TY - JOUR ID - 91054 TI - پهنه‌بندی توسعۀ کارست‌سطحی در توده آهکی بیستون با استفاده از مدل منطق‌فازی JO - مجله آمایش جغرافیایی فضا JA - GPS LA - fa SN - 2538-5739 AU - دسترنج, علی AU - نوحه گر, احمد AU - ملکیان, آرش AU - غلامی, حمید AU - جعفری اقدم, مریم AD - استادیار بخش تحقیقات حفاظت‌ خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع‌طبیعی خراسان‌رضوی-سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد AD - گروه برنامه‌ریزی محیط زیست، دانشکده محیط زیست، دانشگاه تهران، تهران AD - استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه تهران، تهران. AD - استادیار دانشکدۀ منابع طبیعی، دانشگاه هرمزگان، هرمزگان AD - دکترای ژئومورفولوژی دانشگاه اصفهان Y1 - 2019 PY - 2019 VL - 9 IS - 32 SP - 89 EP - 106 KW - پهنه‌بندی KW - کارست KW - منطق فازی KW - بیستون DO - 10.30488/gps.2019.91054 N2 - توده آهکی بیستون در شمال و شمال­شرقی استان کرمانشاه و در واحد ساختمانی زاگرس مرتفع قرار دارد. با توجه به گستردگی، خلوص و ضخامت سازند آهکی بیستون، تراکم بالای گسل­ها، درزه و شکاف، اختلاف ارتفاع بالا و همچنین وجود شرایط اقلیمی مناسب، لندفرم­های کارستی توسعۀ یافته­ای در این توده شکل گرفته است. هدف این پژوهشپهنه­بندی توسعۀ کارست­سطحی در توده آهکی بیستون با استفاده از مدل منطق­فازی می­باشد.در مجموع نُه عامل سنگ­شناسی، فاصله از گسل، ارتفاع، بارش، دما، خاک، کاربری (پوشش­گیاهی)، شیب و جهت شیب به عنوان متغیرهای مستقل در فرایند کارست­زایی و توسعۀ آن و همچنین شکل­گیری ژئومورفولوژی کارست در منطقۀ مورد بررسی، دخیل می­باشند. از آنجایی که ژئومورفولوژی کارست بر میزان شارژ و ویژگی­های کمی و کیفی آبخوان­های کارستی و بررسی میزان آسیب­پذیری آنها، تاثیر بسزایی دارد، تهیه نقشه توسعۀ­یافتگی سطحی کارست و میزان تأثیر عوامل مختلف در نفوذپذیری سازندها، لازم و ضروری می­باشد. از مدل منطق­فازی (عملگر گاما) به منظور تحقق این هدف، استفاده شده­است. براساس نتایج حاصله، توده بیستون به لحاظ پهنه­بندی توسعۀ کارست­سطحی به چهار منطقۀ فاقد کارست، کارست با توسعۀ کم، کارست با توسعۀ متوسط و مناطق توسعۀ­یافته کارستی تقسیم گردید. ارزیابی نقشه پهنه­بندی حاصله با فروچاله­ها و پولیه­های کارستی، حاکی از دقت بالا و کارایی مطلوب این مدل در ارزیابی توسعۀ کارست­سطحی می­باشد؛ همچنین، تلفیق لایه­های اطلاعاتی، نقش موثر سنگ­شناسی (سازند بیستون) را در فرایند توسعۀیافتگی کارست نشان می­دهد. UR - https://gps.gu.ac.ir/article_91054.html L1 - https://gps.gu.ac.ir/article_91054_403df0f0da441b67e4ca81ff0dd33c73.pdf ER -