پهنه بندی اکوتوریسم با استفاده از مدل فازی fuzzy (مطالعه موردی: شهرستان شیراز)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه خوارزمی

2 پیام نور

چکیده

چکیده هدف از انجام این پژوهش پهنه بندی اکوتوریسم شهرستان شیراز با استفاده از مدل فازی (fuzzy) می باشد. این پژوهش به روشهای کتابخانه ای (اسنادی) و میدانی انجام شده است. در روش اسنادی اطلاعات مورد نیاز با مراجعه به کتابخانه ها(مقالات، کتاب ها، پایانامه ها) و سایت ها، سازمان های مربوطه جمع آوری شد و در روش میدانی نیز برای معرفی و نشان دادن جاذبه های اکوتوریسمی هر یک از مناطق مختلف شهرستان از آنها بازدید بعمل آمد. همچنین در این پژوهش برای تحلیل داده ها از مدلهای ای اچ پی (AHP) و فازی (fuzzy) استفاده شد.نتایج حاصل پژوهش نشان می دهد که 14/37 درصد از کل مساحت شهرستان شیراز دارای پتانسیل بسیار بالا برای فعالیت اکوتوریسمی است. مناطقی که دارای تراکم بالای گیاهی و منابع آبی و المان های طبیعی (چشمه، دریاچه، رودخانه و..) همچنین دارای شرایط مناسب اقلیمی می باشند، دارای بیشترین پتانسیل برای فعالیت های اکوتوریسمی در این شهرستان هستند. همچنین بر اساس تلفیق لایه های اطلاعاتی 56/12 درصد از کل مساحت شهرستان شیراز دارای پتانسیل بسیار کم برای فعالیت اکوتوریسمی است که تراکم این محدوده ها در قسمتهای شمالی و جنوبی می باشد که دارای کمترین تراکم از نظر حجم فعالیت های اکوتوریسمی هستند. واژگان کلیدی:توریسم، اکوتوریسم، مدل فازی، شهرستان شیراز

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Ecotourism zoning models using fuzzy (Case study: township of Shiraz)

چکیده [English]

Abstract Current trends and accelerated the rapid development of the tourism industry, traditional methods used to gradually lose their effectiveness Success in this area is one of the ways to provide new and innovative attractions.One of the branches of ecotourism, geotourism is a relatively new trend in tourism is to introduce natural landscapes providing tourists with location, it tries to preserve the identity.in fact, the structure of geological geotourism natural landscapes, soils, geology, vegetation and geomorphology, such as national parks, springs, waterfalls, lagoons, caves, karst and salt domes to Gary One of the objectives of the points defined geotourism the tourism resource protection, well-being and quality of life of local communities and the selection of locations and units as geopark (Area includes several features not only capable, but because of geological and ecological benefits of archaeological and cultural value is high).However, in our country, with all its natural diversity and climate in this area largely neglected in development planning has been addressed. Materials and Methods This library procedures (documents) and the field is done. Documentary information required in referring to the libraries And sites of various organizations such as the Cultural Heritage and Tourism, the Department of Natural Resources, Geological Survey, Statistics Agency, Meteorological Organization, the digital maps and data were collected. Elevation Model DEM map of the whole country was prepared and slope map of the elevation model was produced. Topographic map of 1:50000 maps and geographical organization of the armed forces were prepared Geological Map 1:250000 geological map of the country was prepared. Map to rivers and springs and the communication path, and urban and rural areas were obtained from topographical maps

کلیدواژه‌ها [English]

  • tourism
  • Ecotourism
  • Fuzzy
  • township of Shiraz
  1. آسایش، حسین. 1387. جغرافیا و صنعت توریسم. تهران، انتشارات پیام نور.
  2. احمدی، مهدی. 1388. شناسایی پهنه‌های مناسب برای توسعه­ی اکوتوریسم در استان ایلام، پایان‌نامه­ کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما امیر کرم، دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده علوم جغرافیایی.
  3. بینش، امید. 1383. شناخت ظرفیت‌های طبیعی حوزه‌های اکوتوریسم شهرستان شیراز با تأکید بر نقش اقلیم و ایجاد فرصت‌های اشتغال‌زایی، پایان‌نامه­ کارشناسی‌ارشد، استادراهنما: محمدرضا ثروتی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین.
  4. بیاتانی،علی.1387. تهیهنقشهپتانسیلمعدنیذخایرمسپرفیریبااستفادهازسنجشازدوروسیستماطلاعاتجغرافیایی،مطالعهموردی:جنوبغربیمشکینشهر،استادراهنما،پرویزضیائیان،پایان‌نامهکارشناسی‌ارشد،دانشگاهشهیدبهشتی،دانشکدهعلومزمین.
  5. پیرمحمدی، زیبا؛ جهانگیر فقیهی، قوام­الدین زهدی امیری و مرتضی شریفی. 1389. ارزیابی توان زیست‌محیطی متناسب با رویکرد طبیعت‌گردی در جنگل‌های زاگرس (مطالعه­ی موردی: سامان عرفی چم حاجی جنگل کاکا رضا، لرستان)، فصل­نامه علمی- پژوهشی تحقیقات جنگل و صنوبر ایران، جلد 18، شماره 241، صص 2-231.
  6. ترابی، نصراله. 1384. برنامه‌ریزی توسعه­ی گردشگری منطقه­ی حفاظت‌شده اشترانکوه با GIS و RS، پایان‌نامه­ کارشناسی ارشد، استاد راهنما مهرداد نظریها، دانشگاه تهران، دانشکده محیط‌زیست.
  7. رحمانی، لقمان. 1386. توسعه­ ظرفیت‌های اکوتوریسم با تأکید بر ویژگی‌های ژئومورفولوژیک (مطالعه­ موردی: شهرستان پاوه- اورامانات)، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما سعیدخدائیان، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین.
  8. سبحانی، بهروز. 1388. امکان‌سنجی نواحی اکوتوریسم در محیط GIS (مطالعه­ موردی: اردبیل)، دومین همایش ملی علوم جغرافیایی، دانشگاه پیام نور، ارومیه.
  9. سرایی، محمدحسین و نرگس قاسمی.1393. بررسیوضعیتگردشگریوبوم گردشگریشهرورزنه، اولین همایش بین‌المللی توسعه­ گردشگری جمهوری اسلامی ایران، مشهد.
  10. سلطانی،محمدعلی.1374.اهمیتتوسعهگردشگریدرجهانسوم. اصفهان،ادارهکلفرهنگ و ارشاداسلامی.
  11. شریفی، سیده‌مریم. 1391. پهنه‌بندی ژئومورفولوژیکی اکوتوریسم شهرستان شیراز با استفاده از مدل fuzz، پایان‌نامه­ کارشناسی‌ارشد ژئومورفولوژی، استاد راهنما امیرصفاری، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی تهران.
  12. شیخی، افسانه. 1385. اکوتوریسم شمال استان خوزستان با تأکید بر ویژگی‌های اکوژئومورفولوژیک، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما بهروز دهزاد، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین.
  13. صبوری، طاهره. 1387. پدیده‌های زمین‌شناسی و ژئومورفولوژیک بیابان لوت و پتانسیل‌های موجود در زمینه­ تعیین محدوده و ثبت ژئوتوریسم (مطالعه­ موردی: شمال بیابان لوت)، مجموعه مقالات اولین همایش زمین گردشگری (ژئوتوریسم) ایران.
  14. طاهری، نوید 1387. بررسیجایگاهبرنامهریزیتوریسمدرتوسعهپایدارروستایی؛فرصت‌هاوچالش‌ها، فصلنامه آبادی، شماره 59.
  15. کریمپناه،رفیق. 1384. تحلیلپهنه‌هایمناسبتوسعه­ بوم گردشگریدراستانکردستانبااستفادهاز سیستماطلاعات جغرافیای.تهران، پژوهش‌هایجغرافیایطبیعی.
  16. کریمی، آزاده. 1384. مکان‌یابی پهنه‌های مناسب برای اکوتوریسم در مناطق ساحلی شهرستان‌های رودسر تا آستانه اشرفیه در استان گیلان با استفاده از GIS، پایان‌نامه­ کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما مجید مخدوم، دانشگاه تربیت مدرس تهران، دانشکده علوم زمین..
  17. محبی، رجبعلی، کریم سلیمانی و محمدعلی هادیان امری. 1386. آمایش سرزمین به منظور توسعه­ روستایی (مطالعه­ی موردی: حوضه­ تیل‌آباد استان گلستان)، دومین همایش ملی کشاورزی بوم‌شناختی ایران، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان.
  18. مختاری،داوود.1389. ارزیابیتوانمندیاکوتوریستیمکان‌هایژئومورفیکیحوضهآبریزآسیابخرابهدرشمالغربایرانبهروشپرالونگ. مجلهجغرافیاوتوسعه،شماره18: 52-27.
  19. موسوی، ناصر. 1389. توسعه­ اکوتوریسم در جنوب استان آذربایجان غربی با تأکید بر ویژگی‌های ژئومورفولوژی، پایان‌نامه­ی کارشناسی ارشد، استاد راهنما محمدرضا ثروتی، دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده علوم زمین.
  20. وفایی، منوچهر.1382. اکوتوریسم و تحقق توسعه پایدار، نشریه خبر، تهران.
  21. نظری،فرشته.1388. بوم گردشگریونقشآندرتوسعهپایدار،نشریه­جاده‌هایسبز،شماره58.
  22. نکویی صوری، بهرام و بختیار ضعیفی­زاده.1387. پهنه‌بندی پتانسیل‌های ژئوتوریسمی ایران، مجموعه مقالات اولین همایش زمین گردشگری (ژئوتوریسم)، تهران.
    1. Banerjee, U.K., Kumari, S. and Sudhakar, S.K.P. 2002. Remot sensing and GIS based ecotorismplanning: A case study for westermMidnapore,West Bengal,India,http:www.Gis development.net/application miscellaneous/mis028 pdf.htm.
    2. Edgell, D., DelMastro, A., Maria, S., Ginger, R., and Swanson, J. 2008. Tourism Policy and Planning Yesterday, Today and Tomorrow, First Edition, London.
    3. Mustafa 2010. Monitoring land use changes in tourism centers with GIS. Scientificresearch and essays vol.
    4. Nyaupane, G.P. and Thapa, B. 2004. Evaluation of Ecotourism: A Comparative Assessment in the Annapurna Conservation Area Project, Nepal, Journal of Ecotourism 3.
    5. Tourtellot, J. 2004. Geotourism, National Geographic Society, USA, 234pp.
    6. Tremblay. P. 2006. Desert Tourism Scoping Study, desert knowledge CRC, Report 12, Australia, charles Darwin University.
    7. Bansal, H. and Eiselt, HA. 2004. Exploratory research of tourist motivations and planning. Tourism Management, 25(3): 387–396.