تحلیل تطبیقی شهرهای ایران با تأکید بر شهر دوستدار کودک مطالعه موردی: کلان‌شهرهای تهران و اصفهان

نوع مقاله : مقاله مستخرج از پایان نامه

نویسندگان

گروه جغرافیای انسانی و آمایش، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید بهشتی، تهران، ایران

10.30488/gps.2024.430897.3704

چکیده

کودکان به‌عنوان بخشی از جامعه بشری نسل آینده هر کشوری را شکل داده‌اند و تعامل کودک با محیط پیرامون نیازمند رشد جسمانی و ذهنی اوست. بنابراین توجه به محیطی که باعث رشد ذهنی و جسمانی کودک شود حائز اهمیت است. به‌منظور بررسی محیط مناسب برای کودکان ابتکار شهر دوستدار کودک موردتوجه قرارگرفته است. هدف کلی این پژوهش ارتقای وضعیت دو شهر از منظر شهر دوستدار کودک و شناسایی شاخص‌های مناسب شهر دوستدار کودک و مقایسه تطبیقی در دو کلان‌شهر تهران و اصفهان است. پژوهش حاضر به لحاظ روش ترکیبی و به لحاظ هدف، توسعه‌ای است و مبتنی بر مطالعات کتابخانه‌ای و اسنادی، بررسی‌های میدانی و مصاحبه بوده است جامعه آماری کودکان 1 تا 15 سال است که حجم نمونه در دو کلان‌شهر 380 نمونه تعیین‌شده است. جهت تجزیه‌وتحلیل شاخص‌ها از آزمون یومن‌ویتنی استفاده‌شده است. نتایج ارزیابی نشان می‌دهد در مقایسه دو شهر تهران و اصفهان ازنظر شاخص‌های موردبررسی (اجتماعی و کالبدی، اقتصادی، زیست‌محیطی، مدیریت شهری و اوقات فراغت) شهر تهران در متغیر ایمنی و حفاظت با میانگین 09/3 و شهر اصفهان در متغیر مشارکت و شهروندی با میانگین 22/3 دارای سطح مطلوب‌اند. یافته‌ها حاکی از آن است که تهران در سایر شاخص‌ها در مقایسه با اصفهان در وضعیت مناسب‌تری قرار دارد ولی به‌طورکلی هر دو شهر ازنظر شاخص‌های استاندارد فاصله دارند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

عنوان مقاله [English]

Comparative Analysis of Iranian Cities with Emphasis on Child-Friendly City The case of Tehran and Isfahan metropolises

نویسندگان [English]

  • Romina Alami
  • Jamileh tavakolinia
  • hasan mohammadian mosammam
Department of Human Geography and Science, Faculty of Earth Sciences, Shahid Beheshti University, Tehran, Iran
چکیده [English]

As a part of the human society, children have formed the future generation of every country, and the child's interaction with the surrounding environment requires his physical and mental development. Therefore, it is important to pay attention to the environment that promotes mental and physical development of the child. In order to check the suitable environment for children, the initiative of the child-friendly city has been taken into consideration. The general purpose of this research is to improve the status of two cities from the perspective of a child-friendly city and to identify the appropriate indicators of a child-friendly city and to make a comparative comparison in the two metropolises of Tehran and Isfahan. The current research is developmental in terms of the combined method and in terms of the goal, and it is based on library and documentary studies, field surveys and interviews. Yeoman-Whitney test was used to analyze the indicators. The results of the evaluation show that in the comparison of the two cities of Tehran and Isfahan in terms of the examined indicators (social and physical, economic, environmental, urban management and leisure), Tehran city in the variable of safety and protection with an average of 3.09 and Isfahan city in Participation and citizenship variables with an average of 3.22 have a favorable level. Although Tehran is in a better condition compared to Isfahan in other indicators, in general, both cities are far apart in terms of standard indicators, and suggestions have been made in this regard.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Child friendly city
  • Tehran metropolis
  • Isfahan metropolis
  • Mann-Whitney test

مراجع

آمار و اطلاعات شهرداری تهران 1389، 1398
ابهری، نیکو؛ شمس‌الدینی، علی و عزت‌پناه، بختیار. (1400). بررسی وضعیت شهر دوستدار کودک و ارتباط آن با شاخص‌های کیفیت، ایمنی و امنیت کاربری‌های موردنیاز کودکان در شهر جهرم. جغرافیای اجتماعی شهری، 8(1)، 172-153.
https://doi.org/10.22103/JUSG.2021.2037
احمدوند، معصومه؛ سلطانی، زهرا و گودرزی، مجید. (1401). تحلیل شاخص‌های شهر دوستدار کودک در کلان‌شهر اهواز. مجله پژوهش‌های جغرافیای برنامه‌ریزی شهری، 10(3)، 84-63. http://doi.org/10.22059/JURBANGEO.2022.339123.1662
پیرویسیانی، سوگل. (1399). مقایسه تطبیقی بافت‌های ارگانیک و برنامه‌ریزی‌شده با معیارهای شهر دوستدار کودک (نمونه موردی: محله سر تپوله و شهرک بهاران شهر سنندج). پایان‌نامه کارشناسی ارشد شهرسازی، به راهنمایی علی خاکساری، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه علامه طباطبایی.
رجبی، ژیلا و حاجی قاسمی، فرزانه. (1392). شهر دوستدار کودک؛ منظر شهری دوستدار کودک رویکرد منظرین در محیط شهر. نشریه منظر، 5(25)، 23-20.
زنگنه، مهدی؛ حسینی، سیدهادی و مرادپور، ملیحه. (1402). ارزیابی معیارهای شهر دوستدار کودک در شهرهای جدید، موردمطالعه: شهر جدید گلبهار. مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری، 10(2)، 148-134.
https://doi.org/10.22067/jgusd.2023.69743.1029
غفاری، علی؛ قلعه‌نویی، محمود و عمادی، خشایار. (1393). شهر دوستدار کودک؛ ارزیابی و مقایسه چگونگی پاسخگویی به اصول شهر دوستدار کودک در بافت‌های جدید و سنتی ایران (مطالعه موردی: شهرک سپاهان شهر و محله جوباره اصفهان). هویت شهر، 8(18)، 38-27. https://dorl.net/dor/20.1001.1.17359562.1393.8.18.3.8
کربلایی حسینی غیاثوند، ابوالفضل. (1397). بررسی ویژگی‌های منظر شهری از دیدگاه کودکان با توجه به رویکرد شهر دوستدار کودک. فصلنامه تازه‌های علوم شناختی، 2 (20)، 68-53.
میرصفا، معصومه؛ طالبی، زینب و کیان‌ارثی، منصوره. (1401). چارچوب کیفی برنامه‌ریزی و طراحی عرصه‌های میانی مجتمع‌های مسکونی برای ارتقاء استقلال حرکتی کودکان نمونه موردمطالعه: شهر تهران. نشریه مطالعات شهری، 11(44)، 78-63.
https://doi.org/10.34785/J011.2022.001
شهمیری، نرجس؛ زعیم‌دار، مژگان؛ موگویی، رکسانا و ملماسی، سعید. (1401). ارائه الگوی مدیریت و برنامه‌ریزی محیط‌زیست شهری امن با رویکرد شهر دوستدار کودک (مطالعه موردی: کلان‌شهر تهران). مجله جغرافیا و توسعه فضای شهری، 10(2)، 131-114. https://doi.org/10.22067/jgusd.2022.76980.1202
خوارزمی، امیدعلی؛ جوهری، لیلا و خوارزمی، امیرعلی. (1399). ارزیابی شــاخص‌های شــهر دوســتدار کودک در کلان‌شهر مشهد. دو فصلنامه جغرافیای اجتماعی شهری، 1(7)، 210-191. DOI: 10.22103/JUSG.2020.2011
مویدفر، سعیده و صفایی، فروغ. (1398). برنامه‌ریزی شهر دوستدار کودک در راستای ارتقاء مشارکت نوجوانان (مطالعه موردی: شهر آباده). کاوش‌های جغرافیایی مناطق بیابانی، 7(2)، 247-277. https://dorl.net/dor/20.1001.1.2345332.1398.7.2.11.1
میرزائی، رضا و صیاداربابی، خدیجه. (1399). طراحی مرکز دوستدار کودک با در نظر گرفتن پرورش خلاقیت کودکان؛ نمونه موردی: شهر مشهد. نشریه تخصصی شباک، 6(2)،127-139.
کتاب استان‌شناسی شهر اصفهان چاپ 1399-1400
کتاب استان‌شناسی شهر تهران چاپ 1399-1400
 
References
Abhari, N., Shams-Aldini, A., & Ezzat-Panah, B. (2021). Investigating the status of the child-friendly city and its relationship with the indicators of quality, safety and security of the uses needed by children in Jahrom city. Urban Social Geography, 8(1), 153-172. https://doi.org/10.22103/JUSG.2021.2037 [In Persian] 
Ahmadvand, M., Soltani, Z., & Gudarzi, M. (2022). Analysis of child-friendly city indicators in Ahvaz metropolis. Journal of Urban Planning Geography Research, 10(3), 63-84. [In Persian]
Alias, A., Nasri, N., Awang, M., & Mohd, M. (2023). A Tracer Study on Child Participation in Child Councillor Programmes Aimed towards Development of the Child Friendly Cities Initiative. MDPI Journal, 10(4), 732. https://doi.org/10.3390/children10040732
Book of Isfahan province, published 1399-1400 [In Persian]
Book of Tehran Province, published 1399-1400 [In Persian]
Brown, C., De Lannoy, A., McCracken, D., Gill, T., Grant, M., Wright, H., & Williams, S. (2019). Special issue: child-friendly cities. Cities & Health, 3 (1), 1-7. https://doi.org/10.1080/23748834.2019.1682836
Ghaffari, A., Qala Nuyi, M., & Emadi, K. (2013). child friendly city; Evaluation and comparison of how to respond to the principles of a child-friendly city in modern and traditional contexts of Iran (case study: Sepahan Shahr and Jobareh neighborhood of Isfahan). Hoyt Shahr, 8(18), 27-38. https://dorl.net/dor/20.1001.1.17359562.1393.8.18.3.8 [In Persian]
Ghanbari-Azarneir, H. & Yazdanfar. M. (2015). Identification of Child-Friendly Environments in poor Neighborhoods. Asian Conference on Environment, 201(2),19-29. http://dx.doi.org/10.1016/j.sbspro.2015.08.114
Gökmen, H. & Taşçi, B.G. (2016). Children’s views about child friendly city (Case Study: Izmir). Megaron, 11 (4), 469-482. http://dx.doi.org/10.5505/megaron.2016.20981
https://data.unicef.org/resources/urban-paradox-report/
Karbalai Hosseini Ghiathund, A. (2017). Examining the features of the urban landscape from the children's point of view according to the approach of the child-friendly city. New Journal of Cognitive Sciences, 2(20), 68-53. [In Persian]
Kharazmi, O. A., Johari, L., & Kharazmi, A. A. (2019). Evaluation of child-friendly city indicators in Mashhad metropolis. Urban social geography two-quarter, 1(7), 210-191. DOI: 10.22103/JUSG.2020.2011 [In Persian]
Mirsafa, M., Talebi, Z., & Kian-Arthi, M. (2021). Qualitative framework of planning and design of middle areas of residential complexes to promote mobility independence of children, the sample studied: Tehran city. Journal of Urban Studies, 11(44), 63-78. https://doi.org/10.34785/J011.2022.001 [In Persian]
Mirzaei, R., & Sayadarababi, K. (2019). Designing a child-friendly center considering the development of children's creativity; Case example: Mashhad city. Shabak specialized scientific journal, 6(2), 127-139. [In Persian]
Moeeis, R. (1968). Urban Sociology. New York. https://doi.org/10.2307/351032
Movidfar, S., & Safaei, F. (2018). Planning a child-friendly city in order to promote youth participation (case study: Shahrabad). Geographical Explorations of Desert Regions, 7(2), 247-277. https://dorl.net/dor/20.1001.1.2345332.1398.7.2.11.1 [In Persian]
Nour, O., & Hassan, M. (2013). Building child friendly cities in the MENA region. journal of lifelong learning, 59(4), 489-504.
 Pirvisiani, S. (2019). A comparative comparison of organic and planned textures with the criteria of a child-friendly city (case example: Sar Tepoule neighborhood and Baharan town of Sanandaj). master's thesis in urban planning, under the guidance of Ali Khaksari, Faculty of Social Sciences, Allameh Tabatabai University. [In Persian]
Rajabi, Z., & Haji Ghasemi, F. (2012). child friendly city; A child-friendly urban landscape, the approach of landscapers in the city environment. Manzar Journal, 5(25), 20-23. [In Persian]
Riggio, E. (2002). Child Friendly Cities: Good Governance in the Best Interests of the Child. Environment & Urbanization, 2(14), 45-58. https://doi.org/10.1177/095624780201400204
Shahmiri, N., Zaim-dar, E., Mogoi, R., & Melmasi, S. (2021). Presenting a safe urban environmental management and planning model with a child-friendly city approach (case study: Tehran metropolis). Journal of Geography and Urban Space Development, 10(2), 114-131. https://doi.org/10.22067/jgusd.2022.76980.1202 [In Persian]
Statistics and information of Tehran municipality. (2019) [In Persian] 
Ulfa Badria, N., & Setyoko Israwan, P. (2023). Collaborative Governance in Creating a Child-Friendly City in Banda Aceh City. Jurnal Public Policy, 9(1), 37-41. https://doi.org/10.35308/jpp.v9i1.6688
UNICEF, Child Watch. (2014). The Child Friendly Community Assessment Tools, A Facilitator’s Guide to the Local Assessment of Children’s Rights. https://www.childwatch.uio.no/projects/activities/child-friendly-cities-and-communities-research-project/cfc_facilitators_guide_final.doc
UNICEF. (2018). Advantage or paradox? The challenge for Children and young people of growing up urban, New York: UNICEF.
UNICEF. (2020). A Rapid Review of Economic Policy and Social Protection Responses to Health and Economic Crises and Their Effects on Children. https://www.unicef-irc.org/publications/1095-rapid-review-economic-policy-social-protection-responses-to-health-and-economic-crises.html
Zanganeh, M., Hosseini, S.H. & Moradpour, M. (2023). Evaluation of child-friendly city criteria in new cities, case study: Golbahar New City. Journal of Geography and Urban Space Development, 10(2), 148-134. https://doi.org/10.22067/jgusd.2023.69743.1029 [In Persian
مجله آمایش جغرافیایی فضا
دوره 13، شماره 4
بهمن 1402
صفحه 103-118

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار