تحلیل تحقق پذیری شهر خلاق در شهرهای میانی. مورد مطالعه: شهر ساری

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استاد جغرافیا و برنامه‌ربزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر

2 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه مازندران، بابلسر

چکیده

شهر خلاق مبحثی جدید و مورد توجه در حوزۀ شهرسازی است و نقش اساسی در رشد و توسعۀ شهر دارد، شهرهای خلاق با مردمی پویا، با تجربه و خلاق، جایی است که ایده‌ها تقویت شده‌اند و مردم تلاش می‌کنند تا جامعۀ خودشان را به مکان‌هایی بهتر برای زندگی و کار تبدیل نمایند و نقش اساسی در رشد و توسعۀ هر کشوری ایفاء کنند. فلسفۀ شهر خلاق آن است که در هر شهری همیشه ظرفیتی بیشتر از آنچه در وهلۀ اول تصور می‌شود وجود دارد. شهر ساری به‌عنوان مرکز سیاسی استان برخوردار از عناصر شهری مهمی همچون بازار، بسیاری از اماکن فرهنگی، مراکز و نهادهای دولتی از قبیل شهرداری، کتابخانه، کتابفروشی‌ها، دانشگاهها و بسیاری دیگر از اماکن جاذب گردشگر و... روزانه است که پذیرای جمعیت بسیاری از جمله طبقات خلاق شهر است. برنامه‌ریزی کالبدی- عملکردی برای تأمین فضای عمومی مورد نیاز استفاده کنندگان از این شهر، اهمیت فراوانی دارد. با توجه به نمونۀ موردی، پرسش اصلی این است که آیا ساری پتانسیل کافی برای تبدیل شدن به شهر خلاق را دارد؟ پژوهش مبتنی بر رویکرد توصیفی- تحلیلی است و اطلاعات مورد نیاز از طریق مطالعات اسنادی و پیمایشی جمع‌آوری شد و بعد داده‌های خام مطالعات پیمایشی (مصاحبه و پرسشنامه) به روش دلفی تهیه گردید. در این پژوهش ضمن شناسایی مهمترین شاخص‌های شهر خلاق، همچنین جهت تدوین استراتژی توسعه و تشریح اهداف، منابع، توانایی‌ها و عوامل کلان محیطی و همچنین تجزیه و تحلیل داده‌ها جهت ارزیابی میزان خلاقیت و در نهایت میزان برخورداری از شاخص‌های شهر خلاق استفاده شده است. براساس نتایج به‌دست آمده مهمترین عامل در راستای رسیدن شهر ساری به شهر خلاق افزایش نیروی انسانی متخصص و افزایش فعالیت‌های کارآفرین است. تنوع فعالیت‌های اقتصادی، افزایش مراکز علم و رشد و فناوری از دیگر مواردی است که باید در راستای آن اقدامات مؤثری صورت پذیرد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the possibility of creative city in Middle cities (A case study of Sari)

نویسندگان [English]

  • sedigheh lotfi 1
  • somayye abbasi 2
1 University of Mazandaran, Babolsar
2 - MA in Geography & Urban Planning, University of Mazandaran, Babolsar
چکیده [English]

Creative cities with dynamic people, experienced and creative is a place where ideas are empowered and people are attempting together in all aspects of urban life to transfer their community to a better places for work and living which consequently it lead to development of their country as whole. The philosophy of creative city is that there always exist more potential more than our imagination. Creative cities with dynamic, experienced and creative people, where ideas are strengthened and people in all walks of life are working together to turn their societies into better places to live and work and play a vital role in growth and It will develop any countryThe present study aims to study Sari by proposing the question of whether the city has right potentials for transferring into creative city. The methodology of the research is based on descriptive and analytical approaches which the data and information were collected from secondary and official documents. In this research, strategic model of Meta-SWOT was applied by identifying the most important indicators of creative city. The main purpose of the model is to guide decision makers in an integrated process from primary stage of brain storm to create a ranked list of strategic priorities. This tool allows infinite review of the inputs, as decision makers change their assessment during a planning activity. Also Meta-SWOT technique was used to formulate a development strategy and explain the goals, resources, abilities and environmental factors. Based on the results, the most important factor to attain Sari to creative city is increasing expert skills and entrepreneurial activities. The variety of economic activities, the growth of science and technology centers are the other factors which should take effective measures.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Key words: creative city
  • Meta- swot
  • Sari

مراجع

  1. ابراهیمی، مهران. 1387. نشست شهر خلاق : مفاهیم، سیاست‌ها، مطالعۀ موردی از شهرهای موفق و ناموفق. مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، تیرماه، فرهنگسرای نیاوران، تهران.
  2. اکبری مطلق، مصطفی. 1392. بررسی ابعاد نظریه شهرخلاق و تأثیر آن بر توسعۀ شهری پایدار با تأکید بر تجارت جهانی. همایش ملی معماری پایدار و توسعۀ شهری بوکان.
  3. بدری، علی. محمدرضا رضوانی و ذبیح‌اله ترابی و احمد. 1394. متاسوات، ابزاری استراتژیک برای برنامه‌ریزی گردشگری پایدار (مورد مطالعه: روستای میغان). مجلۀ برنامهریزی و توسعۀ گردشگری، 4(13)، 50-29.
  4. توکلی، ‌هانیه. حسین حسن‌پور. 1392. بررسی معیارهای شهر خلاق با تاکید بر توسعۀ پایدار شهری (نمونۀ موردی: پیرانشهر). اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعۀ پایدار، تهران.
  5. رفیعیان، محسن. 1389. یادداشت بر شهر خلاق. ماهنامۀ پژوهشی، آموزشی شهرداری‌ها. 11(10)، 15-11.
  6. رفیعیان، مجتبی. مرتضی شعبانی.1394. تحلیل شاخصهای خلاقیت شهری در نظام سکونتگاهی استان مازندران. جغرافیا و آمایش شهری- منطقهای، سال پنجم، شماره 16، 34-19.
  7. رضایی، محمدرضا. امیرضا خاوریان گرمسیر و رامین چراغی. 1394. برنامه ریزی راهبدی فضایی شهرهای کوچکاندام با استفاده از مدل Meta- SWOT (مطالعۀ موردی: شهر تفت در استان یزد). پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 3(4)، 486-467.
  8. رضاییان قراگوزلو، علی؛ قادری، اسماعیل؛ میرعباسی، رمضان. 1391. برنامهریزی شهر خلاق، انتشارات آذرخش، تهران.
  9. رحیمی، محمد. محسن مردعلی و الهام داها و عبدالرسول فلاحزاده. 1392. شهر خلاق (مبانی نظری و شاخص‌ها)،. مجلۀ دانش شهر، 4(196).، 39-1.
  10. ربانیخوراسگانی، علی. رسول ربانی و مهدی ادیبیسده و احمد موذنی.1390 . بررسی نقش تنوع اجتماعی در ایجاد شهرهای خلاق و نواور مورد مطالعه: شهر اصفهان. جغرافیا و توسعه، (21)، 180-159.
  11. زنگنهشهرکی، سعید. باقر فتوحی مهربانی و محمد پوراکرمی و محمدرضا سلیمان‌زاده. 1395. تحلیل قابلیت‌ها و جایگاه شهر تهران از نظر تحقق مفهوم شهر خلاق در مقایسه با سایر شهرهای دنیا. مجلۀ جغرافیا و توسعۀ فضای شهری، 3(2)، 85-69.
  12. شیعه، اسماعیل . عبدالهادی دانشپور و مریم روستا. 1393. تدوین مدل شاخص‌های مکانی پایداری اجتماعی به کمک روش دلفی و تکنیک شانون. معماری و شهرسازی آرمان شهر.
  13. شفیعی، زاهد. فیروزه فرخیان و لیلا میرقدر. 1392.  اصفهان به عنوان شهر خلاق صنایع دستی با رویکرد توسعۀ گردشگری.  فصلنامۀ علمی- پژوهشی و بین المللی انجمن جغرافیای ایران، 12(43)، 278-251.
  14. صحرائیان، زهرا. علی موحد. 1395. تحلیل و شناسایی پهنه‌های زمینه ساز توسعۀ خلاق بافت‌های فرسوده با تأکید بر گردشکری. مطالعۀ موردی: محلۀ فهادان شهر یزد. مجلۀ آمایش جغرافیایی فضا- فصلنامۀ علمی و پژوهشی دانشگاه گلستان، 7 (26)،257-235.
  15. فتوحی، باقر. محسن کلانتری و عباس رجایی. 1395. شهر خلاق و شاخصهای شهر خلاق ایرانی. جغرافیا (فصلنامۀ علمی- پژوهشی و بین‌المللی انجمن جغرافیای ایران)، دورۀ جدید، 14(51)، 118-101.
  16. کلانتری، محسن. عباس رجایی و باقر فتوحی مهربان. 1395. تحلیلی بر برخورداری کلانشهرهای ایران از شاخص‌های شهر خلاق. پژوهش‌های جغرافیای برنامهریزی شهری،4(4)، 612-587.
  17. لطفی، صدیقه. مجتبی شهابی شمشیری و الناز نیکبخت. 1395. امکانسنجی کاربست رویکرد کلانشهرهای شبکه‌ای چندمرکزی خلاق در منطقۀ کلانشهری مازندران مرکزی. فصلنامۀ جغرافیا و توسعه، 4(43)، 17-1.
  18. محمودی، شیرزاد. زهره داودپور.1397. برندسازی شهری برای تحقق شهر خلاق؛ ارائه نظریهای دادهبنیاد (مورد مطالعه: شهر ارومیه)، توسعۀ محلی (روستایی- شهری). 11(1)، 136-115.
  19. مشکینی، ابوالفضل. حسین حاتمینژاد و حافظ مهدنژاد و فرهاد پرهیز. 1393. شهر خلاق الگویی نوین برای توسعۀ دانش بنیان در حوزۀ مدیریت شهری، تهران.
  20. موسوی، میرنجف. 1393. رتبهبندی محلات سردشت از نظرحرکت به سوی خلاقیت با تأکید بر تحقق شهر خلاق با استفاده از تاپسیس و AHP . فصلنامۀ جغرافیا و آمایش شهری، 4(10)، 37-19.
  21. مختاری ملکآبادی، رضا. محسن سقایی و فاطمه ایمان،. 1393. سطح‌بندی مناطق پانزده‌گانه شهر اصفهان از لحاظ شاخص‌های شهر خلاق بااستفاده از مدلهای برنامه‌ریزی منطقهای. فصلنامۀ علمی– پژوهشی، پژوهش و برنامه‌ریزی شهری، 5(16)، 120-105.
  22. مرکز آمار ایران. 1395. نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن.
  23. مرکز پژوهشهای شورای اسلامی شهر مشهد. 1385. شهر خلاق.
  24. نظمفر، حسین. احمد آفتاب و عطا غفاری گیلانده و میر نجف موسوی. 1396. تحلیلی بر عوامل کلیدی مؤثر بر برنامهریزی شهر خلاق(مطالعۀ موردی: ارومیه). پزوهشهای جغرافیای برنامهریزی شهری، 6 (1)، 22-1.
  25. Agarwal, R.W. Grassl and Pahl, J. 2012. Meta-SWOT: Introducing a New Strategic Planning Tool , Journal of Business Strategy, 33(2): 12-21.
  26. Bloomberg, 2012. SWOT, PESTEL, Porter’s 5 Forces and Value Chain.1-16. http://cfcdn.ivoryresearch.com/wp-content/uploads/2013/04/Bloomberg-Business -sample1.pdf
  27. Barney, J.B. 1991. Firm Resources and Sustained Competitive Advantage, Journal of Management, 17(1): 99-120.
  28. Costa, P., Magalhães, M., Vasconcelos, B. and Sugahara, G. 2007. A discussion on the governance of ‘creative cities’: Some insights for policy action. Norsk Geografisk Tidsskrift-Norwegian, Journal of Geography, 61(3).
  29. Cooke, P., and Lazzeretti L. 2008. Creative Cities, Cultural Clusters and Local Economic Development, Cheltenham, UK; Northampton, MA: Edward Elgar: 62.
  30. Deffner A., and Vachopoulou. 2011. Creative city: a new challenge of strategic urban planning, http://www sre.wu.ac.at/ersa/ersaconfs/ersa11/e110830aFinal01584.
  31. Florida R. 2002. The Rise of the Creative Class and how it’s Transforming Work, Leisure,
  32. Community and Everyday Life. New York, N.Y.: Basic Books
  33. Girard, L.F., Baycan, T., and Nijkamp, P. 2011. Sustainable city and creativity: promoting creative urban initiatives. Ashgate Publishing, Ltd.
  34. Gillespie A. 2007. Foundations of Economics - Additional chapter on Business. Oxford University Press
  35. Gossling T., and Rutten R. 2007. Innovation in regions, European planning studies,15(2):
  36. Hsu Chia-Chien and Brian, A.S. 2007. The Delphi Technique: Making Sense of Consensus. Practical Assessment, Research & Evaluation Journal, 21 (10).
  37. Honourable Olivia Grange C.D, M.P. 2016. Update on Kingston as Unesco Creative City of Music. Ministry of Culture, Gender, Entertainment& Sport.
  38. Husso M. 2011. Analysis of Competition in the Mobile Phone Markets of the United States and Europe.
  39. Isoherranen V. 2012. Strategic Analysis Frameworks for Strategic Orientation and Focus, University Of Oulu, Oulu
  40. Scotte, J.A. 2006. Creative cities. Conceptual issues and policy questions, university of California, Los Angeles
  41. Miller, D., Eisenstat R., and Foote, N. 2002. Strategy from the Inside Out, California Management Review, 44(3).
  42. Musterd S. 2010. The Creative Cultural Knowledge City Some Conditions, Paper presented at the University of Kaiserlautern.
  43. Jones G., and Hill C. 2013. Strategic management theory: an integrated approach-
  44. Landry, C. 2008. The Creative City. Toolkit for Urban Innovators, 2nd. Edition. Published June 28th 2000 by Earthscan Publication, Paperback: 240.
  45. Qurchy, M. 2012. creative city, perspective magazine, (19): 7
  46. Ratiu, D.E. 2013. Creative cities and/or sustainable cities: Discourses and practices. City, Culture and Society, 4(3): 125-135
  47. Reckwitz, A. 2009. Die Selbstkultivierung der Stadt. Zur Transformation moderner
  48. Urbanität in der “creative city”. In: Mittelweg 36 (18).
  49. Scott A.J. 2006. Creative cities: Conceptual issues and policy questions, Journal of Urban, Affairs, 28 (1).
  50. Tremblay D.G., and Dehesa A.D.H, 2016. Montreal, Creative City and Immigrant Creative: Can the Art World and Entrepreurship Be Brought Together?, Journal of Human Resourch and Sustainability Studies, (4)
  51. Unesco Creative Cities Network, 2015.
  52. Vanolo, A. 2008. The image of the creative city: Some reflection on urban handing in Turin, Cities, 25.
  53. Warren, K. 2008. Strategic management dynamics. John Wiley & Sons
  54. Xiang, Y., and Li, J. 2014. Evaluation of EHR in Health Care in China: Utilizing Fuzzy AHP in SWOT Analysis, in Frontier and Future Development of Information Technology in Medicine and Education: 2715-2719, Springer Netherlands.
  55. Zakharova, A.A. 2013. Fuzzy Swot Analysis for Selection of Bankruptcy Risk Factors, Applied Mechanics and Materials, 379.

 

 

 

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار