تأثیرات معدن کاری بر روند تغییر چشم انداز سراب نیلوفر کرمانشاه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای تخصصی ژئومورفولوژی، دانشگاه رازی

2 دانش آموخته جغرافیا-ژئومورفولوژی- دانشگاه رازی

چکیده

سراب نیلوفر واقع در 20 کیلومتری شمال غرب شهر کرمانشاه به دلیل وجود چشمه کارستی و پارک مصنوعی اطراف آن، یکی از مهم ترین جاذبه های تفریحی و گردشگری استان کرمانشاه محسوب می‌شود. ولی در سالهای اخیر بهره‌برداری از معادن سنگ تپه‌های مجاور اهمیت زیبایی شناختی و گردشگری آن را دچار اختلال نموده است. در این پژوهش سعی بر این بوده است تا نشان داده که با روند فعلی معدن کاری چه اثرات زمین ریخت شناختی و زیبایی شناختی ممکن است بروز نماید. در همین راستا با بررسی های میدانی زمین ریختهای کنونی ایجاد شده شناسایی شد و با اندازه گیری ابعاد آثار باقیمانده و همچنین میزان بهره برداری های روزانة معادن، حجم تغییرات ایجاد شده و زمان مورد نیاز برای تخریب کل تپه‌ها برآورد گردید. بر اساس نتایج به دست آمده کل حجم تپه های قابل معدن کاری تقریباً 41 میلیون متر مکعب می باشد که در حدود 10 هزار مترمکعب آن برداشت شده است. هر چند که با این روند برداشت عمر این تپه ها 782 سال پیش بینی می شود، ولی آثار سوء آن به تدریج بروز می‌کتد. در اثر این برداشتها تپه‌های سنگی شکافته شده و بافت و رنگ و سایر خصوصیات ظاهری آنها دگرگون می‌شود. همچنین با تجمع توده های باطله، احداث شبکه‌های نامنظم ارتباطی، تغییرات توپوگرافی و تغییر شیب، کیفیت بصری چشم انداز تقلیل می‌یابد. با تخریب و به هم زدن سیستم کارستی منطقه از میزان نفوذ آب و متعاقب آن تغذیه آبهای زیرزمینی به میزان زیادی کاسته می‌شود. با توجه به جهت شیب لایه‌های زمین شناسی و ارتباط هیدرولیک بین منابع آب زیرزمینی و چشمه‌های تغذیه کننده سراب نیلوفر تغییر حجم تپه ها کاهش آبدهی این سراب را نیز ممکن است به دنبال داشته باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effects of mining on the landscape change Sarabe_Niloofer in Kermanshah

نویسندگان [English]

  • Iraj Jabari 1
  • Mohsen Solimani 2
1 Ph.D. of Geomorphology, Razi University
2 M.Sc of Geography and Geomorphology, Razi University
چکیده [English]

Sarabe_ Niloofer is located in North West of Kermanshah. It is one of the most important recreational and touristic attractions due to karst springs and it’s surrounding artificial park. But, in the recent years, aesthetic and touristic significance of Serab is decreasing because of exploitation of quarries from hills of nearby it. This study tries to show what kind of geomorphic and aesthetic effects may occur if mining continue with this currently rate. To achieve this, present geomorphic features were identified by field studies and amount of changes in the landforms and the time required for the total destruction of hills was estimated by measuring of dimensions of relicts and the daily operations. Based on the results, the volume of total mining hills estimated almost 41 million cubic meters that it has been extracted about 10 thousand cubic meters. It is predicted that expected life of these hills will be 782 years if this trend continue, however, the results occur gradually. On the base of this mining, rocky hills get split, the colors and other appearance are changing, and furthermore some other activities such as the accumulation of waste piles around of mines, construction of irregular communication networks on the hills and topography and slopes manipulation have caused a decrease in the visual quality of the landscape. Water infiltration and subsequent ground water recharge is reduced greatly by the destruction and disruption at karstic systems in the area. Resizing of hills may reduce discharges of Sarabe_Niloofer due to changes in the dip of geological beds and hydraulic connection between groundwater and springs feed.

کلیدواژه‌ها [English]

  • geomorphology
  • Sarabe_ Niloofer
  • karst
  • Landscape
  • mining
1-  پیامنی، کیانفر. ایرج  ویسکرمی. عزیزاله شاه­کرمی و علیرضا سپهوند. 1390. نقش ارزیابی بصری در ارزیابی اثرات پروژه های توسعه‌ای بر منابع طبیعی، اکوسیستم های طبیعی ایران؛ دوره دوم، شماره دوم، تهران.
2-  جلیلی، جلال. خلیل جلیلی. همایون حصادی و مسلم حدیدی.1393. تغذیه مصنوعی سفره­های آب زیرزمینی از طریق کانال­های زهکش سطحی با استفاده از روش AHP. علوم و مهندسی آبخیزداری ایران. دورۀ هشتم،  شماره 24، تهران.
3- حافظی مقدس،  ناصر. غلامعباس کاظمی. حمیدرضا امیری مقدم. رضا سنچولی و فاطمه سادات حجازی‌نژاد. 1389. اثرات زیست محیطی معدن­کاری در منطقه اولنگ استان گلستان؛ مجله علوم زمین؛ دوره 19، شماره 75، تهران.
4-  شریعت، محمود. مسعود منوری و فریبا سبحانی. 1392. ارزیابی ریسک زیست محیطی معدن­کاری در تالاب میقان استان مرکزی.  اکوبیولوژی تالاب؛ دوره پنجم، شماره 2. اهواز.
5-   غزنوی، کاظم و غلامحسین کرمی. 1389. بررسی علل کاهش آبدهی سراب نیلوفر در کرمانشاه؛ بیست و نهمین گردهمایی علوم زمین؛ تهران.
6-  قمشلویی، مرتضی. 1392. ارزیابی اثرات بصری معادن سنگ لاشه منطقه پل دوآب اراک و راهکارهای کاهش و تعدیل اثرات نامطلوب،  محیط زیست؛ شماره ،5، تهران.
7-  کنگی، عباس. محسن پورکرمانی و سمیه میرزایی. 1390. نقش سیستم شکستگی­ها در شرایط بارگذاری لرزه­ای بر ناپایداری دیواره غربی معدن مس سرچشمه؛ زمین شناسی ژئوتکنیک (زمین شناسی کاربردی)، دورۀ هفتم، شماره یک، زاهدان.
8-  ملکی، امجد. پیمان کریمی و سارا محمدی. 1393. بهره برداری از معادن شهرستان قروه و اثرات زیست محیطی (با تأکید بر منابع آب و خاک)، اولین کنفرانس ملی جغرافیا، گردشگری، منابع طبیعی و توسعه پایدار، تهران.
9- موسوی، مریم السادات و معصوم اکبری. 1390. اثرات سوء معدن­کاری بر محیط زیست شهرستان بهشهر استان مازندران؛ پنجمین همایش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست؛ تهران.
10- میرسنجری، مهرداد و الهام پناهی. 1390. بررسی محیط زیست معادن باباعلی استان همدان با تأکید بر روش های مطالعات GIS؛ پنجمین همایش ملی و نمایشگاه تخصصی مهندسی محیط زیست؛ تهران.
11-ولی، عباسعلی. فرشته مختاری. مسعود معیری و عباس امینی. 1393. آنتروپوژئومورفولوژی چشم انداز معادن (مطالعه موردی: معادن سنگ لاشتر، مجله پژوهش­های ژئومورفولوژی کمی؛ دورۀ سوم، شماره دوم. تهران.
12- یونس­زاده جلیلی، سهیلا. زهرا محبی. آزیتا  فراشی و فرزانه نوبخت. 1387. اختلالات ناشی از معدنکاری در حوزه­های آبخیز، همایش زمین شناسی و محیط زیست، اسلام­شهر. 
13.Adi, A.P., Prkcoso, G.W., and Rizqiani, P. 2014. Impact of Topographic Change Against Groundwater Recharge Areas Caused By Limestone Mining In Rengel District, Tuban Regency. Social and Behavioral Sciences, 135: 25–30.
14.Gongyu, L., and Wanfang, Z. 1999. Sinkholes in karst mining areas in China and some methods of prevention, Engineering Geology, 52(1): 45-50.
15.Liao, X., Li, W., and Hou, J. 2013. Application of GIS based ecological vulnerability evaluation in environmental impact assessment of master plan of coal mining area. Procedia Environmental Sciences, 18: 271–276.
16.Mertzanis, A. 2011. The opencast bauxite mining in N.E. Ghiona: Eco- environmental impacts and geomorphological changes (Central Greece). Journal of Geography and Regional Planning, 5(2): 21-35.
17.Nawaz, F., Prof, D.R., and Fayaz, A. 2008. The effect of mining on geomorphology. National Centre of Excellence in Geology. University of Peshawar, Pakistan
18.Schueler, V., Kuemmerle, T., and Schroder, H. 2011. Impacts of surface gold mining onland use systems in Western Ghana. Ambio, 40: 528-539.
19.Simmons, J.A., Currie, W.S., Eshleman, K.N., Kuers, K., Monteleone, S., Negley, T.L., Pohlad, B.R., and Thomas, C.L. 2008. Forest to reclaimed mine land use change leadsto altered ecosystem structure and function. Ecol. Appl. 18: 104-118
20.Sonter, L.J., Moran, C.J., and Barrett, D.J. 2013. Modeling the impact of vegetation on regional water quality: a collective approach to manage the cumulative impacts of mining in the Bowen Basin, Australia. Res. Policy, 38: 670-677.
21.Sonter, L.J., Barrett, D.J., and Soares-Filho, B.S. 2014. Offsetting the impacts of mining to achieve no-net-loss of native vegetation. Conserv.
22.Townsend, P.A., Helmers, D.P., Kingdon, C.C., McNeil, B.E., de Beurs, K.M., and Eshleman, K.N. 2009. Changes in the extent of surface mining and reclamation in the Central Appalachians detected using a 1976-2006 Landsat time series. Remote Sens. Environ. 113: 62-72.