سنجش میزان رضایت از کیفیت زندگی در شهرهای جدید (نمونه موردی: شهر جدید بینالود)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد دانشکده جغرافیا دانشگاه تهران

2 استادیار و عضو هیات علمی دانشگاه بجنورد

3 دانشجوی دکتری دانشگاه تهران

چکیده

بعد از جنگ جهانی دوم و به دنبال افزایش سریع جمعیت و گسترش مشکلات شهری، ایجاد شهرهای جدید به عنوان یکی از مهمترین سیاست های شهری برای کاهش این مشکلات در شهرهای بزرگ مطرح گردید. اما این سیاست ها در کشورهای در حال توسعه به دلیل فقدان برنامه های دقیق و عدم توجه به کیفیت زندگی شهرنشینان با شکست مواجه شدند. بنابراین زمانی شهرهای جدید می توانند از مشکلات روزافزون مادر شهرها بکاهند که بتوانند کیفیت بالایی از زندگی را به ساکنان آن ارائه دهند. امروزه کیفیت زندگی و راهکارهای ارتقای آن، هدف اصلی تمام برنامه ریزی هایی است که توسط برنامه ریزان و اندیشمندان تهیه می شوند و هم هدف و هم وسیله برای توسعه پایدار است. بنابراین اهمیت کیفیت زندگی از یک سو و اهمیت و ضرورت شهرهای جدید در کاهش مشکلات شهری از دیگر سو، باعث شده تا در این پژوهش میزان کیفیت زندگی در شهر جدید بینالود بررسی شود تا ضمن شناخت عوامل مؤثر بر آن، ضعف ها و چالش ها، راهکارهایی برای افزایش کیفیت زندگی ارائه گردد. روش تحقیق، توصیفی تحلیلی بوده، جمع آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه انجام شده است و داده های حاصل از پرسشنامه با استفاده از نرم افزار SPSS و با آزمون های Pearson،t-test, crosstabs, chi square و Spearman، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد که میزان کیفیت زندگی در سطح بسیار پایینی است. طبق نتایج، رابطه معنادار میان متغیرهای: سن، مدت اقامت، جنس، تأهل، اشتغال با متغیر کیفیت زندگی وجود دارد ولی رابطه معنادار میان میزان تحصیلات و کیفیت زندگی وجود ندارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of measure quality of life in New towns (A Case Study: new city of Binalud)

نویسندگان [English]

  • kramat ziari 1
  • mohammad ahmadi 3
1
2
3
چکیده [English]

Following a rapid increase in population and the prevalence of urban problems after World War II, the building of new cities has become one of the most important urban policies for alleviating these problems in large cities. However, these policies have failed in developing countries due to lack of detailed plans and lack of attention to the quality of urban life. New towns can reduce the growing trend of problems in metropolitan cities only when they can offer a high quality of life to citizens.Today, quality of life and methods of improving it are the main aim of plans developed by planners and thinkers as both the aim of and the means for sustainable development. So, the importance of quality of life on the one hand and the necessity of building new cities to reduce urban problems on the other hand have led us to investing at equality of life in the new city of Binalud in the present study. In addition to identifying the factors affecting these weaknesses and challenges, this study presents ways to enhance quality of life. In terms of methodology; this research is descriptive-analytical. Data collection has been conducted using a questionnaire. Data obtained from the questionnaire have been analyzed using the SPSS software and the following tests: Pearson, t-test, crosstabs, chi square and Spearman. The results showed that quality of life is at a very low level. According to the results, there is a significant relationship between quality of life and the following variables: age, duration of residence, gender, marital status, and employment. However, there is no significant relationship between the level of education and quality of life.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Quality of Life
  • New towns
  • new city of Binalud
  • SPSS software
  1. ارژنگ، هیوا.1390. سنجش کیفیت محیط شهری (مطالعه­ی موردی: منطقه­ 4 تهران)،پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، رشته جغرافیا و برنامه‌ریزیشهری. استاد راهنما: علی شماعی،دانشگاه تربیت معلم تهران، دانشکده علوم جغرافیایی.
  2. بایزدی و دیگران.1388. تحلیلداده‌هایپرسش­نامه‌ای با کمک نرم‌افزارSPSS (PASW)18. تهران،انتشارات عابد.
  3. جانبازنژاد، محمدحسن.1387. بررسی شاخص‌های شهر سالم در بابل و ارائه­یبرنامه‌ریزی برای بهبود آن،پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری،استاد راهنما: کرامت الله زیاری، دانشگاه تهران،دانشکده جغرافیا.
  4. جلایر، فرزانه.1388. بررسی کیفیت زندگی در شهر جدید پردیس و ارائه­ی راه­کارهایی برای ارتقای آن در بعد کالبدی– محیطی،پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته جغرافیا و برنامه‌ریزیمنطقه‌ای، استاد راهنما: اسفندیار زبردست، دانشگاه تهران، دانشکده شهرسازی.
  5. حافظ نیا، محمدرضا. (1388). مقدمه‌ای بر روش تحقیق در علوم انسانی. چاپ شانزدهم، تهران، انتشارات سمت.
  6. حریرچی، امیرمحمود و دیگران. 1388. چگونگی وضعیت کیفیت زندگی شهروندان شهر جدید پردیس، فصل­نامه پژوهش اجتماعی، شماره 4، صص89-110.
  7. دلاور، علی. 1392. روش تحقیق در روان­شناسی و علوم تربیتی. چاپ سی و نهم، ویرایش چهارم، تهران، نشر ویرایش.
  8. دلاور، علی. 1382. مبانی نظری و علمی پژوهش در علوم انسانی و اجتماعی. چاپ دوم، تهران، انتشارات رشد.
  9. دهقانی، نوشین.1391. سنجش کیفیت زندگی زنان نواحی روستایی شهرستان اراک (مطالعه­ موردی: دهستان ساروق)،پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، استاد راهنما: حسنعلی فرجی سبکبار، دانشگاهتهران، دانشکده جغرافیا.
  10. ربانی خورسگانی، علی و مسعود کیانپور. 1386. مدل پیشنهادی برای سنجش کیفیت زندگی (مطالعه­ موردی: شهر اصفهان)، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، شماره 59-58، صص67-108.
  11. رضوانی، محمدرضا و دیگران. 1389. توسعه و سنجش شاخص‌های کیفیت زندگی شهری (مطالعه­ موردی: شهر نورآباد لرستان)، مجله مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه‌ای، شماره 2، صص 87-110.
  12. رهنمایی، محمدتقی و دیگران. 1391. تحلیلی بر کیفیت زندگی شهری در شهر بابلسر، مجله جغرافیا و آمایش شهری، شماره 5، صص49-76.
  13. زارعی، جواد.1392. سنجش کیفیت زندگی در قلمرو بافت فرسوده­ شهری (مطالعه­ موردی: منطقه­ 9 شهر تهران)،پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما: احمد پوراحمد، دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا.
  14. زنگانه، احمد.1388. درس‌نامهبرنامه‌ریزی شهری. دانشگاه تربیت معلم تهران،دانشکده علوم جغرافیایی.
  15. سلیمانی، محمد و دیگران. 1392.سنجش کیفیت زندگی در محله‌های در حال گذر شهری (مطالعه­ موردی: محله­ دروازه شمیران از منطقه 12 شهر تهران)، فصل­نامه بین‌المللی انجمن جغرافیای ایران، شماره 38، صص51-75.
  16. سیف‌الدینی، فرانک و حسین منصوریان. 1390. تحلیل الگوی تمرکز خدمات شهری و آثار زیست‌محیطی آن در شهر تهران،محیط‌شناسی، شماره 60، صص53-64.
  17. شیری­پور، مهدی.1392. سنجش میزان کیفیت زندگی در بعد کالبدی و محیطی (مطالعه­ موردی: منطقه ­10 تبریز)،پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما: احمد پوراحمد، دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا.
  18. عنبری، موسی. 1388. بررسی تحولات کیفیت زندگی در ایران (1365 تا 1385)، مجله توسعه روستایی، شماره 2، صص150-181.
  19. غیاثوند، الهام. 1388. تأثیر سرمایه­ اجتماعی بر کیفیت زندگی ساکنان محلات، فصل­نامه مهندس مشاور، شماره 45، صص22-27.
  20. زیاری، کرامت الله. 1391. جزوه کلاسی درس برنامه ریزی منطقه ای، مقطع کارشناسی ارشد، رشته­یبرنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه تهران.
  21. فرجی ملایی، امین.1389. تحلیل شاخص‌های کیفیت زندگی شهری و برنامه‌ریزی برای بهبود آن (مطالعه­ موردی: شهر بابلسر)،پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری،استاد راهنما: محمدتقی رهنمایی، دانشگاه تهران،دانشکده جغرافیا.
  22. فرجی ملایی، امین و دیگران. 1389. تحلیل ابعاد کیفیت زندگی در نواحی شهری ایران، مجله پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، شماره  2، صص1-16.
  23. فلاحی یارولی، اسدعلی.1389. بررسی سنجش کیفیت زندگی در مناطق روستایی (مطالعه­ موردی: بخش کاکاوند شهرستان دلفان)،پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی،استاد راهنما: مجتبی قدیری معصوم. دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا.
  24. قنبری، محمد.1390. ارزیابی عملکرد شهر جدید بینالود،پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد. رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری،استاد راهنما: حمیدرضا وارثی، دانشگاه اصفهان،دانشکده ادبیات و علوم انسانی.
  25. کوچکی­نژاد، فاطمه و دیگران. 1390. بررسی و سنجش کیفیت زندگی در نواحی روستایی بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه، مجله چشم‌انداز جغرافیایی، شماره 12، صص120-138.
  26. گلین شریف دینی، جواد. 1390. کیفیت زندگی در سکونت­گاه‌های غیر رسمی کلان‌شهر تهران (مطالعه­ موردی: اسلام‌آباد و صالح‌آباد)،پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری،استاد راهنما: مهدی قرخلونره. دانشگاه تهران،دانشکده جغرافیا.
  27. مجله نیشابور. 1392. شهر جدید بینالود از گذشته تاکنون، قابل دسترسی از طریق سایت:http://www.neyshabur.blogfa.com/post/173
  28. محمدی، سجاد.1391. سنجش کیفیت زندگی شهری در قلمرو کالبدی- محیطی منطقه2 شهر قم،پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، رشته جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری، استاد راهنما: احمد پوراحمد، دانشگاه تهران،دانشکده جغرافیا.
  29. مهدی­زاده، جواد و دیگران.1385. برنامه‌ریزی راهبردی توسعه­ شهری (تجربیات اخیر جهانی و جایگاه آن در ایران). چاپ دوم، تهران،انتشارات شرکت نشر و پیام سیما.
    1. Allen. C.G. et al. 2002. Quality of life in rural Nebraska: trends and changes.Publications from the Center for Applied Rural Innovation (CARI).Paper 5.
    2. Brereton, F.  et al. 2008. Happiness, geography and the environment, Ecological Economics, 65: 386-396.
    3. Das, D. 2008. Urban Quality of Life: A case study of Guwahati. Social Indicators research, 88: 297-310.
    4. Eiser, C. 2004. Children with Cancer the quality of life, London, University ofSheffield, Lawrence Erlbaum Associates, Publishers
    5. Fahy, F.andCinneid, M. 2008. Developing and testing an operational framework for assessing quality of life. Environmental impact assessment review. 28: 366-379.
    6. Lee, Y.J. 2008. Subjective quality of life measurement in Taipei. Building and environment. 43: 1205- 1215.
    7. Pal, A.K.and Kumar, U.C. 2005. Quality of life concept for the evaluation of societal development of rural community in West Bangal, India.Asia-Pacific Journal of Rural Development. 15(2): 83-93.
    8. Parker, J.S. and Moore, R.H. 2008. Conservation use and quality of life in rural community: an extension of Goldschmidt’s findings. Southern Rural Sociology. 23(1): 235-265.
    9. Rahman & et al. 2003. Measuring quality of life across countries: a sensitivity analysis of well being indices, the paper presented at WIDER international conference on inequality, poverty and human well-being. May 30. Helsinki, Finland
    10. Van poll. R. 1977. The perceived quality of the urban residential environment a multi-attribute evaluation. Rijksuniversiteit Groningen. Groningen.