TY - JOUR ID - 130103 TI - بررسی و تحلیل عدالت در سلامت شهری محدودۀ. مورد مطالعه: شهر بجنورد JO - مجله آمایش جغرافیایی فضا JA - GPS LA - fa SN - 2538-5739 AU - احمدی, محمد AU - حاتمی‌نژاد, حسین AU - پوراحمد, احمد AU - زیاری, کرامت اله AU - زنگنه شهرکی, سعید AU - پارسی‌پور, حسن AD - دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران AD - دانشیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران AD - استاد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران، تهران AD - استادیار جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه کوثر بجنورد، بجنورد Y1 - 2021 PY - 2021 VL - 10 IS - 38 SP - 173 EP - 196 KW - سلامت شهری KW - عدالت در سلامت شهری KW - شهر بجنورد DO - 10.30488/gps.2021.182562.3037 N2 - سلامت شهری تنها به معنای نبود بیماری در شهر نیست، بلکه به معنای تندرستی کامل جسمی، روانی و اجتماعی همۀ ساکنان شهر و همچنین محیط فیزیکی و فضای اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی سالم در شهر است. هدف اصلی برنامه‌ریزی سلامت شهری دستیابی عادلانه همۀ ساکنان به سلامت کامل جسمی، روانی و اجتماعی و همچنین دستیابی عادلانه به عوامل تعیین‌کنندۀ‌ سلامت شهری می‌باشد. امروزه موضوع عدالت در سلامت شهری، به یکی از مهم‎ترین و با اولویت‌ترین موضوع‌‌های جهان و کشورها تبدیل شده است. عدالت در سلامت شهری به معنای نبود تفاوت‌‌های سیستماتیک در یک یا چند جنبه از وضعیت سلامت شهروندان یا گروههای جمعیتی از نظر اجتماعی، اقتصادی و محیط فیزیکی است. با توجه به اهمیت موضوع عدالت در سلامت شهری، در این پژوهش به بررسی عدالت در سلامت در شهر بجنورد پرداخته می‌شود. روش تحقیق در این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر روش انجام تحقیق، توصیفی-تحلیلی، از نظر گردآوری اطلاعات، کتابخانه‌ای و پیمایشی و از نظر تجزیه‌و‌تحلیل اطلاعات، کمّی می‌باشد. نتایج شاخص‌های عدالت در سلامت شهری در شهر بجنورد نشان داد که ساکنان شهر بجنورد به هیچ­یک از عوامل تعیین‌کننده سلامت شهری (عوامل اقتصادی، اجتماعی، فیزیکی-کالبدی و خدمات بهداشتی-درمانی) دسترسی عادلانه ندارند. طبق نتایج، با فاصله گرفتن از مرکز شهر، میزان دستیابی به تعیین‌کننده‌های سلامت شهری دشوارتر می‌شود؛ بنابراین، حاشیه‌نشینان شهر بجنورد کمترین میزان دسترسی به عوامل تعیین‌کننده سلامت را دارند. از نظر سرانه خدمات بهداشتی-درمانی محله 12 و 2-9 با چیرگی 9 و محله 4-7 با چیرگی 38، از نظر شاخص‌های اجتماعی محله 12 با میانگین 44 و محله 3-8 با میانگین 61، از نظر قابلیت پیاده‌روی محله 12 با میانگین 35 و محله 3-8 با میانگین 42، به ترتیب دارای کمترین و بیشترین سطح دسترسی به عوامل تعیین‌کننده سلامت می‌باشند. به‌طورکلی می‌توان گفت، سلامت شهری یک مفهوم پیچیده است که عوامل گوناگون مانند عوامل اجتماعی-فرهنگی، اقتصادی، محیط فیزیکی، نظام سلامت شهری و ساختار سیاسی بر آن تأثیر می‌گذارند؛ بنابراین تأمین سلامت شهروندان موضوعی نیست که بتوان آن را از طریق برنامه‌ریزی و اقدامات بخشی به­دست آورد. تأمین سلامت شهروندان، نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت، بین‌بخشی و یکپارچه است که همۀ افراد و سازمان‌ها باید برای دستیابی به آن تلاش کنند. UR - https://gps.gu.ac.ir/article_130103.html L1 - https://gps.gu.ac.ir/article_130103_11af9efb4bcca4155c8feb3a7d9132a1.pdf ER -