بررسی سطح کیفی خدمات گردشگری و تأثیر آن در جذب گردشگر در مناطق روستایی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه حکیم سبزواری

2 استادیار گروه جغرافیای دانشگاه ارومیه

3 دانشیار گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد

4 کارشناس‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

به منظور دستیابی به اهداف توسعه گردشگری در مناطق روستایی، ارتقای سطح کیفی این خدمات برای توسعه خدمات فیزیکی و فرهنگی گردشگری روستایی، از اهمیت بسیاری برخوردار می باشد. با توجه به وجود امکانات و توان‌های گردشگری برای توسعه گردشگری در روستاهای هدف در محور یاسوج – شیراز، بررسی سطح کیفی خدمات مرتبط ضروری است. مقاله حاضر سعی دارد سطح کیفی ابعاد مختلف خدمات گردشگری را بررسی کند و تاثیر آن را در جذب گردشگر در هشت روستای هدف محور شیراز – یاسوج تعیین نماید. روش تحقیق مقاله توصیفی- تحلیلی و همبستگی بوده جمع آوری داده‌ها از طریق پرسشنامه در حجم نمونه 338 نفر انجام شده است. و تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار Spss و رتبه بندی سطح کیفی خدمات در روستاهای مورد نظر با فن تصمیم گیری چند معیاره برنامه ریزی توافقی و تاپسیس انجام شده است. بر اساس آزمونt  استیودنت، سطح کیفی خدمات در سکونتگاه‌های هدف گردشگری بالاتر از حد مورد انتظار ارزیابی شده است. براساس آزمون همبستگی اسپیرمن، بین سطح کیفی خدمات و میزان جذب گردشگر با ضریب 747/0 و سطح معناداری 033/0 رابطه مستقیم وجود دارد. نتایج رگرسیون گام به گام نشان داد معیارهایی همچون  روابط متقابل جامعه میزبان و میهمان، کیفیت مواد غذایی و آشامیدنی، ویژگی‌های طبیعی و کیفیت حمل و نقل به‌ترتیب با ضرایب تعیین 889/0، 480/0، 310/0 و 181/0 بیشترین تاثیر را بر میزان جذب گردشگر در روستاهای هدف داشته است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating Service Quality of Tourism and Its Effects on Tourist Attraction in Rural Areas

نویسندگان [English]

  • R. Khosrobeigi 1
  • A.A. Taghiloo 2
  • H. Shayan 3
  • H. Darvishi 4
1
2
3
4
چکیده [English]

In order to reach the aim of tourism development, improvement of the quality level of services is a key element to enhance tourism in rural areas. Qualitative level of tourism services determines tourist attraction rate. In this paper, we evaluate quality level of tourism services and their effects on tourist attraction in eight villages located in Shiraz-Yasooj axis. This study is based on exploratory – descriptive, and methods of data collection are through questionnaires and population of the study is 338. Statistical methods and SPSS software were applied to determine the effect of tourism service quality on tourist attraction. Based on the results obtained from t-test in this study, service quality level in studied areas was higher than expected value. Spearman correlation test showed that there is a correlation between service quality and tourist attraction with a coefficient of 0.747 in significance level of 33%. The results of stepwise regression indicated that criteria including guest-host interaction, food and water quality, natural features and transportation quality possess the highest impact on tourist attraction, having determination coefficient of 0.889, 0.480, 0.310 and 0.181 respectively.  

کلیدواژه‌ها [English]

  • tourism
  • Service Quality
  • Satisfaction
  • Target Villages
  • Shiraz-Yasooj Axis
1- بهروزی، فرشاد. 1388. کیفیت خدمات بانکداری اینترنتی و رابطه آن با سطح رضایت‌مندی مشتریان، ماهنامه کنترل کیفیت، شماره 31، ص 43.
2- پاپ زن، عبدالحمید، قبادی، پرستو، زرافشانی، کیومرث و شهپر گراوندی. 1389. مشکلات و محدودیت‌های گردشگری روستایی با استفاده از نظریه بنیانی مطالعه موردی: روستای حریر، استان کرمانشاه، فصلنامه پژوهش‌های روستایی، شماره 3، ص 25-52.
3- پورحیدری، امید، خاکساری، محمد و محمد دوست محمدی. 1386. بررسی کیفیت خدمات شرکت مخابرات استان کرمان از ابعاد مختلف در راستای حفظ و جذب مشتریان، نشریه مدیریت بازرگانی، شماره 4، ص 3- 18.
4- پورسلیمانی، علی و فرزاد رشیدی. 1390. عوامل مؤثر بر رضایت گردشگران در ایران، بانک مقالات بازاریابی ایران.
- جولیا شارپلی، ریچارد. 1380. گ‍ردش‍گ‍ری‌ روس‍ت‍ای‍ی‌، ترجمه رح‍م‍ت‌ال‍ه‌ م‍ن‍ش‍ی‌زاده‌، ف‍اطم‍ه‌ ن‍ص‍ی‍ری‌، نشر منشی، تهران.
6- راسق قزلباش، سلیمان. 1388. گردشگری روستایی و لزوم توجه به آن در برنامه‌های توسعه و آبادانی روستاها، فصلنامه مسکن و محیط روستا، شماره 129، ص 98-109.
7- رجبی پورمیبدی، علیرضا، فرید، داریوش و طیبه رجبی پورمیبدی. 1388. بررسی رضایتمندی بیماران از سطح کیفیت خدمات درمانی بر مبنای مقیاس کیفیت درمانی، فصلنامه دانشکده پرستاری و مامایی ارومیه، شماره 4، ص 224-232.
8- رضوانی، محمدرضا. 1387. توسعه گردشگری روستایی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه تهران، تهران.
9- رفیعیان، مجتبی، عسگری، علی و زهرا عسگری‌زاده. 1388. سنجش میزان رضایتمندی سکونتی ساکنان محله نواب، مجله پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 67، ص 53-68.
10- رکن‌الدین افتخاری، عبدالرضا و اسماعیل قادری. 1381. نقش گردشگری روستایی در توسعه روستایی (نقد و تحلیل چهارچوب‌های نظریه‌ای)، فصلنامه مدرس علوم انسانی- برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 6، شماره 2، ص 23-40.
11- سیدجوادین، سیدرضا و مسعود الماسی. 1382. ارزیابی کیفیت خدمات سازمان تامین اجتماعی از منظر کارکنان، فصلنامه فرهنگ مدیریت، شماره 3، ص 69-94.
12- شمس‌الدینی، علی. 1388. «گردشگری روستایی» راهکاری سازنده برای توسعه روستایی نمونه موردی: روستای فهلیان، فصلنامه مسکن و محیط روستا، شماره 131، ص 95-107.
13- شیعه، اسماعیل و سجاد علیپور اشلیکی 1389. تحلیل عوامل کیفیت بخش محیط گردشگری ساحلی با توجه به معیارهای گردشگری پایدار، مطالعۀ موردی سواحل شهر رامسر، مجله آرمانشهر، شماره 5، ص 155-167.
14- صبوحی، محمود و محسن الوانچی. 1387. کاربرد برنامه‌ریزی چندمنظوره و توافقی در برنامه‌ریزی: مطالعه موردی خراسان رضوی، مجله علوم کشاورزی و منابع طبیعی، شماره 3، ص 1-14.
15- طالب، مهدی، میرزایی، حسین و حسن بخشی‌زاده. 1389. برنامه‌ریزی تعاملی گردشگری روستایی با رهیافت ارزیابی مشارکتی روستایی، فصلنامه پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شماره 71، ص 19-34.
16- طالقانی، محمد و سارا فتاحی. 1384. کیفیت خدمات گردشگری و اهمیت آن در جلب رضایت گردشگر، نشریه مدیریت، شماره 99-100، ص 56-63.
17- طباطبایی هنزایی، سیدولی و نیما اخوان. 1389. بررسی ارتباط بازاریابی درونی و کیفیت خدمات: مطالعه موردی بانک کشاورزی، همایش ملی چالش‌های مدیریت و رهبری در سازمان‌های ایران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اصفهان.
19- مافی، عزت‌اله و مهدی سقایی. 1383. مدل ترکیبی برای توسعه فضایی گردشگری روستایی، دو فصلنامه جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شماره 3، ص 165-188.
20- مافی، عزت‌اله و مهدی سقایی. 1387. تحلیلی بر گردشگری روستایی در پیرامون کلانشهرها، مطالعه موردی: کلان شهر مشهد، مجله جغرافیا و توسعه ناحیه‌ای، شماره 10، ص 21-40.
21- معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی. 1389. مدیریت منابع انسانی؛ چالش‌ها و راهبردها (2) (شماره 56)، گروه پژوهشی مدیریت، آموزش و منابع انسانی، انتشارات پژوهشکده تحقیقات استراتژیک، تهران.
22- موسی‌پور، نعمت‌اله، پورکیانی، مسعود و مریم امجدی. 1388. اولویت‌بندی مدیریتی عوامل مرتبط با رضایت بیماران بیمارستانی، نشریه همای سلامت، شماره 32، ص 1-7.
23- نژاد حاجعلی ایرانی، فرهاد. 1387. مدیریت رضایتمندی مراجعان در سازمان‌های دولتی، ماهنامه تدبیر، شماره 197، ص 29-33.
24.Carlson J. 2009. Adaptation and validation of the quality-of-life scale: Satisfaction with Life Domains Scale by Baker and Intagliata, Comprehensive Psychiatry, Vol. 50, pp: 76–80.
25.Dinis A. 2011. Tourism, niche strategy and networks as factors for both entrepreneurship and rural sustainability, IX Rural Entrepreneurship Conference: A sustainable rural? Nottingham Business School, United Kingdom.
26.Gopal R. and et al. 2008. Rural Tourism Development: Constraints and Possibilities with a special reference to Agri. Tourism A Case Study on Agri. Tourism Destination – Malegoan Village, Taluka Baramati, District Pune, Maharashtra, Conference on Tourism in India – Challenges Ahead, 15-17 May 2008, IIMK.
27.Haghkhah, A., and et al. 2011. The impact of service quality on tourism industry, 2nd international conference on business and economic research proceeding, Langkawi Kedah, Malaysia.
28.Lawley, M.A., and Spinks, W. 2003. Conceptualizing Service Performance of Tourist Attractions, A Celebration of Ehrenberg and Bass: Marketing Discoveries, Knowledge and Contribution, Conference Proceedings: pp. 2321-2327