TY - JOUR ID - 155209 TI - تحلیل عوامل مؤثر بر عملکرد نامطلوب بازارچه‌های مرزی در عدم توسعه اقتصادی- اجتماعی روستاهای پیرامون مرز باشماق مطالعه موردی: روستاهای مرزی شهرستان مریوان JO - مجله آمایش جغرافیایی فضا JA - GPS LA - fa SN - 2538-5739 AU - محمدی, سعدی AD - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 12 IS - 1 SP - 151 EP - 174 KW - بازارچه‌های مرزی KW - توسعه اقتصادی- اجتماعی KW - روستاهای مرزی شهرستان مریوان DO - 10.30488/gps.2021.245622.3296 N2 - بازارچه‌های مرزی به‌عنوان راهبردی که موجب پویایی و تنوع‌بخشی اقتصاد روستایی می‌گردند، توانایی حل بسیاری از معضلات کنونی روستاهای مرزی و حرکت آن‌ها در مسیر توسعه را دارند. اما تحقق این امر، نیازمند تدارک بسترها، زیرساخت‌ها و رفع موانع و مشکلاتی است که فراروی عملکرد مطلوب این بازارچه‌ها قرار دارند. در این راستا؛ پژوهش کمی - کیفی حاضر با روشی توصیفی-تحلیلی انجام و سعی گردید که مهم‌ترین موانع و مشکلاتی که کارایی و اثرگذاری مطلوب بازارچه‌های مرزی شهرستان مریوان در تغییر وضعیت توسعه‌یافتگی نواحی روستایی موردمطالعه را با چالش، مواجه ساخته‌اند، شناسایی شوند تا رهیافت این امر، تدوین برنامه‌های کاربردی و اتخاذ راهکارهای عملی در راستای پویایی بازارچه‌ها باشد. در ابتدا؛ مهم‌ترین موانع و مشکلات از طریق مصاحبه‌ها با دو گروه مسئولین و آگاهان روستایی به روش نمونه‌گیری غیر احتمالی گلوله برفی، شناسایی شد و سپس از طریق توزیع 360 پرسشنامه (بهره‌گیری از فرمول کوکران) در میان سرپرستان خانوار دهستان‌های خاوومیرآباد و زریوار به‌عنوان جامعه آماری پژوهش، این موانع و مشکلات، مورد تأیید واقع گردیدند. درنهایت؛ با تجزیه‌وتحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده با آزمون تحلیل عاملی؛46 متغیر یا مانع اثرگذار در قالب 5 عامل: نارسایی‌های مدیریتی؛ ضعف و کمبود در خدمات، امکانات و زیرساخت‌های بازارچه؛ ضعف در مشارکت و همکاری مردم محلی؛ کیفیت نازل توسعه روستایی منطقه و مکان گزینی نادرست بازارچه‌ها، خلاصه گردیدند. همچنین آزمون تحلیل مسیر نیز، نشان داد که عامل مکان گزینی نامناسب، دارای بیشترین تأثیر مستقیم، عامل نارسایی‌های مدیریتی؛ دارای بیشترین تأثیر غیرمستقیم و درمجموع نیز؛ عامل نارسایی‌های مدیریتی بیشترین تأثیر را بر عملکرد نامطلوب بازارچه‌ها دارند. UR - https://gps.gu.ac.ir/article_155209.html L1 - https://gps.gu.ac.ir/article_155209_99c64ab3f94bc6570612d4fce32617ae.pdf ER -