TY - JOUR ID - 91047 TI - ارزیابی قابلیت پیاده‌مداری محلات مسکونی با رویکرد رتبه بندی و پهنه بندی. مطالعۀ موردی: شهر اندیشه JO - مجله آمایش جغرافیایی فضا JA - GPS LA - fa SN - 2538-5739 AU - شعبان پور, احد AU - جعفری مهر آبادی, مریم AU - آقایی زاده, اسماعیل AD - دانش‌آموخته کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، دانشگاه گیلان AD - استادیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان Y1 - 2020 PY - 2020 VL - 10 IS - 35 SP - 17 EP - 34 KW - قابلیت پیاده‌مداری KW - محلات مسکونی KW - شهر اندیشه DO - 10.30488/gps.2020.91047 N2 - از آنجایی‌که یکی از شاخص­های پایداری شهرها در قرن حاضر، کاهش استفاده از سوخت­های فسیلی و کاهش آلودگی هوا، در جهت افزایش حمل‌ونقل عمومی، ارتقاء فعالیت بدنی ساکنان و همچنین سلامت عمومی شهروندان، ترغیب و تشویق به افزایش قابلیت پیاده­مداری است، بنابراین موضوع جایگاه سهم عابر پیاده در چند دهۀ اخیر در دستور کار برنامه­ریزان و مدیران شهری قرارگرفته است تا موجب افزایش کیفیت فضای شهری شده و خود باعث تشویق و ترغیب به افزایش قابلیت پیاده­مداری شود. با توجه به این­که شهرها، بافت کالبدی متجانسی ندارند، بدیهی است که فضاهای مختلف شهری نیز قابلیت پیاده­مداری یکسانی نداشته باشند. از این رو شناسایی ویژگی­های فیزیکی محیط انسان­ساخت اهمیت زیادی در زمینۀ پیاده­مدار شدن دارد. از جملۀ این محیط ها در شهر می­توان به محلات مسکونی اشاره کرد. در این پژوهش با انتخاب شهر اندیشه به عنوان محدودۀ مورد مطالعه، ابتدا شاخص­های مربوط به قابلیت پیاده­مداری محلات مسکونی شناسایی شده و سپس هر کدام به صورت لایه­هایی از نقشه درآمده و با استفاده از روش مقایسه دوبه­دو (AHP)، وزن مربوط به هر کدام تعیین شده است. در ادامه، برای پهنه­بندی و رتبه­بندی قابلیت پیاده­مداری محلات مسکونی از شاخص­های بین‌المللی که در بسیاری از کشورها اعمال شده از جمله تراکم مسکونی، تنوع و اختلاط کاربری، وضعیت خیابان­ها، جذابیت و زیبایی محیط اطراف، ایمنی و امنیت استفاده شده است. طبق محاسبات صورت گرفته با استفاده از روش AHP مشخص شده است که شاخص­های ایمنی از جرم - امنیت از ترافیک و تراکم مسکونی به ترتیب بیشترین (502/0) و کمترین (032/0) اهمیت نسبی را دارند. مقایسات زوجی بین شاخص­های قابلیت پیاده­مداری نشان داده است که محلات مسکونی فاز دو نسبت به دیگر محلات شهر اندیشه از وضعیت مطلوب‌تری در پیاده­مداری بهره­مند است. از طرف دیگر خروجی حاصل از پهنه­بندی قابلیت پیاده­مداری محلات مسکونی حاکی از این بوده که محلات مسکونی که قابلیت پیاده­مداری بالایی دارند، در مجاورت بخش مرکزی شهر و یا در کنار مراکز تجاری که در سطح برخی محلات ساخته شده است قرار دارند. با توجه به یافته ها، محله 29 فاز سه شهر اندیشه با 86 امتیاز، پیاده­مدارترین محله بوده است. UR - https://gps.gu.ac.ir/article_91047.html L1 - https://gps.gu.ac.ir/article_91047_afa445f12dc500869844940e01d6964a.pdf ER -