تببین شاخص‌های محیطی اثرگذار بر سلامت شهری از منظر آلودگی صوتی در شهر قم

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دکتری جغرافیا و برنامه‌ریزی شهری دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

سلامت انسان تحت تأثیر شاخص­های محیطی، زیربنا و محور تمام پیشرفت­­ها و اصل مسلم مقولۀ توسعۀ پایدار به­شمار می­رود. براین اساس بسیار به جا خواهد بود که تلاش­ها، برنامه­ریزی­ها و سرمایه­گذاری­های گسترده­ای جهت دسترسی هر چه بهتر و بیشتر به شاخص­های سلامت، انجام گردد. روند فزایندۀ ورود و کاربرد وسائط نقلیه، یکی از همین موارد آلودگی است که در کنار نقش مثبت خود در راحتی زندگی، معضل آلودگی صوتی آن، از مهم­ترین آلودگی­های اثرگذار بر کیفیت و سلامت زندگی ساکنان نواحی شهری است؛ بنابراین با توجه به تأثیر آلودگی صوتی بر ابعاد مختلف سلامت انسان و نیز هزینه­های بالای درمانی آن، ضرورت انجام پژوهش­های بیشتر در این زمینه بیشتر نمایان می­شود. از این رو این پژوهش با علم به اهمیت موضوع، به سنجش آلودگی­صوتیِ ناشی از ترافیک ­شهری و تأثیر آن بر سلامت­عمومی و روانی شهروندان کلانشهر ­قم پرداخته است. روش مطالعه در این پژوهش بر مطالعات ­میدانی و کتابخانه­ای استوار بوده و داده­های به­دست آمده نیز در طول سه ماه بررسی خیابان­های اصلی این کلانشهر و با استفاده از دستگاههای B&K-2230 ،Quest-2900 به­دست آمده ­است. در مجموع نتایج این پژوهش به صورت مقایسه­ای در دو گروه آزمایش و کنترل نشان می­دهد که تقریباً در همۀ خیابان­های مورد­ مطالعه، میزان آلودگی­صوتی بیشتر از حد استاندارد قرار دارد. در این میان سهم خیابان­های امام­خمینی، 19دی، اِرَم و انقلاب بیشتر است که بازتاب این آلودگی­صوتی بر اساس پژوهش­های میدانی و نتایج حاصل از تحلیل پرسشنامه­های توزیعی در میان ساکنان مجاور خیابان­ها، بروز برخی از بیماری­های خفیف تا شدید و در نهایت کاهش سلامت ­عمومی و روانی ساکنان آن است که این موارد در محله­هایی همچون عماریاسر، خیابان شاهد غربی و شرقی، آیت­اله قدوسی، لواسانی، نظامی گنجوی، لقمان حکیم و بوعلی سینا بسیار کمتر مشاهده می­گردد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Explanation of environmental indicators affecting urban health in terms of noise pollution in Qom

نویسنده [English]

  • ali mahdi
Phd Student , university of tehran
چکیده [English]

Human health is influenced by the environmental indicators, the basis and the basis of all advances and the underlying principle of sustainable development. On this basis, there will be plenty of effort, planning, and investment in order to get better and better access to health indicators. The increasing trend in the arrival and use of vehicles is one of the most contaminated cases, which, along with its positive role in the comfort of life, the problem of noise pollution, is one of the most important contaminants affecting the quality and health of residents of urban areas. Therefore, due to the effect of noise pollution on various aspects of human health and its high cost of treatment, more studies are needed in this regard. Therefore, the present study, with the knowledge of the importance of the subject, has evaluated the pollution caused by urban traffic and its impact on the general and psychological health of citizens of the metropolis. The study method in this study is based on library studies and studies. Data obtained during the three months of studying the main streets of this metropolis using the B & K-2230, Quest-2900 Is achieved. In sum, the results of this study by comparison in two groups of experiment and control show that in almost all studied streets, the amount of pollution is higher than standard. In the meantime, the share of Imam Khomeini streets on December 19th, Eram and Revolution is more than that, reflecting this pollution based on field studies and the results of analyzing distributive questionnaires among residents adjacent to the streets, the emergence of some Mild to severe illnesses and ultimately reducing the general and psychological health of its inhabitants. These are very common in the neighborhoods such as Amariasar, the western and eastern control streets, Ayatollah Qodousi, Lavasani, Ganjavi, Loghman Hakim and Bui Sina. Less observed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Voice Pollution"
  • "Urban Traffic"
  • "Urban Health"
  • "Mental Health-General"
  • "Qom Metropolis"
  1. امام­جمعه، محمدمهدی، نیک­پی، احمد و علی صفری واریانی. 1389. آلودگی صوتی در شهر قزوین، مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، سال پانزدهم، شمارة 1، صص70-64.
  2. امینی، نجات، یداللهی، حسین و صدیقه اینانلو. 1385. رتبه­بندی سلامت استان­های کشور، فصلنامۀ علمی– پژوهشی رفاه اجتماعی، سال پنجم، شماره 20، صص 48-27.
  3. باقری، محمد و عظمتی، حمیدرضا. 1389. ارتقاء سلامت جسمی- روانی شهروندان با طراحی محیط و منظر شهری، فصلنامه انسان و محیط زیست، دوره 8، شماره 4، صص 88-83.
  4. تاجدار، وحید، رفیعیان، مجتبی، تقوایی، علی اکبر. 1389. سنجش مولفه سلامت در کلانشهر مشهد از دیدگاه برنامه­ریزی شهری، هنرهای زیبا، شماره 41، صفحات 101-110.
  5. رشیدی، رجب. 1380. بررسی آلودگی صوتی و عوامل مؤثر بر آن در صنایع و مشاغل شهرستان ایلام، مجلة علکی دانشگاه علوم پزشکی ایلام، سال هشتم و نهم، شماره 29 و30، صص60-36.
  6. زنوزی، فرزانه، رنجبریان، محمد و سید ابوالفضل افجه­ای. 1385. بررسی میزان آلودگی صوتی در NICU بیمارستان کودکان مفید در سال1384، مجله علوم پزشکی دانشگاه ازاد اسلامی، دورة 16، شماره سوم، صص134-129.
  7. سازگارنیا، آمنه، بحرینی طوسی، سید محمدحسین و هاله مرادی. 1384. آلودگی صوتی و شاخص صدای ترافیک در چندخیابان اصلی مشهد در ساعات پرترافیک تابستان، مجلة فیزیک پزشکی ایران، دورة دوم، شمارة8، صص30-21.
  8. سام آرام، عزت اله، امینی یخدانی، مریم. 1388. بررسی وضعیت سلامت زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی قم، فصلنامه علمی-ترویجی بانوان شیعه، سال ششم، شماره 21، صص160-134.
  9. شهردار قم، 1395.

10. صارمی، مهناز، رضاپور، تارا. 1392. اثرات غیرشنیداری ناشی از آلودگی صوتی محیط زیست، مجلة دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دورة بیستم، شمارة سوم، صص325-312.

11. صفری واریانی، نیک پی، احمد، قلعه نوی، مهران و محمدمهدی اما جمعه. 1391. مقایسه تراز صدای معادل و شاخص صدای ترافیک در شهرهای استان قزوین، مجلۀ علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین، سال شانزدهم، شمارة چهارم، صص74-70.

  1. طرح جامع شهر قم، 1395.

13. عباسی، سعید، طلاکوب، ریحانه، سلطانی، فرهاد و حسینعلی یوسفی. 1389. بررسی میزان آلودگی صوتی در بخش­های مراقبت ویژه بیمارستان­های آموزشی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مجله دانشگاه پزشکی اصفهان، شماره 118، سال بیست و هشتم، صص 1274-1267.

14. علیزاده، احمد، محمدیان، محمود، اعتمادی­نژد، سیاوش و جمشید یزدانی. 1388. بررسی آلودگی صوتی شهر ساری طی یکسال 1388-1387، مجلة علوم پزشکی دانشگاه مازندران، دورة نوزدهم، شمارة 69، صص52-45.

  1. فرشیدیان­فر، انوشیروان، اولیازاده، پوریا. 1390. آلودگی صوتی ناشی از پرواز هواپیما و آثار آن، مجلة مهندسی مکانیک، شمارة 76، سال بیستم، صص 22-19.

16. کیانی صدر، مریم، نصیری، پروین، سخاوتجو، محمدصادق و مجید عباسپور. 1388. ارزیابی آلودگی صوتی در شهر خرم آباد به­منظور ارائة راهکارهای اجرایی جهت کنترل و کاهش آن، مجلة محیط شناسی، سال 35، شمارة 50، صص96-83 .

17. ماری­اریاد، حسین، رایگان شیرازی، علیرضا و ایرج علیمحمدی. 1386. ارزیابی آلودگی صوتی در نقاط پرتردد شهر یاسوج در سال 1385، مجلة ارمغان دانش، دورة12، شماره چهارم، صص116-109.

  1. مرکز امار ایران، 1395.
  2. محمدزاده، رحمت. 1387. بررسی نقش برنامه­ریزی فیزیکی در کاهش آلودگی صوتی، مجلة انسان و محیط زیست، شمارة سیزدهم، صص 28-21.

20. مطلبی کاشانی، مسعود، حنانی، میترا، اکبری، حسین و حسن الماسی. 1381. بررسی میزان آلودگی صوتی در شهر کاشان در سال­های80-1379، فصلنامه فیض، شمارة21، صص 36-30.

21. مهدی، علی. 1390. بررسی و تحلیلی سلامت زیست و دسترسی به شاخص­های سلامت در محلات حاشیه­نشین، مورد مطالعاتی، محله شادقلی خانِ شهر قم، پابان­نامه کارشناسی ارشد، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران.

22. میره­ای، محمد، علیوردیلو، هادی، امیریان، سهراب و محمود علیوردیلو. 1396. تحلیلی بر نابرابری­های توسعه بهداشتی و سلامت در منطقه البرز جنوبی، فصلنامه آمایش جغرافیایی فضا، سال هفتم، شماره 26، صص 69-49.

23. ندافی، کاظم، یونسیان، مسعود، مصداق نیا، علیرضا، محوی، امیرحسین و اسرافیل عسگری. 1387. آلودگی صوتی شهر زنجان در سال 1386، مجلۀ دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دوره16، شمارة62، صص 96-85.

24. نصیری، پروین، زارع، مهدی و فریده گابابایی. 1386. بررسی آلودگی صوتی در منطقة نفتی لاوان و تعیین اثر محصورسازی منابع مولد صدا بر کاهش تراز فشار صدا، فصلنامۀ سلامت کار ایران، دورۀ 4، شمارة 3 و 4، صص56-49.

  1. Ahmed, Faheem, Na’eem Ahmed, Axel Heitmueller, Muir Gray, Rifat Atun, 2017. Smart cities: health and safety for all, www.thelancet.com/public-health, Vol. 2 September 2017.
  2. Andrianou, Xanthi, Makris, Konstantinos, 2018. The framework of urban exposome: Application of the exposome concept in urban health studies,journal homepage: www.elsevier.com/locate/scitotenv, Science of the Total Environment. 636: 963–967.
  3. Bosch, M. van den, Sangc, Ode 2018. Urban natural environments as nature-based solutions for improved public health–A systematic review of reviews, journal homepage: www.elsevier.com/locate/envres, Environmental Research, 158: 373–384.
  4. Curvy, Leslie, Minh, Luong, Harlan M. Krumholz, John Gaddis, Paul Kennedy, Stephen Rulisa, Lauren Taylor, Elizabeth H. Bradley 2010. Achieving large ends with limited means: grand strategy in global health, www.elsevier.com, pp. 82-86 .
  5. Hunashal, Rajiv and Patil, Yogesh, 2012. Assessment of noise pollution indices in the city of Kolhapur,India, www.elsevier Science.com. 37: 448-457 .
  6. Ngoasong, Michael Zisuh 2009. The emergence of global health partnerships as facilitators of access to medication in Africa: A narrative policy analysis, www.elsevier.com, 949-556
  7. Kiper, T. amd Baris, M.E. 2009. Public Health—Urban Landscaping Relationship and user's Perceptions, Journal Biotechnology & Biotechnological Equipment, 23(3): 398-1408.
  8. Prasad, Amit, Megumi Kano, Kendra Ann-Masako Dagg, Hanako Mori, Hawa Hamisi Senkoro, Mohammad Assai Ardakani, Samar Elfeky, Suvajee Good, Katrin Engelhardt, Alex Ross, Francisco Armada 2015. Prioritizing action on health inequities in cities: An evaluation of Urban Health Equity Assessment and Response Tool (Urban HEART) in 15 cities from Asia and Africa, journal homepage: www.elsevier.com/locate/socscimed, journal homepage: www.elsevier. com/locate/socscimed, Social Science & Medicine, 145, PP 237 242 .
  9. Rubhera, M. and Mufuruki, T.S. 1999. Noise pollution associated with the operation of the Dares Salaam International Airport, www.Elsevier Science. Com, Part D 4m, pp 81-89.
  10. Su, Meirong, Brian D. Fath, Zhifeng Yang 2010. Urban ecosystem health assessment: A review, www.elsevier.com, pp. 2452-2434.
  11. Temmerman, Marleen, Lauren Beth Foster, Philip Hannaford, Adriano Cattaneo, Jørn Olsen, Kitty W.M. Bloemenkamp, Albrecht Jahn and Miguel Oliveira da Silva 2006. Reproductive health indicators in the European Union: The REPROSTAT project,  www.sciencedirect.com,pp3-10.Uslu, A. Kiper, T. and Baris, M.E. 2009. Public Health—Urban Landscaping Relationship and user's Perceptions, Journal Biotechnology & Biotechnological Equipment , Volume 23, Issue 3,PP1398-1408.
  12. vez-Mauriz, Laura Este, Jimeno A. Fonseca, Claudiu Forgaci and Nils Bjo rling 2017. The livability of spaces: Performance and/or resilience? Reflections on the effects of spatial heterogeneity in transport and energy systems and the implications on urban environmental quality, ScienceDirect www.sciencedirect.com, International Journal of Sustainable Built Environment. 6: 1–8 .
  13. Wu, Shuyao, Delong Li, Xiaoyue Wang, Shuangcheng Li 2018. Examining component-based city health by implementing a fuzzy evaluation approach, journal homepage: www.elsevier.com/locate/ecolind, Ecological Indicators, 93: 791–803 .
  14.  Stoilova, K,and Stoilova,T. 1998. Traffic Noise and Traffic Light Control, www.Elsevier Science.com, 3(6): 399-417.