مکان‌یابی اقامتگاه بین‎راهی با رویکرد معماری خاک‎پناه در استان سمنان

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبد کاووس ، گنبد کاووس، ایران

2 عضو هیات‌علمی و استادیار گروه معماری، دانشگاه گلستان، گرگان، ایران

چکیده

مکانیابی و طراحی اقامتگاه های بین‎راهی، معیارهای گوناگونی دارد. تاکنون ایده طراحی یک اقامتگاه بین‎راهی در زیر خاک مشاهده نشده است. از آنجا که اصول مکانیابی و طرح چنین بنایی خاص بوده، این شاخصه ها در پژوهش حاضر مورد مطالعه قرار گرفت که هدف آن فرآیند مکانیابی یک مجتمع اقامتی بین‎راهی با سبک معماری خاک‎پناه در استان سمنان است. طی مطالعات انجام شده و تعیین شاخصه‎های‎ اصلی برای مکانیابی اقامتگاه بین‎راهی خاک‎پناه در اقلیم گرم منطقه سمنان، با در نظر گرفتن پژوهش‎های قبلی و نظرات کارشناسان داده‎‎های‎ هر یک از شاخصه‎ها امتیاز دهی (اعتبارسنجی) شده و به ترتیب اولویت آن به روش مرحله به مرحله در محدوده مورد نظر هر لایه، ترسیم و اعمال شده به طوریکه در هر مرحله، مناطق فاقد اعتبار از آزمون حذف گردید. پس از اعمال محدودیت های تمامی شاخصه‎ها، نقشه نهایی حاصل جهت مکانیابی تولید گردید. پارامترهای اصلی اعتبارسنجی مکان این اقامتگاه: دسترسی(جاده)، فاصله از شهر، جهت جغرافیایی، شیب زمین، سازندهای زمین‎شناسی‎، جنس خاک و سطح تراکم آبراهه ها بوده است. در پایان بهترین منطقه برای اجرای پروژه اقامتگاه بین‎راهی با ساختار معماری خاک‎پناه در فاصله 20 کیلومتری شرق شهرستان شاهرود در ضلع شمالی جاده بین‎المللی شاهرود سبزوار تعیین گردید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Road residence location in Semnan province with approach to earth-sheltered architecture

نویسندگان [English]

  • Maryam Arab 1
  • Mohammad Farrokhzad 2
1 M.Sc student of Architecture, Gonbad Kavous University
2 Assistant Professor of Architecture, Faculty Member of Golestan University
چکیده [English]

Reducing road dangers for tourists require emergency stations and roadside assistance during different events. And other services between the way such as residance that have a good place to relax, reduce stress and achieve a high degree of satisfaction to tourists. The establishment of these complexes and job creation is to expand the surrounding areas. Characteristics for site selection and design of road residence, is dependent on climatic conditions of region. Iranian people, especially citizens in areas that are warm invented ways to cope with the harsh climate. Earth sheltered architecture as one of these methods to build resorts, architecture,use of Abuttals to the outer walls of the building as thermal mass to reduce heat dissipation and protection is easy to keep indoor air temperature. In the present study after studies and determine the main characteristics to locate the earth sheltered road residence in Semnan province using geographic information system, The data of each characteristics by taking into account the weighted professionals in the field, And in order of priority to the phased approach of drawing layer and is applied in the desired range. So at any step after the check, void the test areas were removed and applied to the appropriate areas remained next step. In this way, all indexes are applied and On this basis the final map was drawn from the model, They finally selected site within 20 kilometers East of Shahrood city, is located on the north side of the shahrood-sabzevar international road As the best location for the project was chosen road residence with approach to earth sheltered architecture.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Locatin
  • Road Residence
  • Earth-Sheltered Architecture
  • GIS
  • Semnan Provincce

مراجع

  1. ابراهیم‌زاده، عیسی. آقاسی‌زاده، عبداله. 1388. تحلیل عوامل موثر بر گسترش گردشگری در نـــاحیه ساحـلی چابهار با استفـــاده از مدل راهبردی SWOT مطالعات و پژوهش‌های شهری منطقه ای، دوره 1، شماره 1، دانشگاه سیستان و بلوچستان، زاهدان. ص 107-128.
  2. ابراهیم‌زاده، عیسی. حافظ رضازاده، معصومه. دارایی، مرضیه. 1393. برنامه‌ریزی و مکان‌یابی بهینه تسهیلات و زیرساخت‌های گردشگری شهری با استفاده از GIS موردشناسی- شهر سمنان، فصلنامه جغرافیا و توسعه، شماره 35، ص 33-48.
  3. ابراهیم‌زاده، عیسی. ضیایی، محمود. دلشاد، علی. 1391. اصول و فرآیند برنامه‌ریزی راهبردی توسعه توریسم، چاپ اول، انتشارات صحرا شرق، مشهد.
  4. استرلینگ، ریموند. کارمودی، جان. 1388. طراحی فضاهای زیرزمینی، ت: وحیدرضا ابراهیمی، چاپ اول، نشر مرندیز، مشهد.
  5. برزگر، زهرا. مفیدی شمیرانی، مجید. 1389. چگونگی بهره گیری از توده زمین در معماری بومی جهان، فصلنامه علمی پژوهشی باغ نظر، شماره 15. ص13-26.
  6. پناهی, علی, عباس پور, فرناز, عابدینی, پریا. 1397. بررسی و ساماندهی مکان گزینی مراکز آموزشی ابتدایی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مطالعه موردی: منطقه 4 شهرداری تبریز). مجله آمایش جغرافیایی فضا، 8(27): 21-34.
  7. تقی‌زاده دیوا، سیدعلی. سلمان ماهینی، عبدالرسول. خیرخواه زرکش، میرمسعود. 1392. مکانیابی چند معیاری محل دفن مواد زاید ساختمانی با استفاده از رویکرد ترکیبی- تحلیل سلسه مراتبی-فازی، مطالعه موردی شهر گرگان، مجله آمایش جغرافیایی فضـا، دوره 3، شماره10، ص121-138.
  8. خدابخشیان، مقدی. ۱۳۹۰. بنای خاک‎پناه شیوه‌ای جهت ذخیره انرژی. اولین همایش اقلیم ساختمان و بهینه‌سازی مصرف انـــرژی، سازمـــان بهره‌وری انرژی ایران.
  9. رحیمی مهر، وحیده. 1392. نگاهی به توسعه پایدار در معماری خاک‎پناه. اولین همایش ملی معماری- مـرمت- شهرسازی و محیط زیست پایدار، همدان.

10. رئیس میرزایی، نرگس. میرموسوی، سیدحسین. احدنژاد روشنی، محسن. 1394. مکانیابی مجتمع‌های گردشگری بین راهی بر اساس سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مسیر اتوبان زنجان-سرچم، اولین کنگره بین المللی زمین، فضا و انرژی پاک.

  1. زنگی آبادی، علی. محمدی، جمال. زیرک باش، دیبا. 1385. تحلیل بازار گردشگری داخلی شهر اصفهان، مجله جغرافیا و توسعه، دوره، ص131-156.

12. سبحانی، سعید. رباطی،‌هادی. قاسمی نژاد، حسین. 1392. ضرورت ساخت مجتمع خدماتی-رفاهی بین‎راهی و نگاه ویژه دولت به این امر، نشریه راهبران، شماره 65، ص 56-59.

13. سلیمانی، سارا. بذرافکن، نسیم. 1392. پایداری شهرها در اقلیم گرم و خشک سیستان، اولین همایش بین‌المللی و چهارمین همایــــش ملی عمران شهــری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج.

14. شیعه، اسماعیل. بدری، علی‌اصغر. 1384. بررسی جایگاه مجتمع‎های‎ خدماتی رفاهی بین‎راهی از دیدگاه برنامه ریزی شهری و منطقه‌ای، مجله پژوهشی علوم انسانی دانشگاه اصفهان، دوره 18، شماره 1 ویژه نامه جغرافیا، ص67-90.

15. عرب مریم، فرخ زاد محمد. 1396. طراحی بناهای خاک‎پناه‎ بر مبنای اصول معماری پایدار جهت کاهش مصرف انرژی ساختمان در اقلیم گرم و خشک: مطالــعه موردی شهر شاهرود . فصلنامه پژوهش‌های سیاست گذاری وبرنامه ریزی انرژی، دوره 3، شماره ۸، ۱۴۷-۱۷۳.

16. عرب، مریم .1395. طراحی اقامتگاه بین‎راهی با رویکرد معماری خاک‎پناه در اقلیم گرم و خشک ایران، به راهنمایی: محمد فرخ زاد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد گنبد کاووس،گروه معماری.

  1. فتحعلی،جعفر. میرجلالی، فرشته السادات. 1388. مکان یابی فرودگاه استان سمنان با استفاده از روش‎های‎ تاپسیس و مکان یابی مرکز، پژوهشنامه حمل و نقل، شماره 4، 341-350.

18. فرج زاده اصل، منوچهر. رستمی، مسلم. 1383. ارزیابی و مکان گزینی مراکز آموزشی شهری با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) مطالعه موردی: شهرک معلم فصلنامه مدرس علوم انسانی، دوره 8، کرمانشاه. ص 133-152.

19. کامیابی، سعید. سید علی پور، سید خلیل. 1393. ارزیابی تصادفات جاده ای درشرایط مختلف جوی درجاده‌های اصلی استان سمنان . فصلنامه مطالعات پژوهشی راهور، شماره 8. ص 115-136.

20. کشوری، بهاره. تیموری، پرویز. 1389. کاربرد GIS و TIS در امکان سنجی گردشگری ساحلی، نمونه موردی: شهر بابلسر، جغرافیای انسانی، سال دوم، شماره 4، صص 73-90.

  1. ماتیوا، ژاک. بوگارد، فرانسوا. 1394. روش‎های‎ کلی اجرا-3- بناهای زیر زمینی. ت: بهنیا، دکترابوالحسن. بهنیا، کامبیز. چاپ نجم، انتشارات دانشگاه تهران.
  2. منوری، سیدمسعود. 1381. الگوی ارزیابی اثرات زیست محیطی محل‎های‎ دفن زباله. انتشارات سینه سرخ. چاپ اول. تهران.
  3. مهدی پور، فاطمه. مسگری، محمد سعید. 1386. بکارگیری منطق فازی در GIS برای یافتن مکان‎های‎ بهینه مراکز خدماتی ربین‎راهی، وزارت راه و ترابری.
  4. وزارت راه و ترابری. 1386. احداث مجتمع‎های‎ خدماتی رفاهی و تیر پارک‌ها. سازمان حمل و نقل و پایانه‎های‎ خراسان شمالی.
    1. Ahrens, D., E11ison, T., and Ster1ing, R. 1981. Earth Sheltered Homes, Plans & Designs, New York: University of Minnesota.
    2. Aucutt, Daniel, J. 1981. Geotechnical Considerations of an Earth Sheltered Manufacturing Facility in Northern Illinois, The Potential of Earth-Sheltered and Underground Space, pp267-275.
    3. Carmody, J., and Sterling, R. 1984. Earth Sheltered Housing Design, 2°d edition, New York, University of Minnesota, Space 8.
    4. Christodoulakis, S., Anastasiadis, M., Margazas, T., Moumoutzis, N., Kontogiannis, P., Terezakis, G., and Tsinaraki, C. 1998. A modular Approach to Support GIS Functionality in Tourism Applications, Laboratory of Distributed Multimedia Information Systems & Applications-Technical Universit of Crete, Chania, Greece, pp 63-72.
    5. Davis, B.E, 2001. GIS: Avisual approach, seccend word press, Australia.
    6. Elifrits. C. Dale, Aughenbaugh.Nolan. B, 1981, Geotechnical Aspects of Site Selection and Evaluation for Earth Sheltered, TypeHousing-The Potential of Earth-Sheltered and Underground Space, pp. 297-309.
    7. Farsari, Y. 2001. GIS-Based Support for Sustainable Tourism Planning and Policy Making. Foundation for Research and Technology Hellas, Institute of Applied and Computational Mathematics. Regional Analysis Division, Heraklion, Greece.
    8. Forslid. R., Haaland. J.I., and Midelfart, K.H. 2002, AU-shaped Eurpe? simulation study of industrial location, Journal of international Economics, 57: 27-79.
    9. Geiger, Rudolf, Aron, H., Robert, and Todhunter, Paul. 2009. Climate near the ground, Lanham Md, Rowman & Littlefield; edition7.
    10. Givoni, B. 1994. Passivea and low energy cooling of buildings, Van Nostrand Reinhold.
    11. Khair. El. Din, Abd. El. Hamid, 1991. Earth Sheltered Housing: An Approach to Energy Conservation in Hot Arid Areas, Architecture and Planning, 3: 3-18.
    12. Law. Christopher, M. 1996. Urban Tourism: Attracting Visitors to Large Cities, Mansell, London.
    13. Mohammadi. Abed, 2013. Locating the cargo Terminals in the province of Kohgiloyeh & Boyer Ahmad, International Journal of Enginering reaserch and general science.
    14. Scott. Ray, G. 1985. How to Build Your Own Underground Home, 2nd Edition.

 

 

مجله آمایش جغرافیایی فضا
دوره 9، شماره 32 - شماره پیاپی 32
تابستان 1398
صفحه 181-198

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار