بررسی و تحلیل حکمروایی خوب شهری در ایران :مورد مطالعه : شهر ایلام

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 هیات علمی دانشگاه پیام نور یزد

2 دانشجو

3 هیات علمی دانشگاه ارومیه

4 دانشیار گروه تعاون و رفاه اجتماعی دانشگاه یزد

چکیده

در حال حاضر رویکردی که به عنوان اثربخش ترین، کم هزینه ترین و پایدارترین شیوه اعمال مدیریت شهری معرفی می شود « حکمروایی خوب شهری » می باشد . حکمروایی خوب شهری را می‌توان شیوه و فرایند اداره‌ امور شهری با مشارکت و تعامل سازنده‌ سه بخش دولتی، خصوصی و جامعه مدنی به منظور نیل به شهر سالم، باکیفیت و قابلیت زندگی بالا و توسعه پایدار شهری تعریف کرد.
با توجه به مؤلفه های مورد بررسی و ماهیت کاربردی پژوهش، روش این پژوهش توصیفی - تحلیلی می باشد.داده ها و اطلاعات مورد نیاز پژوهش به دو شیوه کتابخانه ای و میدانی گردآوری شده است. هدف پژوهش سنجش نواحی چهارده گانه شهر ایلام به لحاظ شاخص های حکمروایی خوب شهری می باشد . محدوده جغرافیایی پژوهش، شهر ایلام است که در سرشماری سال 1390 برابر 172213 نفر بوده است . جامعه آماری تحقیق 42613 خانوار ساکن شهر ایلام و حجم نمونه 397 نفر سرپرست خانوار با استفاده از فرمول کوکران و به روش تصادفی ساده انتخاب شده اند . برای پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ، استفاده شده است، که مقدار محاسبه شده 0.76 به دست آمده است. در این تحقیق سه شاخص پاسخگویی، مسئولیت پذیری و قانون مداری مورد استفاده قرار گرفته است . برای تحلیل داده ها از نرم افزار spss و از تکنیک T تک نمونه ای استفاده شده است . ارزش گذاری متغیرها با بهره مندی از طیف لیکرت صورت گرفته است. نتایج حاصله از پژوهش بر پایه تکنیک t-test حاکی از آن است که سطح تمام شاخص های حکمرانی خوب در شهر ایلام ، پایین تر از سطح متوسط طیف لیکرت است لذا می توان گفت که نواحی چهارده گانه شهر ایلام از لحاظ این مولفه ها در سطح نامطلوبی قرار دارند و فرضیه پژوهش کاملا تایید شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analysis of urban good governance in Iran (Case study : Ilam city)

نویسنده [English]

  • Hassan Hekmatnia 1
چکیده [English]

Therefore todays a procedure which is considered to be the most effective, the least expensive and the most constant is "Good Urban Governance". It can be defined as a procedure of managing municipal activities with cooperation and engagement of three sectors; public, private and civilized society in order to create a sound city with high level of living capabilities and constant development.
This study is a descriptive- explanative one regarding studying factors and practical nature of the study. Data and information are collected with library and field studies. It is a survey study and it is done by preparing a questionnaire. Statistical population is 42613 Ilamian families and case study is 397 head of families whom are selected by Cochran formula and random sampling. Cronbach's coefficient alpha is used for reliability of questionnaire which is 0.76. Analyzing data is done by T-test method. The aim of the study is evaluating Ilam 14 areas about Good Urban Governance indexes. Geographical limit of the study is Ilam city. Its population was 172213 people and 42613 families in 1390. Criteria of this study are World Bank criteria and United Nation developing program. Three factors, accountability, responsibility and Role of law are analyzed using T-test. Results show that rate of accountability is -8.340 which is meaningful in 5 percent error level. It can be said that there is a meaningful difference between real average (2.08) and imagined average (3). As the real average is lower than imagined one it can be said that from citizens' views accountability index is in an undesirable level and they evaluate it lower than Likert scale. There is a meaningful difference between real average (2.14) and imagined average (3) for responsibility level and as it is below Likert scale therefore it is in a lower level. Average for Role of law is 3.54 which is more than imagined average. Therefore the level of law abidance is high according to citizens' view. Therefore it can be said that Ilam 14 areas has undesirable levels according to these scales and the hypothesis of this study is confirmed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Governance
  • urban good governance
  • urban management
  • Ilam City
  1. ابراهیم‌زاده، عیسی. مرتضی اسدیان. 1392. تحلیل و ارزیابی میزان تحقق پذیری حکمروایی خوب شهری در ایران مورد شناسی: شهر کاشمر، جغرافیا و آمایش شهری – منطقه‌ای، شماره 6، سیستان و بلوچستان، دانشگاه  سیستان و بلوچستان.
  2. اسماعیل‌زاده، حسن. مظفر صرافی. 1385. جایگاه حکمروایی خوب برنامه ریزی شهری، طرح متروی تهران، فصلنامه مدرس علوم انسانی،دوره 10، شماره 48 ، پاییز 1385، تهران.
  3. برک پور، ناصر. ۱۳۸۵. حکمروایی شهری و نظام اداره شهرها در ایران، اولین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری، مشهد، دانشگاه فردوسی مشهد.
  4. برک پور، ناصر. ایرج اسدی. 1387. نظریه‌های مدیریت و حکمروایی شهری، انتشارات معاونت پژوهشی، تهران، دانشگاه هنر تهران.
  5. پاتر، ب.رابرت. ایونز، سلی‌لوید. 1384. شهر در جهان در حال توسعه، ترجمه کیومرث ایراندوست و دیگران، انتشارات سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور، تهران.
  6. تقوایی، علی‌اکبر. رسول تاجدار. 1388. درآمدی بر حکمروایی خوب شهری در رویکردی تحلیلی، فصلنامه مدیریت شهری، شماره 23، بهار 1388، تهران.
  7. شریفیان‌ثانی، مریم. 1380. مشارکت شهروندی، حکمرانی شهری و مدیریت شهری؛ فصلنامه مدیریت شهری. شماره 8، زمستان 1380، تهران.
  8. شکوهی، محمداجزا. میترا مومنی. 1392. بررسی میزان آگاهی شهروندان از خدمات رسانی شهرداری و تاثیر آن بر مشارکت در محله هاشمیه شهر مشهد، اولین همایش ملی جغرافیا، شهرسازی و توسعه پایدار، اسفندماه 1392، تهران.
  9. کاظمیان، غلامرضا. 1386. درآمدی بر الگوی حکمرانی شهری، فصلنامه جستارهای شهرسازی، شماره 20-19، بهار 1386، تهران.
  10. مرکز آمار ایران. 1390. سرشماری عمومی نفوس و مسکن، استانداری ایلام، معاونت برنامه‌ریزی.

11. مرکز سکونت‌گاههای انسانی سازمان ملل متحد (هابیتات)، شهرها در فرایند جهانی شدن، گزارش جهانی سکونت‌گاههای انسانی، ترجمه رضا پورخردمند و دیگران، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، چاپ اول 1388، تهران.

  1. ملکی‌پور، موسی. محمدملکی. 1391. اسکان غیر رسمی چالشی فراروی توسعه پایدار شهری، همایش معماری پایدار و توسعه شهری، بوکان.

13. موحد، علی. موسی‌کمان رودی. فرزانه ساسان‌پور و سجاد قاسمی کفرودی. 1393. بررسی حکمروایی خوب شهری در محله‌های شهری (مورد مطالعه منطقه 19 شهرداری تهران)، فصلنامه مطالعات برنامه‌ریزی شهری، سال دم، شماره هفتم، پاییز 1393، مازندران، دانشگاه مازندران.

14. نوبری، نازک. محمدرحیمی. 1389. حکمروایی خوب شهری (یک ضرورت تردیدناپذیر)، مرکز مطالعات و برنامه‌ریزی شهر تهران، دانش شهر شماره 11، خرداد 1389، تهران.

  1. Lewis, dan and jaana mioch, 2005. Urban vulnerability and good governance.
  2. UN-HABITAT, 2009. Urban Governance index (UGI) a tool to measure progress in achieving good urban governance. www.un habitat.org.
  3. UNCHS, 1997. United Nations Commission on Human Settlements
  4. Unchs, 2000. Norms For Good Urban Governance, www.UNCHS.org

UN-HABITAT, 2003. Urban Management Program (UMP), what is the Urban Management Programme