TY - JOUR ID - 158931 TI - ارزیابی وضعیت کالبد شهر در راستای بهینه‌سازی مصرف انرژی مطالعه موردی: محله رشدیه تبریز JO - مجله آمایش جغرافیایی فضا JA - GPS LA - fa SN - 2538-5739 AU - مومنیان, آرزو AU - میرغلامی, مرتضی AU - بلالی اسکویی, آزیتا AU - ملکی, آیدا AD - گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی، تبریز، ایران. AD - گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی، تبریز، ایران Y1 - 2022 PY - 2022 VL - 12 IS - 3 SP - 89 EP - 104 KW - کالبد شهر KW - بهینه سازی مصرف انرژی KW - شهر اسلامی KW - محله رشدیه تبریز DO - 10.30488/gps.2022.351226.3561 N2 - هدف این پژوهش ارزیابی وضعیت کالبد شهر در راستای بهینه‌سازی مصرف انرژی در محله رشدیه تبریز است. روش تحقیق با توجه به ماهیت آن توصیفی-تحلیلی و ازنظر هدف کاربردی است. جامعه آماری را شهروندان ساکن در محله رشدیه تبریز تشکیل داده‌اند. حجم نمونه آماری با توجه به فرمول کوکران 384 نفر محاسبه شد. بررسی نتیجه آزمون تی تک نمونه‌ای نشان می‌دهد که هر سه شاخص کالبدی محله شامل شاخص‌های توده، معابر و فضای باز در سطح کمتر از 05/0 معنادار بوده‌اند. در این زمینه شاخص فضای باز با میانگین (32/3) در وضعیت متوسط و دو شاخص توده و معابر به ترتیب با میانگین 59/2 و 52/2، در وضعیت ضعیفی ارزیابی‌شده‌اند. از دلایل این شرایط می‌توان به عدم استقرار بلوک‌های ساختمانی در جهت باد و نور، عدم دسترسی کافی به خدمات، پوشش خارجی نامناسب ساختمان‌ها در جهت کاهش انرژی، استفاده از مصالح نامرغوب، عدم طراحی مناسب معابر در جهت تهویه هوای شهر، انسداد دید به آسمان و تراکم مسکونی اشاره نمود. همچنین همبستگی پیرسون نشان داد که میان شاخص‌های کالبدی محله در بهینه‌سازی مصرف انرژی، رابطه وجود دارد. بیشترین همبستگی مربوط به شاخص توده با فضای باز با مقدار (785/0) بوده که یک رابطه قوی محسوب می‌شود. بنابراین استقرار مناسب ساختمان‌ها ازنظر جهت باد و نور، پوشش مناسب و رعایت تراکم می‌تواند به بهبود فضای باز کمک نماید و برعکس آن انتخاب زاویه درست و افزایش ضریب دید می‌تواند به شاخص توده کمک نماید و نتیجه این ارتباط، کاهش مصرف بهینه انرژی است. نتیجه‌گیری آنکه شاخص‌های کالبدی باوجود ضعیف بودن شرایط، می‌تواند در ارتقای همدیگر موثر باشند و شرایط بهتری را ازنظر مصرف بهینه انرژی ایجاد نمایند UR - https://gps.gu.ac.ir/article_158931.html L1 - https://gps.gu.ac.ir/article_158931_0da687de398f13238ec5929a9af3238d.pdf ER -