تحلیل فضایی رویکردهای مداخله کالبدی در بافت فرسوده شهر باغملک

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز

2 دانشجوی دوره دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز

3 عضو هیات علمی گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز

4 کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز

چکیده

پژوهش حاضر با روش شناسی « توصیفی – تحلیلی» با هدف تحلیل فضایی رویکردهای مداخله کالبدی در بافت فرسوده شهر باغملک به انجام رسیده است. جهت دستیابی به هدف پژوهش و با توجه به وضعیت محدوده مورد مطالعه و داده های در دسترس، پنج شاخص تأثیرگذار در زمینه مداخله کالبدی یعنی قدمت بنا، مساحت بنا، ارزش بنا، نوع مصالح بکار رفته در بنا و وضعیت شبکه ارتباطی با 24 متغیر انتخاب گردیده و از دیدگاه 15 نفر از کارشناسان برای تشخیص نوع مداخله در 4 رویکرد بازسازی، بهسازی، مرمت و نوسازی مورد ارزیابی قرار گرفته است. تهیه لایه‌ها و اطلاعات مربوط به داده‌ها و شاخص‌های منتخب پژوهش بر مبنای متغیرهای تشکیل دهنده آنها، بر اساس برداشت و مشاهدات میدانی و ترسیم در محیط نرم افزار Arc GIS 10، بانک اطلاعات شهرداری باغملک و طرح هادی شهر انجام شده است. جهت تحلیل و وزن‌گذاری داده‌های بدست آمده از نظرات کارشناسان برای تعیین نوع مداخله کالبدی، از مدل میانگین هندسی باکلی فازی(FBGM) استفاده شده و نتایج حاصله در لایه‌های حاصل از شاخص‌های 5گانه در محیط نرم افزار ArcGIS 10 اعمال و به شناخت نوع مداخله کالبدی در بافت فرسوده شهر باغملک اقدام شده است. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد که رویکرد مداخله به صورت بهسازی در بافت در اولویت اول مداخله قرار دارد. بدین صورت که قسمت های عمده بافت در حواشی خیابان‌های اصلی آن با توجه به شاخص‌های مطرح شده و گستردگی پراکنش آنها و وزن‌های بدست آمده از نظرات کارشناسان عمدتاً نیازمند مداخله به صورت بهسازی می باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Spatial analysis of texture interference approaches in the old texture of Baghmalek city

چکیده [English]

Present study by "descriptive-analytical" methodology, to aim of spatial analysis of texture interference approaches in the old texture of Baghmalek city has been carried. For achieving of study aim and to regard of Baghmalek old texture present condition and available data, 5 effective indicators to texture interference: building age, building area, building value, type of materials used to building and condition of old texture connect network with 24 sub indicators have been selected. For assessment of these indicators to recognizing of better approach among of four interference approaches, used of 15 expert opinion. Providing layers and information for data and selected indicators based on their constituent variables, according to field observations and impressions and drawing application environment Arc GIS 10 Municipal Database Baghmalek and conductor of the plan is carried out. From data analysis and weighting of expert opinions, to determine the type of physical intervention Buckley fuzzy geometric mean model (FBGM) used and the results obtained from the parameters of the 5 layers in ArcGIS 10 software applied and to recognize physical and interventions in aging tissues City Baghmalek attempted. The results show that the intervention approach to improve the texture is Priority intervention. That is a major part of the tissue surrounding the main streets according to the proposed indicators and the extent of their distribution and the weight of expert opinion the improvements are mainly in need of intervention. streets according to the proposed indicators and the extent of their distribution and the weight of expert opinion the improvements are mainly in need of intervention

کلیدواژه‌ها [English]

  • Physical intervention
  • worn out tissues
  • improve
  • Baghmalek city
1-   ابلقی، علیرضا، 1380. بافت تاریخی، حفاظت، مرمت یا نوسازی، فصلنامه هفت شهر، شماره چهارم
2-   پاپلی­یزدی، محمد حسین و رجبی سناجردی، حسین، 1387. نظریات شهر و پیرامون، انتشارات سمت، چاپ سوم، تهران
3-  حاجی پور، خلیل و خلیلی، احمد، 1387. رهیافتی بر پیوستارهای سیاسی- محتوایی در مفهوم مرمت شهری، اولین همایش بافت‌های فرسوده شهری، چشم اندازتوسعه پایدار ارزش‌ها و چالش‌ها، دانشگاه شهید چمران اهواز، اهواز
4-   حبیبی، سید محسن، 1387. از شار تا شهر، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم.
5-   زنجیرچی، محمود، 1390. فرایند تحلیل سلسله مراتبی فازی، انتشارات صانعی، چاپ اول
6-   شهرداری باغملک، 1389. آمارنامه عمومی شهر باغملک. انتشارات شهرداری باغملک
7-  صفایی­پور، مسعود و علیزاده، هادی، 1392. تحلیلی بر شاخص‌های کالبدی بافت فرسوده مرکزی اهواز با استفاده از مدل برازش رگرسیونی و تحلیل سلسله مراتبی فازی FAHP، فصلنامه مطالعات جغرافیایی مناطق خشک، شماره یازدهم، صص 111- 93.
8-  عسگری ، ساباتای و عسگری، علیرضا، 1376. بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده اطراف حرم امام رضا(ع). همایش بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده. مشهد
9-   مهدیزاده، جواد، 1385. برنامه‌ریزی راهبردی توسعه شهری، انتشارات شرکت طرح و نشر پیام سیما، چاپ دوم. تهران
10-  مهندسین مشاور آمایش ایران، 1385. طرح هادی شهر باغملک، جلد اول، وزارت کشور.
11- پاکزاد، جهانشاه، 1388. سیر اندیشه ها در شهرسازی، جلد اول، انتشارات شرکت عمران شهرهای جدید.
12-  Barton. H. 2009. Planning and management to old texture house: UK experience. Urban design conference. UK
13-  Buckley, J. 1985. Fuzzy hierarchical analysis. Journal of fuzzy sets and system. Vol.17, pp.233-247
14-  Dinik, M., Mitković, P., Velev, J. and Bogdanović, I. 2008. Application of the urban reconstruction method in the central area of Nis.Architecture and Civil Engineering. 6: 127–138.
15-  Ista, L. 2008. Worn texture, a new challenge to urban poor region management. Journal of urban landscape.22: 209-225.
16-  Knox, P. 2011. Cities and design. Roulade publication. USA
17-  Nolan, K. and Watson, N. 2011. Old cities an old building problem to urban quality of life. Journal of urban economic. Vol. 33,pp.70-86
18-  Takoya, S. 2010. A new approach to urban design. Journal of planning progress. 21: 18-29
19-  Thwaites, K., Porta, S. and Greaves. M. 2007. Urban Sustainability through   Environmental Design.Rutledge publication. USA