برنامه‌ریزی راهبردی‌توسعه‌پایدار ‌اکوتوریسم با بهره‌گیری از مدل تلفیقی SWOT و ANP نمونه: استان کردستان

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 داشگاه سیستان و بلوچستان

2 دانشگاه سیستان و بلوچستان

3 دانشگاه مرسین ترکیه

چکیده

چکیده:¬¬¬¬¬¬¬ هر منطقه با توجه به پتانسیلها و امکانات موجود خود می تواند در مسیر توسعه قرار گیرد و اولین قدم برای توسعه یک منطقه، توسعه اقتصادی آن است. بر این اساس، با توجه به هدف عمده گردشگری که تولید درآمد و جذب سرمایه برای منطقه است، نقش راهبردی و کلیدی گردشگری در توسعه منطقه ای نمایان می گردد. هدف اصلی این پژوهش آن است تا با استفاده از تلفیق مدل SWOT و ANP راهبردهای توسعه پایدار طبیعت گردی در استان کردستان را ارائه و به اولویت سنجی آن بپردازد. این پژوهش از نوع کاربردی و روش تحقیق توصیفی- تحلیلی می باشد. نتایج حاصل از تحلیل یافته¬های این پژوهش نشان می دهد که وجود نگرش مثبت جامعه نسبت به گردشگری (476/0)، کمبود یا ضعف حمایتهای دولتی از بخش خصوصی (411/0)، افزایش تمایل به انجام فعالیتهای گردشگری و به ویژه فعالیت¬های اکوتوریستی و قابلیت بالقوه استان کردستان در این زمینه (434/0) و هدفمندکردن یارانه¬ها و در نتیجه آن افزایش قیمت مواد سوختی و تاثیر آن بر جریان سفر و گردشگری (476/0) به ترتیب از مهمترین نقاط قوت، ضعف، فرصت و تهدیدها می باشد. نهایتا نتایج اولویت سنجی راهبردها با استفاده از مدلANP نشان¬می¬دهد که توجه به راهبردهای تدافعی(WT) در برنامه ریزی راهبردی توسعه پایدار اکوتوریسم کردستان از اولویت برتر برخوردار است. کلید واژه: راهبردهای استراتژیک، توسعه پایدار، طبیعت گردی، مدل سوات، کردستان

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Strategic Planning of Sustainable Development of Eco tourism with Applied of Combined SWOT and ANP: Case Study (Kurdistan)

نویسندگان [English]

  • pegah izadi 1
  • isa ebrahimzade 2
  • salar kohzadi 3
1 sistan & baluchestan university
2 sistan & baluchestan university
3 mersin university turkey
چکیده [English]

Strategic Planning of Sustainable Development of Eco tourism with Applied of Combined SWOT and ANP: Case Study (Kurdistan) Abstract: Sustainable tourism development is development of tourism and attract tourists to a region using available resources in a manner that will meet the needs of resident and expectations of tourists. According this view, successful development of a sustainable tourism must create dynamics relationships between people, resources and tourism and also brings benefits to all of them. In different ways, any area with focus on its potential and existing facilities can be developed. In order to development of any region, first step is economic development. Due to this, because the main purpose of tourism are income generation and attracts investment to the region, so tourism and especially ecotourism can has a key strategic role in the development of tourism in the region. Offering strategic approach for sustainable development of ecotourism in Kurdistan province and ranking them is the main aim of this study. Based on theoretical- practical, methods of this study is descriptive - analytic. The result indicated that the positive attitude towards tourism (476 %), Weakness or lack of government support for private sector (411%), increasing tend to tourism activities and particularly ecotourism activity and potential of Kurdistan in this filed (434%) and subsidies and the resulting increase in fuel prices and its negative impact on the travel and tourism (476%), are most important strengths, weaknesses, opportunities and threats. The results of ANP also shows that for sustainable development of ecotourism in Kurdistan, defensive strategies (WT) should be a priority. Keywords: Strategic Approach, Sustainable Development, Ecotourism, SWOT-ANP Model, Kurdistan

کلیدواژه‌ها [English]

  • Strategic Approach
  • sustainable development
  • Ecotourism
  • SWOT-ANP Model
  • Kurdistan
1.ابراهیم‌زاده، عیسی، محمود ضیایی و علی دلشاد. 1391. اصول و فرایند برنامه‌ریزی راهبردی توسعه­ توریسم. مشهد، انتشارات صحرا.
2.ابراهیم­زاده، عیسی. 1389. آمایش سرزمین و برنامه‌ریزی محیطی در جنوب شرق ایران. تهران، انتشارات مؤسسه اطلاعات.
3.اشتری مهرجردی، اباذر. 1383. اکوتوریسم و پایداری، تعاریف، جنبه‌ها و ویژگی‌های آن، ماهنامه­ جهاد، شماره 26.
4.افتخاری، عبدالرضا رکن‌الدین و داوود مهدوی. 1384. راهکارهای توسعه­ گردشگری روستایی با استفاده از مدل سوات (مطالعه­ موردی: دهستان لواسان کوچک)، فصلنامه­ مدرس علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، صص 1-30.
5.رضوانی، محمدرضا. 1384. پیامدهای زیست‌محیطی گردشگری در حوضه­ سد لتیان با استفاده از مدل سوات. مجموعه­ مقالات ظرفیت‌های اقتصادی ایران با تأکید بر وضعیت گردشگری ایران در بستر جهانی‌شدن، دانشگاه آزاد واحد فیروزکوه، صص 385-401.
6. رضوانی، علی‌اصغر، 1374. روابط متقابل شهر و روستا با تأکید بر­ایران، انتشار ­دانشگاه پیام‌نور.
7.زاهدی، شمس­السادات. 1382. چالش‌های توسعه­ پایدار از منظر اکوتوریسم، فصلنامه مدرس، دوره­ 7، شماره­ 3.
8.سینایی، وحید. 1374. توسعه­ پایدار گردشگری، ماه‌نامه­ سیاسی و اقتصادی، سال نهم، شماره­ 95.
9.ﺿﺮاﺑﻲ، اﺻﻐﺮ؛ ﺣﻤﻴﺪرﺿﺎ رﺧﺸﺎﻧﻲ ­ﻧﺴﺐ و ﻣﺤﻤﺪاﻗﺎ زﻳﺎری ﻓﺮاﻫﺎﻧﻲ. (1385). ﺳﻄﺢ­ﺑﻨﺪی و برنامه‌ریزی ﺗﻮﺳﻌﻪ­ ﻓﻀﺎﻳﻲ توان‌های اﻛﻮﺗﻮرﻳﺴﻢ اﺳﺘﺎن ﺳﻴﺴﺘﺎن و بلوچستان. ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ­ مقالات اوﻟﻴﻦ ﻫﻤﺎﻳﺶ ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎ و ﻗﺮن 21، داﻧﺸﮕﺎه آزاد اسلامی واﺣﺪ نجف‌آباد.
10.فرج­زاده اصل، منوچهر و کریم رفیق‌پناه. 1387. تحلیل پهنه‌های مناسب توسعه­ اکوتوریسم در استان کردستان با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی، پژوهش‌های جغرافیای طبیعی، شماره­ 65، صص 33-50.
11.فرجی سبکبار، حسنعلی؛ محمد سلمانی؛ فاطمه فریدونی؛ حسین کریم­زاده و حسن رحیمی. 1387. مکان‌یابی محل دفن بهداشتی زباله­ روستایی با استفاده از مدل فرایند شبکه‌ای تحلیل (ANP) (مطالعه­ موردی نواحی روستایی شهرستان قوچان)، فصلنامه­ مدرس علوم انسانی، دوره­­ 14، شماره­ 1.
12.قدمی، مصطفی. 1390. ارزیابی و تدوین استراتژی مقصد در چارچوب توسعه­ پایدار گردشگری (نمونه موردی: کلان‌شهر مشهد)، فصلنامه­ مطالعات و پژوهش‌های شهری منطقه‌ای، شماره­ 9، صص 59-82.
13.کهزادی، سالار. (1392). راهنمای گردشگری روستاهای هدف گردشگری استان کردستان. سنندج، داکسر.
14. مرادی مسیحی، واراز، 1381، برنامه‌‌ریزی استراتژیک در کلان شهرها به ضمیمه برنامه استراتژیک شهر لندن، نشر شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری، تهران.
15.موحد، علی و سالار کُهزادی. 1389. تحلیل عوامل مؤثر بر توسعه­ گردشگری استان کردستان با استفاده از مدل سوات، فصلنامه­ پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، شماره­ دوم، صص 85-102.
16. میر‌سنجری، میرمهرداد. 1385. راهبرد اکوتوریسم بر پایه­ توسعه­ پایدار، جنگل و مراتع، شماره­ 71، صص 7-10.
17.ﻧﻮری ﻛﺮﻣﺎﻧﻲ، ﻋﻠﻲ.. ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﺷﻬﺮی و ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻋﻤﻠﻜﺮدی آن ﺑﺎ ﺗﻮرﻳﺴﻢ (ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ­ ﻣﻮردی: اﺳﺘﺎن ﻛﺮدﺳﺘﺎن)، ﻣﺠﻠﻪ‌ ﻓﻀﺎی ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ داﻧﺸﮕﺎه آزاد اسلامی واﺣﺪ اﻫﺮ، ﺳﺎل ﻧﻬﻢ، شماره­ 26.
18.هادیانی و دیگران. 1391. برنامه‌ریزی راهبردی توسعه­ گردشگری با روش Sowt (مطالعه­ موردی: شهر شیراز)، مجله­ جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال 23، شماره­ 3.
19. Almeyda Zambrano, A.M., Broadbent, E.N., and Durham, W.H. 2010. Social and environmental effects of ecotourism in the Osa Peninsula of Costa Rica: the Lapa Rios case. Journal of Ecotourism, 9(1): 62-83.
20. Butler, R.W. 1996. Ecotourism– Has it achieved maturity or has the bubble burst? Keynote address, pacific Rim Tourism 2000, Rotorua, New zoland, 4, November.
21. Clinchey, M.C., and Kelley, A. 1999. Rural images tourism and sustainability, MA Thesis, Wilfrid 2.  
22. Edward Inskeep, Tourism planning: an integrated and sustainable development approach, John Wiley and Sons, 1991. Butler, R.W. 1996. Ecotourism– Has it achieved maturity or has the bubble burst? Keynote address, Pacific Rim Tourism 2000, Rotorua, New zoland, 4, November.
23. England research, 2005. Rural and farm tourism, journal of agricultural Economic, vol, 20, No 11.
24. Inskeep, E. 1991. Tourism Planning: An Integrated and Sustainable Development Approach. New York: Van Nostrand Reinhold.
25. Krüger, O. 2005. "The role of ecotourism in conservation: panacea or Pandora’s box?" University of Cambridge, Department of Zoology, Downing St, Cambridge CB2 3EJ, uk.
26. MOTTIAR, Z. 2006, Holiday home owners, a route to sustainable tourism development? An economic analysis of tourist expenditure data, Journal of Sustainable Tourism, 14(6): 582‐599.
27. Wall, G. 1996. 'Ecotourism: Change, impacts and opportunities', in J.A. Miller and E. Malek-Zadeh (eds.) The Ecotourism Equation: Measuring the Impacts, (Pp. 206—216).