بررسی اثرات گردشگری در توسعه اجتماعی مناطق روستایی، مورد مطالعه: شهرستان مشگین‌شهر

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دانشگاه محقق اردبیلی- دانشکده علوم انسانی- گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری و روستایی

چکیده

هدف این مقاله بررسی اثرات گردشگری در توسعه اجتماعی مناطق روستایی شهرستان مشگین شهر می‌باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه‌ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه‌ای و تحلیلی است جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاییان ساکن در روستای نمونه گردشگری انار می‌باشد. با استفاده از روش نمونه‌گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 331 نفر بدست آمد؛ از سویی، برای برابری در آزمون و نتیجه، 331 از روستاییان ساکن در روستای فاقد گردشگری کوجنق به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایشی با استفاده از پرسش‌نامه انجام گردیده است روایی صوری پرسش‌نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش‌نامه صورت گرفت و با داده‌های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسش‌نامه تحقیق 91/0 بدست آمد. نتایج آزمون t در ارتباط با ویژگی‌های شاخص‌های توسعه اجتماعی دو گروه نشان می‌دهد که بین متغیرهای کاهش تعارضات و اختلافات، عدالت اجتماعی، تعاون اجتماعی، مشارکت اجتماعی و مسئوولیت‌پذیری اجتماعی با متغیر وابسته رابطه معنی‌داری وجود ندارد؛ اما بین متغیرهای تقویت زیرساخت‌های آموزشی، توانمندسازی، انسجام اجتماعی، رضایت از زندگی، دسترسی به خدمات اجتماعی، وضعیت اشتغال، وضعیت تحصیلات، عضویت در تشکل‌های مدنی، کیفیت زندگی و امنیت شغلی با متغیر وابسته رابطه معنی‌داری وجود دارد. در نهایت، با توجه به نتیجه پژوهش پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Survey of Effects of Rural Tourism in Social Development in the Rural Areas, Case Study: Meshkin Shar

چکیده [English]

In the world countries from truism rural is known as experienced catalysts for reconstruction and social development in the rural areas. Rural tourism is as an infrastructural function can continue and expand via participation and dependency to other society economical and cultural sectors .in addition, rural tourism play important role to growth and evolution of rural areas .in addition, the linking of rural tourism with national development play important role on country development. The nature of this study is practical and it’s doing method is analytic-descriptive and of the casual-comparative type. The number of this project population is 3643 persons that includes residents of Onar village (as the village with tourism activities) and the residents of Kojang as the village without tourism activities from Meshkinshart city in the Ardabil province. Collection of needed data in this project has been done through field and documental method. Field method based on questionnaire. Also, Spss software has been used in order to analysis of data through statistical methods (descriptive and illative). The face and content validity of the questionnaire was confirmed by professors and experts, and its reliability was confirmed based on Cronbach's alpha (0.87 Results of T-Test shows that there is a significant difference between respondents of Onar village and Kojang in reinforcement of educational infrastructures, empowerment, social cohesion, satisfaction, access to social services, employment situation, membership of civic complexes, education situation, life quality and employment security . Also, these results shows that there is no significant difference in social responsibility, social participation, reducing of conflicts, social cooperation, and local dependency between respondents. Finally, according to the study results, a number of recommendations in solving the wheat farmer’s problems are also presented.

کلیدواژه‌ها [English]

  • tourism
  • Socail Development
  • Rural Development
  • Onar Village
  • Meshkin Shar County
  1. آزاد ارمکی، تقی، مبارکی، مهدی و شهبازی، زهره. 1391. بررسی و شناسایی شاخص‌های کاربردی توسعة اجتماعی (با استفاده از تکنیک دلفی)، فصلنامه مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، سال اول، شماره اول، صص 30-7.
  2. بابایی فرد، اسداله. 1390. توسعة فرهنگی و توسعة اجتماعی در ایران، فصلنامه علمی-پژوهشی رفاه اجتماعی، سال دهم، شماره 37، صص 56-7.
  3. بلوچی، عثمان و محمدامین خراسانی. 1392. تحلیل نقش گردشگری در توسعة نواحی روستایی، مطالعه موردی، ناحیه گرگان، شهرستان نیک شهر، فصلنامه علمی- پژوهشی نگرش‌های نو در جغرافیای انسانی، سال پنجم، شماره سوم، صص112- 91.
  4. جمعه‌پور، محمود و احمدی، شکوفه. 1390. تاثیر گردشگری بر معیشت پایدار روستایی؛ مطالعه موردی: روستای بزغان شهرستان ساوجبلاغ، پژوهش‌های روستایی، سال دوم، شماره یکم، صص 63-33 .
  5. حسنوند، احسان و اسماعیل. 1390. امکان سنجی گردشگری روستایی و آثار آن بر توسعه، بررسی موردی منطقه کهمان در شهرستان سلسله، فصلنامه توسعه روستایی، دوره سوم، شماره دوم، صص 200- 87.
  6. حیدری ساربان، وکیل. 1394. بررسی اثرات گرشگری بر ارتقای شاخص‌های رفاه اجتماعی در مناطق روستایی، مطالعه موردی: شهرستان مشگین ‌شهر، فصلنامه رفاه اجتماعی، زمستان 95، شماره 63، صص 157- 118.  
  7. حیدری ساربان، وکیل. 1394. سنجش و اولویت‌بندی نواحی روستایی بر حسب سطوح توسعة اجتماعی با استفاده از تاپسیس فازی (مطالعه موردی: شهرستان مشگین‌شهر)، فصلنامه اقتصاد فضا و توسعة روستایی، سال 7، شماره 23، صص 134- 123.
  8. خیاطی، مهدی. 1382. توریسم روستایی و تاثیر آن بر جوامع روستایی، مطالعه موردی: تایلند، ماهنامه جهاد، سال 8، شماره 257، تهران.
  9. دیوب، شاکونتالا. 1377. نوسازی و توسعه- در جستجوی قالب‌های فکری جدید، ترجمة سیداحمد موثقی، نشر قومس، تهران.
  10. رضوانی، محمدرضا. 1383. مقدمه‌ای برنامه‌ریزی توسعظ روستایی در ایران، انتشارت قومس، چاپ اول.
  11. رضوانی، محمدرضا، بدری، سیدعلی، سپهوند، فرخنده و اکبریان رونیزی، سعیدرضا. 1391. گردشگری خانه‌های دوم و اثرات آن بر بهبود کیفیت زندگی ساکنان روستایی، مطالعه موردی؛ بخش رودبار قصران، شهرستان شمیرانات، فصلنامه جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، سال چهارم، شماره سیزدهم، صص40- 23.

12. رضوانی، محمدرضا، جعفری مقدم، سعید و رحیم‌اف، حمید. 1391. تاثیر گردشگری بر تقویت نگرش‌های کارآفرینانه در مناطق روستایی؛ مطالعه موردی: مقایسه روستاهای ابر و ابرسج-شهرستان شاهرود، فصلنامه پژوهش‌های روستایی، سال سوم، شماره دوم، صص 174-153.

13. سقایی، مهدی. 1382. بررسی قابلیت‌های گردشگری روستایی در ایران، پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی، استاد راهنما: محمدحسین پاپلی یزدی. دانشگاه فردوسی مشهد، گروه جغرافیا.

14. عبداللهی، محمد. 1380. توسعه اجتماعی از دیدگاه جامعه‌شناسی امروزی، اولین همایش توسعة اجتماعی، برگزار کننده: دفتر امور اجتماعی وزارت کشور، تهران، انتشارات علمی- فرهنگی.

15. غفاری، سیدرامین و ترکی هرچگانی، معصومه. 1388. نقش گردشگری در توسعة اجتماعی-اقتصادی مناطق روستایی استان چهار محال بختیاری» مطالعه موردی: بخش سامان، فصلنامه روستا و توسعه، سال 12، شماره 2، صص 126- 113.

16. طالب، مهدی، بخشی‌زاده، حسن و میرزایی، حسین. 1387. مبانی نظری مشارکت اجتماع روستایی در برنامه‌ریزی گردشگری روستایی در ایران، فصلنامه روستا و توسعه، سال 11، شماره 4، صص 74-61.

17. مهدوی، داوود. 1382. نقش توریسم در توسعة نواحی روستایی پیرامون شهرها و ارائه مدل استراتژیک، نمونه موردی؛ دهستان لواسان کوچک، به راهنمایی دکتر عبدالرضا رکن‌الدین افتخاری،  دانشکده علوم انسانی، دانشگاه تربیت مدرس، گروه جغرافیا.

18. مهدوی، مسعود، قدیری معصوم، مجتبی و  قهرمانی، نسرین. 1387. اثرات گردشگری بر توسعة روستایی با نظرسنجی از روستاییان دره کن و سولقان، فصلنامه روستا و توسعه، سال 11، شماره 2، صص60-39.

  1. نظری، محسن. 1377. مشخصه‌های تحول بازار نیروی کار در چهار دهه اخیر (1357-1335)، اطلاعات سیاسی–اقتصادی، صص 171- 158.
  2. واسیت، آر. ان. 2009. مفهوم توسعة اجتماعی، ترجمه محمود ارغوان، پژوهشکده مطالعات اجتماعی و فرهنگی.
    1. Borgatta, Edgar, F., Montgomry, and Rhonda, J.V. 2000. Encyclopedia & sociology, Volume one, Second Edition, Detroit, San Francisco, London and New York. Macmillan Reference USA.
    2. Briedenhann J., and Wickens, E. 2006. Rural tourism-meeting the challenges of the new south Africa. International Journal of Tourism Research. 2(6), 123-1135.
    3. Budeanu, A. 2011. Environmental supply chain management in tourism: The case of large tour operators. Journal of leaner Production, 17(16), 1385-1392.
    4. Estes, H., and Richard, K. 2001. Social welfare and social development: Partners or Competitors, University of Pennsylvania.
    5. Estes, P., and Richard, I. 2001. Social welfare and social development: partner or competitors, University of Pennsylvania.
    6. Frey, N., and George, R. 2012. Responsible tourism management: the missing link between business owner’s attitude nd behavior in the cap town tourism industry. Tourism Management, 5(31), 621-628.
    7. Hall, D. 2006. Rural tourism development in southeastern Europe: transition and the search for sustainability. International Journal of Tourism Research, 4(6), 254-265.
    8. Heeks, R., and Arun, S. 2006. Social outsourcing as a development tool: outsourcing to social enterprises for poverty reduction and women’s empowerment in Kerala, Proceedings of DSA Annual Conferences, Readings, UK, 11November.
    9. Mathieson, A., and Wall, G. 2000. “Tourism: economic, physical and social impacts”, Longman, London.
    10. Mdee, A., and Emmott, R. 2009. Social enterprise with international impact: The case for Fair Tradecertification of volunteer tourism. Education, Knowledge and Economy, 2(3), 191–201.
    11. Nancy, R. 2005. “Economic and social development: Two sides of the same coin”. World Sumiton Social Development, Economic Development, 4(2), 1-25.
    12. Park, DU., Lee, K., Choi, H., and Yooshik, Y. 2012. Factors influencing social capital in rural tourism communities in South Korea, Journal of Tourism Management, 2(33), 1511-1520.
    13. Richards, G., and Hall D. 2005. “Tourism and sustainable community development”, Rutledge, New York.
    14. Sharples, M., Graber, R., Harrison, C., and Logan, K. 2009. E-safety and Web 2.0 for children aged 11–16. Journal of Computer Assisted Learning, 25(4), 70–84.
    15. Szirmai, A. 2005. The dynamic of socio-economic development: an introduction.Cambredge Unoversity Press.
    16. Thin, N., Good T., and Hodgson, R. 2002. Social development policies resultant learning, UK Social Development Division.