجتماعی و امنیت ملی پایدار؛ فصلنامه مطالعات راهبردی سال چهاردهم، شماره اول، مسلسل 51.
22
23. عزتی، نصراله و حیدری پور، اسفندیار و اقبالی، ناصر. 1390. نقش و جایگاه آمایش مناطق مرزی در نظام برنامه ریزی (مطالعه موردی: مناطق مرزی ایران)؛ فصلنامه علمی - پژوهشی نگرشهای نو در جغرافیای انسانی، سال سوم، شماره چهارم، پاییز 1390، صص179-197.
23
عندلیب، علیرضا. 1380. نظریه پایه و اصول آمایش مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران، دوره عالی جنگ.
24
25. عندلیب، علیرضا و مطوف، شریف. 1379. تجربههای آمایش مناطق مرزی جمهوری اسلامی ایران دوپاره آلمان و درسهایی برای ایران، صفه، شماره 29، دانشگاه شهید بهشتی، تهران
25
26. عندلیب، علیرضا و مطوف، شریف. 1388. توسعه و امنیت در آمایش مناطق مرزی ایران، نشریه: باغ نظر: پاییز و زمستان 1388، دوره 6، شماره 12؛ از صفحه 57 تا صفحه 76.
26
27. قادری حاجت، مصطفی و عبدی، عرفان و جلیلی پروانه، زهرا، باقری سرنجیبانه، ناصر. 1389. تبیین نقش بازارچههای مرزی در امنیت و توسعه پایدار نواحی پیرامون مطالعه موردی: بازارچههای مرزی استان خراسان جنوبی، نشریه: فصلنامه ژئوپلیتیک: پاییز 1389، دوره 6، شماره 3 (پیاپی 19)؛ از صفحه 121 تا صفحه 151.
27
28. قاسمی، محمد و صفیپور، محسن. 1392. بررسی اقدامات انسدادی مرز استان سیستان و بلوچستان بر امنیت استان از دیدگاه صاحبنظران، نشریه: پژوهشنامه جغرافیای انتظامی: زمستان 1392، دوره 1، شماره 4؛ از صفحه 105 تا صفحه 128.
28
29. کریمی، مرتضی و وفایی، علیاکبر. 1392. امنیت سازی با توسعه پایدار در مناطق مرزی (مطالعه موردی، شهر مریوان)؛ نشریه: پژوهش و برنامه ریزی شهری : زمستان 1392، دوره 4، شماره 15؛ از صفحه 95 تا صفحه 112
29
30. گنجعلیزاده، بهناز، نسترن، مهین. 1388. تحلیل درجه توسعه یافتگی شهرستانهای استان آذربایجان شـرقی با استفاده از روش تحلیل خوشهای و تحلیل عاملی فصلنامه ساخت شهر، شماره 12.
30
ماندل، رابرت. 1379. چهره متغییر امنیت ملی، ترجمه پژوهشکده مطالعات راهبردی، تهران.
31
32. مدیری، مهدی و کرمی، مهرداد و انصاری زاده، سلمان و حیدری موصلو طهمورث. 1392. شاخصهای امنیت ساز پدافند غیرعامل در آمایش سرزمین، نشریه: راهبرد دفاعی: بهار 1392، دوره 11، شماره 41؛ از صفحه 33 تا صفحه 58 .
32
33. مک سویینی، بیل. 1390. مقدمهای بر جامعه شناسی امنیت، ترجمه محمد علی قاسمی و محمدرضا آهنی، تهران: انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
33
34. ملاشاهی، محمد و محمدرضا آذربهار. 1393. مرز و قومیت،تهدید یا فرصت، همایش ملی مرزنشینی توسعه پایدار و فرصتهای سرمایه گذاری، شهرستان پارس آباد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد پارس آباد مغان، https://www.civilica.com/Paper-FSDIO01-FSDIO01_123.html
34
35. موسوی، میرطیب. 1389. اندیشه سرمایه اجتماعی: وفاق اجتماعی، توسعه سیاسی و امنیت ملی نشریه: علوم سیاسی: زمستان 1389، شماره 13؛ از صفحه 115 تا صفحه 138.
35
مومنی، مصطفی. 1381. جایگاه دفاع نظامی و غیر نظامی در آمایش سرزمین. مجموعه مقالات همایشی آمایش و دفاع سرزمینی دانشگاه امام حسین
36
نصیری، حسین. 1384. امنیت ملی پایدار، فصلنامه اطلاعات سیاسی- اقتصادی، شماره 215، مرداد و شهریور.
37
38. نظم فر، حسین و علی بخشی، آمنه. 1395. نابرابری فضایی درجه توسعه شهرستانهای استان خوزستان با تاکید بر توسعه پایدار، مجله جغرافیایی آمایش فضا، دوره 6، شماره 22، زمستان 1395، صفحه 1-24.
38
Case Study; Human Settlement Systems: International Perspectives on Structure Change and public Policy. Ballinger
39
Gallegos, M.T., and Ritter, G. 2005. A Robust method for cluster analysis, The Annals of Statistics, 33 (1): 1-17.
40
Hansen, Niles H. (ed.) 1978. Border Regions: A Critique of Spatial Theory and an European
41
Jones, Phillip, N., and Wild, Trevor, 1994. Opening the Frontier: Recent Spatial Impacts in the Former Inner-German Border Zone; Regional Studies, 28: 3.
42
Kaufman, L., and Rousseeuw, P.J. 1990. Finding groups in data: An introduction to cluster analysis. First Edition.New York: John Wiley and Sons, Inc Press: 270 P.
43
Mona, L., Toms, M.A., Cummings, H., and David, G.C. 2001. Using Cluster Analysis for Deriving Menu Structures for Automotive Mobile Multimedia Applications, SAE 2001 World Congress Detroit, Michigan March 5-8, pp:1- 9.
44
ORIGINAL_ARTICLE
مکانیابی اقامتگاه بینراهی با رویکرد معماری خاکپناه در استان سمنان
مکانیابی و طراحی اقامتگاه های بینراهی، معیارهای گوناگونی دارد. تاکنون ایده طراحی یک اقامتگاه بینراهی در زیر خاک مشاهده نشده است. از آنجا که اصول مکانیابی و طرح چنین بنایی خاص بوده، این شاخصه ها در پژوهش حاضر مورد مطالعه قرار گرفت که هدف آن فرآیند مکانیابی یک مجتمع اقامتی بینراهی با سبک معماری خاکپناه در استان سمنان است. طی مطالعات انجام شده و تعیین شاخصههای اصلی برای مکانیابی اقامتگاه بینراهی خاکپناه در اقلیم گرم منطقه سمنان، با در نظر گرفتن پژوهشهای قبلی و نظرات کارشناسان دادههای هر یک از شاخصهها امتیاز دهی (اعتبارسنجی) شده و به ترتیب اولویت آن به روش مرحله به مرحله در محدوده مورد نظر هر لایه، ترسیم و اعمال شده به طوریکه در هر مرحله، مناطق فاقد اعتبار از آزمون حذف گردید. پس از اعمال محدودیت های تمامی شاخصهها، نقشه نهایی حاصل جهت مکانیابی تولید گردید. پارامترهای اصلی اعتبارسنجی مکان این اقامتگاه: دسترسی(جاده)، فاصله از شهر، جهت جغرافیایی، شیب زمین، سازندهای زمینشناسی، جنس خاک و سطح تراکم آبراهه ها بوده است. در پایان بهترین منطقه برای اجرای پروژه اقامتگاه بینراهی با ساختار معماری خاکپناه در فاصله 20 کیلومتری شرق شهرستان شاهرود در ضلع شمالی جاده بینالمللی شاهرود سبزوار تعیین گردید.
https://gps.gu.ac.ir/article_91059_152ec868e5a0158d6ac2232b28ee2f5f.pdf
2019-08-23
181
198
10.30488/gps.2019.91059
مکانیابی
اقامتگاه بین راهی
معماری خاک پناه
سیستم اطلاعات جغرافیایی
استان سمنان
مریم
عرب
m_arab1991@yahoo.com
1
کارشناس ارشد گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبد کاووس ، گنبد کاووس، ایران
AUTHOR
محمد
فرخزاد
m.farokhzad@gu.ac.ir
2
عضو هیاتعلمی و استادیار گروه معماری، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران
LEAD_AUTHOR
ابراهیمزاده، عیسی. آقاسیزاده، عبداله. 1388. تحلیل عوامل موثر بر گسترش گردشگری در نـــاحیه ساحـلی چابهار با استفـــاده از مدل راهبردی SWOT مطالعات و پژوهشهای شهری منطقه ای، دوره 1، شماره 1، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان. ص 107-128.
1
ابراهیمزاده، عیسی. حافظ رضازاده، معصومه. دارایی، مرضیه. 1393. برنامهریزی و مکانیابی بهینه تسهیلات و زیرساختهای گردشگری شهری با استفاده از GIS موردشناسی- شهر سمنان، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 35، ص 33-48.
2
ابراهیمزاده، عیسی. ضیایی، محمود. دلشاد، علی. 1391. اصول و فرآیند برنامهریزی راهبردی توسعه توریسم، چاپ اول، انتشارات صحرا شرق، مشهد.
3
استرلینگ، ریموند. کارمودی، جان. 1388. طراحی فضاهای زیرزمینی، ت: وحیدرضا ابراهیمی، چاپ اول، نشر مرندیز، مشهد.
4
برزگر، زهرا. مفیدی شمیرانی، مجید. 1389. چگونگی بهره گیری از توده زمین در معماری بومی جهان، فصلنامه علمی پژوهشی باغ نظر، شماره 15. ص13-26.
5
پناهی, علی, عباس پور, فرناز, عابدینی, پریا. 1397. بررسی و ساماندهی مکان گزینی مراکز آموزشی ابتدایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مطالعه موردی: منطقه 4 شهرداری تبریز). مجله آمایش جغرافیایی فضا، 8(27): 21-34.
6
تقیزاده دیوا، سیدعلی. سلمان ماهینی، عبدالرسول. خیرخواه زرکش، میرمسعود. 1392. مکانیابی چند معیاری محل دفن مواد زاید ساختمانی با استفاده از رویکرد ترکیبی- تحلیل سلسه مراتبی-فازی، مطالعه موردی شهر گرگان، مجله آمایش جغرافیایی فضـا، دوره 3، شماره10، ص121-138.
7
خدابخشیان، مقدی. ۱۳۹۰. بنای خاکپناه شیوهای جهت ذخیره انرژی. اولین همایش اقلیم ساختمان و بهینهسازی مصرف انـــرژی، سازمـــان بهرهوری انرژی ایران.
8
رحیمی مهر، وحیده. 1392. نگاهی به توسعه پایدار در معماری خاکپناه. اولین همایش ملی معماری- مـرمت- شهرسازی و محیط زیست پایدار، همدان.
9
10. رئیس میرزایی، نرگس. میرموسوی، سیدحسین. احدنژاد روشنی، محسن. 1394. مکانیابی مجتمعهای گردشگری بین راهی بر اساس سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مسیر اتوبان زنجان-سرچم، اولین کنگره بین المللی زمین، فضا و انرژی پاک.
10
زنگی آبادی، علی. محمدی، جمال. زیرک باش، دیبا. 1385. تحلیل بازار گردشگری داخلی شهر اصفهان، مجله جغرافیا و توسعه، دوره، ص131-156.
11
12. سبحانی، سعید. رباطی،هادی. قاسمی نژاد، حسین. 1392. ضرورت ساخت مجتمع خدماتی-رفاهی بینراهی و نگاه ویژه دولت به این امر، نشریه راهبران، شماره 65، ص 56-59.
12
13. سلیمانی، سارا. بذرافکن، نسیم. 1392. پایداری شهرها در اقلیم گرم و خشک سیستان، اولین همایش بینالمللی و چهارمین همایــــش ملی عمران شهــری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج.
13
14. شیعه، اسماعیل. بدری، علیاصغر. 1384. بررسی جایگاه مجتمعهای خدماتی رفاهی بینراهی از دیدگاه برنامه ریزی شهری و منطقهای، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دوره 18، شماره 1 ویژه نامه جغرافیا، ص67-90.
14
15. عرب مریم، فرخ زاد محمد. 1396. طراحی بناهای خاکپناه بر مبنای اصول معماری پایدار جهت کاهش مصرف انرژی ساختمان در اقلیم گرم و خشک: مطالــعه موردی شهر شاهرود . فصلنامه پژوهشهای سیاست گذاری وبرنامه ریزی انرژی، دوره 3، شماره ۸، ۱۴۷-۱۷۳.
15
16. عرب، مریم .1395. طراحی اقامتگاه بینراهی با رویکرد معماری خاکپناه در اقلیم گرم و خشک ایران، به راهنمایی: محمد فرخ زاد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبد کاووس،گروه معماری.
16
فتحعلی،جعفر. میرجلالی، فرشته السادات. 1388. مکان یابی فرودگاه استان سمنان با استفاده از روشهای تاپسیس و مکان یابی مرکز، پژوهشنامه حمل و نقل، شماره 4، 341-350.
17
18. فرج زاده اصل، منوچهر. رستمی، مسلم. 1383. ارزیابی و مکان گزینی مراکز آموزشی شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مطالعه موردی: شهرک معلم فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 8، کرمانشاه. ص 133-152.
18
19. کامیابی، سعید. سید علی پور، سید خلیل. 1393. ارزیابی تصادفات جاده ای درشرایط مختلف جوی درجادههای اصلی استان سمنان . فصلنامه مطالعات پژوهشی راهور، شماره 8. ص 115-136.
19
20. کشوری، بهاره. تیموری، پرویز. 1389. کاربرد GIS و TIS در امکان سنجی گردشگری ساحلی، نمونه موردی: شهر بابلسر، جغرافیای انسانی، سال دوم، شماره 4، صص 73-90.
20
ماتیوا، ژاک. بوگارد، فرانسوا. 1394. روشهای کلی اجرا-3- بناهای زیر زمینی. ت: بهنیا، دکترابوالحسن. بهنیا، کامبیز. چاپ نجم، انتشارات دانشگاه تهران.
21
منوری، سیدمسعود. 1381. الگوی ارزیابی اثرات زیست محیطی محلهای دفن زباله. انتشارات سینه سرخ. چاپ اول. تهران.
22
مهدی پور، فاطمه. مسگری، محمد سعید. 1386. بکارگیری منطق فازی در GIS برای یافتن مکانهای بهینه مراکز خدماتی ربینراهی، وزارت راه و ترابری.
23
وزارت راه و ترابری. 1386. احداث مجتمعهای خدماتی رفاهی و تیر پارکها. سازمان حمل و نقل و پایانههای خراسان شمالی.
24
Ahrens, D., E11ison, T., and Ster1ing, R. 1981. Earth Sheltered Homes, Plans & Designs, New York: University of Minnesota.
25
Aucutt, Daniel, J. 1981. Geotechnical Considerations of an Earth Sheltered Manufacturing Facility in Northern Illinois, The Potential of Earth-Sheltered and Underground Space, pp267-275.
26
Carmody, J., and Sterling, R. 1984. Earth Sheltered Housing Design, 2°d edition, New York, University of Minnesota, Space 8.
27
Christodoulakis, S., Anastasiadis, M., Margazas, T., Moumoutzis, N., Kontogiannis, P., Terezakis, G., and Tsinaraki, C. 1998. A modular Approach to Support GIS Functionality in Tourism Applications, Laboratory of Distributed Multimedia Information Systems & Applications-Technical Universit of Crete, Chania, Greece, pp 63-72.
28
Davis, B.E, 2001. GIS: Avisual approach, seccend word press, Australia.
29
Elifrits. C. Dale, Aughenbaugh.Nolan. B, 1981, Geotechnical Aspects of Site Selection and Evaluation for Earth Sheltered, TypeHousing-The Potential of Earth-Sheltered and Underground Space, pp. 297-309.
30
Farsari, Y. 2001. GIS-Based Support for Sustainable Tourism Planning and Policy Making. Foundation for Research and Technology Hellas, Institute of Applied and Computational Mathematics. Regional Analysis Division, Heraklion, Greece.
31
Forslid. R., Haaland. J.I., and Midelfart, K.H. 2002, AU-shaped Eurpe? simulation study of industrial location, Journal of international Economics, 57: 27-79.
32
Geiger, Rudolf, Aron, H., Robert, and Todhunter, Paul. 2009. Climate near the ground, Lanham Md, Rowman & Littlefield; edition7.
33
Givoni, B. 1994. Passivea and low energy cooling of buildings, Van Nostrand Reinhold.
34
Khair. El. Din, Abd. El. Hamid, 1991. Earth Sheltered Housing: An Approach to Energy Conservation in Hot Arid Areas, Architecture and Planning, 3: 3-18.
35
Law. Christopher, M. 1996. Urban Tourism: Attracting Visitors to Large Cities, Mansell, London.
36
Mohammadi. Abed, 2013. Locating the cargo Terminals in the province of Kohgiloyeh & Boyer Ahmad, International Journal of Enginering reaserch and general science.
37
Scott. Ray, G. 1985. How to Build Your Own Underground Home, 2nd Edition.
38
ORIGINAL_ARTICLE
سنجش احساس تعلق مکانی در شهرهای کوچک، میانی و کلانشهرها. مطالعه موردی: شهرهای خواف، سبزوار و مشهد
امروزه عدم احساس تعلق در تمامی محیط های شهری اعم از شهرهای کوچک، نوشهرها، شهرهای میانی و کلانشهرها از مشکلات پنهانی است که با خصایص بی ریشگی، بی هویتی، بی تفاوتی و مسؤولیت گریزی شهروندان رخنمون گردیده است. هدف پژوهش، مقایسه تطبیقی از وضعیت احساس تعلق مکانی در سه شهر، کوچک، میانی و کلانشهری و عوامل مؤثر بر احساس تعلق مکانی آنها می باشد. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ روش پیمایشی بوده و ابزار تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته ای است که میزان روایی آن از طریق روایی صوری و ضریب پایایی آن از طریق آزمون آلفای کرونباخ با مقدار78/0 تأیید شده است. جامعة آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان سه شهر خواف با حجم نمونه 380 نمونه شهر سبزوار، 383 نمونه، مشهد 384 نمونه می باشد. با توجه به طیف 1-5 نتایج سؤالات تحقیق و در نظر داشتن رقم 3 بعنوان میانه نظری، بیشترین احساس تعلق مکانی از آن کلانشهر مشهد با رقم 4/4 و در رتبه بعدی خواف با 3/3 در حد متوسط و شهر سبزوار با رقم 3/2 در مرتبه نهایی قرار گرفت. تحلیل رگرسیونی شاخص های 5گانه پژوهش به میزان 85 درصد از تغییرات متغیر وابسته(احساس تعلق مکانی) را تبیین می کنند. و نتایج حاکی از آن است که متغیر کیفیت خدمات، بیشترین تأثیر و بعد از این متغیرهای مشارکت در فعالیت های اجتماعی به ترتیب تأثیرات فزاینده ای را بر احساس تعلق مکانی در سه شهر مورد مطالعه خواهند داشت.
https://gps.gu.ac.ir/article_91060_7e73671cfde896189282a890b422dc9d.pdf
2019-08-23
199
212
10.30488/gps.2019.91060
احساس تعلق مکانی
خواف
سبزوار
مشهد
مهدی
زنگنه
mahdi820@gmail.com
1
استادیار جغرافیا و برنامهریزی شهری، عضو هیاتعلمی دانشگاه حکیم سبزواری
LEAD_AUTHOR
- باقری، عبدالرضا و ماریا رحیمی. 1391. بررسی رابطه میزان احساس تعلق اجتماعی شهروندان با میزان مشارکت اجتماعی، فرهنگی و سیاسی آنان، مطالعات جامعه شناختی شهری، سال دوم، شماره پنجم، صص170-143.
1
2- بزی، خدارحم، سلیمان میرزاپور و محمد افراسیابی. 1393. بررسی مقایسه ای حس تعلق به مکان در محلات شهر خرم آباد، نشریه معماری شهر پایدار، سال دوم، شماره دوم، صص 14-1.
2
3- پیربابایی، محمدتقی و حسن سجادزاده.1390. تعلق جمعی به مکان، تحقق سکونت اجتماعی در محله سنتی، باغ نظر، شماره 16، صص 28-17.
3
4- رهنما، محمدرحیم و محسن رضوی. 1391. بررسی تأثیر حس تعلق مکانی بر سرمایه اجتماعی و مشارکت در محلات شهر مشهد، نشریه هنرهای زیبا، شماره 2. صص36-29.
4
5- زبردست، اسفندیار. 1383. اندازه شهر، تهران، انتشارات مرکز مطالعات و تحقیقات شهرسازی و معماری.
5
6- زنگنه، یعقوب. سعید حسین آبادی و تکتم روشندل و رضا نبیپور. 1393. تاثیر تعلق مکانی و سرمایه اجتماعی بر بهسازی مشارکتی محلات قدیمی، نمونه موردی محله سرده سبزوار، مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، سال پنجم، شماره 19، صص 128-111.
6
7- زیاری، کرامت اله. امیر شریفی و کیومرث نعیمی. 1393. ارزیابی نقش توسعه اجتماعی در تحکیم حس مکانی. مطالعه موردی: محلات ناحیه 10 شهر سنندج. مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال چهارم، شماره چهاردهم، صص. 83-98
7
8- سرمست، بهرام و محمد مهدی متوسلی. 1389. بررسی و تحلیل نقش مقیاس شهر در میزان تعلق به مکان، مطالعه موردی شهر تهران، نشریه مدیریت شهری،شماره26، صص 146-133.
8
9- سیاوش پور، بهرام و مجتبی شادلو و زهره مولایی. 1393. ابعاد تشکیل دهنده حس تعلق به مکان، با تأکید بر عوامل کالبدی، اجتماعی و احساسی، ششمین کنفرانس ملی برنامه ریزی شهری، مشهد، صص181-168.
9
10- شارع پور، محمود. 1394. جامعه شناسی شهری، چاپ هشتم، تهران، انتشارات سمت.
10
11- شهرداری مشهد. 1390. سازمان فناوری اطلاعات.
11
12- شیخی، محمد و سعیده امینی و آناهیتا نظامی. 1394. مطالعه تطبیقی حس تعلق مکانی در سکونتگاههای رسمی و غیررسمی، مورد مطالعه: شهر جدید پرند و نسیم شهر، فصلنامه علوم اجتماعی، شماره 69، صص 74-45.
12
13- علوی، سیدعلی، محمدرضا عبودی و مهناز دانشور.1397. سنجش شاخصهای ذهنی کیفیت زندگی شهری با رویکرد شهر سالم، مطالعه موردی: شهر بهبهان، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال هشتم، شماره 28. صص 18-2
13
14- فکوهی، ناصر.1383. انسان شناسی شهری، چاپ دوم، تهران، نشر نی.
14
15- فنی، زهره، ژیلا سجادی و منصور سلیمانی. 1394. نقش سرمایههای اجتماعی در مدیریت و مشارکت محلهای. مورد مطالعه: محلههای تیموری و هاشمی منطقه 10 شهر تهران، مجله آمایش جغرافیایی فضا، سال پنجم، شماره 18. صص 121-105
15
16- قاسمی، مروارید. 1384. بررسی حس مکان در شهرهای جدید نمونه موردی شهر جدید اندیشه، همایش بین المللی، شهرهای جدید. تهران، صص 96-84.
16
17- مایک، ساوج و آلن وارد. 1387. جامعه شناسی شهری، ترجمه: ابوالقاسم پوررضا، تهران، انتشارات سمت.
17
18- مبارکی، محمد و سمیه صلاحی. 1391. کیفیت خدمات شهری، تعهدات شهروندی و حس تعلق اجتماعی، فصلنامه رفاه اجتماعی، سال سیزدهم، شماره 50، صص 315-275.
18
19- مرکز آمار ایران. 1390. گزارش آماری شهرهای خراسان رضوی.
19
20- مشکینی، ابوالفضل و اکرم قاسمی و مهدی حمزه نژاد. 1392. ارزیابی حس تعلق به مکان ساکنان شهرهای جدید، فضای جغرافیایی، سال چهاردهم، شماره 48، صص 56-41.
20
21- میرزائیان، پیوند و عطاءاله هرندی. 1392. تبیین نقش برند شهری در تأثیر زیبائی شناسی شهر بر احساس تعلق خاطر شهروند ایرانی، اولین کنگره تخصصی مدیریت شهری و شوراهای شهر، تهران.
21
22- میمندی پاریزی، صدیقه.1395. سنجش و ارزیابی رضایتمندی شهروندان از سنجههای پایداری، نمونه موردی: شهر کرمان، مجله امایش جغرافیایی فضا، سال ششم، شماره بیست و یکم، ص 157-141.
22
23- وارثی، حمیدرضا و مهدی عامل بافنده و محمد محمدزاده. 1389. بررسی و تحلیل مؤلفههای هویت شهری و رابطه آن با میزان تعلق مکانی ساکنین شهرهای جدید، مطالعه موردی: شهر گلبهار، مجله پژوهش و برنامهریزی شهری، سال اول، شماره دوم، صص 36-17.
23
24- آزاد، زهرا و پروین پرتوی. 1391. بررسی تطبیقی جایگاه میادین تهران در حفظ و ارتقای خاطره جمعی شهروندان نمونه موردی: میدان تجریش و میدان بهارستان، نشریه مطالعات شهری، شماره چهارم، صص 12-1.
24
25.Besten, Olga den. 2010. Local belonging and geographies of emotions: Immigrant children’s experience of their neighbourhoods in Paris and Berlin, Journal of Childhood, 17(2):181-195.
25
26. Boon, J., Helen. Cottrell, Alison. King, David. 2016. Disasters and Social Resilience: A Bioecological Approach, By Routledge.
26
27.Kaltenborn, B., and Williams, D.. 2002. The meaning of place:attachments to Femundsmarka National park, Norway, among tourists and locals,Norsk Geografisk Tidskrift-Norwegian Journal of Geography, 56: 189-198.
27
28.Lewicka, M. 2008. Place attachment, place identity, and place memory: Restoring the forgotten city past, Journal of Environmental Psychology 28: 209-231.
28
29.Manzo, Lynne, and Douglas D. Perkins. 2006. Finding Common Ground: The Importance of PlaceAttachment to Community Participation and Planning, Journal of Planning Literature, 20: 4.
29
30.Payton, Michelle Angela Payton. 2003. Influence of Place Attachment and Social Capital on Civic Action: A Study at Sherburne National Wildlife Refuge, master’s thesis of Natural Resources Science and Management Program, University of Minnesota.
30
31.Shamsuddin and Ujang. 2014. The Notion of Place, Place Meaning and Identity in Urban Regeneration, Social and Behavioral Sciences 170: 709–717.
31
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل زمانی – مکانی توفانهای تندری در ایران
توفانتندر یک مخاطرۀ مهم آبوهوایی است که خسارات زیادی به بخشهای مختلف وارد میکند. از اینرو بررسی زمانی-مکانی آن میتواند کمک زیادی به شناخت قانونمندیهای وقوع و تعیین پتانسیل مناطق مختلف نماید. این مطالعه با هدف تحلیل زمانی- مکانی توفانهای تندری در ایران بر اساس جدیدترین آمار ساعتی به انجام رسیده است. به این منظور دادههای ساعتی هوای حاضر مربوط به توفانهای تندری 42 ایستگاه سینوپتیک کشور در 7 کد (وضعیت) متفاوت، از بدون بارش گرفته تا همراه با گردوغبار و تگرگ سنگین، در 8 نوبت از شبانهروز در یک دورۀ 37ساله (1980 تا 2016) از سازمان هواشناسی کشور اخذ شد. سپس با روش تحلیل خوشهای سطح کشور بر پایۀ فراوانیهای وقوع به چهار منطقه تقسیم و رخداد پدیده در هر منطقه تحلیل شد. آنگاه با استفاده از سه آزمون من-کندال، رگرسیون خطی و تخمینگر شیب سن روند زمانی وقوع پدیده در کشور بررسی گردید. نتایج تحقیق نشان داد بیشترین توفانهای تندری در شمال-غرب و غرب کشور حوالی ایستگاههای ارومیه، تبریز، خوی، خرمآباد، و نیز جنوب کشور حوالی ایستگاه بوشهر رخ میدهد. در مقیاسهای فصلی و ماهانه، بیشترین فراوانی رخداد پدیده، مربوط به فصل بهار با حداکثر ماه می است. در فصل بهار شمالغرب، تابستان سواحل شمالی و شمالغرب، پاییز مناطق جنوبغرب و غرب، و زمستان سواحل جنوب و جنوبغرب کشور شاهد رخداد توفانتندر بیشتری است. در مقیاس ساعتی مشخص شد که وقوع توفان با توجه به دمای هوای مناطق به تأخیر میافتد؛ بهطوریکه در مناطق گرم در بامداد و اوایل صبح و در مناطق سرد در هنگام غروب و اوایل شب اتفاق میافتد. اما به طور کلی بیشترین رخدادها مربوط به ساعت 21:30 محلی و سپس با اندکی اختلاف، ساعت 18:30 است. در اکثر ایستگاهها روند وقوع تعداد توفانهای تندری افزایشی است.
https://gps.gu.ac.ir/article_91873_31fe766be95d2a6d472364dd51f55581.pdf
2019-08-23
213
232
10.30488/gps.2019.91873
توفان تندر
ایران
تحلیل مکانی
روند زمانی
فیروز
مجرد
f_mojarrad@yahoo.com
1
دکترای اقلیمشناسی، دانشیار گروه جغرافیا، دانشگاه رازی، کرمانشاه
LEAD_AUTHOR
جعفر
معصوم پور
j_masompour27@yahoo.com
2
دکترای اقلیمشناسی، استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه رازی، کرمانشاه
AUTHOR
سمیرا
کوشکی
koshkys@yahoo.com
3
دانشجوی دورۀ دکتری اقلیم شناسی، گروه جغرافیا، دانشگاه رازی، کرمانشاه
AUTHOR
مرتضی
میری
mmiri@alumni.ut.ac.ir
4
دکترای اقلیمشناسی، فارغالتحصیل گروه جغرافیا، دانشگاه تهران
AUTHOR
احمدی، محمود. یوسف قویدل رحیمی و محدثه جانثاری. 1394. تحلیل زمانی- مکانی سالانۀ توفانهای تندری استان تهران. فصلنامۀ جغرافیای طبیعی، سال هشتم، شمارۀ 28، صص 87-100.
1
بابائیان، ایمان. زهرا نجفی نیک و فاطمه زابل عباسی و مجید حبیبی نوخندان و حامد ادب و شراره ملبوسی. 1388. ارزیابی تغییر اقلیم کشور در دورۀ 2010-2039 میلادی با استفاده از ریز مقیاسنمایی دادههای مدل گردش عمومی جو ECHO-G. جغرافیا و توسعه، دورۀ 7، شمارۀ 16، صص 135-152.
2
جلالی، اروج. مقصود جهانی. 1387.بررسی پراکنش مکانی بارشهای تندری شمالغرب ایران. فضای جغرافیایی، سال 8، شمارۀ 23، صص 35-58.
3
حجازیزاده، زهرا. 1379. بررسی عوامل سینوپتیکی بارش و طوفانهای توأم با رعدوبرق در غرب کشور. مجلۀ دانشکدۀ ادبیات و علوم انسانی (دانشگاه خوارزمی)، دورۀ 8، شمارههای 28 و 29، صص 5-26.
4
خالصی، فریده. 1393. واکاوی زمانی توفانهای تندری در ایران. دو فصلنامۀ آبوهواشناسی کاربردی، سال 1، شمارۀ 1، صص 47-60.
5
خوشحال دستجردی، جواد. یوسف قویدل رحیمی. 1386. شناسایی ویژگیهای سوانح محیطی منطقۀ شمالغرب ایران (نمونۀ مطالعاتی: خطر توفانهای تندری در تبریز). مدرس علوم انسانی (برنامهریزی و آمایش فضا)، دورۀ 11، شمارۀ 53، صص 101-116.
6
خوشحال دستجردی، جواد. عبدالقدیر نظری و ابوطالب عبدی. 1395. تحلیل ترمودینامیک ـ همدید رخداد تگرگ روز 20 مهرماه 1389 در شهر گرگان. آمایش جغرافیایی فضا، دورۀ 6، شمارۀ 22، صص 225-244.
7
رسولی، علیاکبر. 1384. مدلسازی بارشهای رعدوبرقی محدودۀ شهر تبریز از دیدگاه ریسک وقوع سیلاب. کنفرانس بینالمللی بلایای طبیعی، دانشگاه تبریز.
8
رسولی، علیاکبر. خدیجه جوان. 1391. تحلیل روند وقوع توفانهای رعدوبرقی در نیمۀ غربی ایران با کاربرد آزمونهای ناپارامتری. فضای جغرافیایی، سال 12، شمارۀ 38، صص 111– 126.
9
10. رسولی، علیاکبر. جواد بداق جمالی و اروج جلالی. 1386. توزیع زمانی بارشهای رعدوبرقی منطقۀ شمالغرب ایران. مجلۀ پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دورۀ 22، شمارۀ 1، صص 155-170.
10
11. سبحانی، بهروز. فخریسادات فاطمینیا. 1393. مدلسازی فراسنجهای اقلیمی استان خراسان جنوبی. پژوهشهای جغرافیای طبیعی، دورۀ 46، شمارۀ 3، صص 311-332.
11
12. شیرغلامی، هادی. بیژن قهرمان. 1384. بررسی روند تغییرات دمای متوسط سالانه در ایران. نشریۀ علوم آب و خاک (علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی)، سال 9، شمارۀ 1، صص 9–24.
12
13. صلاحی، برومند. 1389. بررسی ویژگیهای آماری و همدیدی طوفانهای تندری استان اردبیل. پژوهشهای جغرافیای طبیعی، سال 42، شمارۀ 72، صص 129–142.
13
علیجانی، بهلول. 1387. آبوهوای ایران. چاپ هشتم، تهران، مؤسسۀ انتشارات دانشگاه پیام نور.
14
علیجانی، بهلول. محمدرضا کاویانی. 1395. مبانی آبوهواشناسی. چاپ نوزدهم، تهران، سمت.
15
16. فلاح قالهری، غلامعباس. فهیمه شاکری. 1394. شناسایی روند تغییرات فراوانی وقوع طوفانهای تندری در ایران. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 15، شمارۀ 38، صص 97-117.
16
17. قویدل رحیمی، یوسف. پرستو باغبانیان و منوچهر فرجزاده اصل. 1394. روند تغییرات زمانی مخاطرۀ توفانهای تندری در ایران. برنامهریزی و آمایش فضا، دورۀ 19، شمارۀ 2، صص 185-210.
17
لشکری، حسن. زهرا حجتی. 1391. تحلیل سینوپتیکی– دینامیکی توفانهای تندری در جنوبغرب کشور. سپهر، دورۀ 21، شمارۀ 82، صص 14–21.
18
19. معصومپور سماکوش، جعفر. احمد فجاد. 1394. واکاوی آماری– ترمودینامیکی طوفانهای تندری ایران. جغرافیا و توسعۀ ناحیهای، سال 13، شمارۀ 2، صص 227-248.
19
20. معصومپور سماکوش، جعفر. مرتضی میری و حسن ذوالفقاری و داریوش یاراحمدی. 1392. تعیین سهم بارشهای همرفتی شهر تبریز بر اساس شاخصهای ناپایداری. تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، سال 13، شمارۀ 31، صص 227-245.
20
21. ملکینژاد، حسین. مهدی سلیمانی مطلق و اعظم جایدری و سمیه شاطر آبشوری. 1392. تحلیل روند تغییرات بارندگی و خشکسالی با استفاده از آزمونهای من-کندال و سن در استان تهران. نیوار، دورۀ 37، شمارههای 80-81، صص 43-54.
21
میراحمدی، اکبر. 1391. بررسی ویژگیهای آماری توفانهای تندری در کوهرنگ بختیاری. همایش ملی انتقال آب بینحوضهای (چالشها و فرصتها)، شهرکرد.
22
23. میرموسوی، سیدحسین. مسعود جلالی و حدیث کیانی. 1392. تحلیل زمانی– مکانی احتمال وقوع بارش تگرگ در استان کرمانشاه. فضای جغرافیایی، سال 13، شمارۀ 43، صص 83-98.
23
Cecil, D.J., Buechler, D.E., and Blakeslee, R.J. 2015. TRMM LIS Climatology of Thunderstorm Occurrence and Conditional Lightning Flash Rates. Journal of Climate, 28(16): 6536–6547.
24
Florin Necula, M. 2010. Recent Changes in Thunderstorm Activity in Vaslui. Present Environment and Sustainable Development, 4: 407-414.
25
Grandt, C. 1992. Thunderstorm Monitoring in South Africa and Europe by Means of Very Low Frequency Sferics. Journal of Geophysical Research, Vol. 97, Issue D16, pp. 18215-18226.
26
Horgan, K.L., Schultz, D.M., Hales, J.E., Corfidi, S.F., and Johns, R.H. 2006. A Five-Year Climatology of Elevated Severe Convective Storms in the United States East of the Rocky Mountains. Weather and Forecasting, 22: 1031-1044.
27
Klotzsche, S. 2013. Changes of Meteorological Parameters that Influence Tornadoes and Thunderstorms in Climate Simulations with Models from the Fifth Phase of the Coupled Model Intercomparison Project (CMIP5), M.Sc. Thesis in Meteorology, advisor: J. Quaas.
28
Kunz, M., Sander, J., and Kottmeier, Ch. 2009. Recent Trends of Thunderstorm and Hailstorm Frequency and Their Relation to Atmospheric Characteristics in Southwest Germany. International Journal of Climatology, 29(15): 2283-2297.
29
Lin-Lin, Z., Jian-Hua, S., and Jie, W. 2010. Thunder Events in China 1980-2008. Atmospheric and Oceanic Science Letters, 3(4): 181-188.
30
Partal, T., and Kahya, E. 2006. Trend Analysis in Turkish Precipitation Data.Hydrological Processes, 20: 2011-2026.
31
Rasuly, A.A., Cheung, K.K.W., and McBurney, B. 2015. Hail Events Across the Greater Metropolitan Severe Thunderstorm Warning Area. Nat. Hazards Earth Syst. Sci., 15: 973–984.
32
Ratnam, M.V., Santhi, Y.D., Rajeevan, M., and Rao, S.V.B. 2013. Diurnal Variability of Stability Indices Observed using Radiosonde Observations over a Tropical Station: Comparison with Microwave Radiometer Measurements. Atmospheric Research, Vol. 124, pp. 21-23.
33
Reap, R.M. 1991. Climatological Characteristics and Objective Prediction of hunderstorms over Alaska. Weather and Forecasting, 6(3): 309-319.
34
Stanley, A., Changnon, Jr. 1985. Secular Variations in Thunder-Day Frequencies in the Twentieth Century. Journal of Geophysical Research, 90: 6181-6194.
35
ORIGINAL_ARTICLE
بررسی شاخصهای زیست محیطی موثر بر رضایتمندی شهروندان از کیفیت محیط زندگی شهری. مطالعه موردی: شهر سمنان
چکیده کیفیت زندگی شهری، ساختاری چند بعدی، متشکل از تعدادی حوزه های مستقل از جمله سلامت فیزیکی و روانی، روابط اجتماعی، نقش های کارکردی و احساس رضایت از زندگی است بنابراین علاوه بر مسائل اقتصادی، نگرانی های اجتماعی و زیست محیطی را نیز مد نظر قرار می دهد. در این راستا هدف اصلی این تحقیق بررسی وضعیت کیفیت زندگی بر اساس شاخص های محیط زیستی از نظر ساکنان شهر سمنان است که در قالب تکمیل پرسشنامه میدانی انجام شد. اطلاعات استخراج شده از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS و روش های آماری همچون روش آزمون T تک نمونه ای و رگرسیون سلسله مراتبی چندگانه و همچنین همبستگی اسپیرمن تحلیل شده و پایایی آن توسط آلفای کرونباخ سنجیده شد. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد در شهر سمنان، به ترتیب شاخص های کیفیت محیطی و کیفیت واحد مسکونی در سطح مطلوب، شاخص هویت و روابط اجتماعی در سطح متوسط کیفیت و به ترتیب شاخص های کیفیت فضاهای عمومی، دسترسی به خدمات، حمل و نقل عمومی و نشاط در فضاهای محلی، پایین تر از سطح متوسط کیفیت قرار گرفته اند. همچنین نتایج تحقیق نشان داد از نظر شهروندان شهر سمنان به ترتیب شاخص نشاط در فضاهای محلی، هویت و روابط اجتماعی، کیفیت واحد مسکونی، حمل و نقل عمومی، کیفیت فضاهای عمومی در محله، کیفیت محیطی و دسترسی به خدمات از اهمیت برخوردارند. همچنین با توجه به نتایج مشخص شد بین میزان تحصیلات و رضایتمندی از کیفیت زندگی رابطه ای وجود ندارد و بین میزان درآمد و رضایتمندی از کیفیت زندگی در شهر سمنان رابطه ای بسیار ضعیف با جهت مثبت وجود دارد.
https://gps.gu.ac.ir/article_91907_740fd64b5ee607212fbdb64471b8a18f.pdf
2019-08-23
233
248
10.30488/gps.2019.91907
"کیفیت زندگی"
"کیفیت محیط"
"شاخص های محیط زیستی"
"رضایتمندی"
"سمنان"
زینب
کرکه آبادی
z.karkehabadi@yahoo.com
1
دانشیار گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
AUTHOR
انسیه
سیدعلیان
seyedalianmonir@gmail.com
2
دانشجوی دکتری گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
LEAD_AUTHOR
کمیل
عبدی
komeil.abdi69@gmail.com
3
دکتری گروه جغرافیا و برنامهریزی شهری، واحد سمنان، دانشگاه آزاد اسلامی، سمنان، ایران
AUTHOR
منابع
1
احمد آخوندی، عباس، ناصر برک پور و احمد خلیلی و سعید صداقت نیا و رامین صفی یاری. 1393. سنجش کیفیت زندگی در کلانشهر تهران. نشریه هنرهای زبیا- معماری و شهرسازی، دوره نوزدهم، شماره دوم، تهران.
2
فتاحی، احداله، محمدامین خراسانی و ابوذر پایدار. 1391. کیفیت زندگی و توسعهی انسانی. تهران، نشر انتخاب.
3
مشکینی، ابوالفضل، کیومرث حبیبی و آرمان رحیمی و محمدحامد عبدی. 1395. مقایسه تطبیقی و تحلیل کیفیت زندگی شهری در محلههای قدیم و جدید (محله جدید ظفریه و محله قدیم قطارچیان). فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره چهل و هشتم، شماره دوم، تهران.
4
مختاری، مرضیه، جواد نظری. 1389. جامعهشناسی کیفیت زندگی. چاپ اول، تهران، نشر جامعه شناسان.
5
بارانی پسیان، وحید، اصغر نظریان و مسعود مهدوی. 1393. سنجش و تحلیل کیفیت زندگی خانوارهای روستایی با تأکید بر متغیرهای جمعیت شناختی (مطالعه موردی: خانوارهای روستایی عجب شیر). فصلنامه پژوهشهای روستایی، دوره پنجم، شماره یکم، تهران.
6
حسینی، سیدهادی، خدیجه باقریان. 1393. تحلیلی بر مولفههای سازنده کیفیت زندگی در شهر نوشهر. فصلنامه آمایش محیط، دوره هفتم، شماره بیست و هفتم، ملایر.
7
رکنالدین افتخاری، عبدا...، احداله فتاحی و مجتبی حاجیپور. 1390. ارزیابی توزیع فضایی کیفیت زندگی در مناطق روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان دلفان). فصلنامه پژوهشهای روستایی، دوره دوم، شماره ششم، تهران.
8
زیاری، کرامتاله، علی اصغر پیله ور و محمد احمدی. 1394. سنجش میزان کیفیت زندگی در شهرهای جدید (مطالعه موردی: شهر جدید بینالود). فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، دوره پنجم، شماره شانزدهم، گلستان.
9
سالنامه آماری استان سمنان. 1394.
10
مهندسین مشاور آرمانشهر، طرح جامع سمنان. 1394.
11
11. غفاری، غلامرضا، علیرضا کریمی و حمزه نوذری. 1391. روند مطالعه کیفیت زندگی در ایران. فصلنامه مطالعات و تحقیقات اجتماعی، دور اول، شماره سوم، تهران.
12
12. تقوایی، مسعود، شفقی، سیروس، قادری، محمدرضا. 1398. شناسایی عوامل کلیدی موثر در ایجاد نابرابریهای منطقهای استان گلستان. فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، دوره نهم، شماره سی و یکم، گلستان.
13
13. حاتمینژاد، حسین، قربانی، رامین، فرهادی، ابراهیم. 1398. بررسی روند توسعه فیزیکی کلانشهر کرمانشاه و ارائه الگوی بهینه جهات رشد. فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، دوره نهم، شماره سی و یکم، گلستان.
14
14. قائد رحمتی، صفر، صدیقه جمشیدی. 1394. ارزیابی رابطه بین شاخصهای عینی و ذهنی کیفیت زندگی در روستاهای ادغام شده در شهر (مطالعه موردی: محله خیرآباد و عیش آباد شهر یزد). فصلنامه پژوهشهای جغرافیای انسانی، دوره چهل و هفتم، شماره یکم، تهران.
15
Azad, A.F., karimiyan Bostani, M., and Anvari, M.R. 2015. Assessment of the life quality of urban areas residents (The case study of the city of fahraj). Assessment, 5(7).
16
Brajša-Žganec, A., Merkaš, M., and Šverko, I. 2011, Quality of life and leisure activities: How do leisure activities contribute to subjective well-being? Social Indicators Research, 102(1): 81-91.
17
Baskha, M. 2009, Ranking life quality indicators of Iran provinces, Social welfare Journal.
18
Cobb, C.W. 2000. Measurement tools and the quality of life. Redefining Progress, San Francisco.
19
Cambir, A., and Vasile, V. 2015. Material Dimension of Life Quality and Social Inclusion. Procedia Economics and Finance, 32: 932-939.
20
Diener, E., and Suh, E. 1997. Measuring quality of life: Economic, social, and subjective indicators. Social indicators research, 40(1-2): 189-216.
21
Economist Intelligence Unit, 2005. Quality of Life Indexation.
22
El Din, H.S., Shalaby, A., Farouh, H.E., and Elariane, S.A. 2013. Principles of urban quality of life for a neighborhood, Housing and Building National Research Center (HBRC), 9.
23
Fanni, Z., and Heydari, S. 2015. The evaluation of Urban Life quality, with emphasis on gender, Case Study: Ghorveh City, Biannual Journal of Urban Ecology, 65-78.
24
Fayers, P.M., and Machin, D. 2013. Quality of life: the assessment, analysis and interpretation of patient-reported outcomes. John Wiley & Sons.
25
Hajduová, Z., Andrejovský, P., and Beslerová, S. 2014. Development of quality of life economic indicators with regard to the environment. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 110: 747-754.
26
Heink, U., and Kowarik, I. 2010. What are indicators? On the definition of indicators in ecology and environmental planning. Ecological Indicators, 10(3): 584-593.
27
Hatami Nejhad, H. et al. 2012. Spatial analysis of indicators of quality of life in Tehran, journal of human geography, 45(4): 1-24.
28
Inoguchi, T., and Fujii, S. 2012. The quality of life in Asia: A comparison of quality of life in Asia (Vol. 1). Springer Science & Business Media.
29
Indicators, G.G. 2014. OECD Green Growth Studies.
30
Keles, R. 2012. The Quality of Life and the Environment, Social and Behavioral Sciences, V. 35.
31
Krinitcyna, Z.V., Mikhailova, T.R., and German, M.V. 2016. Quality of life as the basis for achieving social welfare of the population. In SHS Web of Conferences (Vol. 28). EDP Sciences.
32
Lee, Y.J. 2008. Subjective quality of life measurement in Taipei. Building and Environment, 43(7): 1205-1215.
33
Mostafa, A.M. 2012. Quality of Life Indicators in Value Urban Areas: Kasr Elnile Street in Cairo. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 50: 254-270.
34
Mahdi, A., Hosseini, A., Pourahmad, A., and Hataminejad, H. 2016. Analysis of effective environmental factors an urban health, a case study of Qom, Iran. Habitat International, 55: 89-99.
35
Mariana, C.C. 2012. Sources of Variation in Quality of Life in Romania. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 58: 645-654.
36
Morais, P., and Camanho, A.S. 2011. Evaluation of performance of European cities with the aim to promote quality of life improvements. Omega, 39(4):398-409.
37
Mohit, M.A. 2014. Present Trends and Future Directions of Quality-of-Life. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 153: 655-665.
38
Musa, H.D., Yacob, M.R., Abdullah, A.M., and Ishak, M.Y. 2015. Delphi method of developing environmental well-being indicators for the evaluation of urban 28-Malaysia. Procedia Environmental Sciences, 30: 244-249.
39
Pukeliene, V., and Starkauskiene, V. 2011. Quality of life: Factors determining its measurement complexity. Engineering Economics, 22(2):147-156.
40
Salari, F.A., Heidari Moghadam, M., Sobhani, N., and Erfani, A. 2015. Evaluation of quality of life in urban spaces Case Study: City Lamerd, Journal of Urban-Landscape Research, 1: 2.
41
Shoeibi, M., Amrsii, I., Mafakheri, A., Karimi, A., and Alahdini Vandi, A. 2015. Analysis of Subjective Indicators of Quality of Life in Urban Areas of Iran (Case Study: Sonqor City), Journal of Research in Humanities and Social Science.
42
Sőrés, A., and Pető, K. 2015, Measuring of Subjective Quality of Life. Procedia Economics and Finance, 32: 809-816.
43
Streimikiene, D. 2015. Environmental indicators for the assessment of quality of life. Intellectual Economics, 9(1): 67-79.
44
Streimikiene, D. 2014. Comparative assessment of environmental indicators of quality of life in Romania and Lithuania. Economics & Sociology, 7(1): 11.
45
Turkoglu, H. 2015. Sustainable Development and Quality of Urban Life. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 202: 10-14.
46
Von Haaren, C., and Albert, C. 2011. Integrating ecosystem services and environmental planning: limitations and synergies. International Journal of Biodiversity Science, Ecosystem Services & Management, 7(3): 150-167. p151.
47
Węziak-Białowolska, D. 2016. Quality of life in cities–Empirical evidence in comparative European perspective. Cities, 58: 87-96.
48
Włodarczyk, K. 2015. Quality of Urban Life in Poland. Journal of International Studies, 8(2): 155-163.
49
Zheng, Y. 2010. Association analysis on pro-environmental behaviors and environmental consciousness in main cities of East Asia. Behaviormetrika, 37(1): 55-69.
50
ORIGINAL_ARTICLE
تحلیل و رتبهبندی سطوح مناطق شهری بر اساس مؤلفةها و شاخصهای ناپایداری محیطزیست شهری با استفاده از مدل تلفیقی saw و آنتروپی شانون مطالعه موردی: شهرستانهای استان البرز
افزایش روزافزون جمعیت شهری و ازدیاد فعالیتهای انسانی همراه با پیشرفت تولیدات صنعتی انواع آلودگی آب، خاک، هوا و صوت را برای شهروندان شهری به همراه داشته است. بنابراین شرایط امروزی شهرها ایجاب میکند که دولت و سازمانها و نهادهای عمومی اقدام به بررسی، تجزیه و تحلیل و ارزیابی کیفیت شهرها از جهات مختلف نمایند. از این رو در دهههای اخیر موضوع ارتقای کیفیت زندگی و زیستپذیری شهرها، جای خود را در ادبیات برنامهریزی شهری باز کرده است. برای سنجش و ارزیابی هر نوع توسعهای به شاخصها و پارامترهایی نیازمندیم. در این پژوهش نیز با استفاده از شاخصهای زیستمحیطی شهری به سطحبندی شهرستانهای استان البرز پرداخته شده است تا نقاط ضعف و مثبت شناسایی گردد و برنامههای مدون جهت حل معضلات زیستمحیطی شهرها تدوین گردد. روش پژوهش، براساس ماهیت توصیفی- تحلیلی و دارای هدف کاربردی- توسعهای است. دادههای مورد نیاز به روش کتابخانهای و اسنادی جمعآوری شده است. تکنیک به کار گرفته شده در این مقاله، مدل Saw بوده و برای امتیاز دهی از روش آنتروپی شانون استفاده شده است، همچنین برای تجزیه و تحلیل دادهها و نمایش نقشه از نرم افزارهای Arc Gis و Excel استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان میدهد که شهرستانهای ساوجبلاغ با مقدار (1.06396)، کرج با مقدار (0.61001) و نظرآباد با مقدار (0.28086) به ترتیب درسه رتبه اول تا سوم، شهرستان اشتهارد با مقدار (0.23531) در رتبه چهارم و در پایان شهرستان طالقان با مقدار (0.18266) در رتبه آخر و پایینتر از دیگر شهرستانها در توسعه زیستمحیطی قرار دارند.
https://gps.gu.ac.ir/article_91909_a164c34a063a23f95c800760b2a3aaca.pdf
2019-08-23
249
262
10.30488/gps.2019.91909
محیطزیست شهری
رتبهبندی
استان البرز
توسعه پایدار
تکنیک SAW
سمیه
عمادالدین
s.emadodin@gu.ac.ir
1
استادیار و عضو هیاتعلمی گروه جغرافیا دانشگاه گلستان
LEAD_AUTHOR
مصطفی
آریان کیا
mostafaariankia@gmail.com
2
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامهریزی شهری دانشگاه گلستان
AUTHOR
بنفشه
باددست
baddast.b@gmail.com
3
کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه گلستان، گرگان
AUTHOR
احدنژادروشتی، محسن، نوروزی، محمدجواد؛ قادری، ایوب؛ چراغی، مهدی 1391، تحلیلی بر سطح توسعه یافتگی شهرستانهای استان کردستان با استفاده تطبیقی از تکنیک PROMETHEE و SAW، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، 2 (4)، صفحات 58- 74.
1
ادهمی، عبدالرضا؛ اکبرزاده، الهام. 1390. بررسی عوامل فرهنگی مؤثر بر حفظ محیطزیست شهر تهران (مطالعه موردی مناطق 5 و18تهران)، نشریه جامعهشناسی مطالعات جوانان، 1 (1): 37-62.
2
بهرامسلطانی، کامبیز 1387، محیطزیست در برنامهریزی منطقهای و شهری، جلد اول، چاپ تهران، انتشارات شهیدی.
3
جعفریاسدآبادی، حمزه؛ ساسانپور، فرزانه و تولایی، سیمین. 1394. سنجش و ارزیابی زیستپذیری شهری در مناطق بیست و دوگانه کلانشهر تهران، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، سال 5، شماره 18، صفحات 42-27.
4
جوزی، سیدعلی و جعفرینسب، تانیا. 1393. بررسی آثار محیطزیستی ساخت وساز پروژه مسکن مهر شهرستان محمودآباد مازندران، مجله محیطشناسی، دوره 40، شماره 3، صفحات 619-603.
5
چراغی، علیرضا و برهانی، فائزه 1395، ارزیابی زیستمحیطی و توسعهی پایدار چهار روش روسازی در ایران به کمک چهار روش تحلیل چندمعیاره، مجله مطالعات علوم محیطزیست، دوره 1، شماره 2، صفحات 62-51.
6
حاتمینژاد، حسین؛ قربانی، رامین؛ فرهادی، ابراهیم 1398. بررسی روند توسعه فیزیکی کلانشهر کرمانشاه و ارائه الگوی بهینه جهات رشد، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، سال 9، شماره 31، صفحات 91- 111.
7
حسینزاده، دلیر، کریم و فرزانه، ساسانپور. 1385. روش جاپای اکولوژیکی در پایداری کلانشهرها با نگرشی بر کلان شهر تهران، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، (82)، صفحات 85-71.
8
حسینی، مهدی، برقچی، معصومه، باقرزاده، فهیمه، صیامی، قدیر. 1394. ارزیابی تأثیرات زیستمحیطی گسترش بیرویه شهرها، (مورد: پروژه مسکن مهر- شهر طرقبه)، فصلنامه برنامهریزی منطقهای، 5 (18)، صفحات 58-43.
9
10. حیدری، مرتضی، اسماعیلزاده، حسن، کانونی، رضا، یارمرادی، کیومرث. 1394. راهبرد بهینه پایدارسازی محیطزیست شهری محمودآباد(با بهرهگیری از مدل SWOT و ماتریس QSPM)، آمایش محیط، (32)، صفحات 126-150.
10
11. خزاعینژاد، فروغ؛ سلیمانیمهرنجانی، محمد؛ تولایی، سیمین؛ رفیعیان، مجتبی و زنگنه، احمد. 1395. زیستپذیری شهری: مفهوم، اصول، ابعاد و شاخصها، فصلنامه پژوهشهای برنامهریزی شهری، دوره 4، شماره 1، صفحات 50-27.
11
12. دهداری، مصطفی، عمادالدین، سمیه و معمری، ابراهیم 1394. توانسنجی و ارزیابی تأثیر توسعه شهری بر محیطزیست پایدار مطالعه موردی: استان قزوین، اولین همایش ملی محیطزیست طبیعی.
12
13. دهداری، مصطفی، عمادالدین، سمیه، معمری، ابراهیم 1394. تحلیل و بررسی کیفیت شاخصهای محیطزیست شهری، اولین همایش ملی محیطزیست طبیعی، رشت.
13
14. دیهول، منصور، نصرتینژاد، فرهاد و سراجزاده، سیدحسین. 1395. تبیین جامعهشناختی رفتار زیستمحیطی مطالعه موردی: شهروندان تهران، فصلنامه توسعه پایدار محیط جغرافیایی، شماره 1، صفحات 18-1.
14
15. ساداتطباطبائی، شیما. 1392. بررسی مدیریت شهری- زیستمحیطی تهران در طی3 دورهی تاریخی قاجار، پهلوی، انقلاب اسلامی، مجله سپهر، 22 (88)، صفحات 69-74.
15
16. سرمدی، محمدرضا و معصومیفرد، مرجان. 1394. مطالعه نقش آموزش مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات در کاهش چالشهای زیستمحیطی با تأکید بر محیطزیست شهری، فصلنامه آموزش محیطزیست و توسعه پایدار، سال 4، شماره 2.
16
17. سعیدی، جعفر، محمدیدهچشمه، مصطفی، فیروزی، محمدعلی. 1394. ارزیابی شاخصهای ناپایداری زیستمحیطی در کلانشهر اهواز، محیطشناسی، 41 (2): 464-447.
17
سلاطین، پروانه و غفاریصومعه، نیلوفر 1395، تأثیر سرمایه انسانی بر کیفیت محیطزیست، فصلنامه انسان و محیطزیست، شماره 37، صفحات 13-1.
18
شریفیانپور، نسیم؛ فریادی، شهرزاد 1392، تحلیل مقایسهای شاخصهای ارزیابی محیطزیست شهری، پنجمین کنفرانس برنامهریزی و مدیریت شهری، مشهد.
19
20. شماعی، علی، ساسانپور، فرزانه و مرادی، ثروتاله 1396. ارزیابی پایداری محلههای شهری با استفاده از روشهای تصمیمگیری چندمعیاره مورد مطالعه: محلههای منطقه 6 شهرداری تهران، فصلنامه علوم و تکنولوژِ محیطزیست، دوره 19، شماره 2.
20
21. شیرکوند، مهدی، فنی، زهره، شفیعیثابت، ناصر. 1397. تحلیل کیفیت زیستی در شهرهای کوچک استان گیلان با استفاده از مدل مشارکت سرمایههای اجتماعی، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، سال 8، شماره 30، صفحات 193-212.
21
22. عظمتی، حمیدرضا، حسینی، باقر، باقری، محمد، قنبران، عبدالحمید، 1388. پایداری زیستمحیطی در فضاهای باز شهری: ارزیابی کیفی محلات مسکونی در تبریز، علوم و تکنولوژی محیطزیست، 11 (4)، صفحات 174-184.
22
23. فرشچین، امیررضا، رفیعیان، مجتبی، رمضانی، راضیه 1398. باز توسعه مراکز شهری در چارچوب رویکرد توسعه میانافزای مسکونی؛ نمونه موردی: محله بازار تجریش، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، سال9، شماره 31، صفحات 13-38.
23
24. فیروزبخت، علی، پرهیزگار، اکبر و ربیعیفر، ولیاله 1391. راهبردهای ساختار زیستمحیطی شهر با رویکرد توسعه پایدار شهری (مطالعه موردی: شهر کرج)، مجله پژوهشهای جغرافیای انسانی، (80)، صفحات 213-239.
24
قانون برنامه پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران، 1390-1394.
25
26. گلزردی، سمانه، حسینپور، علی، حکیمزاده، ساناز 1392. تحلیلی بر تأثیرات زیستمحیطی بر گسترش کالبدی شهر زنجان، همایش معماری و شهرسازی و توسعه پایدار، مشهد.
26
27. مسافری، محمد، غلامپور، اکبر، نوروز، پرویز و روشن، رضا. 1393. ارزیابی اثرات زیستمحیطی شهرک صنعتی هادیشهر، نشریه مهندسی عمران و محیطزیست، جلد 44، شماره 2.
27
28. مکوندی، رقیه؛ آستانی، سجاد و چراغی، مهرداد 1392، ارزیابی ریسک محیطزیستی تالابها با استفاده از روشهای saw و EFMEA مطالعه موردی: تالابهای بینالمللی انزلی، فصلنامه اکوبیولوژی تالاب دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، سال 5، شماره 17، صفحات 74- 61.
28
29. نظمفر، حسین؛ علوی، سعیده؛ عشقی چهاربرج، علی 1397، تحلیل فضایی سکونتگاههای شهری استان گلستان از لحاظ شاخصهای شهر سالم، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، سال 8، شماره 30، صفحات 213- 228.
29
Abdulai, A. and Ramcke, L. 2009, “ The Impact of Trade and Economic Growth on the Environment: Revisiting the Cross- Country Evidence: Kiel Working Paper No. 1491.
30
Economist Intelligence Unit and Siemens, 2010. Latin American Green City Index, Siemens AG, Munich, Germany.
31
Harman, Sirjohn, 2008, “The Relationship between Good Governance and Environmental Compliance and Enforcement” Seventh International conference on Environmental Compliance and Enforcement.
32
Jing Ian and Alistair Munro, 2013, “Environmental compliance and human capital: Evidence from Chinese industrial firms” Resource and Energy Econimics T534- 557.
33
Morais, P. and Camanho, A. 2011, Evaluation of performance of European cities with the aim to promote quality of life improvements. Omega (39): 398- 409.
34
Register. R. 2008, Eco- city Summit Report, San Francisco.
35