سنجش عوامل موثر در ایجاد معنای مکان از دیدگاه کاربران و شهرسازان (نمونه موردی: میدان انقلاب و ولایت فقیه ارومیه)

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه بو علی سینا

2 عضو هئت علمی دانشگاه بو علی سینا همدان

3 مدرس آموزشگده فنی سما میاندوآب

چکیده

ساخت مکان های با معنی یکی از رسالت های اصلی شهرسازان و طراحان شهری است. در این راستا شناخت معنای مکان و روند شکل گیری آن و شناسایی مؤلفه ها و معیارهای تاثیرگذار بر آن می تواند در ایجاد مکان های معنادار و مطلوب برای شهروندان مفید واقع شود. بدین منظور هدف از این پژوهش سنجش عوامل موثر در ایجاد معنای مکان از دیدگاه شهروندان و شهرسازان و بررسی تفاوت دو دیدگاه یاد شده در دو نمونه موردی پژوهش، میدان ولایت فقیه و میدان انقلاب شهر ارومیه می باشد. بدین منظور در پ‍ژوهش حاضر از روش تحقیق، توصیفی -‌ تحلیلی و از شیوه‌های مرور متون، منابع و اسناد تصویری در بستر مطالعات کتابخانه‌ای و همچنین از روش تحقیق موردی و شیوه تحقیق مشاهده در بستر مطالعات میدانی و از ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است. همچنین به توجه به اهداف و سوال های تحقیق در این پژوهش از نرم افزار Decision Super و مدلANP جهت اهمیت سنجی پارامترهای موثر در ایجاد معنای مکان استفاده شده است. براساس یافته های تحقیق می توان ابعاد موثر در ایجاد معنای مکان را در سه مولفه، عوامل ادراکی و شناختی فرد، عوامل محیطی – کالبدی و عوامل اجتماعی طبقه بندی و ارائه نمود. همچنین تحلیل یافته ها نشان می دهد بینش دو گروه، شهروندان (کاربران مکان) و شهرسازان (طراحان مکان) نسبت به درجه اهمیت وجوه معنایی مکان متفاوت است. شهروندان با توجه به عوامل شناختی و ادراکی و همچنین تجارب و زندگی روزمره در فضاهای شهری داری بینش واقعی تر نسبت به مسائل و درجه اهمیت معانی موجود در مکان ها هستند. در حالی که شهرسازان بیشتر بر پایه آموزش های علمی و آکادمیک درباره مؤلفه های معنای مکان اظهار نظر می کنند. لذا در جهت دستیابی به مکانی مطلوب و با معنا برای کاربران مکان، طراحان شهری باید اقدامات اجرایی و تغییر و تحولات مکان را همسو با نظریات کاربران حقیقی مکان یعنی شهروندان، هدایت و راهبری نمایند.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Factors contributing to this sense of place and urban planners from the user perspective (Case Study: Orumiyeh Revolution Square and the supreme leader)

چکیده [English]

By adopting the city as a living organism, it can no longer be seen only in dimensions. There is a phenomenon in which the index and the symbol of quality and civilization of nations and the resulting decisions are collective spirit and imagination of the people of the city. This quality product incidental or outside the rules of understanding, the poetic act or not fantasies but of residents and act as an element "carries the meaning" to live up to our streets (Fiery Bar, 50: 1388). In addition to structural elements, including icons, symbols, meanings and secrets that people on the roles and motivations and mental and other internal factors, it is understood. Schultz look, feel and understand the space environment is imbued with memories, he is part of the meaning of place in search of its experiences and moods. He places the living space. Living together means both specific and general (Schultz, 72: 1382). Therefore, the design of urban planners and architects must places design that users can live meaningful in those places experience (Amdur & Epstein-Pliouchtch, 2009) because the construction sites by means of the mission of the original architects and urban planners to content environment to actualize potential (Madanipur, 1379) By identifying inappropriate and inefficient places, spaces without meaning and identity in architecture and urban structure is created if Norberg-Schulz noted that broad trends and trends architecture make all share one thing, and it is seeking meaningful (Mahmoud Ahmadinejad, 1387: 283). Architecture is desirable that the main objectives of influence. This research has been to respond to Prssh‌Hay to study in the fields of jurisprudence and state has been in the city of Orumiyeh. Surveys and interviews conducted by different users Sat‌Hay day and during daily activities carried out in the field. All Prssh‌Ha of citizens who are familiar with the places mentioned. The study population consisted of individuals who were present at interviews and questionnaires in which they took place. To give an appropriate answer to the second question this research with these titles: 1. What are the dimensions of meaning place?

کلیدواژه‌ها [English]

  • Sense of Place
  • urban environment
  • users location
  • urban designers
  • Urmia

مراجع

  1. آتشین بار، م. 1388. تداوم هویت در منظر شهری. نشریه باغ نظر، 6(12): 56- 45.
  2. افشار نادری، ک. 1387. از کاربری تا مکان. مجله معمار، (6).
  3. شولتس نوربرگ، ک. 1382. معماری: معنا و مکان. ت: ویدا نوروز برازجانی. چاپ اول. تهران: انتشارات جان جهان.
  4. شولتس نوربرگ، ک. 1386. معنی در معماری معاصر غرب. ت: مهرداد قیومی. چاپ اول. تهران: انتشارات فرهنگستان هنر، چاپ اول، ص 432.
  5. فلاحت، م، ص. 1385. مفهوم حس مکان و عوامل شکل‌دهنده آن. نشریه هنرهای زیبا، (26): 66-57.
  6. کاستلز، م. 1380. عصر اطلاعات، اقتصاد، جامعه و فرهنگ. ت: حسن چاوشیان. تهران: انتشارات طرح نو.
  7. کلالی، پریسا و مدیری، آتوسا. 1391. تبیین نقش مولفه معنا در فرآیند شکل‌گیری حس مکان، نشریه هنرهای زیبا- شهرسازی و معماری، دوره 17، شماره2.
  8. لینچ، ک. 1387. تئوری شکل شهر. ت: سیدحسین بحرینی. چاپ دوم. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
  9. مدنی‌پور، ع. 1379. طراحی فضای شهری: نگرشی بر فرآیندی اجتماعی و مکانی. ت: فرهاد مرتضایی. چاپ سوم. تهران: انتشارات شرکت پردازش و برنامه‌ریزی شهری.
  10. مبارکی، ا.، محمدی، ج.، ضرابی، ا. 1392. ارائه لگوی بهینه گسترش کالبدی - فضایی شهر ارومیه. نشریه جغرافیا و توسعه، 11(32): 88-75.

11. محمودی‌نژاد، ه.، پورجعفر، م.، بمانیان، م.، انصاری، م.، تقوایی، ع. 1387. پدیدار شناسی محیط شهری: تاملی در ارتقای فضا به مکان شهری. نشریه علوم وتکنولوژی محیط زیست،10(4):297-282.

  1. Alexander, C. 1979. The Timeless Way of Building. New York: Oxford University Press.
  2. Amdur, L. and Epstein-Pliouchtch, M. 2012. Architects' Places, Users' Places: Place Meanings at the New Central Bus Station, Tel Aviv. Journal of Urban Desin, 14(2): 149-160.
  3. Ariel Windsong, E. 2010. There is no Place Like Homan: Complexities in Exploring Homan and Place Attachment. The Social Science Journal, (47): 200 -215.
  4. Bonta, J.P. 1979. Architecture and its Interpretation: A study of expressive system in Architecture. London: Lund Humphries.
  5. Berdoulay, V. 1989. Place, meaning and discourse in French language geography. Boston: Unwin Hyman.
  6. Bonaiuto, M. Fornara, F. and Bonnes, M. 2002. Indexes of perceived residential environment quality and neighborhood attachment in urban environments: a confirmation study on the city of Rome, Landscape and Urban Planning, (988): 1-12.
  7. Canter, David. 1977. The Psychology of Place. London: Architectural Press.
  8. Carmona, M., Heath, T., Oc, T. and Tiesdell, S. 2003. Places Urban Spaces, Architectural Press, Oxford.
  9. Carmona, M. 2006. Public Places, Urban Spaces, Architectural press, Elsevier, Oxford.
  10. Childress, H. 2008. Place, narrative, and relationship: a new approach to place attachment. Paper presented at the Environmental design research association, Banking on Design? Proceedings of the 25th Annual Conference of the Environmental Design Research Association, San Antonio: Texas
  11. Gustafson, P.E.R. 2001. Meanings of Place: Everyday Experience and Theoretical Conceptualizations. Journal of Environmental Psychology, 21(1): 7-14.
  12. Gifford, R. 2002, Environmental Psychology: Principles and Practice. Canada, Optimal Books.
  13. Lansing, J.B., Marans, R.W. and Zehner, R.B. 1970. Planned residential Environments, Ann Arbor, University of Michigan and Survey Research Center.
  14. Massey, D. 1994. Space, Place and Gender. Cambridge: Polity.
  15. Meesters, J. 2009. The Meaning of Activities in the Dwelling and Residential Environment. (Ph.D.), Delft University of Technology, Netherlands.
  16. Montgomery, J. 1998. Making a city: Urbanity, vitality and urban design, Journal of Urban Design, (1): 93-115.
  17. Manzo, Lynne C. 2005. For better or worse: Exploring multiple dimensions of place meaning. Journal of Environmental Psychology, 25, 86-67.
  18. Norberg-Schulz, C. 1981. Genuis Loci, Rizzoli, New York .
  19. Punter, J. 1991. Participation in the design of urban space, Landscape Design, (200): 24-27.
  20. Pretty, G., Chipuer, H.M., and Bramston, P. 2003. 'Sense of place among adolescence and adults in two rural Australian towns: The discriminating features of place attachment, sense of community and place dependence in relation to place identity', Journal of Environmental Psychology, (23): 273-287.
  21. Rapoport, A. 1982. The meaning of the built environment a nonverbal communication approach University of Arizona Press.
  22. Relph, E. 1976. Place and Placelessness. London: Pion .
  23. Salvesen, D. 2002. The Making of Place, Research On Place & Space Website, 20 Feb. 2003; 12 Mar 2003, <http://www.matr.net/ print-4108.html>.
  24. Sennett, R. 1990. The Conscience of the Eye-The Design and Social Life of Cities. New York: W.W. Norton &Company.
  25. Steele, F. 1981. The Sense of Place, Boston, CBI Publishing Company.
  26. Sircus, J. 2001. Invented Places, Prospect, 81, Sept/Oct, 30-35.
  27. Tuan, Y.-F. 1977. Space and Place: The Perspective of Experience. London: Edward Arnold.
  28. Turner, P., and Turner, S. 2006. Place, sense of place, and presence, Presence: Teleoperators and Virtual Environments, 15(2): 204-217.
  29. Xu, Yan. 1995. Sense of Place and Identity, Research On Place &Space Website; 20 Feb. 2003; 12 Mar 2003; <http://www.eslarp.uiuc.edu/la/LA437-F95/repots/yards/main.html>.

مجله آمایش جغرافیایی فضا
دوره 7، شماره 26
اسفند 1396
صفحه 129-144

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار