تحلیل فراوانی حداکثر رخدادهای تراز توفانی سواحل جنوبی دریای خزر

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

چکیده

سطح آب دریاها تحت تاثیر توفان‌ها به‌صورت ناگهانی در مدت چند ساعت تا روز متورم می‌شوند و بسیاری از فعالیت‌های اقتصادی و اجتماعی را تحت تاثیر قرار می‌دهند. در سواحل جنوبی دریای خزر نیز ترازهای توفانی به‌تعداد زیادی با درجات متفاوت اتفاق افتاده است. هدف از این تحقیق شناسایی ترازهای توفانی به‌منظور بهره‌گیری منطقی در مدیریت و برنامه‌ریزی ساحلی است. در این تحقیق از آمار ساعتی دو ایستگاه تراز سنجی بندرانزلی و آشوراده برای استخراج تقویم ترازهای توفانی سواحل جنوبی دریای خزر بهره جستیم و روش تحقیق به‌صورت کتابخانه‌ای و توصیفی انجام گرفت. رخداد ترازهای توفانی سواحل جنوبی نشان می‌دهد که فراوانی و تداوم زمانی در سواحل جنوب شرقی در حدود 7/22 درصد از کل مواقع تراز سنجی را دارا می‌باشد در حالی که این رقم در سواحل جنوب غربی 6/32 درصد است. شدت تراز توفانی در سواحل جنوب شرقی بیش از سواحل جنوب غربی می‌باشد به‌طوری‌که در آشوراده بالاترین تراز ارتفاعی شناسایی شده در حدود 108سانتی‌متر در حالی که در بندرانزلی در حدود 70 سانتی‌متر است. فراوانی ماهانه رخداد ترازهای توفانی سواحل جنوبی دریای خزر نشان می‌دهد که ترازهای بیش از 40 سانتی‌متر در دوره سرد سال اتفاق می‌افتد در حالی که کمتر از این مقدار در تمامی ‌ماه‌ها مشاهده شده است، تداوم زمانی تراز توفانی ایستگاه بندر بندرانزلی بیش از آشوراده است به‌طوری‌که تداوم تا 10 روز در بندرانزلی در تمامی‌ ماه‌ها دیده می‌شود، در حالی که این رقم در آشوراده حدود 6 روز است که از جمله دلایل تفاوت در تداوم ممکن است تفاوت در سرعت گذر توفان و شرایط ایجاد جبهه ساحلی در این دو منطقه باشد در حالی که شدت ترازهای توفانی علاوه بر این مورد، به‌پیکره و شیب هیدروگرافی ساحل نیز بستگی دارد. بدین‌دلیل شدت تراز توفانی در سواحل جنوب‌شرق بیشتر است زیرا شیب این منطقه ساحلی بسیار کم است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

frequency analysis of maximum stormy water levels events of the caspian sea southern Coasts

بزرگ‌نیا‌، ابوالقاسم‌، علیزاده، امین، نقیب زاده، محمود، خیابانی، محمود. 1369. تحلیل فراوانی وقایع و ریسک در هیدرولوژی. چاپ اول، نویسنده ج. دبلیو.کایت، موسسه چاپ و انتشارات آستان قدس رضوی.
قانقرمه عبدالعظیم. 1376. تغییرات اقلیمی و رفتار نوسانی سطح آب دریای خزر‌، مجله سپهر (دوره ششم، شماره بیست‌ودوم،) سازمان جغرافیایی- وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در زمینه مهندسی نقشه‌برداری، دورسنجی و علوم جغرافیایی.
منصوری‌، ارسلان. 1374. بررسی نوسانات آب دریای خزر مجله تحقیقات دریای خزر، دفتر اول‌، مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر‌، وزارت نیرو.
مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر‌، وزارت نیرو. 1385. بانک اطلاعات آب و هواشناسی دریای خزر
مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر‌، وزارت نیرو. 1381. گزارش مطالعات مد توفان سواحل جنوبی دریای خزر.
نشریه 40 کمیته ملی آبیاری و زهکشی. 1379. راهنمای روش‌های غیرسازه‌ای مدیریت سیلاب‌، سیلاب‌های دریایی.
CEP, 2000. Caspian–Hycos Draft Project Identification Report, Caspian Environmental phase2, TACIS.
CEP, 1999. Updating and Extension of Surge Model, TACIS.
Sundar, D. Shankar, D. and S.R. Shetye, 2004. Sea level during storm surges as seen in tide-gauge records along the east coast of India , National Institute of Oceanography, Dona Paula, Goa 403 004, India.
Kathleen McInnes, Graeme Hubbert, Steve Oliver, and Debbie Abbs, 2000. storm tide returns periods and 1974 floodwater modeling for gold city codicil, CSIRO, Atmospheric research.
Tsimplisa, M.N. and D. Blackman, 1997. Extreme sea level distribution and return periods in the Aegean and Ionian seas, science direct, volume44.
Paolo Antonio Pirazzoli, Hervé Regnauld, Loic Lemasson. 2004. Changes in storminess and surges in western France during the last century, Marine Geology, Vol. 210, Issues 1-4, 15 September 2004, Pages 307-323
Paolo Antonio Pirazzoli, 2000. Surges, atmospheric pressure and wind change and flooding probability on the Atlantic coast of France, Oceanologica Acta, Volume 23, Issue 6, 1 November 2000, Pages 643-661
Paolo Antonio Pirazzoli, 2007. Estimation of Return Periods of Extreme Sea Level, Ocean Dynamic, Vol. 57, No. 2, Springer.
See Whan Kang, Kwang Soon Park, Ki Cheon Jun, Dong Young Lee, 2001. Extreme Sea Level Estimation for Disaster Mitigation on the Coast of Korea, Coastal and Harbor Engineering Research Center KORDI.