ارزیابی عملکرد دهیاران در فرایند توسعه پایدار روستایی از دیدگاه روستائیان (مورد مطالعه: بخش طرقبه شهرستان بینالود)

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه فردوسی

2 عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

دهیاری به عنوان بازوی اجرایی دولت نقش مهمی در اجرا، نظارت و سازماندهی برنامه های توسعه در راستای دستیابی به سطحی مطلوب از توسعه پایدار روستایی دارد. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی نقش دهیار در فرایند توسعه پایدار روستایی صورت پذیرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی و از نوع کاربردی است. گردآوری اطلاعات با استفاده از روش های کتابخانه‌ای و پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری تحقیق سرپرستان 251 خانوار روستایی در 10 روستای دارای دهیاری در بخش طرقبه شهرستان بینالود است. به منظور ارزیابی عملکرد دهیار در توسعه پایدار روستایی از 49 شاخص در سه بعد اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی منطبق بر 48 بند وظیفه محوله به دهیار استفاده شد. طیف مورد سنجش در پرسشنامه لیکرت بوده است. پس از ورود اطلاعات به نرم افزارSPSS، با استفاده از آزمون های مختلف آماری به تحلیل اطلاعات مبادرت گردید. آلفای کرونباخ برای 49 شاخص برابر 089 به دست آمد که نشان دهنده پایایی قابل قبول پرسشنامه تحقیق است. آزمون فرضیات با استفاده از تی استیودنت تک نمونه ای و تحلیل خوشه‌ای انجام شد. نتایج آزمون تی نشان می دهد که عملکرد دهیاران در هر سه بعد توسعه پایدار پائین تر از سطح متوسط ارزیابی شده است. همچنین میانگین عملکرد دهیار در توسعه پایدار روستایی 1.93 به دست آمده که در حد ضعیف ارزیابی شده است. با توجه به یافته‌ها، راهکارهایی شامل: بازنگری در وظایف دهیاری‌ها، ارائه گزارش و اطلاع رسانی به روستاییان، تشکیل گروه‌های مختلف محلی، اجرای طرح های درآمدزا، افزایش آگاهی اجتماعات روستایی و غیره پیشنهاد شده است. کلیدواژه‌ها: دهیاران ، توسعه پایدار روستایی، بخش طرقبه، شهرستان بینالود، ارزیابی عملکرد

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Performance of village head assistants (dehyar) on rural sustainable development (Case study: Torghabeh section locating in Binalood city)

چکیده [English]

As the executive arm of government, village managing plays a great role in implementation, monitoring and organization of development programs to achieve the desired level of sustainable development in rural regions. The present study aimed to investigate the role of village head assistants (dehyar) during the process of rural development. The required data were collected by using library and field methods. An applied descriptive- analytical method was used in order to evaluate the obtained data. 251 heads of households from 10 villages of Torghabeh section were selected as the sample population. To assess the performance of village management during the development process, 49 indicators were used in three dimensions including economic, social and environmental factors following 48 articles assigned to dehyar’s duties. The measured spectrum was in likert questionnaire. The obtained data were inserted into SPSS software and analyzed by using different statistical tests. Cronbach's alpha for 49 indices was equal to 0.89, representing acceptability of research questionnaire. Testing hypotheses was conducted using one-sample t-test (t-student) and cluster analysis. The results of t-test showed that the performance of dehyars in all three dimensions of sustainable development was lower than the average level. The mean performance of dehyars during rural sustainable development was 1.93 that scored as weak and poor. According to the findings, different strategies were proposed including: review on dehyar’s duties, providing reports and informing the villagers, formation of different local groups, implementing income-generating projects, increasing awareness of rural communities, etc. Keywords: village head assistant (dehyar), rural sustainable development, Torghabe section, Binalood city, local management

کلیدواژه‌ها [English]

  • village head assistant (dehyar)
  • Rural Sustainable Development
  • Torghabe section
  • Binalood city
  • Local management

مراجع

منابع  

  1. استانداری خراسان رضوی.1391. آخرین تقسیمات کشوری شهرستان بینالود. مشهد: استانداری خراسان رضوی.
  2. اکبری، غضنفر و مجید عبدالهی.1384. مجموعه قوانین ده ودهیاری‌ها، تهران، قلمستان هنر.
  3. بای، مریم.1391. نقش مدیریت روستایی در توسعه با تأکید بر نقش دهیاری­ها. پایان­نامه کارشناسی ارشد. استاد راهنما: دکتر خدیجه بوزرجمهری. دانشگاه فردوسی مشهد، دانشکده جغرافیا، گروه جغرافیا.
  4. بخشداری طرقبه.1391. آخرین اطلاعات دهیاری‌های بخش طرقبه شهرستان بینالود،
  5. بشلیده، کیومرث.1391. روش‌های پژوهش و تحلیل آماری مثال‌های پژوهش باSPSSوAMOS . اهواز، دانشگاه شهید چمران.
  6. تقدیسی،احمد. فرشاد سوری.اسکندر صیدایی و زینب کاظمی.1390. بررسی و تحلیل میزان عملکرد دهیاران در مدیریت روستایی؛ موردپژوهش: بخش کونانی شهرستان کوهدشت. مدیریت شهری.پاییز و زمستان 1390. شماره 28.تهران.
  7. حسینی، علی.1389. دانشنامه حقوق روستایی در ایران- مبنای عمل شوراها ودهیاران. رشت، دریای دانش.
  8. خانی، فضیله و فرشادسوری.1391. رویکرد جنسیتی در تحلیل رضایت‌مندی روستائیان از عملکرد دهیاران (مطالعه موردی: بخش کونانی شهرستان کوهدشت. جغرافیا، بهار 1391، دوره 10، شماره 32، تهران.
  9. خواجه شاهکوهی، علیرضا. فرشادسوری و شهراممهدوی.1391. عوامل مؤثر بر میزان رضایت‌مندی روستاییان نسبت به عملکرد دهیاران: مطالعه موردی بخش کونانی شهرستان کوهدشت. روستا و توسعه، بهار 1391، دوره  15، شماره  1، تهران.

10. رضوانی،محمد رضا. سمیهمحمدی و صدیقه پیری.1392. ارزیابی عملکرد دهیاری‌ها با استفاده از مدل چارچوب عمومی ارزیابی CAF. پژوهش‌های جغرافیای انسانی،بهار 1392. شماره 83.  تهران.

11. ریاحی، وحید و صدیقه کرمی نسب.1392. ارزیابی عملکرد دهیاری‌ها در توسعه کالبدی، فضایی سکونتگاههای روستایی، مطالعه موردی: کردیان شهرستان جهرم، فصلنامه برنامه‌ریزی منطقه‌ای. سال سوم، شماره 12، زمستان 1392، مرودشت.

  1. سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌ها.1390. مدیریت روستایی. انتشارات سازمان شهرداری­ها و دهیاری­های کشور .
  2. سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور.1393. نظام‌نامه ارزیابی عملکرد دهیاری‌های کشور. دفتر ارزیابی عملکرد، بازرسی و پاسخگویی به شکایات.

14. شیخی،حجت. طاهر پریزادیوبیژن ورمزیار.1392. بررسی و ارزیابی عملکرد دهیاران در روند مدیریت و توسعه روستایی . برنامه‌ریزی فضایی جغرافیا. سال سوم، شماره 3.اصفهان.

15. صیدالی،محسن. غلام صادقی و زهرا میرزایی گودرزی. 1390.جایگاه مدیریت در پیشبرد اهداف توسعه روستایی مطالعه موردی: روستای جوانمردی (شهرستان لردگان).برنامه‌ریزیمنطقه‌ای. سال اول، شماره دوم، مرودشت.

16. فال سلیمان،محمود. حجت‌اله صادقی و محمود مرادی. 1391. بررسی و ارزیابی عملکرد دهیاران در فرآیند مدیریت و توسعه روستایی، مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان. پژوهش و برنامه‌ریزی روستایی،شماره 1،مشهد.

17. فیروزآبادی، سید احمد و حسین ایمانی جاجرمی.1391. وضعیت  رضایت روستاییان و عوامل مرتبط با آن از عملکرد دهیاری‌ها- مطالعه موردی: روستاهای استان قزوین، پژوهش‌هایروستایی. سال سوم، شماره 1،تهران.

  1. قدیری معصوم، مجتبی و وحید ریاحی.1383. بررسىمحورهاوچالش‌هایمدیریتروستایىدرایران. پژوهش‌های جغرافیایی، دوره 36، شماره 50، تهران.
  2. کامران دستجردی، حسن. فرشاد سوری. احمد تقدیسی و سلمان انصاری‌زاده. 1389. مدیریت سیاسی روستا و تحلیل مقایسه‌ای موفقیت دهیاری‌ها در روستاهای بزرگ و کوچک، مطالعه موردی: شهرستان دلفان. نشریه تحقیقات کاربردی علوم جغرافیایی، شماره 18، پاییز 1389، تهران.

20. لشنی‌پارسا،روح‌اله. 1385. ارزیابی اثربخشی عملکرد دهیاری‌های شهرستان بروجرد.پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد، استاد راهنما: دکتر مهدی طالب. دانشگاه تهران، دانشکده علوم اجتماعی، گروه مدیریت و توسعه.

  1. مرکز آمار ایران.1390. سالنامه آماری استان خراسان رضوی.
  2. مطیعی لنگرودی، سیدحسن.1382. مدیریت جدید برای نوسازی روستایی، تجربه اروپا و شمال آمریکا. مجلة جغرافیا و توسعة ناحیه‌ای، دوره1، شماره 1،مشهد.
  3. معاونت آموزشی جهاد دانشگاهی.1391. راهنمایی جامع مدیریت روستایی. انتشارات سازمان شهرداری و دهیاری کشور-بنیاد خواجه نصیر طوسی.
  4. مهدوی مسعود و علی‌اکبر نجفی‌کانی.1384. دهیاری­ها،تجربه‌ایدیگردرمدیریتروستاهایایران. پژوهش‌هایجغرافیایی،شماره53،پاییز1384. تهران.
  5. نعمتی، مرتضی و سیدعلی بدری.1386. ارزیابی نقش کارکردی نظام نوین مدیریت روستایی مقایسه تطبیقی دهیاری‌ها فعال در روستاهای کوچک و بزرگ. پژوهش‌هایجغرافیایی،شماره59، تهران.
26. Honadle B. and Lloyd-Jones M.1998. Analyzing Rural Local Governments' Financial Condition: An Exploratory Application of Three Tools. Public Budgeting & Finance. 18(2): 69–86.

27. Kakumba Umar.2010. Local government citizen participation and rural development: reflections on Uganda’s decentralization system. International Review of Administrative Sciences, 76(1): 171-186

28. Lackey, S., Freshwater, D., and Rupasingha, A. 2002. Factors influencing local government cooperation in rural areas: Evidence from the Tennessee Valley. Economic Development Quarterly, 16(2):138-154.

29. Skinner. Mark W, Joseph. Alun E. and Kuhn. Richard G. 2003. Social and environmental regulation in rural China: bringing the changing role of local government into focus.. Geoforum .Volume 34, Issue 2, May 2003, 267–281

30. Lawal Tolu. 2014. Local Government and Rural Infrastructural Delivery in Nigeria. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences. 4 (4): 139–147.

مجله آمایش جغرافیایی فضا

دوره 6، شماره 19
بهار 1395
صفحه 119-136

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار