بررسی ساختارهای شهری مطلوب زنان با تأکید بر امنیت، در شهر زابل

شناسنامه علمی شماره

نویسندگان

1 دانشگاه گلستان

2 سایر

چکیده

مشکلات و نابرابری‌های خدماتی و اجتماعی ناشی از وضعیت نامناسب شهرنشینی، ضرورت برنامه‌ریزی برای تأمین نیازهای مبرم گروه‌های جنسی و سنی مختلف، به خصوص زنان را ایجاب می‌کند و قطعاً ایجاد محیط شهری سازگار با روحیات زنان، سهم عمده‌ای در رفاه، بلوغ اجتماعی و تکامل شخصیتی آنان خواهد داشت. برنامه ریزان و طراحان شهری نباید در طراحی ساخت و بافت شهر صرفاً نگاهی مرد سالارانه داشته باشند، بلکه باید زمینه لازم برای آرامش، امنیت، رفاه، امکان بروز عقاید و برابری در برخورداری از امکانات را برای زنان جامعه نیز فراهم کنند تا زنان هم بتوانند در امور شهری مشارکت داشته باشند. تحقیق حاضر به دنبال بررسی و تحلیل وضعیت شهر زابل از لحاظ ساختارهای فیزیکی-کالبدی و مناسب‌سازی فضاهای شهری با توجه به نیازهای امنیتی زنان می‌باشد. در این راستا شاخص‌هایی از قبیل مبلمان شهری، فضاهای سبز، تجهیزات شهری و فضاهای تفریحی ورزشی که در ارتباط با مناسب سازی فضاهای شهری برای زنان مطرح می‌باشد؛ از طریق پیمایش میدانی و تکمیل پرسشنامه و مدل"ارزیابی مشارکت شهری"یا همان PUA مورد بررسی قرار گرفته، سپس با شاخص ها و استانداردهای ملی و جهانی سنجیده شده است. علاوه ‌‌بر این، بر اساس مطالعات انجام شده و بررسی‌های میدانی در شهر زابل الگوی مناسب سازی فضاهای شهری مطلوب زنان همراه با پیشنهادات راهبردی و کاربردی ارائه گردیده است. نتایج به‌دست آمده از پرسشنامه‌ و مدل PUA حاکی از سطح پایین امنیت شهر زابل برای زنان می‌باشد؛ بطوری‌که نبود پارک و فضای سبز ویژه بانوان در سطح شهر مهمترین الویت جامعه نمونه را در ارتباط با کاهش امنیت تشکیل می‌دهد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Study of Urban Suitable Structures for Women with Emphasis on Security in Zabol City

نویسندگان [English]

  • khodarahm bazi 1
  • beitollah rezaee 2
1
2
چکیده [English]

Urban environment, where human needs, is ready to live comfortably. Human needs have special areas where the path leading to places, and where they are distinct and unforgettable. Not only urban spaces are the most attractive but also full of insecurity and fear for women, for the almost urban spaces haven’t attract for them and enough comfortable and security. Perhaps one of the most important factors that make women feel they have been marginalized is urban space usage that limited women’s mobility and make them fear and insecurity faced. This article also reviews utility of Zabol structures for women which are related to security.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Appropriate making
  • Zabol city
  • Women needs
  • Security
-احمدی، یعقوب و اسمعیلی، عطاء. (1389). سنجش احساس امنیت زنان مبتنی بر عوامل چند بعدی و میان رشته‌ای در شهر مشهد، جامعه شناسی کاربردی، سال بیست و یکم، شماره پیاپی 38.
2-افشار، زین‌العابدین. (1385). امنیت اجتماعی زنان در شهر تهران. پایان نامه کارشناسی ارشد، رشته پژوهشی علوم اجتماعی، دانشکده علوم اجتماعی. دانشگاه تهران.
3-امینیان، هدی. (1389). تأثیر جنسیت بر استفاده زنان از فضاهای عمومی شهری (نمونه موردی: میدان نبوت تهران). پایان نامه کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه تهران، دانشکده شهرسازی.
4-ایوزیان، مجید، واقفی، ابوالفضل و اسماعیلی، حمید.(1388). مبانی احتمالات و آمار مهندسی، جلد دوم، تهران: ترمه.
5-بووار، سیمون دو. (1382). جنس دوم، ترجمه قاسم صنعوی. چاپ پنجم، تهران: توس.
6-پاکزاد، جهانشاه. (1388). سیر اندیشه‌ها در شهرسازی(3) از فضا تا مکان. جلد سوم. چاپ اول. تهران: انتشارات شهیدی.
7-پیشگاهی فرد، زهرا و قدسی، امیر. (1389). نظریه‌های فرهنگی فمینیسم و دلالت­های آن بر جامعه ایران. زن در فرهنگ و هنر (پژوهش زنان). دوره 1، شماره 3.
8-حنیفی اصل، یاسین. (1388). ارزیابی نقش زنان در برنامه ریزی ایمنی فضاهای شهری ارومیه با استفاده از روش PUA. پایان‌نامه کارشناسی‌ارشد،  دانشگاه زابل، دانشکده ادبیات، گروه جغرافیا.
9-رضویان، محمدتقی. (1381). برنامه‌ریزی کاربری اراضی شهری، تهران: منشی، چاپ اول.
10-زنگی آبادی، علی و تبریزی، نازنین. (1386). تحلیل فضایی مبلمان شهری محدوده گردشگری بخش مرکزی شهر اصفهان، مجله پژوهشی دانشگاه اصفهان، شماره 22.
11-ساروخانی، باقر و نویدنیا، منیژه. (1385). امنیت اجتماعی خانواده و محل سکونت در تهران، فصلنامه علمی پژوهشی رفاه اجتماعی، سال ششم، شماره 22.
12-صمدی بگه جان، جمیل. (1384). امنیت اجتماعی در شهر سنندج. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته علوم اجتماعی،  دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه تهران.
13-علایی، مهدی و پناهی، اکرم. (1388). مشارکت سیاسی زنان. تبریز: ندای شمس. چاپ اول.
14-غازی، ایران.، بیک محمدی، حسن و بزی، خدارحم. (1385). تأملی بر اقتصاد غیر رسمی در شهر زابل، فصلنامه تحقیقات جغرافیایی، شماره 82.
15-مهدی­زاده، جواد. (1387). در جستجوی شهرهای انسانی­تر. جستارهای شهری، شماره 25-24.
16-مهندسین مشاور طاش. (1385). طرح منطقه­ای سیستان.
17-محسنی تبریزی، علیرضا و سیدان، فریبا. (1383). منشأ اجتماعی بیماری افسردگی زنان. پژوهش زنان، دوره 2، شماره 89.
18-مرکز آمار ایران. (1389). www.amar.org.ir
19-نجار نهاوندی، مریم و آهنگر سلابتی، اعظم. (1389). بررسی جامعه شناختی احساس امنیت جنسی زنان، مجله بررسی مسائل اجتماعی ایران، سال اول، شماره سوم.
20-نویدنیا، منیژه. (1390). زنان، هویت و امنیت اجتماعی، فصل نامه ایران شناسی: ایران نامه. سال 26، شماره 3 و 4.
21.Chant, Sylvia. (2007). Gender, Cities and the Millennium Development Goals in the Global South, London School of Economic
22.Kyung Park, Hyun. (2007). Women Friendly Seoul Project, Seoul Foundation of Women and Family, President of the Seoul Foundation of Women and Family.
23.http://www.sistaniha.info
24.Patel, Sheela and Burra, Sundar. (1998). Making Cities Safe for Women and Children, Society for Promotion of Area Resource Centers (SPARC), www.sparcindia .org.