سنجش نگرش جامعه میزبان به تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی توسعه گردشگری (مورد مطالعاتی: روستاهای بخش لاریجان شهرستان آمل)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشگاه گیلان

چکیده

یکی از راهبردهایی که امروزه در بسیاری از کشورهای جهان به منظور رشد و توسعه مناطق روستایی به آن توجه می‌شود، توسعه و گسترش گردشگری در نواحی روستایی می‌باشد. در این میان هر چند گردشگری می تواند نتایج و اثرات مثبت داشته باشد، نباید از نتایج منفی آن غافل شد. مفهوم پایداری درصنعت گردشگری، طی چند دهه گذشته بعنوان یکی از کلیدی ترین و در عین حال مباحثه انگیزترین مفهوم از مفاهیم توسعه گردشگری و بعنوان چارچوبی برای فهم روندهای توسعه اقتصادی_اجتماعی و مدیریت منابع طبیعی و گردشگری در سراسر جهان مطرح شده است. از این رو این مطالعه با هدف سنجش نگرش جامعه میزبان به تأثیرات اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی توسعه گردشگری انجام شد. منطقه مورد مطالعه روستاهای بخش لاریجان شهرستان آمل در استان مازندران می باشد. روش تحقیق به صورت توصیفی – تحلیلی می باشد. جامعه مورد مطالعه، روستاییان منطقه می باشد که نمونه ای به تعداد 80 نفر به صورت تصادفی انتخاب شده اند. تحلیل نتایج با استفاده از آزمون تحلیل عاملی انجام شده است. نتایج نشان می دهد عامل درآمد و اشتغال از نظر روستاییان بیشترین تاثیر را بر پایداری گردشگری دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Attitude measures of Host society to the impact of economic, social and environmental development of tourism (case study: rural of larijan)

چکیده [English]

Attitude measures of Host society to the impact of economic, social and environmental development of tourism (case study: rural of larijan)

One of the strategies that today many countries in the world to be given to rural development is Tourism in rural areas. In the meantime though tourism can have positive outcomes and impacts, negative results should not be ignored. Sustainability of the tourism industry during the last few decades as one of the most important and yet most discussions of tourism development concept and as a framework for understanding the processes of socio-economic development and natural resource management and tourism worldwide has been proposed.One of the strategies that today many countries in the world to be given to rural development is Tourism in rural areas. In the meantime though tourism can have positive outcomes and impacts, negative results should not be ignored. Sustainability of the tourism industry during the last few decades as one of the most important and yet most discussions of tourism development concept and as a framework for understanding the processes of socio-economic development and natural resource management and tourism worldwide has been proposed. Therefore, this study aimed to assess the effects of the host society's economic, social and environmental aspects of tourism development was done. The study area is rural larijan city, in Mazandaran province. Research a descriptive - analytical. The population of the study area is rural sample of 80 individuals randomly selected. Analysis of results was done using factor analysis. The results show that income and employment of rural tourism has the greatest impact on sustainability.
Keywords: rural development, tourism development, host community, larijan.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Rural Development
  • Tourism Development
  • Host Community
  • larijan
  1. اعرابی، محمود و علی پارسانیان. 1382. گردشگری در چشم­انداز. تهران، دفتر پژوهش­های فرهنگی.

2.افتخاری، عبدالرضا رکن­الدین؛ داوود مهدوی و مهدی پورطاهری. 1389. فرآیند بومی­سازی شاخص­های توسعه پایدار گردشگری روستایی در ایران، فصلنامه پژوهش­های روستایی، شماره 4، صص 1-41.

3.الوانی، سید مهدی و معصومه پیروزبخت. 1385. فرایند مدیریت جهانگردی. چاپ اول. تهران، انتشارات دفتر پژوهش­های فرهنگی.

4.خانیا، پروانه. 1385. فرصت­ها و چالش­های گردشگری ایران در توسعه هزاره، فضای جغرافیایی، شماره 16، صص 153-172.

5.دادورخانی، فضیله؛ ابوطالب قاسمی و علی قنبری­نسب. 1388. بررسی اثرات گردشگری ساحلی با تکیه بر نظرسنجی از خانوارهای روستایی (مطالعه موردی: روستای چمخاله، شهرستان لنگرود)، پژوهش­های جغرافیای انسانی، سال اول، شماره 4، صص 51-64.

6.دیبانی، پرویز. 1371. شناخت جهانگردی. تهران، انتشارات دانشگاه علامه طباطبایی.

7.رضوانی، محمدرضا. 1383. مقدمه­ای بر برنامه­ریزی توسعه روستایی در ایران. تهران، نشر قومس.

8.رضوانی، محمدرضا و جواد صفایی. 1384. گردشگری خانه­های دوم و اثرات آن بر نواحی روستایی: فرصت یا تهدید (مطالعه­ی موردی: نواحی روستایی شمال تهران)، پژوهش‏های جغرافیایی، شماره 54، صص 109-121.

9.رضوانی، محمدرضا؛ سعید اکبریان رونیزی؛ عبدالرضا رکن­الدین افتخاری و سید علی بدری. 1390. تبیین شاخص­های محک پایداری در ارزیابی آثار الگوهای گردشگری در نواحی روستایی پیرامون کلان­شهرها (مطالعه­ی موردی: نواحی روستایی پیرامون کلان ­­شهر تهران)، فصلنامه پژوهش­های جغرافیای انسانی، شماره 81، صص 69-94.

10. سلیمانی هارونی، خدیجه؛ بهمن خسروی­پور؛ مسعود برادران و منصور غنیان. 1389. نگرش ساکنان مناطق گردشگری روستایی نسبت به پیامدهای گردشگری روستایی، مجله تحقیقات و توسعه کشاورزی ایران، شماره 2، صص 213-218.   

  1. سینایی، وحید. 1374. توسعه پایدار و گردشگری، مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 95 و 96، صص 134-138.
  2. شریف­زاده، ابوالقاسم و همایون مرادنژاد. 1381. توسعه پایدار و گردشگری روستایی، ماهنامه جهاد، شماره 250-251، صص 47-61.

13. ضرابی، اصغر، صدیق اسلامی پریخانی. 1390. سنجش تأثیرات اقتصادی، اجتماعی- فرهنگی و زیست­محیطی توسعه گردشگری (مطالعه موردی: شهرستان مشکین‌شهر)، پژوهش­های جغرافیای انسانی، شماره 75، بهار، صص 37-52.

14. علیقلی­زاده فیروزجایی، ناصر؛ سید علی بدری و حسنعلی فرجی سبکبار. 1386. نگرش جامعه میزبان به اثرات محیطی و اقتصادی گردشگری در نواحی روستایی (مطالعه موردی: بخش مرکزی شهرستان نوشهر)، فصلنامه روستا و توسعه، سال 10، شماره 1، صص 1-22.

15. غفاری، سید رامین و معصومه ترکی هرچگانی. 1388. نقش گردشگری در توسعه اجتماعی- اقتصادی مناطق روستایی استان چهارمحال و بختیاری (مطالعه موردی: بخش سامان)، فصلنامه روستا و توسعه، شماره 2، صص 113-126.

16. غنیان، منصور؛ فضیله خانی و لیلا بقایی. 1390. ارزیابی فضای کارآفرینی در گردشگری روستایی (مطالعه موردی: منطقه اورامان)، پژوهش­های روستایی، دوره 2، شماره 7،  صص 99-123.

  1. قاسمی سیانی، محمد. 1388. کارآفرینی و نقش آن در توسعه اقتصادی روستاهای ایران، مجله مسکن و محیط روستا، صص 28-43.
  2. کازرونی، علیرضا. 1387. جهانی­شدن اقتصاد و راهبرد گسترش صادرات، مجله اطلاعات سیاسی و اقتصادی، شماره 147 و 148، صص 190-203.
  3. منصوری، علی. 1381. گردشگری و توسعه پایدار، مجله رشد آموزش جغرافیا، شماره 63، صص 36-41.
  4. 20.  مهدوی، مسعود؛ مجتبی قدیری معصوم و نسرین قهرمانی. 1387. اثرات گردشگری بر توسعه­ی روستایی با نظرسنجی از روستاییان دره­ی کن و سولقان، روستا و توسعه، سال 11، شماره 2، صص 39-60.
    1. Aref, Fariborz. 2011. The effects of tourism on quality of life: A case study of Shiraz, Iran. Journal of Life science, 8(2): 26-30.
    2. Belisle, F., and Hoy, D. 1980. The perceived impact of tourism by residents: a case study in Santa Marta, Columbia. Annals of Tourism Research 7: 83–101.
    3. Blancas, F.J., González, M., Lozano-Oyola, M., and Pérez, F. 2010, The Assessment of Sustainable Tourism: Application to Spanish coastal Destinations, Journal of Ecological Indicators, 10: 484 -492.
    4. Duim, V.R. van der 2005. Tourismscapes: An actor-network perspective on sustainable tourism development.  Wageningen: WUR Wageningen.PP:164-165.
    5. Kim, K. 2002. The effects of tourism impacts upon quality of life residents in the community, Virginia Polytechnic Institute and State University, Blacksburg, Virginia.
    6. Liue, Z. 2003. Sustainable tourism development: A critique. Journal of sustainable tourism, 11(6): 459-475.
    7. Mbaiwa, J.E. 2003. The socio-economic and environmental impacts of tourism in the Okavango Delta, northwestern Botswana, Journal of Arid Environments, 54(2): 447–468.
    8. McGehee, N.G., and Andereck, K. 2004.
      Factors Influencing Rural Resident’s Support of Tourism, Journal of Travel Research 43(2): 131-140.
    9. Miller, G., 2001. The Development of Indicators for Sustainable Tourism: Results of a Delphi Survey of Tourism Researchers, Tourism Management, Vol. 22, No. 4, PP. 351-362.
    10. Milman, A., and Pizam, A. 1988. Social impact of tourism on central Florida. Annals of Tourism Research, 15(2): 191-204.
    11. Nepal, S.K. 2007. Tourism and rural settlements Nepals Annapurna Region. Ann. Tourism Res. 34: 855-875.
    12. Philips, P., Ludvigson, T., and Ellis, M. 2003. Social, economic and tourism impact assessment for the proposed wind farm project at bald hills. Offor Sharp & Associates. Prepared for Wind Power Pty Ltd. New Zealand. http://www.offorsharp.com/downloads/baldhillseconomic.pdf
    13. Rotham, R.A. 1978. Residents and Transients: Community Reaction to Seasonal Visitors. Journal of Travel Research 16(3): 8-13.
    14. Sharpley, R. 2002. Rural tourism and the challenge of tourism diversification: The case of Cyprus, Tourism Management, 23(3): 233-244.
    15. Sheldon, P.J., and Var, T. 1984. Resident Attitudes to Tourism in North Wales. Tourism Management, 5: 40-47.
    16. WTO, 2004. Indicators of Sustainable Development for Tourism Destinations: A Guidebook, World Tourism Organization (WTO), Madrid