تبیین جغرافیای فنی و معرفتی برای پایداری انجیرستان های فارس

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز

2 کارشناس‌ارشد ترویج و آموزش کشاورزی، دانشگاه شیراز

چکیده

در حالی که شرایط جغرافیائی، موقعیت، بستر و ساختار اجتماعی مخاطبان سازمان ترویج و آموزش کشاورزان، توسعه هم زمان فنی و معرفتی مخاطبان را از طریق آموزش می طلبد ولی واکاوی این سازمان نشان می دهد که در این راستا فعالیت نمی کند. به همین دلیل یک تحقیق برای تبیین توسعه فنی و معرفتی انجیرکاران با کمک آموزش همراه با هنر برای پایداری انجیرستان های شهرستان استهبان استان فارس به عنوان تنها منطقه انجیرستان دیم جهان انجام گرفت. برای این منظور از روش آزمایشی نیمه تجربی با طرح یک گروه کنترل تجربی و یک گروه شاهد با انجام پس آزمون استفاده گردید که گروه تجربی، تحت تاثیر آموزش فنی همراه با هنر تصویرآفرینی قرار گرفت، امّا به گروه شاهد فقط آموزش فنی ارائه گردید و پس از آن، از هر دو گروه پس- آزمون با پرسشنامه به عمل آمد. از فهرست اسامی 4000 نفر اعضای تعاونی انجیرکاران تعداد50 نفر، به طور تصادفی مشخص گردید و به طور تصادفی نیز بین دو گروه آزمودنی و شاهد تقسیم شدند. نتایج نشان داد که آموزش همراه با هنر تصویرآفرینی، توانسته ‌است توسعه فنی و معرفتی معنی‌داری را در انجیرکاران گروه آزمودنی نسبت به "اهمیت آب"، "روش های ذخیره رطوبت در خاک"، و "تمایل به استفاده از این روش ها" ایجاد نماید. به عبارت دیگر، هنر تصویرآفرینی توانسته است با برقراری ارتباط مناسب و آموزش اثربخش، توسعه فنی و معرفتی انجیرکاران برای پایداری انجیرستان های شهرستان استهبان استان فارس را تسهیل نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Expression of Technical and Epistemic Geography for Sustainability at Estahban Fig Gardens in Fars Province

نویسنده [English]

  • fahimeh ebrahimi 2
چکیده [English]

A study was carried out in Istahban; located in the East of the Fars Province. It has long been famous for its vast gardens and is the only region with dry fig production in the world. Yet, today, due to the water scarcity and drought in the region, it has been facing a crisis and attaining the moisture of the soil has turned out to be the only solution. Thus, two methods of attaining the soil's moisture that is pruning and mulching have been taught to fig producers in this region. An experimental research method using a Control and Experiment Design was used. The experiment group underwent a technical education accompanied by the art of imagination; while the control group only received a technical education. The main goal of this research was to investigate the role of the art of imagination in the fig producers’ epistemic and technical development to achieve sustainability. Results reveal that education accompanied by the art of imagination, has significantly affected the process of educating the fig producers in the preservation of soil moisture. They not only better learned the techniques but also were more deliberate in performing them. Thus it can be concluded that the art of imagination facilitates the process of education and increases its efficiency in the process of educating how important water is and their motivation in preserving it. Conclusions The environmental researches believe that the recommended techniques and technologies are good enough to change humans’ responsibilities to sustainability. The results of this study revealed that the experiment group shows a significant approach toward water and the methods to maintain soil moisture in this era of water crisis according to their technical and epistemic geography conditions

کلیدواژه‌ها [English]

  • Technical and epistemic geography
  • Imagination art
  • Sustainability
  • Figs
  • Fars
1.ابراهیمی، فهیمه. 1390. بررسی کارکرد هنر تصویرگری قرآنی در ترویج روش‌های ذخیره‌سازی رطوبت خاک (مطالعه­ موردی: شهرستان استهبان)، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، دکتر منصورشاه ولی، دانشگاه شیراز، دانشکده کشاورزی.
2.ازکیا، مصطفی. 1381. جامعه‌شناسی توسعه. چاپ چهارم، تهران، مؤسسه نشر کلمه.
3.الراغب، عبدالسلام احمد‌. 1387. کارکرد تصویر هنری در قرآن کریم. ترجمه­ی سیدحسین سیدی. تهران، نشر سخن پاییز.
4.ایازی، محمدعلی. 1385. قرآن و تفسیر عصری. چاپ دوم، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
5.تولستوی، لئو. 1350. هنر چیست؟ ترجمه­ کاوه دهگان. تهران، انتشارات امیرکبیر.
6. حجازی، یوسف. 1385. چهار بنیان آموزش کشاورزی و منابع طبیعی. تهران، انتشارات پونه.
7.خوشنویس، یاسر. 1388. دینی‌گرایی در علم، یک وظیفه معرفتی، روش‌شناسی علوم انسانی، حوزه و دانشگاه، شماره­ 59.
8.دانشوری، ابراهیم. 1382. بهره‌گیری از هنر برای توسعه­ کشاورزی، مهم‌ترین هدف جشنواره­ روستاست. قابل دسترس در http://www.FARSNEWS.ir تاریخ دسترسی: 15/9/1388.
9.رضایی، حسن. 1392. تبیین جغرافیای معرفتی، گامی در تحلیل نظام­مند جریان‌های فکری، پژوهش‌های منطقه‌ای، سال اول، شماره­ی 9، صص 7-12.
10.سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهر کرج. 1388. دستورالعملهرسدرختانپهن‌برگ.
11.شاه ولی، منصور. 1389. تبیین نظام متعالیه نوآوری کشاورزی، مؤسسه پژوهشی، برنامه‌ریزی و توسعه­ روستایی، وزارت جهاد کشاورزی، گزارش نهایی طرح پژوهشی شماره 2279/3/89.
12.شاه‌ولی، منصور و لیلا شاه‌مراد. 1390. تبیین رویکرد متعالیه برای آموزش زیست‌محیطی ایران 1404، همایش ملی آموزش در ایران 1404. 1390، تهران، 7 تا 8 آذرماه، در لوح فشرده مقالات، کد مقاله 311.
13.شاه‌ولی، منصور؛ مرضیه کشاورز و مریم شریف‌زاده. 1386. پارادایم اخلاقی- فلسفی متعالی در پژوهش­های بحران‌های زیست‌محیطی، فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری، سال 2، شماره­ 3-4.
14.شاه‌ولی، منصور. 1375. آیا کشاورزی پایدار ریشه در توصیه‌های فنی و یا مذهب و فلسفه دارد؟، مجموعه مقالات اولین سمینار اقتصاد کشاورزی ایران، فروردین 1375. دانشکده کشاورزی زابل. جلد دوم.
15.شاه‌ولی، منصور و ژیلا مشفق. 1384. بررسی نقش کاریکاتور در تغییر نگرش کارشناسان سازمان جهاد کشاورزی شیراز نسبت به کشاورزی پایدار، مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه صنعتی اصفهان، سال 9، شماره‌ 1، اصفهان.
16. ---------------------. 1385. بررسی کارکرد اطلاع‌رسانی کاریکاتور، با توجه به ویژگی‌های شخصی، سواد بصری و دانش عمومی کاریکاتور، مجله کیهان کاریکاتور، سال 15، شماره 175-176، تهران.
17.شاه‌ولی، منصور و نوذر منفرد. 1380 الف. واکاوی فلسفی ترویج برای تبیین توسعه­ انسانی. ماه­نامه­ اقتصادی، مسائل اجتماعی جهاد، سال بیست و یکم، شماره­ 242-243.
18.---------------------. 1380‌ب. رهیافت مهیاسازی ترویج کشاورزی برای توسعه­ انسانی در قرن بیست و یکم. ماه­نامه­ی اقتصادی، مسائل اجتماعی جهاد، سال بیست و یکم، شماره­ 244-245.
19.شاه‌ولی، منصور و حسین آزادی. 1377. واکاوی مکاتب فلسفی برای تبیین توسعه­ انسانی. روستا و توسعه، سال دوم، شماره‌ 4.
20.طالب بیدختی، ناصر. 1390. بحران آب، خشک‌سالی و محیط‌زیست، گاه­نامه­ دانش‌آموخته دانشگاه شیراز، دوره­ 6، شماره­ 2.
21.عباسی، فرج‌الله. 1388. قطب انجیر جهان، ناکام در مصاف با خشک‌سالی. قابل‌دسترس در http://www.haftbit.com تاریخ دسترسی: 15/5/1389.
22.فرشادگهر، ناصر و محمدحسن شهیدی. 1381. کارکرد تحقیق و مأخذشناسی در علوم اجتماعی. دانشگاه تهران، انتشارات دانشکده امور اقتصادی.
23.فیاض، ابراهیم. 1393. ایران جهانی، جهان ایرانی، کانون ایرانی پژوهشگران فلسفه و حکمت، http://www.iptra.ir/vdcjvxyeuqem.html تاریخ دسترسی 15/6/1393.   
24.فیاض، ابراهیم. 1389. مزایای شناخت جغرافیای معرفتی (ایران)، وبگاه مدیریت دولتی و سیاست‌گذاری عمومی، تاریخ دسترسی 15/6/1393.
25.فیشر، ارنست. (1349). ضرورت هنر در روند تکامل اجتماعی. ترجمه­ فیروز شیروانلو. تهران، انتشارات توس.
26. کانون هنر دانشگاه پیام نور مرکز تاکستان. 1389. تأثیر هنر در زندگی. قابل ‌دسترس‌ در http://arttpnu.blogfa.com تاریخ دسترسی: 20/10/1389.
27.گوپتا، ی. 1376. به­زراعی و به­نژادی در زراعت دیم. ترجمه­ عوض کوچکی. مشهد، انتشارات جهاد دانشگاهی.
28.مالاسیس. لوئیس. 1367. جهان­روستا (آموزش و توسعه). ترجمه­ی اسدالله زمانی­پور. مجتمع آموزش عالی بیرجند.
29.محمدقاسمی، حمید. 1387. جلوه‌هایی از هنر تصویرآفرینی در قرآن. تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
30.میرخلیلی، جواد. 1386. قدرت هنر، قابل دسترس در http://www.mirkhalili.ir تاریخ دسترسی: 16/2/1388.
31.نوروزی، جهانبخش. 1388. زیورهای سخن (صناعات ادبی) و گونه‌های شعر پارسی. شیراز، نشر راهگشا.
32. Costantini, V., and Monni, S. 2008. Environment, human development and economic growth, Ecological Economics, No. 4, Pp: 867– 880.
33. Neumayer, E. 2001. The human development index and sustainability: A constructive proposal, Ecological Economics, 39: 101–114.
34. Shahvali, M. 1994. Component Analysis of Framer and Grazer Decisions and Attitudes in Two Local Government Shires of New South Wales Australia. Ph.D. Thesis, 221p.
35. Shahvali, M., and Ebrahimi, F. 2013. To Study a Method for Extension of Water Use Optimization among Rained-fed Grape Producers in Homyjan village, Fars Province, Iranian Agricultural Research, Accepted.