دسترسی به خدمات عمومی شهری با تاکید بر رویکرد عدالت اجتماعی در شهر با استفاده از GIS(نمونه‌ی موردی: خدمات آموزشی مقطع راهنمایی شهرمیاندوآب)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه زنجان

2 دانشگاه پیام نور شاهیندژ

3 دانشیار گروه جغرافیا

چکیده

یکی از اساسی‌ترین عناصر شهری جهت افزایش سطح رفاه اجتماعی مردم شهر، وجود خدمات شهری است. توزیع نامناسب خدمات باعث شکل‌گیری گروه‌های اجتماعی در شهرها شده و زمینه‌ساز نابرابری-ها و بی‌عدالتی در شهرها گردیده به طوری که امروزه فضاهای شهری به عرصه تضادهای اجتماعی بدل شده است. رقابت بر سر دستیابی به امکانات و منافع بیشتر جدایی‌گزینی اقتصادی –اجتماعی را جایگزین جدایی‌گزینی های قومی و نژادی کرده است. بنابراین بحث نابرابری فضایی در شهرها و لزوم برقراری عدالت اجتماعی در دسترسی کلیه شهروندان از خدمات شهری عمومی یکی از مباحث جدی پیش‌روی برنامه‌ریزان و مدیران شهری می‌باشد. این پژوهش با هدف بررسی الگوی توزیع خدمات مقطع راهنمایی در شهر میاندوآب با استفاده از متدها و تکنیک‌های موجود در نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی و روش آن توصیفی- تحلیلی می‌باشد. نتایج به دست آمده از روش‌های شاخص موران و نزدیکترین همسایگی نشان دهنده‌ی توزیع تصادفی و رندمی این خدمات در سطح شهر می‌باشد. طبق نتایج بدست آمده از روش تحلیل شبکه نیز میزان دسترسی به مدارس این مقطع در بعضی از مناطق شهری مناسب نبوده است و بسیاری از ساکنان این نواحی علی الخصوص نواحی حاشیه‌ای شهر که به مرور زمان به شهر الحاق شده‌اند، از دسترسی به خدمات آموزشی محروم هستند. و تمامی ساکنان این شهر بطور عادلانه به این خدمات دسترسی ندارند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Access to urban public services، a perspective of social justice in the city by used GIS (Case study: Guidances educational Services in Miyandu'ab City)

نویسندگان [English]

  • mohsen ahadnejad reveshti 1
  • mir najaf mousavy 3
1
2
3
چکیده [English]

Abstract
One of the basic urban elements for improve the social welfare of the urban people, is urban services. Inappropriate distribution causes the formation of social groups in cities, And the underlying inequalities and injustices in the city was such that today's urban spaces has become an arena for social conflict. Competition for access to more features and benefits of economic segregation - racial and ethnic segregation has replaced social. Therefore the discussion of spatial inequality in urban areas and the need for social justice for all citizens’ access to public utilities is one of the serious issues facing urban planners and managers.This study has examined the distribution of Guidances educational Services in Miyandu'ab City, by using the methods and techniques available in GIS software. Type of applied research and descriptive - analytical. The results of the Moran index and nearest neighbor methods, represents the distribution of service in city
is accidental and random. According the results of Network analysis Also rate of access to this stage, in some urban area is not suitable and many residents of the area are deprived of access to educational services.

One of the basic urban elements for improve the social welfare of the urban people, is urban services. Inappropriate distribution causes the formation of social groups in cities, And the underlying inequalities and injustices in the city was such that today's urban spaces has become an arena for social conflict. Competition for access to more features and benefits of economic segregation - racial and ethnic segregation has replaced social. Therefore the discussion of spatial inequality in urban areas and the need for social justice for all citizens’ access to public utilities is one of the serious issues facing urban planners and managers.This study has examined the distribution of Guidances educational Services in Miyandu'ab City, by using the methods

کلیدواژه‌ها [English]

  • Public Services
  • Social Justice
  • Keywords
  • Geographic information system
  • Miyandu’ab

مراجع

  1. اسماعیلی،اکبر. 1382. کاربردGisدرفرآیندمسیریابیایستگاه­هایآتشنشانی،مجلهتازه‌هایترافیک،سالچهارم،شماره 19،صص18-23.
  2. افشارمحمدیان،حسن. 1389.توسعهروندشهرنشینی،قابلدسترسیدر http://dr-afshar.blogfa.com/post-17.aspx
  3. حبیبی،کیومرثودیگران.1390. بررسیوتحلیلوضعیتعدالتاجتماعیدرساختارفضاییشهرسنندج،مجله‌یآرمان‌شهر،شماره‌ی 7،پاییزوزمستان،صص103-112.
  4. حیدریان،مسعود. 1389. تحلیلیبرنابرابریتوزیعخدماتفرهنگیبارویکردعدالتاجتماعیبااستفادهاز GIS (مطالعه‌یموردی: شهرزنجان)،دانشگاهزنجان،استادراهنما: دکترمحسناحدنژاد،دانشکدهعلومانسانی.
  5. داداش­پور،هاشمورسمتی،فرامرزوعلیزاده،بهرام. 1393. بررسیوتحلیلتوزیععادلانهخدماتشهریوالگویپراکنشفضاییانهادرشهرهمدان،فصلنامهمطالعاتشهری،شمارهدوازدهم،صص5-18
  6. داداش­پور،هاشموفرامرزرستمی. 1390. سنجشعدالتفضایییکپارچهخدماتعمومیشهریبراساستوزیعجمعیت،قابلیتدسترسیوکاراییدرشهریاسوج،مطالعاتوپژوهش‌هایشهریومنطقه‌ای،سالسوم،شمارهدهم،پاییز،صص1-22.
  7. رستمی،مسلموشاعلی،جعفر. 1393. تحلیلتوزیعفضاییخدماتشهریدرشهرکرمانشاه،نشریه،چشماندازجغرافیایی :  پاییزوزمستان 1388،دوره  4، شماره  9.ازصفحه 27 تاصفحه 51.
  8. رفیع‌پور،فرامرز. ۱۳۷۶. توسعهوتضاد: کوششیدرجهتتحلیلعللپیدایشانقلاباسلامیومسایلاجتماعیایران. تهران: دانشگاهشهیدبهشتی. چاپچهارم، ۱۳۷۹،تهران: شرکتسهامیانتشار.
  9. سازمانآمارکشور : لینکدسترسیمستقیم https://www.amar.org.ir.
  10. سالنامهآماریاستانآذربایجانغربی. 1390. انتشاراتمرکزامارایران . لینکدسترسیمستقیمhttp://nnt.sci.org.ir/.
  11. سعیدی،عباس. 1390. دانشنامهجامعمدیریتشهریوروستایی. انتشاراتسازمانشهرداری‌هاودهیاری‌هایکشور.
  12. شرافتی،علی. 1383. تجزیهوتحلیلتوزیعمکانیومکان­یابیمراکزآموزشیبااستفادهازسیستماطلاعاتجغرافیایی،پایانامه­یکارشناسیارشد،دانشگاهتهران،دانشکدهجغرافیا
  13. شرکتمشاورانآرمانشهر. 1386. طرحراهبردیبافتفرسودهشهرمیاندواب،شهرداریمیاندواب، 1386.

14. صالحی. حیدر. 1391. تحلیلفضاییعناصرگردشگریدرمحیطشهریبااستفادهازمدلتحلیلشبکه­ایمطالعهموردیشهرزنجان،بهراهنماییمحسناحدنژادوعبداللهفرجی،دانشگاهزنجان،دانشکدهعلومانسانی.

15. عباسی،قمر. 1388. توزیععادلانهونحو­یاستقرارمراکزآموزشیزنجانبااستفادهازسیستماطلاعاتجغرافیایی GIS (مطالعهموردی: شهرزنجان)،پایانامهکارشناسی‌ارشد،استادراهنما: دکترمحسناحدنژاد،دانشگاهزنجان،دانشکدهعلومانسانی.

  1. عظیمیآرائی،حسین. 1383. م‍داره‍ایتوسعه‌نیافتگیدراق‍ت‍ص‍ادای‍ران. چاپپنجم. تهران،نشرنی.

17. قائدرحمتی،صفروحاضری،مهین. 1393. تحلیلفضاییتوزیعخدماتشهریوتأثیرآنبرقیمتزمینشهرینمونةموردی: محلّاتشهرمهریز،دوفصلنامهکاوش­هایجغرافیاییمناطقبیابان،دوره 1،شماره 2،زمستان 1392،صفحه 173-193.

18. قربانی،فرامرز. 1390. مکان‌یابیبهینهمراکزآموزشی (دبیرستان) بااستفادهازgis  (مطالعهموردی: شهرمیاندوآب)،پایان‌نامهکارشناسی‌ارشد،دانشگاهپیامنور،استادراهنما: دکترمیرنجفموسوی،دانشکدهعلومانسانی،مرکزرشت.

19. مرصوصی،نفیسهوخزائی،کاظم. 1393. توزیعفضاییخدماتشهریونقشآندرتوسعهپایدارشهرمطالعهموردیمادرشهرتهران،پژوهشوبرنامه­ریزیشهری،دانشگاهازادمرودشت،دوره 5،شماره 18،صفحه 21-40.

  1. مرکزمطالعاتوخدماتتخصصیشهریوروستایی. 1385.مدیریتخدماتشهری،پژوهشکدهعلومانسانیواجتماعیجهاددانشگاهی،انتشاراتسازمانشهرداری­هاودهیاری­هایکشور
  2. مطالعاتوطرحراهبردیبافتفرسودهمیاندوآب. 1386.کلیاتوادبیاتتحقیق،جلداول،ویرایشاول،مهندسینمشاورمعماریو شهرسازآرمانشهر،زمستان 1386.

22. موحد،علیوتولایی،سیمینوکمانرودی،موسیوتابعی،نادر. 1393.تحلیلنابرابریهایفضاییتوزیعخدماتدرسطحمحلاتمنطقهششتهران،نشریهآمایشسرزمین،دوره 6،شماره 1،بهاروتابستان 1393،صفحه 59-82.

  1. مهندسینمشاورطرحکاوش.1381. طرحتفصیلیشهرمیاندوآب. جلداولودوم.انتشاراتشهرداریشهرمیاندواب.

24. وارثی،حمیدرضا؛صفرقائدرحمتیوایمانباستانی­فر. 1386.بررسیاثراتتوزیعخدماتشهریدرعدمتعادلفضاییجمعیت (مطالعهموردی: مناطقشهراصفهان)،مجلهجغرافیاوتوسعه،بهاروتابستان،صص91-106.

  1. هاروی،دیوید. 1376.عدالتاجتماعیوشهر. ترجمهفرخحسامیان،محمدرضاحائریوبهروزمنادی­زاده. چاپاول،نشرشرکتپردازشوبرنامه­ریزیشهری.
    1. Cho, Chun Man, 2003. Study on effects of residentperceived neighborhood boundaries on public services: Accessibility & its relation to utilization: Using Geographic Information System focusing on the case of public parks in Austin, Texas A&M University, Texas.
    2. Erkip, Feyzan (Beler) 1998. The distribution of urban public services: the case of Interior Architecture and Environmental Design, Faculty of Art, Design and Architecture, Bilkent University, 06533 Bilkent, Ankara, Turkey.
    3. Hewett, Paul C.and Montgomery, Mark R. 2001. Pove rty and Public Servicesin Developing-Country Cities, 154.
    4. Langford, Mitchel, Higgs, Gary, Radcliffe, Jonathan and White, Sean 2008. Computers, Environment and Urban Systems 32: 66–80.
    5. Lineberry, R.L. and Welch, R.E. 1974. how gets what: measuring the distribution of urban public services'. Social Science Quarterly 54: 700-712.
    6. Palmer, A.2001. Principles of Service Marketing, Mc Graw Hill, Great Britain, Third Edition, p 21.
    7. Rahaman, khan rubayet and salaudin, M.D. 2009. A spatial analysis on the provision of urban public services and their deficiencies: a study of some selectedblocks in Khulna city, bangladesh, theoretical and empirical researches in urban management, special number 1s/april 2009: Urban issues in Asia.
    8. Runciman, W.G. 1966.Relative Deprivation and Social justice, (London).
    9. Sereto, Mernesto 2008.Social justice and urban regional planning, centennial public lecture serie.

35. Sustainable Society Index - your compass to sustainability. 2012.  Sustainable Society Foundation,Update SSI-3123, now available! http://www.ssfindex.com

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار