ارزیابی نقش مدیریت شهری در توانمندسازی سکونتگاههای فقیرنشین شهری با تاکید بر خواسته های ساکنین (مطالعه موردی: محله زینبیه شهر اصفهان)

نوع مقاله: مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یاسوج، یاسوج، ایران.

2 کارشناس‌ارشد مدیریت شهری، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

3 کارشناس‌ارشد برنامه‌ریزی شهری، مدرس موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز، ایران.

چکیده

ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی و رفع معضلات آن‌ها همواره موردتوجه دولت و مدیریت شهری بوده است. در حال حاضر مناسبترین رویکرد مدیریت شهری، ساماندهی و توانمندسازی اجتماع محلی با تأکید بر مشارکت همه شهروندان بوده که با برنامه-ریزی، سازمان‌دهی، هدایت و رهبری، نظارت و کنترل و تأمین و تخصیص منابع مناسب می‌توان آن‌ها را برای توانمندتر شدن هدایت کرد. ازاین‌رو این پژوهش با محور قرار دادن نقش مدیریت شهری در توانمندسازی اجتماعات محلی به ارتقای عملکرد مدیریت شهری در ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی می‌پردازد. روش تحقیق پایان‌نامه حاضر در مرحله ادبیات و مبانی نظری تحقیق، روش توصیفی تحلیلی و ابزار گردآوری داده مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی است؛ در ادامه با روش مشاهده، مصاحبه و پرسشنامه باز و بسته ویژه مسئولین و شهروندان، در بستر مطالعات میدانی، در سطح محله زینبیه اصفهان، اقدام به بررسی و پیمایش شده است.برای تجزیه‌وتحلیل اطلاعات جمع‌آوری‌شده از آزمون ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم‌افزار Spss 22 و از رویکرد معادلات ساختاری به‌وسیله نرم‌افزار Amos 18 استفاده‌شده است. یافته‌های تحقیق نشان می‌دهد که بین مؤلفه‌های توانمندسازی شامل: اقتصادی و اجتماعی، کالبدی و مدیریتی همبستگی معنادار برقرار بوده و مؤلفه مدیریتی-حقوقی بیشترین اثر و مؤلفه اقتصادی کمترین اثر را بر توانمندسازی دارد. عدم توجه کافی مدیریت شهری به مؤلفه اقتصادی و اجتماعی و مدیریتی با ضعف در وظایف مدیریت شهری از برنامه‌ریزی تا تخصیص منابع باعث شده است جوابگویی به توانمندسازی محله زینبیه در حال حاضر به‌صورت ضعیف ارزیابی شود و نیازمند در پیش گرفتن راهکارهای جدید برای ارتقای نقش مدیریت شهری در توانمندسازی محله زینبیه است که در پایان راهبردها و سیاست‌های اجرایی مدیریت شهری مورداشاره قرارگرفته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Urban management in urban poor settlements assess the role of empowerment with emphasis on the wishes of the residents (Case Study: Isfahan Zainabiyya neighborhood)

نویسندگان [English]

  • Soleyman Mohamadi Dost 1
  • Marzyeh Moradi Rizi 2
  • Mohamad Ali Khani Zadeh 3
1 Assistant Professor, Islamic Azad University of Yasooj
2 M.Sc of Urban Management, Tehran University
3 M.Sc of Urban Planning, Instructor of Apadana Institute of Higher Education, Shiraz
چکیده [English]

home to organise informal and resolve their problems always observed the government and the urban management . Currently the most appropriate urban management approach , ordering and empowerment of local society with a focus on the participation of all citizens with planning, organizing , leadership , control and provide appropriate and allocation of resources can be used to become more capable . so this research in the role of urban management in strengthening local communities to enhancing the performance of the urban management in organizing of informal settlement . Research Methodology dissertations present in the literature and theoretical foundations , descriptive and analytical research method of data collection device library studies and documents , went on with the observation and interviews and authorities and citizens, especially in the field studies , in district level of Esfahan, started to examine the survey and were collected information from the Pearson Correlation coefficient test using the software Spss 22 and structural equation approach through software Amos 18 . Research findings indicate that between components , including social and economic empowerment , management and robbed by significant correlation and management component - the highest legal and economic component minimal effect on empowerment . not paying enough attention to urban management component of economic and social development and management of management's tasks with weakness in urban planning to allocate resources has accountability to the empowerment of the currently remains weak and needs to be evaluated in new initiatives to promote the role of empowerment urban management in district at the end of the strategies and policies ه executive urban management

کلیدواژه‌ها [English]

  • Poverty
  • Informal Settlements
  • urban management
  • empowerment of local communities

مراجع

  1. ایراندوست، کیومرث. 1389.سکونتگاههای غیررسمی و اسطوره حاشیه نشینی. چاپ دوم. تهران. انتشارات سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری تهران.
  2. ایمانی جاجرمی، حسین. علی نوذرپور. سید محمدهادی ایازی. اسماعیل صالحی. نوید سعیدی رضوانی. مجید عبداللهی و غلامرضا کاظمیان. 1392. فصلنامه. مدیریت شهری. مدیریت شهری در ایران. جلد دوم. تهران. تیسا.
  3. برک‌پور، ناصر و ایرج اسدی. 1390. مدیریت و حکمروایی شهری. چاپ دوم. تهران. دانشگاه هنر.
  4. پوراحمد، احمد. محمدتقی رهنمایی. مهدی قرخلو و محمد اسکندری نوده. 1389. آسیب شناسی سیاست‌های دولت در ساماندهی اسکان غیررسمی، نمونه موردی: محلات نایبند، شیرسوم و خواجه عطا، شهربندرعباس. فصلنامه مطالعات و پژوهش‌های شهری و منطقه ای. سال دوم. شماره پنجم. تابستان 1389. صص 29-54.
  5. تقوی گودرزی، سعید. مریم بیرانوندزاده، مریم و محمد فتحی بیرانوند. 1391. اسکان غیررسمی چالشی فراروی مدیریت شهری: نمونه موردی محله فلک الدین خرم آباد. نگرش­های نودر جغرافیای انسانی.فصلنامه علمی – پژوهشی.  شماره 14. بهار 1391. صص 103-122.
  6. خاکپور، براتعلی. مریم‌هادی‌زاده بزاز. 1391. تحلیلی بر علل ساختاری مهاجرت، شهرنشینی و اسکان غیر رسمی در ایران با نگرش ویژه بر کلان شهر مشهد. چهارمین کنفرانس برنامه ریزی و مدیریت شهری، مشهد، دانشگاه مشهد.
  7. رهنما، محمدرحیم و محمد محمدیان. 1391. مدیریت شهری و ساماندهی سکونتگاه‌های غیررسمی (نمونه موردی: کوی نهدره مشهد. فصلنامه جغرافیا و توسعه ناحیه ای، شماره هجدهم، بهار و تابستان.
  8. زمانی، بهادر و سارا شمس. 1393. ضرورت اتخاذ رویکرد محله-مبنا در احیای بافت‌های تاریخی شهرها. هفت شهر. شماره 45-46.
  9. سعیدی رضوانی، نوید. محمد حسین انصاری و  وحیده توحیدلو. 1391. بررسی و ارائه راهکارهای توانمندسازی اجتماع محور با تأکید بر مشارکت مردمی در ساماندهی و توانمندسازی بافتهای فرسوده و سکونتگاههای غیررسمی( نمونه موردی شیراز، کرمانشاه و سنندج)". هفت شهر. مجله معماری و شهرسازی. شماره 41-42. پاییز و زمستان 91.
  10. سیاف‌زاده، علیرضا. 1392. مدیریت شهری کلان شهر تهران: فرصت‌ها و چالش‌ها. تهران. امیرکبیر.
  11. سیف‌الدینی، فرانک. 1385. فرهنگ واژگان برنامه ریزی شهری و منطقه ای. چاپ دوم. تهران. آییژ.
  12. شادمان‌فر، رضا و مهدی وکیل‌پور. 1390. شورایاری: سازوکاری برای مشارکت شهروندان با مدیریت شهری.چاپ اول. مشهد.انتشارات آستان قدس رضوی.
  13. صرافی، مظفر. 1381. به سوی نظریه ای برای ساماندهی اسکان غیررسمی، از حاشیه نشینی تا متن شهرنشینی. هفت شهر. سال سوم.شماره هشتم.
  14. لاله پور، منیژه. هوشنگ سرور و رحیم سرور. 1391. ساختار مدیریت شهری ایران با تاکید بر تحولات کالبدی شهرها. نشریه آمایش محیط. دوره 5. شماره 18.

15. مشکینی، ابوالفضل. اسماعیل دویران و بیژن کلهرنیا. 1392. سنجش نابرابری و فقر شهری در محلات اسکان غیررسمی و رسمی (نمونه موردی شهر زنجان)". پنجمین کنفرانس برنامه‌ریزی و مدیریت شهری. مشهد مقدس. اردیبهشت 1392.

16. وان دیک، ماین پیتر. 1393. مدیریت شهری از نظریه تا عمل: اداره شهرها در کشورهای در حال توسعه.( ترجمه غلامرضا کاظمیان و حامد رستگار). تهران. انتشارات تیسا. (تاریخ انتشار به زبان اصلی 2006).

  1. هاروی، دیوید. 1376. ایمانی عدالت اجتماعی و شهر، ترجمه فرخ حسامیان و همکاران، شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری، تهران.
    1. UNESCAP, 2001.Municipal and Management in Asia: A comparative study, In: United Nation Economic and Social Commission for Asia and the specific.
    2. Mc Gill, R. 1998. Urban management in developing countries.
    3. Martınez, J., Gora, M., Richard, S. and Alfred, S. 2008. Trends in urban and slum indicators across developing world cities, 1990–2003. Habitat International, 32: 86–108.
    4. UN-Habitat. 2007. Informal settlements: Living communities. Ministry of Environment and Spatial Planning. Association of Mun icipalities of Kosovo.
    5. Kwaku, K. and Peter, A. 2004. Power, participation, and inflexible institutions: An examination of the challenges to community empowerment in participatory GIS applications, Cartographica, 38 (3,4): 5–18.
    6. zohnson, J.V. 1997. Empowerment in future works life, Scand J Work Environment Health, 23(4): 23-27.
    7. Alsop, R., Bertelsen, M. and Holland, J. 2006. Empowerment in practic: From Analysis to Implementation. The World Bank.
    8. Malhotra, A., Schuler, S.R. and Boender, C. 2002. Measuring Women’s Empowerment as a Variable in International Development., Gender and Development Group of the World Bank.
    9. Wee, V. and Shaheed, F. 2008. Women Empowering Themselves: A Framework That Interrogates and Transforms Hong Kong: The Research Programme Consortium on women’s Empowerment in Muslim Contexts: Gender poverty and democratization from the inside out, South Asia Research Centre, City University of Hong Kong.
    10. Hardina, D. 2003. Linking Citizen Participation to Empowerment Practice: A Historical Overview. Journal of Community Practice.
    11. Saegert, S. and Winkel, G. 1996. Paths to Community Empowerment: Organizing at home. American Journal of Community Psychology.24 (4).
    12. Islam, M. Ruzaul. 2014. Non-Govermental Organizations Role for Social Capital and Community Empowerment in Community Development: Experience from Bangladesh. Asian Social work and policy review, 8: 261-264.
    13. Helling, L., Serrano, R. and Warren, D. 2005. “Linking Community Empowerment, Decentralized Governance, and Public Services Provision through a Local Development Framework”. WordBank. Community Driven Development, Social protection.
    14. Chowdhury, Farhat. Jahan and A.T.M. Nurul, Amin. 2006. Environmental assessment in slum, improvement programs: Some evidence from a study on infrastructure projects in two Dhaka slums. Environmental Impact Assessment Review 26: 530–552.
    15. Akhter, Ali Mohammed and Toran, Kavita, 2000. Migration, Slums & Urban Squalor. at: www.Yorku.ca/bunchmi/ICEH.
 

 

 

مجله آمایش جغرافیایی فضا

دوره 8، شماره 29
پاییز 1397
صفحه 147-166

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار